Öğrencilerin öz-yeterlilikleri, değişime karşı dirençleri ve girişimcilik ile olan ilişkisi

Yıl 2016, Cilt: 2 Sayı: 4, 1161 - 1170, 01.10.2016

Bilal Çankır

https://doi.org/10.24289/ijsser.278992

Öz

Öz-yeterlilik kavramı da ilk kez Bandura tarafından ortaya konulmuştur (Bandura, 1977). Öz yeterlilik inancı (Bandura 1982, 1992, 1993, Zimmerman 2000, Lorig, Chastain, Ung, Shoor ve Holman 1989, Schwarzer, Bassler, Kwiatek ve Schroder 1997, Hackett ve Betz (1981); kişinin, "bir işi yapmak için ihtiyaç duyduğu yetenek ve kabiliyete sahip olduğuna dair inanç" olarak tanımlanmıştır. Değişime karşı olan direnç ise altı temel kaynaktan beslenmektedir (Oreg, 2003): (a) konrol kaybında isteksizlik, (b) bilişsel rijitlik (sert tutum), (c) psikolojik dirençlilik kaybı, (d) değişim sürecinde bulunmaktan duyulan tahammülsüzlük, (e) düşük düzeyde yenilik ve teşvikleri tercih etme ve (f) eski alışkanlıkları bırakmakta isteksizlik. Arıkan (2002)’in belirttiği üzere girişimcilik kavramı Fransızca “entreprendre” kelimesinden türetilmiştir ve Türkçe karşılığı, “üstlenmek”tir.

Çalışmanın amacı 206 yükseköğretim öğrencisinin girişimcilik niyetini ölçerek bu algı ile öz-yeterlilikleri ve değişime karşı aldıkları tutum arasındaki ilişkiyi ortaya koymaktır. Girişimcilik için Canbaz, Çankır ve Çevik (2013)’in dokuz soruluk, Öz-Yeterliliği ölçmek için Schwarzer ve Jerusalem (1995) tarafından hazırlanıp 1996 yılında Yeşilay, Schwarzer ve Jerusalem tarafından Türkçe’ye uyarlaması yapılan 10 maddelik Genel Öz-Yeterlilik ölçeği ve değişime karşı direnç için Oreg (2003)’in altı soruluk ölçeği Türkçe uyarlaması yapılarak kullanılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Öz-Yeterlilik, Girişimcilik, Değişime Karşı Direnç, Değişim Yönetimi

Correlations between students’ self-efficacy, resistance to change and entrepreneurship

Öz

Self-efficacy concept was first introduced by Bandura (Bandura, 1977). Self- efficacy faith is defined (Bandura 1982, 1992, 1993, Zimmerman 2000, Lorig, Chastain, Ung, Shoor and Holman 1989, Schwarzer, Bassler, Kwiatek ve Schroder 1997, Hackett and Betz (1981); as a person "The belief that they have the skills and abilities needed to do the job". The resistance to change is fed from six main sources (Oreg, 2003): (a) checks on loss aversion, (b) cognitive rigidity (stiff attitude), (c) psychological resistance loss, (d) changes in the process are needed intolerance, (e) do not prefer low levels of innovation and incentives and (f) a reluctance to leave old habits. Arikan (2002), as noted in the concept of entrepreneurship "Entreprendre" is derived the word from French and in Turkish its mean is ‘take over’. The aim of the study is two hundred university students to determine the relationship between the attitudes of self- efficacy and to change this perception by measuring the perception of entrepreneurship. The following be used in the study.  For entrepreneurship nine questions prepared by Canbaz, Çankır and Çevik (2013), for self-efficacy ten questions prepared by Schwarzer and Jerusalem (1995) and made their adaptation by Yeşilay, Schwarzer and Jerusalem (1996), and for self-efficacy and resistance to change six-item scale by Oreg (2003).

Anahtar Kelimeler

Self-Efficacy, Entrepreneurship, Resistance to Change, Change Management

Kaynakça

• Aksoy, V., & Diken, I. H. (2009). Rehber öğretmenlerin özel eğitimde psikolojik danışma ve rehberliğe ilişkin öz yeterlik algılarının incelenmesi. İlköğretim Online, 8(3).
• Aldag, R. J.,&Stearns,T. M. (1991). Management (2nd ed.). Cincinnati, OH: South-Western Publishing.
• Bandura, A. (1993). Perceived self-efficacy in cognitive development and functioning. Educational psychologist, 28(2), 117-148.
• Basım, H. N., Korkmazyürek, H., & Tokat, A. O. (2008). Çalışanların Öz Yeterlilik Algılamasının Yenilikçilik Ve Risk Alma Üzerine Etkisi: Kamu Sektöründe Bir Araştırma. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (19), 121-130.
• Başol, O., Dursun, S., & Aytaç, S. (2011). Kişiliğin Girişimcilik Niyeti Üzerine Etkisi: Üniversiteli Gençler Üzerine Bir Uygulama.
• Canbaz, M., Çankır, B., & Çevik, E. (2014). İşletme ve Muhasebe Eğitimi Alan Üniversite Öğrencilerinin Girişimcilik Özelliklerinin Belirlenmesinde Bölgesel Farklılık Etkisi. Business & Management Studies: An International Journal, 1(3), 229-248.
• Capri, B., Ozkendir, O. M., Ozkurt, B., & Karakus, F. (2012). General self-efficacy beliefs, life satisfaction and burnout of university students. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 47, 968-973.
• Carrier, C. (1996). Intrapreneurship in small businesses: an exploratory study. Entrepreneurship: Theory and Practice, 21(1), 5-21.
• Cortina, J. M. (1993). What is coefficient alpha? An examination of theory and applications. Journal of applied psychology, 78(1), 98.
• Çankır, B. (2016). Geri Bildirimin Araştırma Görevlilerinin Öz-Yeterlilikleri Üzerindeki Etkisi. İş ve İnsan Dergisi, 3(1), 21-30.
• Çankır, B. (2016). Psikolojik Sözleşme İhlalinin Lider-Üye Etkileşimi Üzerindeki Etkisi ve Bir Araştirma, Eurasian Business & Economics Journal, 1, 513-522.
• Çetin, F. (2011). Örgüt İçi Girişimcilikte Öz Yeterlilik Algısı ve Kontrol Odağının Rolü. Business and Economics Research Journal, 2(3), 69.
• Çınar, İ. (2010). Yapılandırmacı Eğitime Göre Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının Özyeterlik Düzeylerinin Belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Erzincan: Erzincan Üniversitesi.
• Dinçer, Ö., & Fidan, Y. (2000). İşletme Yönetimine Giriş, Beta Basım Yayım Dağıtım.
• Drucker, P. F., & Noel, J. L. (1986). Innovation and Entrepreneurship: practices and principles. The Journal of Continuing Higher Education, 34(1), 22-23.
• Dubrin, A. J., & Ireland, R. D. (1993) Management and organization (2nd ed.). Cincinnati, OH: South- Western Publishing.
• Ellen, P. S., Bearden, W. O., & Sharma, S. (1991). Resistance to technological innovations: an examination of the role of self-efficacy and performance satisfaction. Journal of the Academy of Marketing Science, 19(4), 297-307.
• Fairlie, R. W., & Holleran, W. (2012). Entrepreneurship training, risk aversion and other personality traits: Evidence from a random experiment. Journal of Economic Psychology, 33(2), 366-378.
• George, G., & Camarata, M. R. (1996). Managing instructor cyberanxiety: The role of self-efficacy in decreasing resistance to change. Educational Technology, 36(4), 49-54.
• Griffin, R. W. (1993). Management (4th ed.). Boston: Houghton Mifflin.
• Kreitner, R. (1992). Management (5th ed.). Boston: Houghton Mifflin.
• Lewin, K. (1947). Frontiers in Group Dynamics: Concept, Method, and Reality in Social Service: Social Equilibria and Social Change. Human Relations, 1(1).
• Lewin, K. (1951). Field theory in social science: selected theoretical papers. Harper & Brothers.
• Pajares, F., & Graham, L. (1999). Self-efficacy, motivation constructs, and mathematics performance of entering middle school students. Contemporary educational psychology, 24(2), 124-139.
• Schermerhorn, J. R., Jr. (1989). Management for productivity (3rd ed.). New York: John Wiley.
• Schumpeter, J. A. (1978). Can capitalism survive?. HarperCollins Publishers.
• Schwarzer, R., Bassler, J., Kwiatek, P., Schroder, K., & Zhang, J. X. (1997). The assessment of optimistic self-beliefs: Comparison of the German, Spanish, and Chinese versions of the General Self-Efficacy Scale. Applied Psychology, 46(1), 69-88.
• Şeşen, H., & Basım, N. (2012). Demografik faktörler ve kişiliğin girişimcilik niyetine etkisi: Spor bilimleri alanında öğrenim gören üniversite öğrencileri üzerine bir araştırma. Ege Akademik Bakış, 12, 21-28.
• Timurkan, K. (2010). Örgütsel Yapının Örgütsel Değişime Direnç Üzerindeki Etkisi: İzmir Tapu ve Kadastro Bölge Müdürlüğü'nde Bir Uygulama. Doktora Tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi: İzmir.
• Van Dam, K., Oreg, S., & Schyns, B. (2008). Daily work contexts and resistance to organisational change: The role of leader–member exchange, development climate, and change process characteristics. Applied psychology, 57(2), 313-334.
• Weick, K. E., & Quinn, R. E. (1999). Organizational change and development. Annual Review of Psychology, 50, 361-386.
• Wilson, F., Kickul, J., & Marlino, D. (2007). Gender, entrepreneurial Self‐Efficacy, and entrepreneurial career intentions: Implications for entrepreneurship Education1. Entrepreneurship theory and practice, 31(3), 387-406.
• Yeşilay, A. (1996). Genelleştirilmiş Öz-yetki Beklentisi. İnternet adresi; http://userpage.fu-berlin.de/~health/turk.htm, Erişim tarihi: 20.08.2015
• Yıldız, S. (2007), ‘Girişimcilik’, Yüksek Lisans Tez Projesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi.
• Yılmaz, M., Gürçay, D., & Ekici, G. (2007). Akademik Özyeterlik Ölçeğinin Türkçe’ye Uyarlanması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33(33).
• Zaltman, G., & Duncan, R. (1977). Strategies for planned change. Wiley.
• Zayimoğlu Öztürk, F., (2011). Sosyal Bilgiler Öğretmenlerinin ve Öğretmen Adaylarının İlköğretim Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programında Yer Alan Öğrenme Alanlarına İlişkin Özyeterlik Düzeylerinin İncelenmesi, Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi: Ankara.