SÜRDÜRÜLEBİLİR BÜYÜME İÇİN DÖNGÜSEL EKONOMİNİN TEŞVİK EDİCİ ROLÜ: AB 27’DEN AMPİRİK KANITLAR

Yıl 2024, Cilt: 20 Sayı: 2, 221 - 236, 28.06.2024

Mahmut Sami Duran , Şeyma Bozkaya

https://doi.org/10.17130/ijmeb.1415091

Öz

Son dönemde küresel düzeyde dikkatle incelenen konulardan biri olan döngüsel ekonomi,
gelecek nesillerin kaynakları koruma amacını taşıyan bir yaklaşım olup, sürdürülebilirlik, çevresel
koruma ve ekonomik verimliliği birleştirir. Bu yaklaşım, kaynakların etkin kullanımını teşvik ederek,
ekonomik büyümeyi desteklerken çevresel etkileri azaltmayı hedeflemektedir. Bu çalışma, döngüsel
ekonomi prensipleri ışığında 27 Avrupa ülkesinin ekonomik büyümesini incelemektedir. 2010-2021 yılları
arasındaki yıllık verilere dayanan çalışma, belirtilen dönem için elde edilen verilerle regresyon analizi
yapılarak, geri dönüştürülebilir hammadde ticareti, atık geri dönüşümü, çevresel vergi gelirleri, döngüsel
ekonomi ile ilgili özel yatırımlar, döngüsel malzeme kullanım oranı ve kaynak verimliliği değişkenlerinin
ekonomik büyüme üzerindeki etkilerini değerlendirmektedir. Katsayı tahmininde GMM (Genelleştirilmiş
Momentler Metodu) yöntemi kullanılmıştır. Katsayı tahmincisinden elde edilen bulgulara göre; atıkların
geri dönüşümü, döngüsel ekonomi ile ilgili özel yatırımlar ve kaynak verimliliğinin ekonomik büyüme
üzerinde pozitif bir etkisi olduğu gözlenmiştir. Buna karşın çevresel vergi gelirleri ve döngüsel malzeme
kullanım oranının ise ekonomik büyüme üzerinde negatif etkisinin olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Elde
edilen bulgular, döngüsel ekonominin özel unsurlarının ekonomik politika oluşturulurken dikkate alınması
gerekliliğini vurgulamaktadır. Çalışma, döngüsel ekonominin sürdürülebilir kalkınma ve ekonomik
büyüme açısından önemini vurgulamaktadır.

Anahtar Kelimeler

Döngüsel Ekonomi, Sürdürülebilir Kalkınma, Çevresel Sürdürülebilirlik, Kaynak Verimliliği, Panel Veri Analizi

THE STIMULATING ROLE OF THE CIRCULAR ECONOMY FOR SUSTAINABLE GROWTH: EMPIRICAL EVIDENCE FROM THE EU 27

Öz

Circular economy, one of the issues that has been carefully studied at the global level recently,
is an approach that aims to protect resources for future generations and combines sustainability,
environmental protection and economic efficiency. This approach aims to reduce environmental impacts
while supporting economic growth by encouraging the efficient use of resources. Based on annual data
for the period 2010-2021, the study evaluates the effects of recyclable raw material trade, waste recycling, environmental tax revenues, private investments related to circular economy, circular material utilisation
rate, and resource efficiency variables on economic growth by performing regression analysis with the
data obtained between the specified years. GMM (Generalised Method of Moments) method is used for
coefficient estimation. According to the findings obtained from the coefficient estimator; it is observed
that waste recycling, private investments related to circular economy and resource efficiency have a
positive effect on economic growth. On the other hand, it is concluded that environmental tax revenues
and circular material utilisation rate have a negative effect on economic growth. The findings emphasise
the need to take into account the specific elements of the circular economy when formulating economic
policy. The study emphasises the importance of circular economy for sustainable development and
economic growth.

Anahtar Kelimeler

Circular Economy, Sustainable Development, Environmental Sustainability, Resource Efficiency, Panel Data Analysis

Kaynakça

• Acar, M. (2023). Döngüsel ekonomi ve sürdürülebilir kalkınma: Mevcut durum ve yapılması gerekenler. https://www.tuba.gov.tr/files/yayinlar/raporlar/TUBA-978-625-8352-57-3_ch14.pdf sayfasından erişilmiştir. Erişim Tarihi: 17.03.2023.
• Apostu, S. A., Gigauri, I., Panait, M., & Martín-Cervantes, P. A. (2023). Is Europe on the way to sustainable development? compatibility of green environment, economic growth, and circular economy ıssues. International Journal of Environmental Research and Public Health, 20(2), 1078.
• Asongu S. A., & Odhiambo N. M. (2019). How enhancing information and communication technology has afected inequality in Africa for sustainable development: An empirical investigation. Sustainable Development, 27(4):647–656.
• Ateş, E. (2021). Döngüsel ekonomi kapsamında GSYH ile geri dönüşüm ilişkisi: Avrupa Birliği Ülkeleri örneği. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (67), 125-137.
• Ayres, R. U., & Ayres L. W. (2002). A handbook of industrial ecology, Edward Elgar Publishing, eISBN: 9781840645064, https://doi.org/10.4337/9781843765479 sayfasından erişilmiştir. Erişim Tarihi: 11.07.2023.
• Baltagi, B. H. (2005). Econometric analysis of panel data,third edition, John Wiley & Sons Gmbh, West Sussex, England.
• Bianchi, M., & Cordella, M. (2023). Does circular economy mitigate the extraction of natural resources? Empirical evidence based on analysis of 28 European economies over the past decade. Ecological Economics, 203, 107607.
• Breusch, T. S., & A. R. Pagan. 1980. The Lagrange multiplier test and its applications to model specification in econometrics. Review of Economic Studies, 47: 239-253.
• Circle Economy (2022). The circularity gap report https://circulareconomy.europa.eu/platform/sites/ default/files/1._report_cgr_global_2022.pdf sayfasından erişilmiştir. Erişim Tarihi: 12.06.2023.
• European Commission (EC). (2015). Closing the Loop - An EU Action Plan for the Circular Economy. https://eur-lex.europa.eu/resource.html?uri=cellar:8a8ef5e8-99a0-11e5-b3b7 01aa75ed71a1.0012.02/DOC_1&format=PDF/ sayfasından erişilmiştir. Erişim Tarihi: 21.12.2024.
• European Commission (EC). (2018). Closing the Loop - An EU Action Plan for the circular economy. https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/?uri=CELEX:52015DC0614 sayfasından erişilmiştir. Erişim tarihi 11.04.2023.
• European Commission (EC). (2015). Circular economy package: Questions &answers: MEMO/15/6204. http://europa.eu/rapid/press-release_MEMO-15-6204_en.htm. sayfasından erişilmiştir. Erişim tarihi: 01.09.2023.
• Fotis, P. N. (2017). The effect of renewable energy use and economic growth on pollution in the Eurozone. In The effect of renewable energy use and economic growth on pollution in the Eurozone. Economics and Business Letters, 6(3), 88-89.
• Georgescu, I., Kinnunen, J., & Androniceanu, A. M. (2022). Empirical evidence on circular economy and economic development in Europe: a panel approach. Journal of Business Economics and Management, 23(1), 199-217.
• Greene, W. H. (2012). Econometric Analysi., International Edition, Pearson Education Limited. Gujarati D. N., & Porter, D. C. (2012). Basic econometrics. 4 ed. The McGraw-Hill Companies, New York.
• Hausman, J. A. (1978). Specification tests in econometrics. Econometrica: Journal of the Econometric Society, 1251-1271.
• https://ec.europa.eu/eurostat/web/main/data/database adresinden erişilmiştir. Erişim Tarihi: 02.05. 2023. Döngüsel ekonomi modeli: Tanımı faydaları ve önemi (2024). https://www.semtrio.com/blog/donguselekonomi-modeli-tanimi-faydalari-ve-onemi adresinden erişilmiştir. Erişim Tarihi: 17.01.2024.
• Knäble, D., de Quevedo Puente, E., Pérez-Cornejo, C., & Baumgärtler, T. (2022). The impact of the circular economy on sustainable development: A European panel data approach. Sustainable Production and Consumption, 34, 233-243.
• Köroğlu, A., & Yavuz, O. (2023). Panel veri analizi ile döngüsel ekonominin kaynak verimliliğine etkisinin analizi. Gazi İktisat ve İşletme Dergisi, 9(2), 211-222.
• Martínez, J. D. (2021). An overview of the end-of-life tires status in some Latin American countries: Proposing pyrolysis for a circular economy. Renewable and Sustainable Energy Reviews, 144, 111032.
• Pelau, C., & Chinie, A. C. (2018). Econometric model for measuring the impact of the education level of the population on the recycling rate in a circular economy. Amfiteatru Economic, 20(48), 340-355.
• Rizos, V., Tuokko, K., & Behrens, A. (2017). The circular economy: A review of definitions, processes and impacts. CEPS Papers, (12440).
• Sayın, F. (2022). Döngüsel ekonomi yaklaşımında insani gelişmenin atık yönetimi üzerindeki etkilerinin incelenmesi: Avrupa Birliği ülkeleri için dinamik panel veri analiz bulguları. İzmir İktisat Dergisi, 37(3), 673-685.
• Sverko Grdic, Z., Krstinic Nizic, M., & Rudan, E. (2020). Circular economy concept in the context of economic development in EU countries. Sustainability, 12(7), 3060.
• Torasa, C., & Mekhum, W. (2020). Impact of green logistics activities on circular economy: Panel data evidence from ASEAN. International Journal Of Supply Chain Management, 9(1), 239-245.
• Trica, C. L., Banacu, C. S., & Busu, M. (2019). Environmental factors and sustainability of the circular economy model at the European Union level. Sustainability, 11(4), 1114.
• Veral, E. S. (2018). Döngüsel ekonomiye geçiş doğrultusunda yeni tedbirler ve AB üye ülkelerinin stratejileri. Ankara Avrupa Çalışmaları Dergisi, 17(2), 463-488.
• Veral, E. S. (2021). Döngüsel ekonomi: Engeller, stratejiler ve iş modelleri. Ankara Üniversitesi Çevrebilimleri Dergisi, 8(1), 7-18.
• Vuţă, M., Vuţă, M., Enciu, A., & Cioacă, S. I. (2018). Assessment of the circular economy’s impact in the EU economic growth. Amfiteatru Economic, 20(48), 248-261.
• World Economic Forum. (2023). Circular transformation of ındustries: Unlocking new value in a resource- constrained world. In collaboration with Bain & Company, University of Cambridge and INSEAD. https://www.weforum.org/whitepapers/circular-transformation-of-industries-unlockingnew-value-in-a-resource-constrained-world/ sayfasından erişilmiştir. Erişim Tarihi: 06.12.2024.
• Wysokinska, Z. (2016). The“new”environmental policy of the EuropeanUnion: A path to development of a circular economy and mitigation ofthe negative effects of climate change. Comparative Economic Research, 19(2), 57–73.
• Yuan, Z., Bi, J., & Moriguichi, Yuichi (2006) The circular economy a new development strategy in China. Journal of I ndustrial Ecology, 10, 1–2. https://doi.org/10.1162/108819806775545321