Yeni medya ortamlarında nefret söylemi: Eşcinsellere yönelik nefret söylemi içeren videoların Youtube üzerinden incelenmesi

Yıl 2015, Cilt: 1 Sayı: 3, 875 - 902, 01.07.2015

Zeynep Benan Dondurucu , Ayşe Pınar Uluçay

https://doi.org/10.24289/ijsser.279166

Cited By: 3

Öz

Yeni medya ortamları sahip oldukları multimedya türevi, eş zamanlılık, etkileşim gibi özellikleri ile bireylere geleneksel kitle iletişim araçlarının sağlayamadığı ifade özgürlüğü imkanı sağlamaktadır. Ancak yeni medya ortamlarının bireye sağladığı bu özgürlük, iletilerin kim tarafından üretildiğinin bilinmemesi ve bir yayın organının denetiminden geçmemesi ekseninde; nefret söyleminin üretimi ve paylaşılması gibi dezavantajlı bir durum ortaya çıkarmaktadır. Kullanıcı türevli içerik olarak ifade edebileceğimiz yeni medya iletileri örtük veya açık olarak nitelendirebileceğimiz ayrımcı ve ötekileştirici ifadeleri İnternet üzerinde dolaşıma açık hale getirmektedir. Nefret söylemi kapsamında ele alabileceğimiz bu iletilere örnek olarak küfür, hakaret, alay gibi ifadeler örnek verilebilir. Bir medya paylaşım sitesi olarak Youtube; bu alanda faaliyete geçen ilk web sitesi olup her gün milyonlarca video Youtube üzerinden İnternet kullanıcısı ile buluşmaktadır. Bu bağlamda hem videolar içerisinde yer alan ötekileştirici ifadeler bağlamında nefret söylemi meşrulaştırılmakta hem de yorum ve paylaşım imkanı; nefret içeren ifadelerin paylaşım alanı genişlemektedir. Bir yeni medya ortamı olarak video paylaşım ağlarında yeni medya risk ve olanakları bir arada sunmakta olup; çalışmanın amacı bir medya paylaşım sitesi olarak Youtube üzerinde eşcinsellere yönelik hangi söylemsel pratiklerin dolaşıma girdiğini incelemektir. Bu çalışma içerisinde 2014 yılında Youtube üzerinde yer alan eşcinsellik ile ilgili videolar Van Dijk’in eleştirel söylem analizi perspektifinde irdelenmiştir. Van Dijk’in haberlerin incelenmesine yönelik olarak geliştirdiği eleştirel söylem analizinin Youtube arayüzüne uygulanması sonucunda elde edilen açık ve örtük ayrımcı ifadeler ekseninde video paylaşım ağlarında nefret söyleminin dolaşımı incelemiştir.

 

Anahtar Kelimeler

Eşcinsellik, Yeni Medya, Nefret Söylemi

The hate speech in new media environments: The analysis of videos which include hate speech for gay people

Öz

The new media environment has a few features like being being multimedia, concurrency, interaction supplies freedom of speech to the individuals which the tradional media vehicles could not provide. However, this freedom which is supplied by new media environments created a disadvantaged situation which is formed by the messages that is not known by who is produced and not controlled by an editor. The user generated content in new media environments causes the circulation of hate speech in Internet according to open and implied discriminatory messages. As a part of hate speech, obscenity, indignity and teasing can be given as examples. Youtube as a media sharing web site is the first web site which is formed in this area where is loadad and watched millions of video. In this context, the hate speech in the videos which contains discriminative statements is legitimizatied. The sharing and commenting possibilities is enlarging the facilition of allocation hate speech in Youtube. As a new media vehicle Youtube supplies the risks and opportunities in Internet together.  The aim of this study is examining discourse analysis practices according to hate speech for homosexual people. In this study the videos which are about homosexuality in Youtube ara analysed according to Van Dijk’s critical discourse analysis method in 2014. The discourse analysis method which is improved by Van Dijk for examining tradional news is applies Youtube. As a consequence of this application; the circulation of hate speech is analysed according to open and implied discriminative statements in video sharing sites.

Anahtar Kelimeler

Homosexuality, New Media, Hate Speech

Kaynakça

• Akar, E. (2011). Sosyal Medya Pazarlaması (2. Baskı b.). Ankara: Efil Yayınevi.
• Alkan, A. (2005). Yerel Yönetimler ve Cinsiyet: Kadınları Kentte Görünmez Varlığı. Ankara: Dipnot Yayınları.
• American Psychological Associaton. (n.d.). Homosexuality. American Phsychological Associaton: http://www.apa.org/about/index.aspx (Erişim Tarihi: 10.10.2015).
• Bell, A. (2009). Exploring Web 2.0: Second Generation Interactive Tools -Blogs, Podcasts, Wikis, Networking, Virtual Worlds, and More. Georgetown: Katy Crossing Press.
• Binark, M. (2007). Yeni Medya Çalışmaları. Ankara: Dipnot Yayınları.
• Candansayar, S. (2009). Bir Ötekileştirme Pratiği Olarak Cinselliğin Tıbbileştirılmesi ve Eşcinsellik. Anti Homofobi Kitabı (ss. 69-72). Ankara: Kaos GL.
• Constantinides, E. (2009). Social Media/Web 2.0 as Marketing Parameter: an Introduction. 8'th International Congress Marketing Trends. Paris.
• Constantinides, E., & Fountain, S. J. (2008). Web 2.0: Conceptual Foundations and Marketing Issues. Journal of Direct, Data and Digital Marketing Practice, 9 (3), 231–244.
• Çomu, T (2012) Video Paylaşım Ağlarında Nefret Söylemi: Youtube Örneği, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
• Diyanet İşleri Başkanlığı. (n.d.). Şu'ara Suresi. Diyanet İşleri Başkanlığı: http://www.diyanet.gov.tr/ (Erişim Tarihi: 12.10.2015).
• Eitzen, D. S., & Zinn, M. B. (2000). Social Problems. Boston: Allyn and Bacon.
• Foucault, M. (1998). Cinselliğin Tarihi. (H. Tufan, Çev.) İstanbul: Afa Yayıncılık.
• Foulquie, P. (1998). Varoluşçunun Varoluşu. İstanbul: Toplumsal Dönüşüm Yayınları.
• Gelgeç, A., & Öktem, P. (2008). Media Discourses On Homosexuality And Managing Heterosexism In Turkey . Art, Culture and Public Sephere: Expressive and Instrumental Values in Economic and Sociological Perspectives . Venedik.
• Gunelius, S. (2010). Blogging All-in-One for Dummies. New Jersey: Wiley Publishing.
• Harikadis, P., & Hanson, G. (2009).” Social Interaction and co-viewing with Youtube: Blending Mass Communication Reception and Social Connection”. Journal of Broadcasting & Electronic Media , 2, 317-335.
• Hobsbawn, E. (2002). Milliyetçilik ve Etnisite. Folklora Doğru (64).
• Homosexuality. (2011) Stanford Encyclopedia of Philosophy: http://plato.stanford.edu/entries/homosexuality/ (Erişim Tarihi: 15.10.2015).
• Işık, T. (2008). “Eşcinseller Yasa Yok Diye Sessiz Kalıyor” Radikal: http://www.radikal.com.tr/haber.php?haberno=245065&tarih=21/01/2008 (Erişim Tarihi: 12.10.2015).
• İnceoğlu, Y. G., & Çomak, N. E. (2009). Metin Çözümlemesi. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• İnceoğlu, Y. (2012). Nefret Söylemi ve Nefret Suçları. İstanbul: Ayrınyı Yayınları.
• İnceoğlu, Y., & Çoban, S. (2014). "Öteki"leştirme Sürecinde Medyanın Yeri. In Y. İnceoğlu, & S. Çoban, Azınlıklar, Ötekiler ve Medya (ss. 50-98). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Kaymak, A. (2010). Yeni Medyada Nefret Söyleminin Hukuki Boyutu. T. Çomu içinde, Yeni Medyada Nefret Söylemi (s. 253-284). İstanbul: Kalkedon Yayınları.
• Kaplan, M. A., ve Haenlein, M., (2010) "Users of the world, unite! The challenges and opportunities of Social Media" Business Horizons, 53, 59-68.
• Kılıç, D. (2011). “Bir Ötekileştirme Pratiği Olarak Basında Eşcinselliğin Sunumu: Hürriyet - Sabah Örneği (2008-2009)”. Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, (1), 143-169.
• Kula, N. (2001). “Gazetelerde Yer Alan Polise Yönelik Haberlerdeki Söylemsel Boyutlar: Gaffar Okan Suikasti Örnek Olayı”. Polis Bilimleri Dergisi , 4 (1).
• Mayfield, A. (2008) What is Social Media? eBook: http://www.icrossing.co.uk/fileadmin/uploads/eBooks/What_is_Social_Media_iCrossing_ebook.pdf, (Erişim Tarihi: 12.10.2015).
• McCary, J. L. (1967). Human Sexuality. New York: D. Von Nostrand Company.
• Nahya, N. (2011). İmgeler ve Ötekileştirme: Cadılar, Yerliler, Avrupalılar. Atılım Sosyal Bilimler Dergisi, 1 (1), 27-38.
• Nalçaoğlu, H. (2001). Medya ve Toplum İlişkisini Anlamak Üzere Bir Çerçeve. Bianet Yerel Medya Eğitim Programı: http://eski.bianet.org/diger/pdf/01/medya_toplum.pdf (Erişim Tarihi: 10.10.2015).
• Nişanyan, S. (2002). Sözlerin Soyağacı, Çağdaş Türkçenin Etimolojik Sözlüğü. İstanbul: Adam Yayınları.
• Onat, F., ve Alikılıç, Ö., (2007) "Bir Halkla İlişkiler Aracı Olarak Kurumsal Bloglar" Journal of Yasar University, 8(2), 899-927.
• Ramazanoğlu, C. (1998). Feminizm ve Ezilmenin Çelişkileri. İstanbul: Pencere Yayıncılık.
• Safko, L., ve Brake, D., (2009). The Social Media Bible:Tactics, Tools & Strategies For Business Success, New Jersey: John Wiley and Sons Inc.
• Sayımer, İ. (2008). Sanal Ortamda Halkla İlişkiler. İstanbul: Beta Yayınları.
• Segal, L. (1992). Ağır Çekim: Değişen Erkeklikler Değişen Erkekler. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• TDK. (2014). Eşcinsellik. http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&arama=gts&guid=TDK.GTS.54992ad6a2bbc8.97038005 (Erişim Tarihi: 10.10.2015).
• Van Dijk, J. (2006). The Network Society: Social Aspects of New Media (Second edition b.). London: Sage Publications.
• Van Dijk, T. (2008). Discourse and Power: Contributions to Critical Discourse Studies. Houndsmills: Palgrave Macmillan.
• Van Dijk, T. A. (2010). Söylem ve İktidar. A. Çavdar, & A. Yıldırım içinde, Nefret Suçları ve Nefret Söylemi (s. 9-44). İstanbul: Hrant Dink Vakfı Yayınları.
• Weber, A. (2009). Nefret Söylemi El Kitabı. Strazburg: Avrupa Konseyi.
• World Health Organization. (2011). Stop Discrimination against Homosexual Men and Women, http://www.euro.who.int/en/what-we-do/healthtopics/ communicable-diseases/hivaids /news/news/2011/6/stop-discrimination-against-homosexual-men-andwomen (Erişim Tarihi: 10.10.2015).
• Yılmaz, A. K. (1998). Erkek ve Kadında Eşcinsellik. İstanbul: Özgür Yayınları.
• Yurdugil, Y. (2008). Medyatik Kimlikler. Konya: Tablet Yayınevi.
• Yurdugil, Y., & Zinderen, E. İ. (2014). Medyada Cinsiyet Alanları: Marjinal Bir Kimlik Algısı Olarak Eşcinselliğin Tv Haberlerinde Sunumu.
• http://iys.inonu.edu.tr/webpanel/dosyalar/1427/file/YusufYurdigul (Erişim Tarihi: 10.10.2015).
• Zarella, D. (2010). The Social Media Marketing Book. Sebastopol: O'Reilly Media.