The Impact of Globalization Process on Taxation: An Evaluation in Terms of Taxation of Labor and Capital Income

Yıl 2023, , 391 - 409, 30.06.2023

Ebru Karaş , Betül Hayrullahoğlu

https://doi.org/10.37093/ijsi.1272042

Öz

Globalization leads to significant transformations in the tax structures of countries, as in every field. Taxes come to the fore as the most effective tool in the competition of countries in order to attract highly mobile capital. With the effect of globalization, the national power of countries in the use of taxation powers weakens and it becomes a necessity for them to act in accordance with international requirements. The study analyzes the transformation of the globalization in the taxation of labor and capital in OECD member countries. For this purpose, tax revenues, tax rates, and the distribution of taxes types in total tax revenues are examined from 1965 to the present. As a result, it can be seen that globalization does not cause a decrease in the share of tax revenues in the Gross Domestic Product, both in OECD member countries and in Türkiye, on the contrary, it leads to increases. However, the tax burden changes in favor of capital and against labor. The most effective factors in this situation are the rate cuts in income tax and corporate tax, and especially the increase in social security premiums. Due to the increase in social security premiums, the high tax wedge is considered as a problem especially for Türkiye.

Anahtar Kelimeler

globalization, tax competition, labor and capital taxes, tax wedge

Küreselleşme Sürecinin Vergileme Üzerindeki Etkisi: Emek ve Sermaye Gelirlerinin Vergilendirilmesi Açısından Bir Değerlendirme

Öz

Küreselleşme her alanda olduğu gibi ülkelerin vergi yapılarında da önemli dönüşümlere yol açmaktadır. Mobilitesi yüksek sermayeyi kendilerine çekebilmek için ülkelerin girdikleri rekabette vergiler en etkili araç olarak öne çıkmaktadır. Küreselleşmenin etkisiyle beraber ülkelerin vergilendirme yetkilerinin kullanımında ulusal güçleri zayıflamakta ve uluslararası gerekliliklere uygun hareket etmeleri bir zorunluluk haline gelmektedir. Çalışma, küreselleşmenin emek ve sermayenin vergilendirilmesinde OECD üyesi ülkelerde yaşanan dönüşümü analiz etmektedir. Bu amaçla 1965 yılından günümüze kadar vergi gelirleri, vergi oranları ve vergi türleri itibariyle toplam vergi gelirleri içerisindeki dağılımlar incelenmektedir. Sonuçta gerek OECD üyesi ülkelerde gerekse Türkiye’de küreselleşmenin vergi gelirlerinin Gayri Safi Yurt İçi Hâsıla içerisindeki paylarında bir azalmaya neden olmadığı, tersine artışlara yol açtığı, ancak vergi yükünün sermaye lehine ve emek aleyhine olacak şekilde değiştiği anlaşılmaktadır. Bunda gelir vergisi ve kurumlar vergisinde yapılan oran indirimleri ve özellikle sosyal güvenlik primlerinin artırılması en etkili faktörler olarak öne çıkmaktadır. Sosyal güvenlik primlerindeki artışa bağlı olarak vergi takozunun yüksekliği özellikle Türkiye açısından bir sorun olarak değerlendirilmektedir.

Anahtar Kelimeler

küreselleşme, vergi rekabeti, emek ve sermaye vergileri, vergi takozu

Kaynakça

• Aghion, P., Akcigit, U. & Fernández-Villaverde, J. (2013, May). Optimal capital versus labor taxation with innovation-led growth (Working Paper No. 19086). National Bureau of Economıc Research. https://doi.org/10.3386/w19086
• Akdoğan, A. (2011). Kamu maliyesi. Gazi Kitabevi.
• Aktan, C. C., & Vural, İ. Y. (2012a). Globalleşme ve maliye politikasında değişim. İçinde C. C. Aktan, A. Kesik & D. Dileyici (Ed.), “Yeni” Maliye (ss. 249-271). T.C. Maliye Bakanlığı Strateji Geliştirme Başkanlığı Yayınları.
• Aktan, C. C., & Vural, İ. Y. (2012b). Vergi rekabeti. İçinde C. C. Aktan, A. Kesik & D. Dileyici (Ed.), “Yeni” Maliye (ss. 249-271). T.C. Maliye Bakanlığı Strateji Geliştirme Başkanlığı Yayınları.
• Asher, M. G. & Rajan, R. S. (2001). Globalization and tax systems: Implications for developing countries with particular reference to Southeast Asia. ASEAN Economic Bulletin, 18(1), 119-139.
• Avi-Yonah, R. S. (2001). Globalization and tax competition: Implication for developing countries. Cepal Review, 74, 60-65.
• Bakkal, U., & Susam, N. (2011). Küreselleşme sürecinin kamu maliyesi alanına etkileri. İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Mecmuası, 61(2), 23-50. https://dergipark.org.tr/tr/pub/iuifm/issue/841/9320
• Bayar, F. (2008). Küreselleşme kavramı ve küreselleşme sürecinde Türkiye. Uluslararası Ekonomik Sorunlar Dergisi, 32, 25-34.
• Blöchliger, H., & Pinero-Campos, J. (2011). Tax competition between Sub-central governments. 20 Şubat 2023’de erişim adresi, https://www.oecd.org/tax/federalism/48817035.pdf
• Bretschger, L., & Hettich, F. (2002). Globalisation, capital mobility and tax competition: Theory and evidence for OECD countries, European Journal of Political Economy, 18, 695-716. https://doi.org/10.1016/S0176-2680(02)00115-5
• Buyrukoğlu, S., & Kutbay, H. (2016). Türkiye’de kayıtdışı istihdamın bir tetikleyicisi olarak vergi takozu sorunu ve maliyeti. Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 16(31), 249-273. http://doi.org/10.30976/susead.302167
• Çalcalı, Ö., & Yılmaz, A. (2013). Sermayenin vergilendirilmesinde adaletten etkinliğe doğru yaşanan kayma: Türkiye’deki durum. Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 20(2), 243-258. https://dergipark.org.tr/tr/pub/yonveek/issue/13699/165827
• Çelikkaya, A. (2010). Globalleşmenin neden olduğu kurumlar vergisi reformları ve OECD üyesi ülkeler üzerine bir değerlendirme. Maliye Dergisi, 159, 36-52.
• Çelikkaya, A. (2013). OECD üyesi ülkelerde emek üzerindeki vergi yükünün gelişimi ve Türkiye üzerine bir inceleme. TİSK Akademi, 8(16), 69-91.
• Dikkaya, M., & Deniz, F. (2006). Ekonomik küreselleşmenin yol açtığı problemler: Teorik bir bakış. Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2(3), 163-181. https://dergipark.org.tr/tr/pub/ijmeb/issue/54838/750819
• Ebdon, C. (2005). Tax systems and structures. İçinde D. Robbins (Ed.), Handbook of public sector economics (ss. 235-270). Taylor and Francis Group,
• Edwards, C., & Rugy, V. D. (2002, April 12). International tax competition a 21st-century restraint on government (Policy Analysis, No. 431). CATO Institute.
• Eke, E. U. (2018). Türkiye’de gelir vergisinde uygulanan ayırma ilkesinin gelir dağılımı üzerine etkisi (Yayın No: 514323) [Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Tez Merkezi.
• Giray, F. (2005). Küreselleşme sürecinde vergi rekabeti ve boyutları. Akdeniz İ.İ.B.F. Dergisi, 9, 93-122. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1123227
• Günaydın, İ., & Benk, S. (2003). Globalleşmenin vergi sistemlerinde meydana getirdiği değişiklikler. Vergi Dünyası Dergisi, 267, 160-174.
• Karakurt, K., & Akdemir, T. (2010). İkili gelir vergisi sisteminin adalet ve etkinlik ilkeleri açısından değerlendirilmesi (Adalet tartışmalarının gölgesinde ikili gelir vergisi). Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 15(1), 129-154. https://dergipark.org.tr/tr/pub/sduiibfd/issue/20828/223053
• Kargı, N., & Karayılmazlar, E. (2009). Küreselleşmenin vergi politikaları üzerindeki etkinsizlik etkisi. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 14(3), 21-37. https://dergipark.org.tr/tr/pub/sduiibfd/issue/20829/223077
• Kargı, V., & Özuğurlu, H. Y. (2007). Türkiye’de küreselleşmenin vergi politikaları üzerine etkileri: 1980-2005 dönemi. Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 14(1), 275-289. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/145952
• Kargı, V., & Yayğır, T. (2016). Küreselleşme, vergi rekabeti ve Türkiye’de vergi yükü. International Journal of Public Finance, 1(1), 1–22. https://doi.org/10.30927/ijpf.319847
• Keuschnigg, C., & Dietz, M. D. (2005, July). A growth oriented dual income tax (CESifo Working Paper, No. 1513). CESifo. https://www.cesifo.org/DocDL/cesifo1_wp1513.pdf
• Mankiw, N. G., Weinzierl, M., & Yagan, D. (2009). Optimal taxation in theory and practice. Journal of Economic Perspectives, 23(4), 147-174. https://doi.org/10.1257/jep.23.4.147
• Nar, M. (2015). Ücret gelirleri üzerindeki vergi yükü: Vergi takozu uygulaması. International Journal of Human Sciences, 12(1), 685-705. https://doi.org/10.14687/ijhs.v12i1.3150
• OECD. (1999). Statutory corporate income tax rates. Retrieved March 06, 2023, from https://www.oecd.org/tax/tax-policy/tax-database/Table-II.1_1981-1999.xls
• OECD. (2014). Taxing wages. Retrieved March 10, 2023, from https://www.oecd-ilibrary.org/taxation/taxing-wages_20725124
• OECD. (2023a). Tax Revenue. Retrieved March 06, 2023, from https://data.oecd.org/tax/tax-revenue.htm
• OECD. (2023b). Statutory corporate income tax rates. Retrieved March 07, 2023, from https://stats.oecd.org/#
• OECD. (2023c). Top statutory personal income tax rates. Retrieved March 07, 2023, from https://stats.oecd.org/#
• OECD. (2023d). Tax on personal income. Retrieved March 07, 2023, from https://data.oecd.org/tax/tax-on-personal-income.htm#indicator-chart
• OECD. (2023e). Tax on corporate profits. Retrieved March 07, 2023, from https://data.oecd.org/tax/tax-on-corporate-profits.htm#indicator-chart
• OECD. (2023f). Social security contributions. Retrieved March 07, 2023, from https://data.oecd.org/tax/social-security-contributions.htm#indicator-chart
• OECD. (2023g). Tax on property. Retrieved March 07, 2023, from https://data.oecd.org/tax/tax-on-property.htm#indicator-chart
• OECD. (2023h). Tax on goods and services. Retrieved March 07, 2023, from https://data.oecd.org/tax/tax-on-goods-and-services.htm#indicator-chart
• OECD. (2023i). Taxing wages. Retrieved March 06, 2023, from https://stats.oecd.org/index.aspx?DataSetCode=AWCOMP#
• Öz, E., & Yaraşır, S. (2009). Global bir kavram: Vergi rekabeti. İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Maliye Araştırma Merkezi Konferansları, 52. Seri, Prof. Dr. Şerafettin Aksoy'a Armağan, 10, 1-40.
• PWC. (2023). Personal income tax (PIT) rates. Retrieved March 06, 2023, from https://taxsummaries.pwc.com/quick-charts/personal-income-tax-pit-rates
• Saraç, Ö. (2006). Küresel vergi rekabeti ve ulusal vergi politikaları. Maliye ve Hukuk Yayınları.
• Saraçoğlu, F. (2001). Gelir vergisi sisteminde ayırma ilkesi uygulaması ve değerlendirilmesi. İ. Ü. İktisat Fakültesi, Maliye Araştırma Merkezi Konferansları 40. Seri, 60-68.
• Saraçoğlu, F. (2016). Ücretlerin vergilendirilmesinde ayırma ilkesi uygulamasının değerlendirilmesi. İş ve Hayat Dergisi, 2(3), 41-55.
• Selen, U. (2017). Refah iktisadı bağlamında optimal vergileme arayışı ve Türk vergi sisteminin analizi. İçinde F. Saraçoğlu & M. Çakır (Ed.), Yrd. Doç. Dr. Yaşar Methibay’a Armağan (ss. 329-364). Gazi Kitabevi.
• Türkan, E. (1993). Türkiye’de kurumlar vergisi uygulamasının firma davranışları üzerindeki etkileri (Yayın No: 2329- İPGM: 435) [DPT Uzmanlık Tezleri].
• Ulbrich, H. H. (2011). Public Finance in Theory and Practice. Routledge.
• Wilson, J. D., & Wildasin, D. E. (2004). Capital tax competition: Bane or boon. Journal of Public Economics, 88(6), 1065-1091. https://doi.org/10.1016/S0047-2727(03)00057-4