Evaluation of the Activities in the Teaching Set Yeni İstanbul Uluslararası Öğrenciler İçin Türkçe within the Framework of Multiple Intelligences Theory

Yıl 2024, Cilt: 7 Sayı: 3, 479 - 499

Denis Erdin Aytekin , Funda Örge Yaşar

Öz

Individual differences make people unique and special. The Theory of Multiple Intelligences, developed by Howard Gardner, has emerged from this idea, and has caused great echoes in the education community. This theory, which asserts that every individual has eight innate intelligence types and that these intelligence types can vary and develop from person to person, has been adopted in the teaching of foreign languages, and in teaching Turkish as a foreign language. The aim of this study is to examine the activities in the set for Yeni İstanbul Uluslararası Öğrenciler İçin Türkçe used in teaching of Turkish as a foreign language according to the Theory of Multiple Intelligences. In this context the activities in the course and workbooks at the A1, A2, B1, B2 and C1 levels of the set Yeni İstanbul Uluslararası Öğrenciler İçin Türkçe was examined according to the criteria formed within the framework of the basic principles of the Theory of Multiple Intelligences. Document analysis method was used in the study. As a result of the research, activities related to verbal-linguistic intelligence were at B1 level at most and at least at A1 level; activities related to logical-mathematical intelligence are at A1 level at most and at least A2 level; activities related to visual-spatial intelligence are at A1 level at most and at least C1 level; activities related to the field of musical-rhythmic intelligence are at B2 level at most and at least A2 level; activities related to bodily-kinesthetic intelligence are only at A1 level; activities related to interpersonal-social intelligence are at B2 level at most and at least C1 level; activities related to intrapersonal-introspective intelligence are at B1 level at most and at least at B2 level; It has been determined that activities related to naturalist intelligence are included mostly at B2 level and at least at A1 level. In addition, it was determined that the activities in the studied set are mostly related to verbal-linguistic intelligence; the least neglected intelligence field was found to be bodily-kinesthetic intelligence.

Anahtar Kelimeler

Theory of Multiple Intelligence, teaching Turkish as a foreign language, textbook, workbook, activity

Proje Numarası

Yoktur.

Yeni İstanbul Uluslararası Öğrenciler İçin Türkçe Öğretim Setindeki Etkinliklerin Çoklu Zekâ Kuramı Çerçevesinde Değerlendirilmesi

Öz

Bireylerin farklılıkları onları biricik ve özel kılar. Howard Gardner’in geliştirdiği Çoklu Zekâ Kuramı da bu fikirden doğmuş ve eğitim camiasında büyük yankılar uyandırmıştır. Her bireyin doğuştan gelen sekiz zekâ türüne sahip olduğunu ve bu zekâ türlerinin kişiden kişiye değişip gelişebileceğini savunan bu kuram, yabancı dil öğretiminde olduğu gibi Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde de benimsenmiştir. Bu çalışma, Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde kullanılan Yeni İstanbul Uluslararası Öğrenciler İçin Türkçe Öğretim Setinde yer alan etkinliklerin Çoklu Zekâ Kuramı kapsamında incelenmesini amaçlamaktadır. Bu bağlamda A1, A2, B1, B2 ve C1 düzeylerine yönelik ders ve çalışma kitaplarından oluşan Yeni İstanbul Uluslararası Öğrencileri İçin Türkçe Öğretim Setindeki etkinlikler, Çoklu Zekâ Kuramının temel ilkeleri çerçevesinde oluşturulan ölçütlere göre incelenmiş; adı geçen öğretim setini oluşturan ders ve çalışma kitaplarındaki etkinliklerin hangi zekâ alanlarıyla ilişkili olduğu tespit edilmiş, zekâ alanlarının ders ve çalışma kitaplarında yer alma düzeylerinin, dil seviyelerine göre farklılık gösterip göstermediği belirlenmiştir. Çalışmada, nitel araştırma yöntemlerinden doküman analizi yöntemi kullanılmıştır. İncelenen öğretim setinde sözel-dilsel zekâ ile ilgili etkinliklere en çok B1, en az A1 düzeyinde; mantıksal-matematiksel zekâ ile ilgili etkinliklere en çok A1, en az A2 düzeyinde; görsel-uzamsal zekâ ile ilgili etkinliklere en çok A1, en az C1 düzeyinde; müzikal-ritmik zekâ alanı ile ilgili etkinliklere en çok B2, en az A2 düzeyinde; bedensel-kinestetik zekâ ile ilgili etkinliklere sadece A1 düzeyinde; kişilerarası-sosyal zekâ ile ilgili etkinliklere en çok B2, en az C1 düzeyinde; özedönük-içsel zekâ ile ilgili etkinliklere en çok B1, en az B2 düzeyinde; doğacı zekâ ile ilgili etkinliklere en çok B2, en az A1 düzeyinde yer verildiği tespit edilmiştir. Ayrıca, öğretim setindeki etkinliklerin en çok sözel-dilsel zekâ alanına yönelik olduğu; en çok ihmal edilen zekâ alanının ise bedensel-kinestetik zekâ alanı olduğu saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Çoklu Zekâ Kuramı, yabancı dil olarak Türkçenin öğretimi, ders kitabı, çalışma kitabı, etkinlik.

Etik Beyan

Yapılan bu çalışmada bilimsel, etik ve alıntı kurallarına uyulduğu; toplanan veriler üzerinde herhangi bir tahrifatın yapılmadığı, karşılaşılacak tüm etik ihlallerde “Uluslararası Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretimi Dergisi ve Editörünün” hiçbir sorumluluğunun olmadığı, tüm sorumluluğun Sorumlu Yazara ait olduğu ve bu çalışmanın herhangi başka bir akademik yayın ortamına değerlendirme için gönderilmemiş olduğu sorumlu yazar tarafından taahhüt edilmiştir.

Destekleyen Kurum

Bulunmamaktadır.

Proje Numarası

Yoktur.

Teşekkür

Bulunmamaktadır.

Kaynakça

• Armstrong, T. (2018). Multiple Intelligences in the Classroom (4th Ed.). Virginia: Association for Supervision and Curriculum Development.
• Ayaydın, A. (2021). Öğrenci Merkezli Görsel Sanatlar ve Çoklu Zekâ Kuramı. Ankara: Astana Yayınları.
• Başbayrak, M. (2021). 2019-2020 Öğretim Yılında Okutulan 6 ve 7. Sınıf Türkçe Ders Kitaplarındaki Metin ve Etkinliklerin Çoklu Zekâ Kuramı ve Öğretmen Görüşleri Çerçevesinde Değerlendirilmesi. (Yüksek lisans tezi). Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Çanakkale.
• Başbayrak, M. ve Örge Yaşar, F. (2021). 6. ve 7. Sınıf Türkçe Ders Kitaplarının Çoklu Zekâ Kuramı Çerçevesinde Değerlendirilmesi. Journal of Social and Humanities Sciences Research, 8(69), 1066-1077.
• Bölükbaş, F. ve Yılmaz, M. Y. (2020). Yeni İstanbul Uluslararası Öğrenciler İçin Türkçe Ders Kitabı A1. İstanbul: Kültür Sanat Basımevi.
• Bölükbaş, F. ve Yılmaz, M. Y. (2020). Yeni İstanbul Uluslararası Öğrenciler İçin Türkçe Ders Kitabı A2. İstanbul: Kültür Sanat Basımevi.
• Bölükbaş, F. ve Yılmaz, M. Y. (2020). Yeni İstanbul Uluslararası Öğrenciler İçin Türkçe Çalışma Kitabı A1. İstanbul: Kültür Sanat Basımevi.
• Bölükbaş, F. ve Yılmaz, M. Y. (2020). Yeni İstanbul Uluslararası Öğrenciler İçin Türkçe Çalışma Kitabı A2. İstanbul: Kültür Sanat Basımevi.
• Bölükbaş, F., Yılmaz, M. Y. ve Keskin, F. (2020). Yeni İstanbul Uluslararası Öğrenciler İçin Türkçe Ders Kitabı B1. İstanbul: Kültür Sanat Basımevi.
• Bölükbaş, F., Yılmaz, M. Y. ve Keskin, F. (2020). Yeni İstanbul Uluslararası Öğrenciler İçin Türkçe Ders Kitabı B2. İstanbul: Kültür Sanat Basımevi.
• Bölükbaş, F., Yılmaz, M. Y. ve Keskin, F. (2020). Yeni İstanbul Uluslararası Öğrenciler İçin Türkçe Çalışma Kitabı B1. İstanbul: Kültür Sanat Basımevi.
• Bölükbaş, F., Yılmaz, M. Y. ve Keskin, F. (2020). Yeni İstanbul Uluslararası Öğrenciler İçin Türkçe Çalışma Kitabı B2. İstanbul: Kültür Sanat Basımevi.
• Bölükbaş, F., Yılmaz, M. Y. ve Keskin, F. (2021). Yeni İstanbul Uluslararası Öğrenciler İçin Türkçe Ders Kitabı C1. İstanbul: Kültür Sanat Basımevi.
• Bölükbaş, F., Yılmaz, M. Y. ve Keskin, F. (2021). Yeni İstanbul Uluslararası Öğrenciler İçin Türkçe Çalışma Kitabı C1. İstanbul: Kültür Sanat Basımevi.
• Bulut, İ. (2003). Çocuklara Yabancı Dil Olarak İngilizce Öğretimi ve Çoklu Zeka Teorisi. (Yüksek lisans tezi). İstanbul Üniversitesi, İstanbul.
• Bümen, N. (2005). Okulda Çoklu Zekâ Kuramı. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Büyükalan Filiz, S. (2003). Çoklu Zekâ Kuramı. Eğitim ve Denetim Dergisi, 1, 1-18.
• Checkley, K. (1997). The First Seven… and the Eight: A Conversation with Howard Gardner. Educational Leadership, 55(1), 8-13.
• Cifuentes, L. ve Hughey, J. (2003). The Interactive Effects of Computer Conferencing and Multiple Intelligences on Expository Writing. Quarterly Review of Distance Education, 4(1), 15-30.
• Çökmez, N. (2017). Çoklu Zeka Kuramının Yabancı Dil Olarak Türkçe Ders Kitaplarında İncelenmesi ve Değerlendirilmesi. (Yüksek lisans tezi). İstanbul Üniversitesi, İstanbul.
• Corbin, J. ve Strauss, A. (2015). Basics of Qualitative Research: Techniques and Procedures for Developing Grounded Theory (4th Edition). California: SAGE Publications.
• Dağlı, A. (2006). 1990-2000 Yılları Arası İlköğretim II. Kademe Türkçe Ders Kitaplarındaki Halk Şiiri Metinlerinin “Çoklu Zekâ Teorisi” Açısından İncelenmesi. (Yüksek lisans tezi). Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Samsun.
• Demir, R. (2017). Ortaokul Türkçe Eğitiminde Çoklu Zekâ Kuramı. (Yüksek lisans tezi). Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Çanakkale.
• Demirel, Ö. (2023). Eğitimde Program Geliştirme- Kuramdan Uygulamaya. Ankara: Pegem Akademi.
• Demirel, Ö., Başbay, A. ve Erdem, E. (2006). Eğitimde Çoklu Zeka: Kuram ve Uygulama. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Denzin, N. K. ve Lincoln, Y. S. (2005). The discipline and practice of qualitative research. N. K. Denzin ve Y. S. Lincoln (Eds.), The SAGE Handbook of Qualitative Research (pp. 1-32). California: SAGE Publications.
• Doğan Temur, Ö. (2014). Çoklu zekâ kuramı. S. Büyükalan Filiz (Ed.), Öğrenme öğretme kuram ve yaklaşımları içinde, (ss. 171-204). Ankara: Pegem Akademi.
• Erdin Emin, D. (2023). Yeni İstanbul Uluslararası Öğrenciler İçin Türkçe Öğretim Setinin Çoklu Zekâ Kuramı Çerçevesinde Değerlendirilmesi. (Yüksek lisans tezi). Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Çanakkale.
• Eker, S. (2006). Çağdaş Türk Dili. Ankara: Grafiker Yayınları.
• Gardner, H. (2010). Zihin Çerçeveleri: Çoklu Zekâ Kuramı. Ebru Kılıç (Çev.). Alfa Yayınları.
• Gardner, H. ve Hatch, T. (1989). Multiple Intelligences go to School: Educational Implications of the Theory of Multiple Intelligences. Educational Researcher, 18(8), 4-10.
• Göğebakan Yıldız, D. (2018). Beceri Gelişiminde Çoklu Zekâ ve Bütünleştirilmiş Program Yaklaşımı. Ankara: Pegem Akademi.
• İnan, G. (2015). İlkokullarda Türkçe Dersinde Kullanılan Metinlerin Çoklu Zekâ Kuramı Açısından İncelenmesi. (Yüksek lisans tezi). Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
• Karasar, N. (2014). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Keskin, H. ve Yeşilyurt, E. (2019). Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretiminde Kullanılan ‘Yedi İklim Türkçe Öğretim Seti’nin Çoklu Zekâ Kuramı Açısından İncelenmesi. Karaelmas Journal of Educational Sciences, 7(1), 1-18.
• Kıral, B. (2020). Nitel Bir Veri Analizi Yöntemi Olarak Doküman Analizi. Siirt Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15, 170-189.
• Kırbaşoğlu Kılıç, L., Baki, Y. ve Bayram, B. (2014). Ortaokul 8. Sınıf Türkçe Dersi Öğretmen Kılavuzu Kitabındaki Etkinliklerin Çoklu Zekâ Kuramı ile Örtüşme Düzeyi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 2(2), 72-89.
• Kırcı, I. (2011). İlköğretim İkinci Kademe Türkçe Dersi Ders Kitapları, Öğrenci Çalışma Kitapları ve Öğretmen Kılavuz Kitaplarının Çoklu Zekâ Kuramına Uygunluk Durumları. (Yüksek lisans tezi). Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon.
• Kum, Z. (2009). Türk Edebiyatı 9. Sınıf ve 10. Sınıf Ders Kitaplarındaki Divan Şiiri Örneklerinin Çoklu Zekâ Kuramı Açısından İncelenmesi. (Yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Lazear, D. (2000). The Intelligent Curriculum: Using MI to Develop Your Student’s Full Potential. New York: Zephyr Press.
• Nicholson Nelson, K. (1998). Developing Students’ Multiple Intelligences. New York: Scholastic Professional Books.
• Özden, Y. (2023). Öğrenme ve Öğretme. Ankara: Pegem Akademi.
• Özkan, U. B. (2023). Eğitim Bilimleri Araştırmaları İçin Doküman İnceleme Yöntemi. Ankara: Pegem Akademi.
• Saban, A. (2010). Çoklu Zekâ Kuramı ve Türk Eğitim Sistemine Yansıması. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Şahin Zeteroğlu, E. (2014). Altı Yaşındaki Çocukların Anne Baba Tutumları ile Çoklu Zekâ Alanları ve Grup İçi Etkinlik Düzeyleri Arasındaki İlişki. (Doktora tezi). Uludağ Üniversitesi, Bursa.
• Şahin, N. (2023). Yabancı dil olarak Türkçe öğreten eğitmenlerin yabancı öğrencilerin sosyal ve ekonomik sorunlarına yönelik ilgileri. C. Alyılmaz, O. Er ve İ. Çoban (Ed.), Türkçe eğitiminin güncel sorunları (ss. 385-408). Bursa: Teke Akademi.
• Şeyihoğlu, A. ve Uzunöz, A. (2012). Ders Planları ve Uygulama Örnekleriyle Coğrafya Öğretiminde Çoklu Zekâ. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Sivrikaya, A. H. (2010). Eğitimde Çoklu Zeka Kuramı. Atatürk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10(45), 123-132.
• Yiğit, E. (2011). Orta Öğretim 10. Sınıf Türk Edebiyatı Ders Kitabındaki Metin Altı Sorularının ve Etkinliklerin Çoklu Zekâ Kuramı Çerçevesinde İncelenmesi. (Yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Yılmaz, A. (2010). Türkiye’de Fransızca Dil Öğretimi ve Çoklu Zekâ Kuramı: İlköğretim 4. Sınıf Fransızca Ders Kitaplarında Çoklu Zekâ Kuramının Yeri ve Uygulamaları. (Yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi, Ankara.