Öğretmen Adaylarının Çokkültürlü Deneyimleri ve (Türkiye’deki) Kültürel ve Sosyal Gruplara Yönelik Düşünceleri

Yıl 2018, Cilt: 5 Sayı: 9 - HAZİRAN, 59 - 81, 15.06.2018

Hamdi Karakaş , Yahya Han Erbaş

https://doi.org/10.20860/ijoses.374599

Cited By: 4

Öz

Bireylere ait olan farklılıkların artması
ile birlikte öğretmenlerin ve öğretmen adaylarının sınıf içi çeşitliliğe bakış
açılarının ve farklılıklara karşı düşüncelerinin değerlendirilmesi konusu
öğretmen yetiştirme programları için önem kazanmıştır. Bu çalışmanın amacı
öğretmen adaylarının çokkültürlü deneyimlerini ve Türkiye’deki kültürel ve
sosyal gruplara yönelik düşüncelerini belirlemektir. Çalışma nicel araştırma
yöntemlerinden tarama modeline uygun olarak yürütülmüştür.  Veri toplama aracı olarak Narvaez vd.
(2010)’nin geliştirdiği Çokkültürlü Deneyimler Anketi kullanılmıştır. Anket
Türkçeye uyarlanmış, 2 soru Türkiye’deki alt kültürlerin varlığı doğrultusunda
yeniden düzenlenmiştir. Ölçme aracı, İç Anadolu Bölgesi’nde yer alan bir eğitim
fakültesinde 189 öğretmen adayına uygulanmıştır. Veriler bilgisayar ortamına
aktarılarak SPSS paket programı aracılığıyla yorumlanmıştır. Araştırma
sonuçlarına göre öğretmen adaylarının çokkültürlü deneyimlerinin yetersiz
olduğu ve Türkiye’deki kültürel ve sosyal gruplara yönelik bakış açılarının
büyük oranda nötr seviyede olduğu bulunmuştur. Ayrıca öğretmen adayları
Türkiye’deki bazı gruplara toplum tarafından çoğu zaman negatif ayrımcılık
yapıldığını düşündüğü çoğu gruba yönelik herhangi bir ayrımcılık yapılmadığı
düşüncesinde oldukları sonucuna ulaşılmıştır. Bunun yanı sıra öğretmen
adaylarının düşünceleri cinsiyet ve coğrafi bölge değişkenine göre
incelenmiştir. Çalışma sonunda öğretmen adaylarının çokkültürlü deneyimlerini
artıracak, Türkiye’deki kültürel ve sosyal gruplara yönelik olumlu tutum
geliştirebilmelerini sağlayabilecek çeşitli öneriler sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Çok Kültürlülük, Kültürel ve Sosyal Gruplar, Öğretmen Adayı

Multicultural Experiences of Teacher Candidates and Thoughts about the Cultural and Social Groups That Exist Within Turkey

Öz

The
aim of this study is to assess teacher candidates’ multicultural experiences
and examine their thoughts about the cultural and social groups that exist
within Turkey. The study employed quantitative research methods. Narvaez,
Endicott and Hill (2010) developed the Multicultural Experiences Questionnaire (MEQ),
which was used as the data collection instrument. The questionnaire was adapted
to Turkish, and two questions were rearranged. This questionnaire was given to
189 teacher candidates in an education facility located in the Central Anatolia
Region of Turkey. According to the results of the research, the teacher
candidates' multicultural experiences are inadequate and the study participants
don’t really have any positive or negative thoughts about most of the groups.
Their points of view regarding the cultural and social groups that exist within
the country are neutral. In addition, while the teacher candidates who
participated in the study often think that society tends to discriminate
against some groups living within Turkey, they have concluded that most
cultural and social groups within Turkey do not face discrimination. The study
concludes with proposals aimed at assisting teacher candidates to improve their
multicultural experiences and develop positive attitudes regarding the cultural
and social groups that exist within in Turkey.

Anahtar Kelimeler

Multiculturalism, Cultural and Social Groups, Teacher Candidate

Kaynakça

• Banks, J. A. (1993). Multicultural education: Historical development, dimensions, and practice. Review of Research in Education, 19, 3-49.
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2012). Bilimsel Araştırma Yöntemleri (12. Baskı), Ankara: Pegem Akademi
• Cho, G., ve De Castro-Ambrosetti, D. (2006). Is ignorance bliss? Pre-Service teachers' attitudes toward multicultural education. High School Journal, 89(2), 24-28.
• Chou, H. M. (2007). Multicultural teacher education: Toward a culturally responsible pedagogy. Essays in Education, 21(1), 139-162.
• Çoban, A. E., Karaman, N. G., ve Doğan, T. (2010). Öğretmen adaylarının kültürel farklılıklara yönelik bakış açılarının çeşitli demografik değişkenlere göre incelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(1), 125-131.
• Demircioğlu, E. ve Özdemir, M. (2014). Pedagojik formasyon öğrencilerinin çok kültürlü eğitime yönelik tutumlarının bazı değişkenlere göre incelenmesi. Ege Eğitim Dergisi, 15(1), 211-232.
• Elmas, F. Y. (2016). Avrupa ‘Kapı Duvar’: Göç Yaklaşımında Söylem-Eylem Tutarsızlığı. Ankara: USAK Yayınları.
• Emin, M. N. (2016). Türkiye’deki Suriyeli Çocukların Eğitimi: Temel Eğitim Politikaları. İstanbul: SETA.
• Gay, G. (1995). Mirror images on common issues: Parallels between multicultural education and critical pedagogy in Multicultural education, critical pedagogy, and the politics o f difference. In Sleeter, C. E. ve McLaren, P. (Eds.), Multicultural education, critical pedagogy, and the politics of difference (155-190). Albany, NY: State University of New York Press.
• Gay, G. (2004). The importance of multicultural education. Educational Leadership, 61(4), 30–35.
• Ghosh, R., & Tarrow, N. (1993). Multiculturalism and teacher educators: Views from Canada and the USA. Comparative Education, 29(1), 81-92.
• Huberman, M. (1994). Gentle teaching in a violent society. Educational Horizon, 72 (3), 131-135
• Irvine, J. J. (2003). Educating Teachers For A Diverse Society: Seeing With The Cultural Eye. New York, NY: Teachers College Press
• Kalaycı, Ş. (2008). SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri. Ankara: Asil Yayın Dağıtım.
• Karasar, N. (2012 ). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Yayıncılık
• KONDA (2006). A Research of Social Structure. 02.03.2017 tarihinde http://www.konda.com.tr/tr/raporlar/2006_09_KONDA_Toplumsal_Yapi.pdf adlı siteden erişim sağlanmıştır.
• MEB (2008). Öğretmen Yeterlilikleri: Öğretmenlik Mesleği Genel Ve Özel Alan Yeterlikleri. Ankara: Öğretmen Yetiştirme ve Eğitimi Genel Müdürlüğü.
• Narvaez, D., Endicott, L. ve Hill P. (2010). Guide For Using The Multicultural Experiences Questionnaire (MEQ) For College Students And Adults. University of Notre Dame: Moral Psychology Laboratory.
• Ndemanu, M. T. (2012). Exploring preservice teachers' perspectives about human diversity: Experiences in multicultural education courses (Order No. 3517112). Available from ProQuest Dissertations & Theses Global. (1030969648). Retrieved from http://ezproxy.lib.indiana.edu/login?url=http://search.proquest.com/docview/1030969648?accountid=11620
• NCATE (2002). Professional Standards for the Accreditation of Teacher Preparation Institutions. National Council for Accreditation for Teacher Education, 14.04 2017 tarihinde http://www.ncate.org adlı siteden erişim sağlanmıştır.
• Pallant, J. (2001). SPSS Survival Manual. Buckingham: Open University Press.
• Pang, V. O. ve Sablan, V. A. (1998). Teacher efficacy: How do teachers feel about their abilities to teach African American students? In M. E. Dilworth (Eds.), Being Responsive To Cultural Differences–How Teachers Learn (pp. 39–58).
• Sleeter, C.E. ve Grant, C. (1994). Making Choices for Multicultural Education: Five Approaches to Race, Class and Gender. Englewood Cliffs, NJ: Prentice Hall.
• Sönmez, V. ve Alacapınar, G. F. (2011). Örneklendirilmiş Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Anı Yayıncılık
• UNHCR (2017). Türkiye’de UNHCR Gerçekler ve Rakamlar Raporu. Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği.
• Ünal, S. (2014). Türkiye’nin beklenmedik konukları: “Öteki” bağlamında yabancı göçmen ve mülteci deneyimi. Journal of World of Turks, 6(3), 65-89.
• Ünlü, İ. ve Örten, H. (2013). Öğretmen adaylarının çokkültürlülük ve çokkültürlü eğitime yönelik algılarının incelenmesi. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 21, 287-302.
• Tortop, H. S. (2014). Öğretmen adaylarının üstün yetenekli ve çok kültürlü eğitime ilişkin tutumları. Üstün Yetenekliler Eğitimi Araştırmaları Dergisi, 2(2), 16-26
• Zygmunt-Fillwalk, E. M. ve Leitze, A. (2006). Promising practices in pre-service teacher preparation: The Ball State University Urban Semester. Childhood Education, 82(5), 283-288.