Habercilikte Sınırları Aşmak: Sanal Gerçeklikte Mesaja Dönüşen Zaman, Mekan, Birey

Yıl 2023, Sayı: 61, 118 - 133, 29.03.2023

Barış Yetkin

https://doi.org/10.47998/ikad.1140652

Öz

Teknoloji insana dair her şeyi dramatik biçimde etkilemektedir. Yaşam biçimi, kültür ve toplumsal birimlerle olan ilişkiler neredeyse tamamen teknolojinin dayattığı değerler üzerine biçimlendirilmektedir. Bugün 21. yüzyılın ilk çeyreğinde teknolojik gelişmelerin insan algısını değiştirdiği kabul edilen bir olgudur. Okuyucu, dinleyici ya da izleyici yerine kullanıcı olarak adlandırılan medya içerik tüketicisi birey, toplumsal ağ içinde önemli bağlantı ya da düğüm haline gelir. Durum böyle olunca gazetecilik pratiklerinde bu yeni tip bireylere ulaşmak için teknolojik gelişmelerin takip edilmesi, kullanılması ve dijital iletişim sürecine dahil olma gündeme gelir.
Bu araştırmada teknolojik gelişmeler aracılığıyla yeni gazetecilik anlayışı olan sanal gerçeklik (VR) haberleri üreten “sürükleyici gazetecilik”, örnek olay yöntemiyle ele alınmaktadır. Görsel iletişimin çok daha geçerli olduğu gazetecilik pratikleri içinde daldırma tekniği ile haber hikâyesinin geçtiği fiziksel mekânın mesaj olarak kullanıldığını öne sürülmektedir. Bu doğrultuda Marshall McLuhan’ın “araç mesajdır” düşüncesinden yararlanılmaktadır. Elde edilen bulgular Avrupa ve Kuzey Amerika’daki kimi medya kuruluşlarının haberlerde mekân hissi yaratarak mesajın gücünü artırma amacıyla “sürükleyici gazetecilik” adı altında yeni bir gazetecilik biçimine yöneldiklerini; bu türdeki haberlerde araç olarak kullanılan mekânın, mesajın kendisine dönüştürüldüğünü göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

teknoloji, dijital iletişim, sanal gerçeklik, yeni gazetecilik yönelimleri, sürükleyici gazetecilik

Destekleyen Kurum

Herhangi bir kurum/kuruluştan destek alınmamıştır

Crossing the Borders in Journalism: Time, Space, Individual Transformed into a Message in Virtual Reality

Öz

Technology has a dramatic impact on everything human. Relationships with lifestyle, culture and social units are formed almost entirely on the values imposed by technology. Today, in the first quarter of the 21st century, it is a phenomenon that is accepted that technological developments have changed human perception. The individual, the media content consumer, who is called the user instead of the reader, listener or viewer, becomes an important connection node in the social network. When this is the case, following and using technological developments and being involved in the digital communication process come to the fore in order to reach these new types of individuals in journalism practices.
In this research, “immersive journalism”, which produces virtual reality (VR) news, which is a new journalism understanding, is discussed with the case study method. It is claimed that the physical space where the news story takes place is used as a message with the immersion technique in journalism practices where visual communication is much more valid. In this direction, Marshall McLuhan’s idea of “the tool is the message” is used. The findings show that some media organizations in Europe and North America are turning to a new form of journalism called “immersive journalism” in order to increase the power of the message by creating a sense of place in the news; It shows that the space used as a tool in this type of news is transformed into the message itself.

Anahtar Kelimeler

Technology, digital communication, virtual reality, new journalism trends, immersive journalism

Kaynakça

• Accused Season 4: ‘The Impending Execution of Elwood Jones’ podcast is now available for USA TODAY subscribers. (2022, Ocak 25). https://www.gannett.com/pr/accused-season-4-the-impending-execution-of-elwood-jones-podcast-is-now-available-for-usa-today-subscribers/
• Altay, D. (2005). Küresel Köyün Medyatik Mimarı Marshall McLuhan. içinde N. Rigel (Editör), Kadife Karanlık: 21. Yüzyıl İletişim Çağını Aydınlatan kuramcılar. (ss. 9-74). Su Yayınevi.
• Baía Reis, A. ve Coelho, A. (2018). Virtual Reality and Journalism. Digital Journalism, 6(8), 1090-1100. https://doi.org/10.1080/21670811.2018.1502046
• Brannon, L., Gold, L., Magee, J. ve Walton, G. (2021). The Potential of Interactivity and Gamification Within Immersive Journalism & Interactive Documentary (I-Docs) to Explore Climate Change Literacy and Inoculate Against Misinformation. Journalism, 16(2-3), 334-364. https://doi.org/10.1080/17512786.2021.1991439
• Canales, M., Serrano, M. ve Healy, P. (2021, Şubat 9). All Eyes on Mars. National Geographic. https://www.nationalgeographic.com/magazine/graphics/see-how-nasas-new-mars-rover-will-explore-the-red-planet-feature
• Çaba, D. (2018). Dijital Çağda Değişen Haber Sunumu: Gazetecilikte Sanal Gerçeklik Uygulamaları. Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, 6(1), 691-723.
• Erdoğan, İ. ve Alemdar, K. (2010). Öteki Kuram (3. baskı b.). Erk Yayınları.
• Erdoğan, N. (1996). Sinema ve Psikanaliz. Toplum ve Bilim, (70), 241-249.
• Erken, F. (2019). Sanal Gerçeklik Teknolojileri ile İzlenen Haberlerin Bellek ve Algılama Üzerindeki Etkisi. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Erken, F. ve Birsen, H. (2021). Cognitive Differences Between Online and Virtual Reality News in the Context of Recall and Comprehension. Yeni Medya, 2021(10), 1-24.
• Hardee, G. M. ve McMahan, R. P. (2017). FIJI: A Framework for the Immersion-Journalism Intersection. Frontiers in ICT, 4. https://doi.org/10.3389/fict.2017.00021
• Immersive Exhibition “Ocean”: A 360° dive into the heart of blue Europe, from 30 April to 22 May 2022 in Dunkirk. (2022, Şubat 3). French Presidency of the Concil of the European Union. https://presidence-francaise.consilium.europa.eu/en/news/immersive-exhibition-ocean-a-360-dive-into-the-heart-of-blue-europe-from-5-to-20-february-2022-in-la-rochelle/
• Jean-Luc Mélenchon in multi-meeting today thanks to his holograms. (2022, Nisan 5). World Today News. https://www.world-today-news.com/jean-luc-melenchon-in-multi-meeting-today-thanks-to-his-holograms/
• Kukkakorpi, M. ve Pantti, M. (2021). A Sense of Place: VR Journalism and Emotional Engagement. Journalism Practice, 15(6), 785-802. https://doi.org/10.1080/17512786.2020.1799237
• McLuhan, M. (1994). Understanding Media: The Extensions of Man. The MIT Press.
• McLuhan, M. ve Powers, B. R. (2020). Global Köy: 21. Yüzyılda Yeryüzü Yaşamında ve Medyada Gelecek Dönüşümler. (B. Öcal Düzgören, Çev.). SCala Yayıncılık.
• Mélenchon, J.-L. (2022, Ocak 16). Meeting immersif de Jean-Luc Mélenchon à Nantes. https://www.youtube.com/watch?v=vdxHe12lUmI&t=4477s
• Mélenchon, J.-L. (2022, Nisan 5). Multi-meeting hologramme de Jean-Luc Mélenchon. https://www.youtube.com/watch?v=H5ABEnpqccQ
• Rome’s Invisible City VR. (2017, Ekim 1). BBC TASTER. https://www.bbc.co.uk/taster/pilots/romes-invisible-city-vr
• Sánchez Laws ve A. L. (2017). Can Immersive Journalism Enhance Emphaty? Digital Journalism, 8(2), 213-228. https://doi.org/10.1080/21670811.2017.1389286
• Steinfeld, N. (2019). To Be there when it Happened: Immersive Journalism, Empathy, and Opinion on Sexual Harassment. Journalism Practice, 14(2), 240-258. https://doi.org/10.1080/17512786.2019.1704842
• Terapötik Ne Demek? Tıp Dilinde Terapötik Kelimesi Hangi Anlamda Kullanılır? (2021, Mart 3). Milliyet. https://www.milliyet.com.tr/egitim/terapotik-ne-demek-tip-dilinde-terapotik-kelimesi-hangi-anlamda-kullanilir-6445675
• Videos, sounds and smells: French far-left candidate's unusual rally to reinvigorate campaign. (2022, Şubat 23). Euro News. https://www.euronews.com/2022/01/16/videos-sounds-and-smells-french-far-left-candidate-s-unusual-rally-to-reinvigorate-campaig
• Yaylagül, L. (2006). Kitle İletişim Kuramları. Dipnot Yayınları.