Çoruh Nehri (Bayburt) Su Kalitesinin Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliğine Göre Değerlendirilmesi

Yıl 2017, Cilt: 3 Sayı: 1, 54 - 64, 24.06.2017

Nevim Birici , Gökhan Karakaya Tunay Şeker Mehmet Küçükyılmaz , Mustafa Balcı Nurten Özbey Muharrem Güneş

Öz

Bu çalışma Çoruh
Nehri’nin (Bayburt) su kalitesinin belirlenmesi amacıyla 2012-2014 yılları
arasında mevsimsel olarak yürütülmüştür. Yüzey suyu, Bayburt giriş ve çıkışı
olmak üzere iki örnek noktasında yapılan örneklemelerle mevsimsel olarak
incelenmiştir. Su örneklerinde sıcaklık, pH, çözünmüş oksijen, çözünmüş oksijen
doygunluğu, elektriksel iletkenlik, askıda katı madde, toplam sertlik, Ca
sertliği, toplam alkalinite, biyolojik oksijen ihtiyacı, kimyasal oksijen
ihtiyacı, amonyum azotu, nitrat azotu, nitrit azotu, anyon (klorür, fosfat,
sülfat, nitrit, nitrat) ve katyonlar (kalsiyum, magnezyum, sodyum, potasyum,
amonyum) klorofil a gibi suyun  fiziksel
ve kimyasal parametreleri Su Kirliliği Kontrol Yönetmeliği Kıta İçi Su
Kaynakları Kriterlerine göre değerlendirilmiştir. Su kaynağı ile ilgili
analizler çok değişkenli istatistiksel analizlerden ANOVA ve Box-plot
grafikleri çizilerek incelenmiştir. Elde edilen bulgular değerlendirildiğinde
su kaynağının çözünmüş oksijen doygunluğu ve nitrit parametreleri açısından II.
sınıf diğer, parametreler açısından ise I. sınıf su kalitesinde olduğu tespit
edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Çoruh nehri, su kalitesi, su kirliliği kontrol yönetmeliği

Evaluation of Coruh River (Bayburt) Water Quality in accord with Water Pollution Control Regulation

Öz

This study has
been conducted seasonally to determine the water quality of Coruh River
(Bayburt) between the years 2012-2014. The surface water has been examined
seasonally with samples from two sampling points, Bayburt inlet and outlet. In
water samples the physical and chemical parameters of water such as pH,
dissolved oxygen, dissolved oxygen saturation, electrical conductivity,
suspended solid, total hardness, Ca hardness, total alkalinity, biological
oxygen demand, chemical oxygen demand, ammonium nitrogen, nitrate nitrogen,
nitrite nitrogen, anion (chloride, phosphate, sulphate (nitrite, nitrate) and
cations (calcium, magnesium, sodium, potassium, ammonium) and chlorophyll a
have been evaluated according to the Water Pollution Control Regulation of Inland
Water Resources Criteria. Analyzes related to water resources have been
examined by drawing ANOVA and Box-plot graphs from multivariate statistical
analyzes. When the obtained findings are evaluated, it has been seen that the
water source has second class water quality in terms of dissolved oxygen
saturation and nitrite and has first class water quality in terms of other
parameters.

Anahtar Kelimeler

Coruh river, water quality, water pollution control regulation

Kaynakça

• Alpaslan, K., Sesli, A., Tepe, R., Özbey, N., Birici, N., Şeker, T., Koçer, M.A.T., 2012. Vertical and seasonal changes of water quality in Keban Dam Reservoir. Journal of Fisheries Sciences, 6 (3): 252-262.
• Anonim, 2004. Su kirliliği kontrolü yönetmeliği. 31 Aralık 2004 Tarih ve 25687 sayılı Resmi Gazete, Ankara.
• Anonim, 2008. Su kirliliği kontrol yönetmeliğinde değişiklik yapilmasina dair yönetmelik. Resmi Gazete, 13 Şubat 2008, Sayı:26786, Ankara
• Arrignon, J., 1976. Aménagement ecologique et piscicole des eaux douces. Bordas, 32, Paris.
• Birici, N., Saatçi, Y., Güneş, M., Bayraktar, K., Şeker, T., Karakaya, G., 2016. Refahiye köroğlu deresi (Erzincan) sularinin balik yetiştiriciliği ve su kalitesi açisindan değerlendirilmesi, Uluslararası Erzincan Sempozyumu Bildiri Kitabı, 28 Eylül-01 Ekim 2016, 3:613-630.
• Bulut, C., Akçimen, U., Uysal, K., Çınar, Ş., Küçükkara, R., Savaşer, S., Tokatlı, C., Öztürk, G.N., Köse, E., 2012. Kestel deresi (Burdur) su kalitesinin belirlenmesi ve alabalik yetiştiriciliği açisindan değerlendirilmesi, Dumlupınar Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 28: 1-10.
• Dauba, F., 1981. Etude comperative de la fauna des poissons dans les ecosystemes de deux reservoirs, Luzech (Lut) et Chastang (Dordogone): These de troisieme cycle L’Institut National Polytechnique de Toulouse, 179.
• Gültekin, F., Dilek, R., Fırat Ersoy, A., Ersoy, H., 2005. Water quality of lower değirmendere (Trabzon) basin, Jeoloji Mühendisliği Dergisi, 29 (1): 21-34.
• Kazancı, N., Türkmen, G., Ertunç, Ö., Gültutan, Y., Ekingen, P., Öz, B., 2008. A reserach on water quality of Kelkit Stream using benthic macroinvertebrates and physicochemical variables, Review of Hydrobiology, 2:145-160.
• Köktürk, M., Atamanalp, M., 2015. Tortum çayi ve kollarinin (Erzurum/Türkiye) su kalitesi. Journal of Limnology and Freshwater Fisheries Research, 1(1):49-55.
• Küçük, S., 2007. Büyük Menderes nehri su kalite ölçümlerinin su ürünleri açisindan incelenmesi. Adnan Menderes Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 4(1-2):7-13.
• Küçükyılmaz, M., Örnekçi, G.N., Uslu, A.A., Özbey, N., Şeker, T., Birici, N., Yıldız, N., Koçer, M.A.T., 2014. Işıktepe baraj gölü (Maden, Elazığ) kıyı bölgesi fizikokimyasal su kalitesi üzerine ilk bulgular. Yunus Araştırma Bülteni, 2:55-63.
• Kiveşkan, Ü., 2014. Sorun da çözüm de insan. http://www.haber2e.com/sorun-da-cozumde-insan-makale,265.html, 08 Ocak 2014.
• Shiklomanov, I.A., ve Rodda, J.C., 2003. World water resources at the beginning of the 21st century, Cambridge, UK, Cambridge University Press, 18s.
• Şişli, M.N., 1999. Çevre Bilim Ekoloji. Gazi Kitapevi, Ankara.
• Ünlü, A., Çoban, F., Tunç, M. S., 2008. Hazar Gölü su kalitesinin fiziksel ve inorganik kimyasal parametreler açısından incelenmesi. Gazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi, 23 (1): 119-127.
• Varol, M., 2015. Dicle Baraj Gölü su kalitesinin su kirliliği kontrolü yönetmeliğine göre değerlendirilmesi, Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi 2(1): 85-91.
• Verep B, Serdar O, Turan D, Şahin C., 2005. İyidere (Trabzon)'nin fiziko-kimyasal açidan su kalitesinin belirlenmesi. Ekoloji, 57:26-35.
• Wetzel, G.R., Likens, G.E., 2000. Limnological analyses. Third Edition
• Yılmaz, F., 2004. Mumcular baraji (Muğla-Bodrum)’nın fiziko-kimyasal özellikleri. Ekoloji, 50:10-17.