Öz-yönelimin Yaşam Tatmini Üzerindeki Etkisinde Girişimcilik Algısının Aracı Rolü

Yıl 2019, Cilt: 6 Sayı: 12, 148 - 166, 15.12.2019

Ceylan Gazi Uçkun , Fatma Korkmaz , Serdar Yener

Öz

Bu çalışmada
öz-yönelim algısının yaşam tatmini üzerindeki etkisinde girişimcilik algısının
aracı rolü incelenmiştir. Yaşam tatmini yada diğer adıyla öznel iyi oluş algısı
bireylerin yaşamlarından memnuniyet düzeyi olarak tanımlanmaktadır.
Girişimcilik günümüzde yaygın olarak yenilikçi ticari davranışları tanımlamak
için kullanılan bir kavram olarak görülürken gelişim psikologları tarafından
gelişimin bir önemli bir safhası olarak da tanımlanmaktadır. Girişimcilik bir
ihtiyacın giderilmesine yönelik somut davranışları barındırır. Bireylerin mizaç
ve karakterleriyle birlikte yaşamış oldukları deneyimlerin yönelimler üzerinde
etkili olduğu düşünülmektedir. Özyönelim bireyin karar verme ve davranma
sürecinde kendi odaklı değerlendirmeler yapmasını tanımlamak için kullanılan
bir kavramdır. Bireylerin yönelimleri bireylerin bireysel ve sosyal
ihtiyaçlarını belirlerken bu ihtiyaçların giderilmesi bireylerin yaşam tatmini
elde etmelerini ve mutlu olmalarını da sağlayabilir. Öz belirleme kuramı
çerçevesinde modellenen araştırmada bireylerin benlik yönelimli olmasının
bireyleri girşimciliğe yönlendirebileceği ve girişimcilik davranışları
gösterdikçe yaşam tatmini elde edebilecekleri düşünülmektedir. Bu çerçevede
yapılan literatür taramasıyla araştırma modeli dizayn edilmiş olup 640
üniversitesi öğrencisi üzerinde yapılandırılmış soru formlarıyla uygulanmıştır.
SPSS 21 ve Process 3.0 kullanılarak uygulanan analiz sonuçlarına göre
girişimciliğin tam aracılık rolü gözlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Özyönelim, girişimcilik, yaşam tatmini

The Mediating Role of Entrepreneurship Perceptions on the Relationship Between Self Orientation and Life Satisfaction

Öz

The effect of self
orientation on the life satisfaction through etrepreneurship is studied in this
research. Life satisfaction in other words subejctive wellbeing is defined as
the satisfaction level of individuals in their lives. Entrepreneurship which is
accepted as to define inovative commercial behaviors is also defined as an
important stage of development of individuals by development psychologists.
Entrepreneurship includes some behaviours which are indispensable for meeting
some requirements of individuals.  With
temperament and character there are also some other dimensions like experiences
whih are affecting orientations of individuals. Self orientation is based on
self assessments which are focused on self of individuals. Personal and social
requirements determine orientations of individuals and meeting this
requirements predicts life satisfactions of individuals and makes them happy.
Self orientations of individuals are thought to predict entrepreneurial
behaviours of individuals and through this individuals’ life satisfaction will
increase as their autonomy requirements are met within frames of self
determination theory. The research model is designed with the literature review
and 640 university students are composing sample group.  SPSS 21 and Process 3.0 are used to conduct
mediating tests to analyze relationships among variables. Mediating effect of
entrepreneurship is observed according to the test results.

Anahtar Kelimeler

self orientation, entrepreneurship, life satisfaction

Kaynakça

• Colantonio, A. (2009). Social Sustainability: A review and Critique of Traditional versus Emergin Themes and Assessment Methods Horner, M., Price, A., Bebbington, J. and Emmanuel, R., (eds.) SUE-Mot Conference 2009: Second International Conference on Whole Life Urban Sustainability and its Assessment: conference proceedings. Loughborough : Loughborough University, 2009, 865- 885.
• Dağlı, A. ve Baysal, N. (2016). Yaşam Doyum Ölçeğinin Türkçe’ye Uyarlanması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 15(59), 1250-1262.
• Cutler, I. (2005). Cynicism from Diogenes to Dilbert. North Carolina: McFarland &Company.
• Deci, E. L., & Ryan, R. M. (2000). The “what” and “why” of goal pursuits: Human needs and the self-determination of behaviour. Psychological Inquiry, 11, 227-268.
• Deci, E. L., & Ryan, R. M. (2002). Handbook of Self-Determination Research. Rochester, The University of Rochester Press.
• Festinger, L. (1957). A Theory of Cognitive Dissonance. Palo Alto, CA, Stanford University Press.
• Fiske, S. T., & Taylor, S. E. (1991). Social Cognition. New York, McGraw-Hill Inc.
• Greenfield, P., Keller, H., Fuligni, A., & Maynard, A. (2003). Cultural pathways through universal development. Annual Review of Psychology, 54, 461-490.
• Higgins, E. T. (1989). Self-discrepancy theory: What patterns of self-beliefs cause people to suffer? In L. Berkowitz (Ed.) Advances in Experimental Social Psychology (Vol. 22, pp. 93-136). San Diego, CA, Academic Press.
• Hodgins, S. H., & Knee, R. C. (2002). The integrating self and conscious experience. In E. L. Deci & R. M. Ryan (Eds.) Handbook of Self-Determination Research (pp. 87-100). Rochester, The University of Rochester Press.
• Irwin, T. (1988). Aristotle's first principles. New York: Oxford University Press.
• İncik, E. Y. ve Uzun, N. B. (2017). Bireysel Girişimcilik Algı Ölçeği. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Ensiitütüsü Dergisi, 14(39).
• Karaman, M. A. (2016). The Relationship Among Life Satisfaction, Academic Stress, Locus of Control and Achievement Motivation: A Comparison of Domestic and International Students. Unpublished Doctoral Thesis, University of Texas.
• Kasser, T., & Ryan, R. M. (1996). Further examining the American dream: Differential correlates of intrinsic and extrinsic goals. Personality and Social Psychology Bulletin, 22, 280-287.
• Kohut, H. (1971). The Analysis of Self. New York, International University Press.
• Markus, H.R., & Kitayama, S. (1991). Culture and the self: Implications for cognition, emotion, and motivation. Psychological Review 98(2), 224–53.
• Oyserman, D., Coon, H.M. & Kemmelmeier, M. (2002). Rethinking individualism and collectivism: Evaluation of theoretical assumptions and metaanalysis. Psychological Bulletin, 128(1), 3-72.
• Perren, S., Forrester-Knauss, C. ve Alsaker, F.D. (2012). Self and other oriented social skill: Differential association with children’s mental health and bullying roles. Journal for educational research online 4(1). 99-123.
• Randelovic, K. , & Todorovic, D. (2015). Relations between certain types of motivation and self orientation . International Journal of New Trends in Education and Tjeir Implications, 6 (3).
• Santora, K. A. (2013). Exploring Self Orientation in personal narratives of mental health among a Lationa Clinical Sample, Unpublished Doctoral Thesis, Northeasterns University, 2013.
• Saphier J . , Bidga-Peyton, T., & Pierson, G. (1989). How to Make Desicions What Stay Made. Association for Supervision and Curriculum Development. Alexandria: VA.
• Sharda, S. N. & Samsom, K. J. (2008). The Spirit of Entrepreneurship. Springer: New York.
• Shane, S., Locke, E. A., & Collins, C. J. (2012). Entrepreneurial motivation. Human Resource Management Review, 13(2), 257-279.
• Singelis, T.M., Triandis, H.C., Bhawuk, D.P.S., & Gelfand, M.J. (1995). Horizontal and vertical dimensions of individualism and collectivism: A theoretical and measurement refinement. Cross-Cultural Research, 29(3), 240-275.
• Snyder, C. R., & Lopez, S. J. (2007). Positive psychology: The scientific and practical explorations of human strengths. Thousand Oaks, CA: Sage.
• Stumpf, S. E., & Fieser, J. (2008). Philosophy: History and readings (8th Ed.).Boston: McGraw Hill.
• Triandis, H.C. (1994). Theoretical and methodological approaches to the study of collectivism and individualism. In U.Kim, H.C. Triandis, C.Kagitcibasi & G. Yoon (Eds.) Individualism and Collectivism (pp. 41-51), Thousand Oaks, CA: Sage.
• Van der Zwan, P., Hessels, J., & Rietveld, C. A. (2018). Self-employment and satisfaction with life, work, and leisure. Journal of Economic Psychology, 64, 64–88.Yener, S. (2018). Girişimcilik ve Benlik, Ayşe Dilek Öğretir Özçelik ve Mehmet Nur Tuğluk (Ed.). " 21. YY. Becerileri ‘’, Pegem Yayınevi.
• Yener, S., Arslan, A., Demirtaş, Ö. (2018). The mediating role of temperament and character on the relationship between mindfulness and entrepreneurial personality, JEEMS, 23 (3) 2018, 347-368.Yener, S. ve Salur, S. (2017). Girişimciliğin belirleyeni olarak girişimsel özyeterlilik. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10(2); 1337-1354.
• Yeniçeri,Z. (2013). Impact of Self Orietations on Well-Being During Adulthood: The Mediating Roles of Meaning in Life, Attitudes Towards Death and Religious Outlook. Metu University Unpublished Doctoral Thesis.