‘Taht Oyunları’ Dizisinde İdeoloji ve Hegemonik Söylemin İnşası

Yıl 2021, Sayı: 53, 52 - 76, 31.03.2021

Mikail Boz

https://doi.org/10.47998/ikad.795129

Cited By: 1

Öz

Bu çalışmanın amacı, George R. R. Martin’in eserinden televizyon dizisi olarak uyarlanan Taht Oyunları (Game of Thrones, 2011-2019) dizisindeki hanelerin, iktidarı ele geçirme ya da onu korumak için hegemonik ideolojilerini nasıl bir söylem ile ortaya koyduklarını belirlemektir. Eser iktidarı ele geçirmek ve onu korumak isteyen hanelerin mücadelelerini pek çok olasılığın devreye girdiği ve bilindik “iyi olanın” normal bir şekilde kazanmadığı bir şekilde işlemiştir. Bu bağlamda dizi sunduğu alternatif evrende her şeyin “doğallık” içinde gerçekleşmiş olduğu hissini yaratsa da, hanelerin iktidarını sağlamak için ne türden ideolojilere yaslandığı, hegemonik söylemlerini nasıl inşa ettiğini anlamak kültürel bir ürün olarak diziyi anlamlandırmaya yardımcı olacaktır. Gramsci’nin “hegemonya” ve sosyal bilimlerdeki “ideoloji” ve “söylem” gibi kavramlardan hareket eden çalışma hanelerin ideolojilerini L. Giannetti’nin ortaya koyduğu ideolojik spekturum ve dikotomiler yoluyla ortaya koymaya çalışmıştır. Hanelerin nasıl bir hegemonik söylem oluşturduğu ve filmdeki anlatının nasıl sonuca ulaştığı ortaya konarak filmin bu söylemlere nasıl yaklaştığı belirlenmeye çalışılmıştır. Dizide sona doğru “devrimci” niteliklerinin büyük ölçüde gerilediğini, daha kapalı, yarı demokratik-monarşik, seçkinci, panoptik bir izlemeye haiz bir yönetimin daha rasyonel ve çağcıl bulunduğunu söylemek mümkündür. Hegemonik söylem “aşırı” olarak nitelendirilebilecek politik ve dini akımların başarısız olacağı bir yapıya dayanmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Game of Thrones, İdeoloji, hegemonik söylem, gerçeklik etkisi

Ideology and Construction of Hegemonic Discourse in ‘Game of Thrones’

Öz

The aim of this study is to determine how the main house in Game of Thrones (2011-2019), adapted from the work of George R. R. Martin as a television series, put forward their hegemonic ideologies in order to seize or protect power. The work has worked in such a way that many possibilities come into play and the familiar "good" does not naturally win the struggles of house who want to seize and protect power. In this context, although the series creates the feeling that everything has happened in "spontaneity" in the alternative universe it offers, understanding what kind of ideologies the houses rely on to ensure their power and how they construct their hegemonic discourse will help to make sense of the series as a cultural product. Gramsci's work, based on concepts such as "hegemony" and "ideology" and "discourse" in social sciences, tries to reveal the ideologies of house through the ideological spectrum and dichotomies put forward by L. Giannetti. It was determined what kind of a hegemonic discourse the house tried to form, and then it was tried to determine how the film approached these discourses by revealing how the misenscene and the narrative in the movie reached its conclusion. It has been revealed how the households form a hegemonic discourse, how the narrative in the film has reached its conclusion and how the film approaches these discourses has been tried to be determined. Towards the end of the series, it is possible to say that its "revolutionary" qualities have declined to a great extent, and that a closed, semi-democratic-monarchical, elitist, panoptic administration is found more rational and contemporary. Hegemonic discourse is based on a structure in which political and religious organizations that can be described as "extreme" will fail.

Anahtar Kelimeler

game of thrones, ideology, hegemonic discourse, reality effect

Kaynakça

• Adorno, T., & Horkheimer, M. (2014). Aydınlanmanın Diyalektiği (1 b.). (N. Ülner, & E. Ö. Karadoğan, Çev.) İstanbul: Kabalcı Yayınları.
• Althusser, L. (2002). Marx İçin (1 b.). (I. Ergüden, Çev.) İstanbul: İthaki Yayınları.
• Althusser, L. (2010). İdeoloji ve Devletin İdeolojik Aygıtları (4 b.). (A. Tümertekin, Çev.) İstanbul: İthaki Yayınları.
• Barthes, R. (2014). Çağdaş Söylenler (4 b.). (T. Yücel, Çev.) İstanbul: Metis Yayınları.
• Bell, D. (2013). İdeolojinin Sonu Ellilerdeki Siyasi Fikirlerin Tükenişine Dair (1 b.). (V. Hacıoğlu, Çev.) Ankara: Sentez Yayınları.
• Best, S., & Kellner, D. (2011). Postmodern Teori. Eleştirel Soruşturmalar (2. b.). (M. Küçük, Çev.) İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Dumezil, G. (2012). Mit ve Destan (Cilt 1). (A. Berktay, Çev.) İstanbul: YKY.
• Eagleton, T. (1996). İdeoloji (1 b.). (M. Özcan, Çev.) İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Fiske, J. (2003). İletişim Araştırmalarına Giriş (2 b.). (S. İrvan, Çev.) Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.
• Foucault, M. (1987). Söylemin Düzeni (1 b.). (T. Ilgaz, Çev.) İstanbul: Hil Yayınları.
• Foucault, M. (1992). Hapishanenin Doğuşu. (M. A. Kılıçbay, Çev.) İstanbul: İmge Yayınları.
• Foucault, M. (1999). Bilginin Arkeolojisi (1 b.). (V. Urhan, Çev.) İstanbul: Birey Yayınları.
• Foucault, M. (2005). Entelektüelin Siyasi İşlevi. ( (2 b.). (F. Keskin, Çev.) İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Foucault, M. (2014). Özne ve İktidar (4 b.). (I. Ergüden, & O. Akınbay, Çev.) İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Giannetti, L. (2008). Understanding Movies. New Jersey: Pearson.
• Gramsci, A. (1986). Hapishane Defterleri (1 b.). (K. Somer, Çev.) İstanbul: Onur Yayınları.
• Heywood, A. (2013). Siyasi İdeolojiler: Bir Giriş (5 b.). (A. K. Bayram, Ö. Tüfekçi, H. İnaç, Ş. Akın, & B. Kalkan, Çev.) Ankara: Liberte Yayınları.
• Hirst, P. Q. (2014). Althusser ve İdeoloji Teorisi. S. Hall, P. Hirst, W. Bluhm, B. Gustafsson, R. McDonough, B. Lumbley, & G. McLennon içinde, İdeoloji ÜZerine (C. Şahan, Çev., s. 227-271). İstanbul: Pales Yayınları.
• Hobbes, T. (2007). Leviathan. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları
• Laclau, E. (1998). İdeoloji ve Politika (2 b.). (H. Sarıca, Çev.) İstanbul: Belge Yayınları.
• Laclau, E., & Mouffe, C. (2012). Hegemonya ve Sosyalist Strateji (2 b.). (A. Kardam, Çev.) İstanbul: İletişim Yayınları.
• Lenin, V. İ. (2011). Ne Yapmalı? (2 b.). (A. Berberoğlu, Çev.) İstanbul: Evrensel Yayınları.
• Lukacs, G. (1988). Tarih ve Sınıf Bilinci. (Y. Öner, Çev.) İstanbul: Belge Yayınları.
• Machiavelli, N. (1994). Prens. İstanbul: Anahtar Kitaplar.
• Mannheim, K. (2002). İdeoloji ve Ütopya (1 b.). (M. Okyavuz, Çev.) Ankara: Epos Yayınları.
• Marshall, G. (2005). Sosyoloji Sözlüğü. (O. Akınhay, & D. Kömürcü, Çev.) Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.
• Marx, K. (1979). Ekonomi Politiğin Eleştirisine Katkı (Birinci Basım b.). (S. Belli, Çev.) Ankara: Sol Yayınları.
• Marx, K. (2011). Kapital: Ekonomi Politiğin Eleştirisi (2 b., Cilt 1). (M. Selik, & N. Satlıgan, Çev.) İstanbul: Kavram Yayınları.
• Marx, K., & Engels, F. (1996). Seçme Yazışmalar 2 (1 b.). (Y. Fincancı, Çev.) Ankara: Sol Yayınları.
• Marx, K., & Engels, F. (2013). Alman İdeolojisi. (T. Ok, & O. Geridönmez, Çev.) İstanbul: Evrensel Yayınları.
• Owen, D., & Davidson, J. (2009, Mayıs). Hubris syndrome: An acquired personality disorder? A study of US Presidents and UK Prime Ministers over the last 100 years. Brain, 5(132), 1396-1406. doi:10.1093/brain/awp008
• Sancar, S. (2005). Söylem. F. Başkaya (Dü.) içinde, Kavram Sözlüğü: Söylem ve Gerçek (s. 579-586). İstanbul: Özgür Üniversite Yayınları.
• Sartori, G. (2006). Görmenin İktidarı (2. b.). (G. Batuş, & B. Ulukan, Çev.) İstanbul: Karakutu Yayınları.
• Sarup, M. (2004). Post-Yapısalcılık ve Postmodernizm (2 b.). (A. Güçlü, Çev.) Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.
• Tracy, D. (2009). A Treatise on Political Economy or elements of Ideology (First Edition b.). (T. Jefferson, Çev.) Aurburn, Alabama: The Ludwig Won Mises Institute.
• Van Dijk, T. (2015). Söylem ve İdeoloji: Çokalanlı Bir Yaklaşım. B. Çoban, & Z. Özarslan (Dü) içinde, Söylem İdeoloji (N. Ateş, Çev., s. 15-100). İstanbul: Su Yayınları.
• Volosinov, V. N. (1973). Marxism and The Philosophy of Language. (L. Matejka, & I. Titunik, Çev.) New York, London: Seminar.