AKADEMİSYENLERİN SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK ALGILARININ SOSYAL YENİLİKÇİLİK DAVRANIŞLARI ÜZERİNDEKİ ETKİSİNDE BİREYSEL YARATICILIĞIN ARACILIK ROLÜ

Yıl 2020, Cilt: 4 Sayı: 7, 19 - 33, 28.02.2020

Dilek Esen , Murat Esen , Gönül Kaya Özbağ

https://doi.org/10.29064/ijma.660939

Öz

Bu araştırmada, sürdürülebilirlik algısı ve sosyal yenilikçilik davranışı ilişkisinde, bireysel yaratıcılığın aracı rolünün olup olmadığının ortaya konulması amaçlanmıştır. Üniversitelerin sürdürülebilirlik, sosyal yenilikçilik ve bireysel yaratıcılık konularındaki çabaları faydaya dönüştürme noktasında önemli rolleri olduğu, bu kurumlarda görev yapan akademisyenlerin ise farkındalık düzeylerinin nispeten daha yüksek olduğu düşünülmüştür. Bu nedenle araştırmanın evreni, 2018-2019 yılında Türkiye’deki devlet üniversitelerinde görev yapan akademisyenlerden oluşmaktadır. Katılımcılar kolayda örneklem yöntemi seçilmiştir. Verilerin toplanmasında, Sürdürülebilirlik Algısı Ölçeği (Kaya, 2013), Sosyal Yenilikçilik Ölçeği (Halaç ve diğerleri, 2014), Bireysel Yaratıcılık Ölçeği (Tierney, 1999) kullanılmıştır. Analizler, 139 soru formu üzerinden yapılmıştır. Çalışmanın hipotezleri test etmek amacıyla Anova testi, t testi, korelasyon ve aracı değişken analizleri SPSS 23.0 programı kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Elde edilen bulgulara göre, Sürdürülebilirlik Algısının, Sosyal Yenilikçilik ve Bireysel Yaratıcılık üzerinde, Bireysel Yaratıcılığın ise Sosyal Yenilikçilik üzerinde anlamlı etkisi olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca, Sürdürülebilirlik Algısı ve Sosyal Yenilikçilik ilişkisinde Bireysel Yaratıcılığın kısmi aracılık etkisinin olduğu bulgulanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Sürdürülebilirlik Algısı

Kaynakça

• Acuner, T., Baki, B., Cengiz, E. (2004). Yaratıcı Örgüt Kültürü Faktörlerinin Belirlenmesi Üzerine Bir Araştırma: Trabzon Yurdu Müdürlüğü Örneği. Atatürk Üniversitesi SBE Dergisi, 4(2),25-339. Ahlin, B., Drnovsek, M., Hisrich, D. R.(2013). Entrepreneurs’ Creativity and Firm Innovation: The Moderating Role of Entrepreneurial Self-Efficacy. Small Business Economics, 43 (101),1-17. Aksüzek, S. (2008). İşletmelerde Rekabet Avantajı Olarak Yaratıcı Düşünceden Yararlanılması Üzerine Bir Araştırma. Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yönetim ve Organizasyon Bilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Ankara. ASO Company, 9 Kasım 2019 tarihinde http:// asocompany. com.tr/ surdurulebilirlik - sosyal-inovasyondan-geciyor/ adresinden erişildi. Amabile, T.M., Conti, R., Coon, H., Lazenhy, J., Herron, M. (1996). Assessing the Work Environment For Creativity. Academy of Management Journal. 39 (5),1154-1184. Amabile, T.M. (1988). A Model of Creativity and Innovation in Organizations. Research in Organizational Behavior, 10, 123-167. Anderson, N., Potocnik, K, Zhou, J. (2014), Innovation and Creativity in Organizations: a State-Of-The-Science Review. Prospective Commentary and Guiding Framework, Journal of Management, 40 (5), 1297-1333. Avota, S., McFadzean, E. Peiseniece, L. (2015). Linking Personal and Organisational Values and Behaviour To Corporate Sustainability: A Conceptual Model. Journal of Business Management . 10,124-138. Balay, R. (2010). Öğretim Elemanlarının Yaratıcılık Algıları. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 43( 1), 41-78. Baron, R. M. ve Kenny, D. A. (1986). The Moderator-Mediator Variable Distinction in Social Psychological Research: Conceptual, Strategic, and Statistical Considerations. Journal of Personality and Social Psychology, 51,1173-1182. Bulut, C., Hakan, E. ve Duygu, S. H. (2013). Social Innovation and Psychometric Analysis. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 82, 122-130. Bock, B. (2012), Social Innovation And Sustainability; How to Disentangle The Buzzword And Its Application in The Field Of Agriculture And Rural Development. Studies in Agricultural Economics, 114,57-63. Barron, F. B. ve Harrington, D. M. (1981). Creativity, Intelligence, And Personality. Annual Review of Psychology, 32, 439-47. Çekmecelioğlu, H. ve Günsel, A. (2013). The Effects of Individual Creativity And Organizational Climate on Firm Innovativeness. 9th International Strategic Management Conference. Social and Behavioral Sciences, 99, 257 – 264. Dainiene, R. ve Lina, D. (2015). A TBL Approach Based Theoretical Framework for Measuring Social Innovations. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 213, 275-280. Davis, G. A. (1989). Testing for Creative Potential. Contemporary Educational Psychology, 14, 257-274 Diliello, C.T., Houghton, D. J., Dawley, D. (2011). Narrowing the Creativity Gap: The Moderating Effects of Perceived Support for Creativity. The Journal of Psychology, 145(3), 151-172. Dyllick, T., Hockerts, K. (2002). Beyond The Business Case for Corporate Sustainability. Business Strategy and the Environment, 11, 130-141. Ellis, T. (2010). The New Pioneers: Sustainable Business Success Through Social Innovation and Social Entrepreneurship. United Kingdom: John Wiley & Sons. European Commission. (2013). Guide To Social Innovation-Regional and Urban Policy. 14 Aralık 2019 tarihinde http: //ec.europa. eu/regional_policy/ sources/docgener/presenta/social_inno-vation /social_innovation _2013.pdf adresinden erişildi. Güngör, S., Küçün T., Nihan. S. M. (2018). Girişimci Öğretim Elemanlarının Psikolojik Sermaye Ve Bireysel Yaratıcılıklarının İncelenmesi. Sosyal Bilimler Metinleri, 2, 50-64. Halaç, D. S., Eren, H., Bulut, Ç. (2014). Sosyal Yenilikçilik: Bir Ölçek Geliştirme Çalışması. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 32(1), 165-190. Harris, M. J. (2000). Basic Principles of Sustainable Development. Global Development and Environment Institute, Working Paper 00-04, 1-26. Herrera, M., Elena, B. (2015). Creating Competitive Advantage By Institutionalizing Corporate Social Innovation. Journal of Business Research, 68, 1468-1474. Hirst, G., Knippenberg, V. D., Chen, C., Sacramento, A. C. (2011). How Does Bureaucracy Impact Individual Creativity? A Cross-Level Investıgation of Team Contextual Influences on Goal Orientation–Creativity Relationships. Academy of Management Journal, 54(3), 624-641. Hockerts, K., Wüstengagen, R. (2012). When Davit Meets Goliath: Sustainable Entrepreneurship and the Evolution of Markets. Editors: A. Nicholls, A. Murdock. Social Innovation: Blurring Boundaries to Reconfigure Markets, Hampshire: Palgrave Macmillan. Hon, A. H.Y., Lui, S. S. (2016) Employee Creativity And Innovation in Organizations: Review, Integration, and Future Directions for Hospitality Research, International Journal of Contemporary Hospitality Management, 28(5),862-885. Janssen, O. ve Giebels, E. (2013). When and Why Creativity-Related Conflict with Coworkers can Hamper Creative Employees’ Individual Job Performance. European Journal of Work and Organizational Psychology, 22(5), 574-587. Kahvecioğlu, E. H. (2017). Sosyal İnovasyon ve Türkiye’deki Uygulamaları, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Edirne. Kanbur, E. Özyer, K. (2016). Çalışanların Bireysel Yaratıcılık Düzeylerinin İç Girişimcilik Performanslarına Etkisi. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 14(2), 264-275. Kaya, M. F. (2013). Sürdürülebilir Kalkınmaya Yönelik Tutum Ölçeği Gelişme Çalışması. Marmara Coğrafya Dergisi, 28, 175-193. Koç, O. (2010). Toplumsal Sorunlarla Mücadelede Bir Kaldıraç Olarak Sosyal İnovasyon ve Sosyal Girişimcilik Açısından Önemi. Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi, 5(2), 205-212. Martinaityte, I. ve Sacramento, A. C. (2013). When Creativity Enhances Sales Effectiveness: The Moderating Role of Leader–Member Exchange. Journal of Organizational Behavior, 34, 974–994. Moulaert, F., Flavia M., Swyngedouw, E., Gonzalez, S. (2005). Towards Alternative Model(s) of Local Innovation. Urban Studies, 42(11), 1969-1990. Mulgan, G. (2015). The Study of Social Innovation: Theory, Practice and Progress. New Frontiers in Social Innovation Research, Editors: Nicholls, A., Simon, J. ve Gabriel, M. UK: Palgrave Macmillian. Mulgan, G. (2006). The Process of Social Innovation. Innovations, 1(2), 145-162. Mulgan, G., Simon, T., Rushanara, A., Ben, S. (2007). Social Innovation: What It is, Why It Matters and How It can be Accelerated, Basingstoke Press. Mumford, M. D. (2002). Social Innovation: Ten Cases from Benjamin Franklin. Creativity Research Journal, 14 (2), 253-267. Mumford, M. D. (2000). Managing Creative People: Strategies and Tactics for Innovation. Human Resource Management Review, 10 (3), 313-352. Munasinghe, M. (2003). Analysing The Nexus of Sustainable Development and Climate Change An Overview . Munasinghe Institute for Development (MIND), Sri Lanka, 1-53. Nazari, M. Z. ve Shahdadnejad, N. (2011). Barriers to Creativity and Innovation in the Organization’s Management. Management and Economics, 25, 256-260. OECD, 2011, Sustainable Development, February, 15 Kasım 2019 tarihinde http://www.oecd.org/greengrowth/sustainabledevelopmentkeyreports.html adresinden erişildi. Oldham, G.R., Cummings, A. (1996). “Employee Creativity: Personal and Contextual Factors at Work”. The Academy of Management Journal, 39(3):607-634. Özen, Y. (2012). “Yaratıcı Öğrenme” Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Elektronik Dergisi, 6: 231-256. Özmete, E., Akgül Gök, F. (2015). Sürdürülebilir Kalkınma için Sosyal İnovasyon ve Sosyal Hizmet İlişkisinin Değerlendirilmesi. Toplum ve Sosyal Hizmet, 26(2),127-143. Özmete, E. (2013). Sosyal Hizmet ve İnovasyon. Biz Bir Aileyiz Dergisi. 10 Kasım 2019 tarihinde http://www.academia.edu/5515660/Sosyal_Hizmet_ve_%C4%B0novasyon-Biz_Bir_Aile-yiz_DergisiEmine_%C3%96zmete adresinden erişildi. Paulus, P. B. (2000). Groups, Teams, and Creativity: The Creative Potential of Idea Generating Groups. Applied Psychology, 49 (2), 237-263. Patton, J. D. (2002). The Role of Pioneers in Creative Innovation. Creativity Research Journal, 14 (1), 111-127. United Nations Development Programme, (2016). UNDP Support to the Implementation of the Sustainable Development Goals, 9 Kasım 2019 tarihinde https://www.undp.org/content/ undp/en/home /librarypage/sus tainable-development-goals/undp-support-to-the-implementation-of-the-2030-agenda/ adresinden erişildi. Ussahawanitchakit, P. (2011). Building Corporate Innovation of Information Technology Businesses in Thailand: Roles of Employee Creativity, Organizational Change and Globalization Force. Journal of Academy of Business and Economics, 11(1), 1-10. Rodrigues, C.F.A. ve Veloso, M.O.L.A. (2013). Organizational Trust, Risk and Creativity. Revista Brasileira De Gestao De Negocios Review of Business Management, 15(49), 545-561. Schumpeter, J. (1934). Theory of Economic Development: An Inquiry Into Profits, Capital, Credit, Interest and the Business Cycle. Cambridge: Harvard University Press. Scott, S.G. ve Bruce, R.A. (1994). Determinants of Innovative Behavior: A Path Model of Individual Innovation in The Workplace. Academy of Management Journal, 37(3), 580-607. Shalley, C.E., Gilson, L.L. (2004). What Leaders Need to Know: A Review of Social and Contextual Factors That Can Foster or Hinder Creativity. The Leadership Quarterly, 15(1), 33-53. Tierney, P., Farmer, S. M., Graen, G. B. (1999). An Examination of Leadership And Employee Creativity: The Relevance of Traits and Relationships. Personnel Psychology, 52: 591-620. Yavuz, A. (2010). Sürdürülebilirlik Kavramı ve İşletmeler Açısından Sürdürülebilir Üretim Stratejileri. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(14), 63-86. Yazıcıoğlu, Y. ve Erdoğan, S. (2004). SPSS Uygulamalı Bilimsel Araştırma Yöntemleri, Ankara: Detay Yayıncılık. Yeloğlu, H.O. (2007). Örgüt, Birey ve Grup Bağlamında Yenilik ve Yaratıcılık Tartışmaları. Ege Akademik Bakış, 7 (1), 133-152. Yılmaz, A. ve İraz, R., (2013). Örgütsel Yaratıcılık Kültürü Bağlamında Çalışanların Yaratıcılık Yönetimine İlişkin Tutumlarının Değerlendirilmesi: Konya İli Devlet ve Katılım Bankaları Örneği. The Journal of Academic Social Science Studies, 6(5), 829-855. Woodman, R.W., Sawyer, J.E., Griffin, R.W. (1993). Toward a Theory of Organizational Creativity. Academy of Management Review, 18(2), 293-332. Zhou, Q., Hirst, G. ve Shipton, H. (2012). Context Matters: Combined Influence of Participation and Intellectual Stimulation on The Promotion Focus–Employee Creativity Relationship , Journal of Organizational Behavior, 33, 894-909.