İSTİSMARCI YÖNETİM: BİR LİTERATÜR TARAMASI

Yıl 2019, Cilt: 2 Sayı: 1, 1 - 11, 30.04.2019

Esra Serdar Emrah Özsoy

Öz

Bu çalışmanın amacı, ülkemizde az sayıda
çalışma bulunan istismarcı yönetimin (abusive supervision) tanımı, benzer kavramlarla
ilişkisi, öncülleri, sonuçları, istismarcı
yönetimin algılanmasında farklılıklara yol açan etmenler ve istismarcı yönetim konusundaki ampirik boşluklar hakkında genel bir
değerlendirme yapmaktır. Bu kapsamda istismarcı yönetim ile ilgili yapılan
temel çalışmalar incelenmiş ve istismarcı yönetim hakkında detaylı bir görünüm
ortaya konmuştur. Bu çalışmanın istismarcı yönetimin teorik çerçevesi ve
ampirik birikimini ana hatlarıyla kapsaması ve ülkemizde istismarcı yönetimle
ilgili yapılabilecek araştırma önerileri sunması bakımından alana katkı sunması
beklenmektedir. 

Anahtar Kelimeler

Yönetici, İstismarcı Yönetim, Ast-üst İlişkisi

Kaynakça

• Akgeyik, T., Güngör Delen, M., Uşen. Ş., ve Omay, U. (2010). İşyerinde psikolojik taciz olgusu: niteliği, yaygınlığı ve mücadele stratejisi. Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, 1, 91–150.
• Alper Ay, F. (2015). İstismarcı yönetim, işyeri yalnızlığı ve örgütsel sinizm arasındaki ilişkiler: sağlık çalışanlarına yönelik bir çalışma. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8, 116–1125.
• Aryee, S., Chen, Z. Z., Sun, L. Y., ve Debrah Y. A. (2007). Antecedents and outcomes of abusive supervision: test of a trickle-down model. Journal of Applied Psychology, 92, 191–201.
• Ashford, B. (1994). Petty tyranny in organizations. Human Relations, 47, 755–778.
• Babiak, P., ve Hare, R. D. (2006). Snakes in suits: when psychopaths go to work. New York, NY: Harper Collins.
• Bakan, İ. (2008). Örgüt kültürü ve liderlik türlerine ilişkin algılamalar ile yöneticilerin demografik özellikleri arasındaki ilişki: bir alan araştırması. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 10, 13–40.
• Bandura, A., ve Walters, R. H. (1963) Social learning and personality development. New York: Holt, Rinehart ve Winston.
• Bandura, A. (1971). Social learning theory. New York: General Learning Press.
• Başar, U., Sığrı, Ü., ve Basım, N. (2016). İşyerinde karanlık liderlik. İş ve İnsan Dergisi, 3, 65–76.
• Burger, J. M. (2006). Kişilik, (Çeviren Erguvan Sarıoğlu, I D.). Kaknüs Yayınları, İstanbul.
• Brees, J.,Mackey, J., Martinko, M., ve Harvey, P. (2014). The mediating role of perceptions of abusive supervision in the relationship between personality and aggression. Journal of Leadership ve Organizational Studies, 21, 403–413.
• Carlson, D., Ferguson, M., Hunter, E., ve Whitten, D. (2012). Abusive supervision and work-fmaily conflict- the path through emotional labor and burnout. The Leadership Quaterly, 23, 849–859.
• Duffy, M. K., Ganster, D., ve Pagon, M. (2002). Social undermining in the workplace. Academy of Management Journal, 45, 331–351.
• Güldü, Ö., ve Esentürk Aksu, N. (2016). Yıkıcı liderlik algısı ve mesleki tükenmişlik arasındaki ilişkide duygu durumun aracı rolü. Çalışma İlişkileri Dergisi, 7, 91–113.
• Harris, K. J., Harvey, P., ve Kacmar, K. M. (2011) Abusive supervisory reactions to coworker relationship conflict. The Leadership Quarterly 22, 1010–1023.
• Karcıoğlu, F., ve Akbaş, S. (2010), İşyerinde psikolojik şiddet ve iş tatmini ilişkisi, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 24, 139–161.
• Khoo, H. S., ve Burch, G. S. J. (2008). The ‘dark side’ of leadership personality and transformational leadership: An exploratory study. Personality and Individual Differences, 44, 86–97.
• Leymann, H. (1990). Mobbing and psychological terror at workplaces. Violence and Victims, 5, 119–126.
• Leymann, H. (1996). The content and development of mobbing at work. European Journal of Work and Organizational Psychology, 5, 165–184.
• Li, Wen-Dong., Zhang, Z., Zheng, X., ve Liu, X. (2017). Narcissism, abusive supervision climate, and team effectiveness: Testing a mediation model. Academy of Management Proceedings No. 1.
• Linstead, S., Marechal, G., ve Griffin, R. W. (2014). Theorizing and researching the dark side of organization, Organization Studies, 35, 165–188.
• Lipman-Blumen, J. (2005). The allure of toxic leaders: why followers rarely escape their clutches. Ivey Business Journal, 1–8.
• McLeod, S. A. (2016). Bandura—Social Learning Theory. (erişim adresi; http://www.simplypsychology.org/bandura.html)
• Martinko, M. J., Harvey P., Brees J. R., ve Mackey, J. (2013). A review of abusive supervision research. Journal of organizastional Behavior, 34, 120–137.
• Martinko, M. J., Harvey, P., Sikora, D., ve Douglas, S. C. (2011). Perceptions of abusive supervision: the role of subordinates' attribution style. The Leadership Quarterly, 22, 751–764.
• Martinko, M. J., Sikora, D., ve Harvey, P. (2012). The relationship between attribution styles, lmx, and perceptions of abusive supervision. Journal of Leadership ve Organizational Studies, 19, 397–406.
• Mathieu, C., Neumann, C. S., Hare, R. D., ve Babiak, P. (2014). A dark side of leadership: corporate psychopathy and its influence on employee well-being and job satisfaction. Personality and Individual Differences, 59, 83–88.
• Mitchell, M. S., ve Ambrose, M. L. (2007). Abusive supervision and workplace deviance and the moderating effects of negative reciprocity beliefs. Journal of Applied Psychology, 92, 1159–1168.
• Namie, G. (2003). Workplace bullying: escalated incivility. Ivey Business Journal, 68, 1–6.
• Özsoy, E. (2017). Kişiliğin karanlık yönünün tükenmişlik üzerine etkisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Sakarya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
• Özsoy, E. (2018). Dark triad and counterproductive work behaviors: which of the dark triad traits is more malevolent? Journal of Business Research-Turk, 10, 742–756.
• Padilla, A., Hogan, R., ve Kaiser, R. B. (2007). The toxic triangle: destructive leaders, susceptible followers,and conducive environments. The Leadership Quarterly, 18, 176–194.
• Qian, J., Song, B., ve Wang, B. (2017) Abusive supervision and job satisfaction: the moderating effects of feedback avoidance and critical thinking. Frontiers in Psychology, 8, 1–10.
• Raskin, R. N., ve Hall, C. S. (1979). A narcissistic personality inventory. Psychological Reports, 45, 590–590.
• Reed., C. G. E. (2004). Toxic leadership. Military Review, July-August, 5, 67–71.
• Reyhanoğlu, M., ve Akın, Ö. (2016). Toksik liderlik örgütsel sağlığı olumsuz yönde tetikler mi?. İnsan Ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 5, 442–456.
• Robinson, S. L., ve Bennett, R. J. (1995). A typology of deviant workplace behaviors: a multidimensional scaling study. The Academy of Management Journal, 38, 555–572.
• Sakal, Ö., ve Yıldız, S. (2015). İstismarcı yönetim algısı ile örgütsel sessizlik arasındaki ilişkide güç mesafesi ve örgütsel tabanlı benlik saygısı değişkenlerinin rolü. 3. Örgütsel Davranış Kongresi Bildiriler Kitabı, 389–395.
• Schmidt, A.. A.. (2008). Development and validation of the toxic leadership scale. (Yayımlanmamış Tez). University of Maryland, College Park, MD.
• Spain, S. M., Harms, P., ve LeBreton, J. M. (2014). The darkside of personality at work. Journal of Organizational Behaviour, 35, 41–60.
• Spector, P. E., Fox, S., Penney, L. M., Bruursema, K., Goh, A.., ve Kessler, S. (2006). The dimensionality of counterproductivity. Journal of Vocational Behavior, 68, 446–460.
• Tepper B. J., Simon, L. S., ve Park, H. M. (2017). Abusive supervision, Annual Review of Organizational Psychology and Organizational Behavior, 4, 123–152.
• Tepper, B. J. (2000). Consequences of abusive supervision. Academy of Management Journal, 43, 178–190.
• Tepper, B. J. (2007). Abusive supervision in work organizations: review, synthesis, and research agenda. Journal of Management, 33, 261–289.
• Tepper, B. J., Carr, J. C., Breaux, D. M., Geider, S., Hu, C., ve Hua, W. (2009). Abusive supervision, intentions to quit, and employees’ workplace deviance: a power/dependence analysis. Organizational Behavior and Human Decision Processes, 109, 156–167.
• Tepper, B. J., Duffy, M. K., Henle, C. A., ve Lambert, S. A. (2006). Prosedural injustice, victim precipitation, and abusive supervision. Personnel Psychology, 59, 101–123.Tepper, B. J., Henle, C. A,, Lambert, L. S., Giacalone, R. A., ve Duffy, M. K. (2008). Abusive supervision and subordinates' organization deviance. Journal of Applied Psychology, 96, 721–732.
• Thau, S., ve Mitchell, M. (2010). Self-gain or self-regulation impairment? tests of competing explanations of the supervisor abuse and employee deviance relationship through perceptions of distributive justice. Journal of Applied Psychology, 95, 1009–1031.
• Ülbeği, İ. D., Özgen, H. M., ve Özgen, H. (2014). Türkiye’de istismarcı yönetim ölçeğinin uyarlaması: güvenirlik ve geçerlik analizi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 23, 1–12.
• Vogel, R. M., Mitchell, M. S., Tepper, B. J., Restubog, S. L. D., Hu, C., Hua W., ve Huang, J. C. (2015). A cross-cultural examination of subordinates’ perceptions of and reactions to abusive supervision. Journal of Organizational Behavior, 36, 720–745.
• Yıldırım, N., ve Benlier, O. C. (2017). İstismarcı yönetici algısının işten ayrılma niyeti üzerine etkisi. Tunceli ili kamu kurumunda araştırma. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 10, 679–683.
• Zhang, Y., ve Bednall, T. C. (2016). Antecedents of abusive supervision: a meta-analytic review. Journal of Business Ethics, 139, 455–471.
• Zhang, Y., ve Liao, Z. (2015). Consequences of abusive supervision: a meta-analytic review. Asia Pacific Journal Management, 32, 959–987.