Turizm gelirleri ve dış borçlanma arasındaki ilişki: Türkiye üzerine ampirik bir inceleme

Yıl 2022, Cilt: 8 Sayı: 1, 87 - 98, 31.01.2022

Emre Demir , Ozan Bahar

https://doi.org/10.24289/ijsser.1037293

Cited By: 1

Öz

Ülke ekonomileri için turizm gelirleri ve dış borçlar, döviz cinsinden fon kaynağı yaratan önemli değişkenler arasında yer almaktadır. Bu hususta çalışmanın amacı, Türkiye ekonomisi için turizm gelirleri ile dış borçlanma arasındaki ilişkiyi ortaya koymaktır. Bu amaçla 2003Q1 ve 2021Q1 dönemi arasında Johansen-Juselius (1990) Eşbütünleşme yöntemi ile Granger Nedensellik yöntemi kullanılarak analiz gerçekleştirilmiştir. Elde edilen bulgulara göre ilgili seriler arasında bir tane eşbütünleşme ilişkisi bulunmakta ve hata düzeltme mekanizması çalışmaktadır. Ayrıca analizde ilişkinin yönünün turizm gelirlerinden, dış borçlanmaya doğru olduğu bulunmuş ve uzun dönemde turizm gelirlerinde meydana gelen %1’lik artışın, ilgili dönemde dış borçlarda %0.262 oranında bir azalmaya sebep olduğu tespit edilmiştir. Yapılan araştırma Türkiye ekonomisi için literatüre kazanımı açısından ele alınan konu çerçevesinde oldukça önem arz etmektedir.

Anahtar Kelimeler

Turizm gelirleri, Dış borçlanmalar, Türkiye ekonomisi, Johansen eşbütünleşme, Hata düzeltme modeli

The relationship between tourism revenues and external borrowing: an empirical analysis on Turkey

Öz

Tourism revenues and foreign debts are among the important variables that bring source funding in foreign currency for the economies of the countries. The aim of this study is to reveal the relationship between tourism revenues and foreign borrowing for the Turkish economy. For this purpose, the analysis was carried out between 2003Q1 and 2021Q1 using the Johansen-Juselius (1990) cointegration method and the error correction model. According to the findings, there is one cointegration relationship between the related series and the error correction mechanism works. In addition, in the analysis, it was found that the direction of the relationship was from tourism revenues to foreign borrowing and it was determined that 1% increase in tourism revenues in the long term caused a 0.262% decrease in foreign debts in the related period. The research is very important for the Turkish economy within the framework of the subject discussed in terms of gaining the literature.

Anahtar Kelimeler

Tourism revenues, External borrowings, Case of turkey, Johansen cointegration, Error correction model, Granger causality analysis

Kaynakça

• Ceylan, R. ve Başer, S. (2014). Türkiye’de Petrol Tüketimi ile Reel GSYİH Arasındaki Uzun Dönem İlişkinin Johansen Eş-Bütünleşme Yöntemi ile Analiz Edilmesi. Business and Economics Research Journal, 5(2), 47-60
• Cho, V. (2003). A Comparison of Three Different Approaches to Tourist Arrival Forecasting. Tourism Management, 24 (3), 323- 330.
• Çakın M. (2019). Kripto Paralar; Bitcoin, Döviz Kurları ve Alternatif Kripto Paralar Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• Demir, E. (2018). Dış Borçların Enflasyon Üzerine Etkisi: Türkiye Örneği (1990-2017). Yüksek Lisans Tezi, Adnan Menderes Universitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Aydın.
• Demir, E., ve Bahar, O. (2021). Turizm gelirlerinin ekonomik büyüme üzerine etkisi: Türkiye üzerine ampirik analiz. International Journal of Social Sciences and Education Research, 7 (2), 162-172.
• Girgin, E. (2019). Turizm Gelirleri ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Türkiye Örneği. Yüksek Lisans Tezi, Adnan Menderes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Aydın
• Gökovalı, U. ve Bahar, O. (2006). Contribution of Tourism to Economic Growth in Mediterrranean Countries: A Panel Data Approach, Anatolia An International Journal of Tourism And Hospitality Research, 17 (2), 155–168
• Gujarati, D. N. (2006). Temel Ekonometri (Dördüncü Baskı) (Çeviren: Ümit Şenesen ve Gülay Günlük Şenesen). İstanbul: Literatür Yayıncılık
• Gujarati, D. ve Porter, C., D. (2009). Basic Econometris (Beşinci Baskı). Boston: Mc Grawhill
• Jayawardena, C. and Ramajeesingh, D. (2003). Performance a Tourism Analysis: A Carinneam Perspective. International Journal of Contemporary Hospitality Management, 15 (3), 165-183.
• Karluk, R. (2007). Türkiye Ekonomisi (onbirinci Baskı). İstanbul: BETA Yayınları
• Pearce, D. W. (1991). Tourist Development. New York: Longman
• Peker, O. (2008). Reel Döviz Kurunun Ticaret Dengesi Üzerindeki Etkileri: Türkiye Örneği. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 22(2), 33-43.
• Seyidoğlu, H. (2003). Uluslararası İktisat, Teori, Politika ve Uygulama (onbeşinci Baskı). İstanbul: Güzem Can Yayınları.
• Sharpley, R. (2006). Travel and Tourism. California: SAGE Publications Ltd
• Tarı, R. (2008). Ekonometri (Beşinci baskı). İstanbul: Avcı Ofset Yayınları.
• Tuna, H. (2019). Dış Borçlanma ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Türkiye Üzerine Ampirik Bir Uygulama (1980-2017), (Yüksek Lisans Tezi). Karamanoğlu Mehmet Bey Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Karaman.
• Türk, İ. (2003). Maliye Politikası Amaçlar, Araçlar ve Çağdaş Bütçe Teorileri. Ankara: Turhan Kitabevi Yayınları
• Yavuz, N. Ç. (2006). Türkiye’de Turizm Gelirlerinin Ekonomik Büyümeye Etkisinin Testi: Yapısal Kırılma ve Nedensellik Analizi. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 7 (2), 162-171
• Yılmaz, B. E. (2010). Devlet Borçları. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Açık ve Uzaktan Eğitim Fakültesi Yayınları.