THE ROLE OF PERSONALITY TRAITS, PERCEIVED ORGANIZATIONAL AND SOCIAL SUPPORT IN PREDICTING LONELINESS IN THE WORKPLACE

Yıl 2016, Cilt: 12 Sayı: 27, 193 - 216, 01.01.2016

Aysun Çetin Arzu Alacalar

https://doi.org/10.17130/10.17130/ijmeb.2016.12.27.968

Cited By: 21

Öz

In this study, the role of personality traits, perceived social support and perceived organizational support in predicting loneliness in the workplace has been investigated with quantitative methods. With the data obtained from 201 academic personnel, structural equation modeling SEM and regression analysis have been used. According to the results of the study, it has been founded that the dimensions of personality traits named extraversion, emotional stability and agreeableness affect loneliness at workplace negatively, the dimension of openness to experience affects it positively and the dimension of conscientiousness has no effect on it. Also, it has been seen that perceived friend and significant other support affect loneliness at workplace negatively, family support affects it positively. Finally, it has been founded that perceived organizational support has no effect on academic personnel’s loneliness at workplace

Anahtar Kelimeler

Loneliness in The Workplace, Personality, Perceived Social Support, Perceived Organizational Support

İŞ YAŞAMINDA YALNIZLIĞI YORDAMADA KİŞİLİK ÖZELLİKLERİ İLE ALGILANAN SOSYAL VE ÖRGÜTSEL DESTEĞİN ROLÜ

Öz

Bu çalışmada, iş yaşamındaki yalnızlığı yordamada kişilik özellikleri ile algılanan sosyal destek ve algılanan örgütsel desteğin rolü nicel yöntemlerle araştırılmıştır. 201 akademik personelden elde edilen verilerle yapısal eşitlik modellemesi YEM ve regresyon analizleri yapılmıştır. Araştırmanın sonuçlarına göre, beş faktör kişilik özelliklerinin dışadönüklük, duygusal dengelilik ve uyumluluk boyutlarının iş yaşamında yalnızlığı negatif ve deneyime açıklık boyutunun pozitif olarak etkilediği; sorumluluk boyutunun ise etkilemediği bulunmuştur. Yine, algılanan arkadaş ve özel insan desteğinin iş yaşamında yalnızlığı negatif olarak; aile desteğinin ise pozitif olarak etkilediği görülmüştür. Son olarak, algılanan örgütsel desteğin akademisyenlerin iş yaşamında yalnızlıkları üzerinde herhangi bir etkisinin olmadığı bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler

İş Yaşamında Yalnızlık, Kişilik, Algılanan Sosyal Destek, Algılanan Örgütsel Destek

Kaynakça

• Aksüllü, N. & Doğan, S. (2004). Huzurevinde ve evde yaşayan yaşlılarda algılanan sosyal destek etkenleri ile depresyon arasındaki ilişki. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 5(2), 76-84.
• Altınöz, M., Çöp, S., Çakıroğlu, D., Kervancı, F. & Keskin, N. (2013). Algılanan örgütsel desteğin büro çalışanlarının örgütsel bağlılık üzerine etkisi: Bir alan araştırması. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Büro Yönetimi Özel Sayısı, 1, 149-163.
• Ardahan, M. (2006). Sosyal destek ve hemşirelik. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 9 (2), 68- 75.
• Arkar, H., Sarı, Ö. & Fidaner, H. (2004). Relationships between quality of life, perceived social support, social network and loneliness in a Turkish sample, Yeni Symposium, 42 (1), 20-27.
• Armeli, S., Eisenberger, R., Fasolo, P. & Lynch, P. (1998). Perceived organizational support and police performance: The moderating influence of socioemotional needs. Journal of Applied Psychology, 83 (2), 288- 297.
• Arslantaş, H. & Ergin F. (2011). 50–65 yaş arasındaki bireylerde yalnızlık, depresyon, sosyal destek ve etki eden faktörler. Turkish Journal of Geriatrics, 14 (2), 135-144.
• Atak, H. (2009). Big five traits and loneliness among Turkish emerging adults. International Journal of Human and Social Sciences, 3, 771-775
• Atak, H. (2013). On-maddeli kişilik ölçeği’nin Türk Kültürü’ne uyarlanması. Nöropsikiyatri Arşivi, 50, 312-319.
• Bacanlı, H., İlhan, T. & Aslan, S. (2009). Beş faktör kuramına dayalı kişilik ölçeğinin geliştirilmesi: Sıfatlara dayalı kişilik testi (SDKT), Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 70 (2), 261-279.
• Bailyn, L. (2003). Academic careers and gender equity: Lessons learned from MIT. Gender, Work & Organization, 10(2), 137-153.
• Brage, M. E., Meredith, W., & Woodward, J. (1993). A causal model of adolescent depression. Journal of Psychology, 128, 455-468.
• Barrick, M. R. & Mount, M. K. (1991). The big five personality dimensions and job performance: A meta-analysis, Personnel Psychology, 44 (1), 1-26.
• Basım, H. N., Çetin, F., & Tabak, A. (2009). Beş faktör kişilik özelliklerinin kişilerarası çatışma çözme yaklaşımlarıyla ilişkisi. Türk Psikoloji Dergisi, 24 (63),. 20-34.
• Bayram, N. (2010). Yapısal eşitlik modellemesine giriş AMOS uygulamaları. Ankara: Ezgi Kitabevi.
• Bell, R.A., Roloff, M.E., Van Camp, K., & Karol, S.H. (1990). Is it lonely at the top? Career success and personal relationships. Journal of Communication, 40(1), 9-23
• Bentler, P.M. & Chou, C.P (1987). Practical issues in structural modeling. Sociological Methods Research, 16 (1), 78-117.
• Cacioppo, J. T., Hawkley, L. C., Ernst, J. M., Burleson, M., Berntson, G. G., Nouriani, B., & Spiegel, D. (2006). Loneliness within a nomological net: An evolutionary perspective. Journal of Research in Personality, 40, 1054–1085.
• Cheng, H. & Furnham, A. (2002). Personality, peer relations, and self-confidence as predictors of happiness and loneliness. Journal of Adolescence, 25 (3), 327-339.
• Cohen, S. & Syme, S. L. (1985). Issues in the study and application of social support. Social Support and Health, 3, 3-22.
• Cohen, S. & Wills, T. A. (1985). Stress, social support, and the buffering hypothesis. Psychological Bulletin, 98 (2), 310-357.
• Costa, P. T., Busch, C. M., Zonderman, A. B. & McCrae, R. R. (1986). Correlations of mmpi factor scales with measures of the five factor model of personality. Journal of Personality Assessment, 50 (4), 640-650.
• Coşkuner, S. & Şener, A. (2013). Akademisyenlerin iş ve aile karakteristiklerinin evlilik, aile ve yaşam tatmini ile ilişkisi: İş ve aile çatışmasının aracı rolü, Hacettepe Üniversitesi Sosyolojik Araştırmalar E-Dergisi, 21, 1-25.
• Çakır, Y. & Palabıyıkoğlu, R. (1997). Gençlerde sosyal destek-çok boyutlu algılanan sosyal destek ölçeğinin güvenirlik ve geçerlik çalışması. Kriz Dergisi, 5 (1), 15-24.
• Çelik, H. E., & Yılmaz, V. (2013). Yapısal eşitlik modellemesi temel kavramlar uygulamalar- programlama. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Cheng, H., & Furnham, A. (2002). Personality, peer relations, and self-confidence as predictors of happiness and loneliness. Journal of Adolescence,25 (3), 327-339.
• Çivitçi, N. & Çivitçi, A. (2009). Self-esteem as mediator and moderator of the relationship between loneliness and life satisfaction in adolescents. Personality and Individual Differences, 47, 954-958.
• De Jong-Gierveld, J. (1987). Developing and testing a model of loneliness. Journal of Personality and Social Psychology, 53 (1), 119-128.
• Demircan Çakar, N. & Yıldız, S. (2009). Örgütsel adaletin iş tatmini üzerindeki etkisi: “Algılanan örgütsel destek” bir ara değişken mi?. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 8 (28), 68-90.
• Doğan, T., Çetin, B. & Sungur, M. Z. (2009). İş yaşamında yalnızlık ölçeği Türkçe formunun geçerlilik ve güvenilirlik çalışması. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 10, 271-277.
• Duru, E. (2008). Yalnızlığı yordamada sosyal destek ve sosyal bağlılığın rolü. Türk Psikoloji Dergisi, 24 (61),15-24.
• Eisenberger, R., Huntington, R., Hutchison, S. & Sowa, D. (1986). Perceived organizational support. Journal of Applied Psychology, 71 (3), 500-507.
• Eisenberger R., Fasola P. & Lamastro-Davis, V. (1990). Perceived organizational support and employee diligence, commitment and innovation. Journal of Applied Psychology, 75 (1), 51-59.
• Eisenberger, R., Armeli, S., Rexwinkel, B., Lynch, P. D. & Rhoades, L. (2001). Reciprocation of perceived organizational support. Journal of Applied Psychology, 86 (1), 42-51.
• Eker, D., Arkar, H. & Yaldız, H. (2001). Çok boyutlu algılanan sosyal destek ölçeği’nin gözden geçirilmiş formunun faktör yapısı, geçerlik ve güvenirliği. Türk Psikiyatri Dergisi, 12 (1), 17-25.
• Erdil, O., & Gülen Ertosun, Ö. (2011). The relationship between social climate and loneliness in the workplace and effects on employee. Procedia Social and Behavioral Sciences, 24. 505–525.
• Ginter, E., Glauser, A. & Richmond, B. O. (1994). Loneliness, social support, and anxiety among two south pacific cultures. Psychological Reports, 74 (3), 875-879.
• Goldberg, L. R. (1990). An alternative “description of personality”: The big-five factor structure. Journal of Personality and Social Psychology, 59 (6), 1216- 1229.
• Goldberg, L. R. (1992). The development of markers of the big-five factor structure. Psychological Assessment, 4 (1), 26-42.
• Gosling, S. D., Rentfrow P.J. & Swann W.B. Jr. (2003). A very brief measure of the big five personality domains. Journal of Research in Personality, 37, 504-528.
• Gülen Ertosun, Ö. & Erdil, O. (2012). The effects of loneliness on employees’ commitment and intention to leave. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 41, 469–476.
• Hair, J.F., Anderson, R.E., Tatham, R. L. & Black,W.C. (1998). Multivariate data analysis, New Jersey, Fifth Edition, Prentice-Hall, Inc.
• Hair, J. F., Bush, R.P. & Ortinau, D.J. (2000). Marketing research a practical approach for the new millenium, 5th Edition, Prentice Hall.
• Hellriegel, D., Slocum, J.W. & Woodman, R.W. (1989). Organizatıonal behaviour, St. Paul: West Publishing.
• Hofstee, W. K., De Raad, B., & Goldberg, L. R. (1992). Integration of the big five and circumplex approaches to trait structure. Journal of Personality and Social Psychology, 63 (1), 146-163.
• Kamath, M. & Kanekar, S. (1993). Loneliness, shyness, self-esteem, and extraversion. Journal of Social Psychology, 133 (6), 855-857.
• Kaplan, M. S. (2011). Öğretmenlerin iş yerinde yalnızlık duygularının okullardaki örgütsel güven düzeyi ve bazı değişkenler açısından incelenmesi (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Selçuk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya..
• Karakurt, A. (2012). Öğretmenlerin iş yerinde yalnızlık düzeyinin örgütsel destek ve bazı değişkenler açısından incelenmesi (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Necmeddin Erbakan Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
• Karnick, P. M. (2011). Yalnızlık hissi: Teorik yaklaşımlar (Çev. S. Zengin ve M. Kızılgeçit), Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi, 11 (3), 217 - 229. (Feeling lonely: Theoretical perspectives, (2005), Nursing Science Quarterly,18 (1), 7-12).
• Kaymaz, K., Eroğlu, U. & Sayılar, Y. (2014). Effect of loneliness at work on the employees’ intention to leave. “İş, Güç” Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, 16 (1), 38-53.
• Keser, A. & Karaduman, M., (2014). İş yaşamında yalnızlık algısının örgütsel vatandaşlık davranışı ile ilişkisi ve öğretmenler üzerinde bir araştırma. HAK-İŞ Uluslararası Emek ve Toplum Dergisi, 3(7 ),178-197.
• Kızılgeçit, M. (2011). Yalnızlık umutsuzluk dindarlık ilişkisi (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.
• Kraus, L.A., Davis, M.H., Bazzini, D., Church, M. & Kirchman, C.M. (1993). Personal and social influences on loneliness: The mediating effect of social provisions. Social Psychology Quarterly, 56 (1), 37-53
• Kurt, F. E. (2007). Akademisyenlerin performansının değerlendirilmesinin araştırılması ve bir uygulama (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Kocaeli Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kocaeli.
• Levin, I., & Stokes, J. P. (1986). An examination of the relation of individual difference variables to loneliness. Journal of Personality, 54(4), 717-733.
• Lunsky, Y. (2004). Suicidality in a clinical and community sample of adults with mental retardation. Research in Developmental Disabilities, 25 (3), 231-243.
• McCrae, R. R. & Costa, P. T. Jr. (1987). Validation of the five-factor model of personality across instruments and observers. Journal of Personality and Social Psychology, 52 (1), 81-90.
• McCrae, R. R. & John, O. P. (1992). An introduction to the five-factor model and its applications. Journal of Personality, 60 (2), 175-215.
• Mellor, D., Stokes, M., Firth, L., Hayashi, Y. & Cummins, R. (2008). Need for belonging, relationship satisfaction, loneliness, and life satisfaction. Personality and Individual Differences, 45, 213-218.
• Mercan, N., Oyur, E., Alamur, B., Gül, S. & Bengül, S. (2012). İşyeri yalnızlığı ve sosyal fobi arasındaki ilişkiye yönelik bir araştırma. Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi. 4 (1), 213-226.
• Meydan, C.H. & Şeşen, H. (2011). Yapısal eşitlik modellemesi: AMOS Uygulamaları, Detay Yayıncılık, Ankara.
• Morsünbül, Ü. (2014). İnternet bağımlılığının bağlanma stilleri, kişilik özellikleri, yalnızlık ve yaşam doyumu ile ilişkisi. International Journal of Human Sciences, 11(1), 357-372.
• Nayyar, S. & Sing, B. (2011). Personality corralates of loneliness, Journal of the Indian Academy of Applied Psychology, 37 (1), 163-168.
• Olenik-Shemesh, D. & Zeidner, M. (2013).Personality predictors of school loneliness in adolescent students. Psychology Research, 3 (10),5 79-589.
• Özçelik, H. & Barsade, S. (2011), Work loneliness and employee performance, Academy of Management Best Paper Proceedings, 1-6 doi: 10.5465/AMBPP.2011.65869714
• Özdevecioğlu, M. (2003). Algılanan örgütsel destek ile örgütsel bağlılık arasındaki ilişkilerin belirlenmesine yönelik bir araştırma. D.E.Ü.İ.İ.B.F.Dergisi, 18 (2), 113-130.
• Öztürk, H., Sevindik, F. N. & Yaman, S. Ç. (2006). Öğrencilerde yalnızlık ve sosyal destek ile bunlara etki eden faktörlerin incelenmesi. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 16 (1), 383-394.
• Peplau, L. & Perlman, D. (1982). Perspectives on loneliness. In L. Peplau ve D. Perlman (Eds.). Loneliness: A source book of current theory, research and therapy, New York: John Wiley & Sons.
• Ponizovsky, A. M. & Ritsner, M. S. (2004). Patterns of loneliness in an immigrant population. Comprehensive Psychiatry, 45 (5), 408-414.
• Robbins, S.P., Judge, T.A. (2012). Örgütsel davranış, (Çev. İ. Erdem) İstanbul: Nobel Yayınları.
• Rhodes, J.L. (2014). Loneliness: How superficial relationships, identity gaps, and social support contribute to feelings of loneliness at Pepperdine University Pepperdine. Journal of Communication Research, 2 (1), 1-16..
• Russell, D., Cutrona, C. E., Rose, J. & Yurko, K., (1984). Social and emotional loneliness: An examination of Weiss’s typology of loneliness. Journal of Personality & Social Psyc., 46(6), 1313-1321.
• Saklofske, D., Yackulic, R. & Kelly, I. (1986). Personality and loneliness. Personality and Individual Differences, 7 (6), 899-901.
• Sezen, G. (2014). Öğretmenlerin işle bütünleşme ve iş yaşamında yalnızlık düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Sakarya Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Sakarya.
• Shumaker, S. A. & Brownell, A. (1984). Toward a theory of social support: Closing conceptual gaps, Journal of Social Issues, 40 (4), 11-36.
• Silman, F. ve Doğan, T. ( 2013). Social intelligence as a predictor of loneliness in the workplace, Spanish Journal of Psychology, 16, 36, 1–6.
• Solomon, Z., Mikulincer, M. & Hobfoll, S. E. (1986). Effects of social support and battle intensity on loneliness and breakdown during combat. Journal of Personality and Social Psychology, 51 (6), 1269.
• Somer, O., Korkmaz, M. & Tatar, A. (2002). Beş faktör kişilik envanteri’nin geliştirilmesi I: Ölçek ve alt ölçeklerin oluşturulması, Türk Psikoloji Dergisi, 17 (49), 21-33.
• Stoica, M.,1, Brate, A. T., Bucuţă M, Dura, H. & Morar, S. (2014). The associatıon of loneliness at the workplace with organizational variables, European Journal of Science and Theology, 10 (5), 101-112.
• Stokes, J. P. (1985). The relation of social network and individual difference variables to loneliness. Journal of Personality and Social Psychology, 48 (4), 981–990.
• Teppers, E., Klimstra, T.A., Van Damme, C., Luyckx, K., Vanhalst, J. & Goossens, L. (2013). Personality traits, loneliness, and attitudes toward aloneness in adolescence, Journal of Social and Personal Relationships, 30(8) ,1045–1063.
• Tezer, N., & Arkar, H. (2013). Sosyal ilişkilerde kişilik özellikleri etkili mi? Sosyal ağ, yalnızlık ve algılanan sosyal desteğin aracı etki olarak incelenmesi.Anatolian Journal of Psychiatry, 14, 46-52.
• Turunç, Ö. & Çelik, M. (2010). Çalışanların algıladıkları örgütsel destek ve iş stresinin örgütsel özdeşleşme ve iş performansına etkisi. Journal of Management & Economics, 17 (2), 183-206.
• Van Baarsen, B. (2002). Theories on coping with loss the impact of social support and self- esteem on adjustment to emotional and social loneliness following a partner’s death in later life. The Journals of Gerontology Series B: Psychological Sciences and Social Sciences, 57 (1), 33-42.
• Weiss, R. S., (1973), Loneliness: The experience of emotional and social isolation. Cambridge, MA: MIT Press.
• Wilson, D., Sibanda, J., Sibanda, P. & Wilson, C. (1989). Personality concomitants of loneliness among black and white male zimbabwean adolescents. The Journal of Social Psychology, 129 (4), 577-578.
• Wiseman, H., Mayseless, O., & Sharabany, R. (2006). Why are they lonely? Perceived quality of early relationships with parents, attachment, personality predispositions and loneliness in first-year university students. Personality and individual differences, 40 (2), 237-248.
• Wright, S. L. (2005). Loneliness in the workplace (Unpublished Doctoral Dissertation). University of Canterbury, Christchurch, New Zealand.
• Wright, S. L., Burt, C. D. B. & Strongman, K. T. (2006). Loneliness in the workplace: construct definition and scale development, New Zealand Journal of Psychology, 35 (2), 59-68.
• Yeh, S. C. J. & Lo, S. K. (2004). Living alone, social support, and feeling lonely among the elderly. Social Behavior and Personality: An International Journal, 32 (2), 129-138.
• Yilmaz, E. (2008). Organizational commitment and loneliness and life satisfaction levels of school principals. Social Behavior and Personality: An International Journal, 36(8), 1085-1096.
• Yılmaz, E., & Altınok, V. (2009). Okul yöneticilerinin yalnızlık ve yaşam doyum düzeylerinin incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi,15(3), 451-470.
• Yılmaz, E., Yılmaz, E. & Karaca, F. (2008). Üniversite öğrencilerinin sosyal destek ve yalnızlık düzeylerinin incelenmesi. Genel Tıp Dergisi, 18 (2), 71-79.
• Yurcu, G. & Kocakula, Ö. (2015). Konaklama işletmelerinde çalışan yalnızlığının öznel iyi oluş üzerine etkisi. Adnan Menderes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2 (1), 30-41.
• Zimet, G. D., Dahlem, N. W., Zimet, S. G. & Farley, G. K. (1988). The multidimensional scale of perceived social support. Journal of Personality Assessment, 52 (1), 30-41.