Kurumsal İtibar Açısından Sosyal Sorumluluk Uygulamaları: Türkiye’deki Çevreci Sivil Toplum Örgütleri Üzerine Bir Araştırma

Yıl 2018, Sayı: 47, 229 - 261, 11.12.2018

İlknur Kılınç

Öz

Bu çalışmada; kurumsal itibar açısından kurumsal sosyal sorumluluk uygulamalarının önemini ortaya koymak, kurumsal sosyal sorumluluk uygulamalarının kurumsal itibar üzerindeki etkisini incelemek ve Türkiye’deki çevreci sivil toplum örgütlerinin kurumsal sosyal sorumluluk kapsamında yapılan uygulamalarla ilgili algı, tutum ve beklentilerini ölçmek ve değerlendirmek amaçlanmıştır. Çevreci sivil toplum örgütlerinin sosyal sorumluluk kapsamındaki tutum ve beklentilerini belirlemek amacıyla yapılan araştırmada veriler, anket ve derinlemesine mülakat tekniği ile elde edilmiştir. Araştırmanın evrenini oluşturan Ankara ili merkezinde faaliyet gösteren 37 adet çevreci vakıf ve derneğe ulaşılmış, bu vakıf ve derneklerde farklı statülerde görev yapan toplam 100 kişiye, 24 sorudan oluşan bir anket uygulanmıştır. Ortaya çıkan bulgulara göre, katılımcılar, kurumsal itibarı, kurumların sahip olmaları gereken önemli bir değer olarak görmüşlerdir. Sivil toplum örgütü üyeleri önemli bir oranda “kurumsal itibarın en önemli bileşeni sosyal sorumluluk kapsamındaki çalışmalardır” ana varsayımını destekleyecek şekilde, sosyal sorumluluk kapsamında yapılan çalışmaların kurumun itibarını ve kuruma yönelik beğeni ve saygıyı artırdığını ifade etmişlerdir. Bu çalışma, kurum ve kuruluşların çevre ile ilgili yaptıkları çalışmaların çevreci sivil toplum örgütleri tarafından nasıl algılandığı, değerlendirildiği konusunda fikir vererek, kurum ve kuruluşlara kurumsal sosyal sorumluluk kapsamında strateji geliştirme, politika oluşturma gibi önemli konularda ilham verebileceği ve bu konudaki diğer akademik çalışmalara katkı verebileceği düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Kurumsal İtibar, Kurumsal İtibar Yönetimi, Kurumsal Sosyal Sorumluluk, Sivil Toplum Örgütleri.

Social Responsibility Practices Within the Context of Corporate Reputation: A Research on the Environmentalist Non-Governmental Organizations in Turkey

Öz

This study aims to manifest the importance of the practices of corporate social responsibility with regard to corporate reputation and to analyze the impact of the practices of corporate social responsibility on corporate reputation and also to assess and analyze the perceptions, attitudes and expectations about the practices of the environmentalist nongovernmental organizations in Turkey within the context of corporate social responsibility. In this study in order to assess the attitudes and expectations of the environmentalist nongovernmental organizations within the frame of social responsibility, the data is acquired through the methods of questionnaires and detailed interviews. 37 environmentalist
associations and foundations that operate in the central Ankara, which is the universe of this research, have been contacted and a 24-question-poll is conducted with 100 people
working in various statuses at these associations and foundations. According to the findings of the study, the participants perceive corporate reputation as a crucial merit a corporation should have. By highly supporting the basic assumption that “the most important factor of corporate reputation are the practices of social responsibility”, the members of the nongovernmental organizations have maintained that the practices of social responsibility increases the corporate reputation and also the regard and respect for the corporation. By giving insights about how the practices of environment conducted by institutions and organizations are perceived by the environmentalist non-governmental organizations,
this study is thought to inspire the institutions and organizations about such crucial topics as strategy development and policy determination within the context of corporate social
responsibility and to contribute to the other academic studies on the same field.

Anahtar Kelimeler

Corporate Reputation, Corporate Reputation Management, Corporate Social Responsibility, Non-Governmental Organizations.

Kaynakça

• Akım, F. (2010). Sağlık alanında gerçekleştirilen sosyal sorumluluk kampanyalarının bireylerde farkındalık ve davranış değişikliği yaratma etkisi:”Kalbini sev kırmız giy kampanyası” üzerine bir değerlendirme, İletişim Fakültesi Dergisi, 38.
• Bear, S., Rahman, N., Post, C., (2010). The ımpact of board diversity and gender composition on corporate social responsibility and firm reputation. Journal of Business Ethics, 97, 207-221.
• Bromley, D.B. (2001). Relationships between personal and corporate reputation. European Journal of Marketing,35(3/4), 316-334.
• Biber, A. (2002). Halkla ilişkilerde sosyal sorumluluğun oluşumu ve Türkiye’de sivil toplum örgütleri’nin rolü.Yayımlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Biber, A. (2006). Sivil Toplum Örgütlerinde Halkla İlişkiler.(Birinci Baskı). Ankara: Nobel Yayın.
• Biber, A. (2012). Halkla İlişkilerde Teorik Bir Çerçeve. Ankara: Vadi Yayınları.
• Davis, K. (1973). The case for and against business assumption of social responsibilities. Academy of Management Journal, 16(2), 312-322.
• Dinçer, Ö. (1998). Stratejik yönetim ve işletme politikası(5.Baskı).İstanbul: BetaBasımYayım.
• Fombrun, C.J (1996). Reputation: Realizing Value From The Corporate Image, Boston: Harvard Business School Press
• Fombrun, C.J. ve Foss, C.B. (2001). The reputation quotient, Part 1: Developing a reputation quotient. The Gauge: Newsletter ofWorldwide Communications Research, 14(3), 1-4.
• Fombrun, C. J., Van Riel, C. B. (2004). Fame &Fortune: How Successful Companies Build Winning Reputations. New Jersey: FT Press.
• Gergely, T. (2012). Gerçekten sorumluluk sahibi işletmeler. İstanbul: Türkiye Kurumsal Sosyal Sorumluluk Derneği.
• Green, S. P. (1996). Reputation Risk Management, Şirket Ününü Korumanın Yolları. (Çev. A. Ersoy). İstanbul: Milliyet Yayınları.
• Grunig, J. E. (2005). Halkla İlişkiler ve İletişim Yönetiminde Mükemmellik, Çev. Elif Özsayar, İstanbul: Rota Yayınları.
• Hirschland, M. J. (2006). Corporate Social Responsibility and the Shaping of Global Public policy. (First Edition). Palgrave Macmillan.
• Kadıbeşegil, S. (2006). İtibar Yönetimi. İstanbul: MediaCat Yayınları.
• Keyman, F. (2006). Türkiye’de sivil toplumun serüveni: İmkânsızlıklar içinde bir vaha. Ankara, Sivil Toplum Geliştirme Merkezi Yayınları. http://panel. stgm. org. tr/vera/ app/var/files/t/u/turkiye-de-sivil-toplumun-seruveni. pdf.
• Kotler P. ve Lee N. (2006). Kurumsal sosyal sorumluluk.(çev: Sibel Kaçamak). İstanbul: Mediacat Yayınları.
• Kuyucu, B. A. (2003). Kurumlarda başarılı ve etkin itibar yönetimi., Yılmaz Argüden (Editör). İtibar Yönetimi.(1. Basım). İstanbul: Arge Danışmanlık Yayınları.
• L’Etang, J. (2002). Kurumsal sosyal sorumluluk ve halkla ilişkiler etiği. J. L’Etang ve M. Pieczka (editörler). Halkla İlişkilerde Eleştirel Yaklaşımlar. Ayşe Elif Emre (çev.). Ankara. Vadi Yayınları.
• Norusis, M. J. (1991). SPSS for Windows. Chichago: SPSS Inc.
• Özbay, D., Selvi, Y. (2014). Etik kurumsal itibar ve sermaye piyasasına etkisi. H. Sumer ve H. Pernsteiner (Editörler). İtibar Yönetimi (1. Baskı). İstanbul. Beta Yayınevi.
• Özgen, E. (2006).Kurumsal Sosyal Sorumluluk Projeleri. İstanbul: Maviağaç.
• Puncheva, P. (2008). The role of corporate reputation in the stakeholder decisionmaking process.Business & Society, 47 (3), 272-290.
• Schultz, M., Hatch, M.J., Larsen, M.H., (2000). The Expressive Organization:Linking, Identity, Reputation and The Corporate Brand.New York: Oxford University Press.
• Ural, A., Kılıç, İ. (2005). Bilimsel Araştırma Süreci ve SPSS ile Veri Analizi. Ankara: Detay Yayınevi.
• Van Het Hof, S. D. (2015). Şirketler ve topluma karşı sorumlulukları. Van Het Hof, S. D., Hoştut, S. (Editörler). Kurumsal sosyal sorumluluk, kavramlar, uygulama ve örnekler, (1. Basım).İstanbul: Nobel Yayıncılık.
• Van Marrewijk, M. (2003). Concepts and definitions of CSR and corporate sustainability: Between agency and communion. Journal of Business Ethics,44(2), 95- 105.
• Wartick, S.L. (2002). Measuring corporate reputation: Definition and data. Business & Society, 41(4), 371-392.
• İnternet Kaynakları İnternet: Aksu, N. (2017).İş dünyası sürdürülebilirliğin neresinde http:// www.repman.com.tr/tr/wp-content/uploads/2017/04/RepMan-Forum-2017_ Aras%CC%A7t%C4%B1rma-Sunumu.pdf. Erişim Tarihi: Nisan 2017
• İnternet: Türkiye KSS Derneği (2008).Türkiye’de kurumsal sosyal sorumluluk değerlendirme raporuWeb:http://kssd.org/site/dl/uploads/CSR_Report_in_ Turkish.pdf. Erişim Tarihi: 10 Nisan 2016
• İnternet:Özturan, P. (2011). Kurumsal sosyal sorumluluk vaka analizi çalışması: Türkiye’deki 5 şirket ve 5 STK’nın incelenmesi. İstanbul: Türkiye Üçüncü Sektör vakfıhttp://www.step.org.tr/images/UserFiles/File/KSS%20Vaka%20Analizi_P_ Ozturan%20(2).pdf. Erişim Tarihi: 08 Mayıs 2016