Spor Gazeteciliğinde Asparagas Haber Sorunu: Twitter’da Aktif Spor Gazetecilerinin Sosyal Medya ve Twitter Gazeteciliği Bağlamında Asparagas Haberlere Yaklaşımı

Yıl 2023, Sayı: 63, 187 - 209, 28.09.2023

Sedat Özel , Emirhan Alkan

https://doi.org/10.47998/ikad.1301559

Öz

Öz
Spor medyasının başlıca sorunlarından biri olarak değerlendirilen asparagas haber, gerçeklik ile ilişkisi olmayan haberler için gazetecilik literatüründe kullanılan bir terimdir. Spor gazeteciliğinin mesleğin normatif ve katı standartlarının dışına çıkmaya ve etik ihlallere daha meyilli olduğu ileri sürülmektedir. Ayrıca gazetecilikte yaşanan dijital dönüşüm ile spor gazeteciliğinde yaşanan asparagas haber sorununun arttığı düşünülmektedir. Gazetecilik üzerine yoğun araştırmalar olmasına karşın bu sorun ile ilişkili sınırlı sayıda inceleme bulunmaktadır. Dolayısıyla bu araştırma sosyal medyayı ve özellikle Twitter’ı aktif olarak kullanan spor muhabirlerinin sosyal medyaya bakışları üzerinden asparagas haberlerin nedenlerini incelemeyi amaçlamıştır. Bu bağlamda, Twitter’da yüksek takipçiye sahip spor muhabirlerinden oluşturulan bir örneklem ile yarı yapılandırılmış görüşme yöntemi kullanılarak veri toplanmış, elde edilen veriler Profesyonel Veri Analizi Yazılımı aracılığıyla analiz edilmiştir. Bulgulara göre, katılımcılar, profesyonel gazetecilik standartlarını yansıtarak doğruluk, güvenilirlik ve tarafsızlığı vurgulamışlar, sosyal medya ve Twitter’ın gazetecilerin kendi tanıtımlarını yapmalarını mümkün kıldığını, böylece Twitter’ın gazetecilik için uygun bir ortam olduğunu ifade etmişlerdir. Öte yandan katılımcıların sosyal medya ve Twitter’a olumsuz yaklaşımları olumlu yaklaşımlarından daha fazladır. Katılımcılar, haber akışının hızlanması, herkesin muhabir olması, popülizmin ve sahtekarlığın artması gibi problemlere işaret etmişlerdir. Katılımcılara göre asparagas haberin yaygınlaşmasının en önemli nedeni izlenme ve etkileşim kaygısıdır, ayrıca okuyucular arasında da asparagas habere ciddi bir talep bulunmaktadır.

Anahtar Kelimeler: Dijital Gazetecilik, Spor Gazeteciliği, Sosyal Medya, Twitter, Asparagas Haber

Anahtar Kelimeler

Dijital Gazetecilik, Spor Gazeteciliği, Sosyal Medya, Twitter, Asparagas Haber

The Problem of Fake News in Sports Journalism: The Approach of Active Sports Journalists on Twitter to Fake News in the Context of Social Media and Twitter Journalism

Öz

Abstract
Fake news, which is considered as one of the main problems of the sports media, is a term used in journalism literature for news that has no relation to reality. Sports journalism is believed to be more prone to ethical violations and less strict in adhering to professional standards. Additionally, the rise of digital journalism has led to an increase in the problem of fake news in sports reporting. Despite numerous studies on journalism, there is limited research on this issue. Therefore, this research project aims to analyze the reasons behind fake news in sports reporting by gathering the opinions of sports reporters who actively use social media, particularly Twitter. In this context, data were collected using a semi-structured interview method with a sample of sports reporters with significant following on Twitter. The data were analyzed through Professional Data Analysis Software. According to the findings, the participants emphasized accuracy, reliability, and impartiality, reflecting professional journalism standards. They also stated that social media, particularly Twitter, provides opportunities for self-promotion, thus Twitter is a favorable platform for journalism. On the other hand, the participants' negative attitudes towards social media and Twitter are more than their positive ones. Participants cite concerns such as the acceleration of news flow, the fact that everyone is a reporter, and the rise of populism and dishonesty. According to the participants, the most important reason for the prevalence of fake news is the concern for being followed and interacted, and there is also a significant demand for fake news among readers.
Keywords: Digital Journalism, Sports Journalism, Social Media, Twitter, Fake News

Anahtar Kelimeler

Digital Journalism, Sports Journalism, Social Media, Twitter, Fake News

Kaynakça

• Abisaid, J. L, ve Li, B. (2020). He said, she said: an exploration of male and female print sports journalist tweets, sports coverage, and language style. Communication & Sport, 8(6), s. 757-781. https://doi.org/10.1177/2167479519848352
• Allcott, H, ve Gentzkow, M. (2017). Social media and fake news in the 2016 election. Journal of Economic Perspectives, 31(2), s. 211-236. https://doi.org/10.1257/jep.31.2.211
• Arık, E. (2013). Yurttaş gazeteciliğinin günümüzdeki görünümü: Twitter gazeteciliği örneği. İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, s. 273-287.
• Aziz, A. (2020). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri ve teknikleri. Nobel Akademik Yayıncılık.
• Beck, D, ve Bosshart, L. (2003). Sports and media. Communication Research Trends.
• Bowd, K. (2016). Making publics, making places. İçinde Griffiths, M. ve Barbour, K., (Editörler), Social media and news media: building new publics or fragmenting audiences? (s. 129-144). University of Adelaide Press.
• Boyle, R. (2006). Sports journalism: context and issues. Sage Publications. https://doi.org/10.4135/9781446247181
• Boyle, R. (2013). Reflections on communication and sport: on journalism and digital culture. Communication & Sport, s. 88-99. https://doi.org/10.1177/2167479512467978
• Boyle, R. (2017). Sports journalism. Digital Journalism, 5(5), s. 493-495. https://doi.org/10.1080/21670811.2017.1281603
• Broersma, M. ve Graham, T. (2012). Social media as beat. Journalism Practice, 6(3), s. 403-419. https://doi.org/10.1080/17512786.2012.663626
• Broersma, M. ve Graham, T. (2013). Twitter as a news source. Journalism Practice, 7(4), s. 446-464. https://doi.org/10.1080/17512786.2013.802481
• Budak, E. (2019). Türk medyasında dijital spor yayıncılığı üzerine bir araştırma. TRT Akademi, 4(8), s. 226-245. https://dergipark.org.tr/tr/pub/trta/issue/47420/559648
• Büyükbaykal, G., & İnce, M., & Yılmaz, M. (2021). Küreselleşmenin spor endüstrisine etkileri. İçinde G. N.
• Büyükbaykal., ve M. Yılmaz (Editörler), Spor ve Medya İlişkisi. (ss. 101-122). Eğitim Yayınevi. Çakır, H. (2007). Geleneksel gazetecilik karşısında internet gazeteciliği. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi.
• Çimen, Z. (2012). Ethical issues in Turkish sport media: perceptions of professional football players. South African Journal for Research in Sport, Physical Education and Recreation, s. 29 - 42. https://doi.org/10.4314/sajrs.v34i1
• Çimen, Z. ve İlhan, E. (2007). Spor muhabirlerinin Türk spor medyasında doğruluk değeri üzerine düşünceleri. Atatürk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, s. 1-10.
• Demir, Y. ve Baloğlu, E. (2019). Gol gelmeden tweet geliyor: Twitter ve spor gazeteciliği. Social Sciences Studies Journal, 5(53), s. 7424-7436. https://doi.org/10.26449/sssj.1999
• Deuze, M. (2005). What is journalism?: professional identity and ideology of journalists reconsidered. Journalism, 6(4), s. 442-464. https://doi.org/10.1177/1464884905056815
• Deuze, M. ve Paulussen, S. (2002). Research note: online journalism in the low countries: basic, occupational and professional characteristics of online journalists in Flanders and the Netherlands. European Journal of Communication, 17(2), s. 237-245. https://doi.org/10.1177/0267323102017002697
• DeVoe, K. M. (2009). Bursts of information: microblogging. The Reference Librarian, s. 212-214. https://doi.org/10.1080/02763870902762086
• Dimov, P. (2021). Recognition of fake news in sports. Стратегии на образователната и научната политика, 29(4), s. 18-27. https://doi.org/10.53656/str2021-4s-2-fake
• Egelhofer, J. L. ve Lecheler, S. (2019). Fake news as a two-dimensional phenomenon: a framework and research agenda. Annals of the International Communication Association, 43(2), s. 97-116. https://doi.org/10.1080/23808985.2019.1602782
• English, P. (2016). Mapping the sports journalism field: Bourdieu and broadsheet newsrooms. Journalism, 17(8), s. 1001-1017. https://doi.org/10.1177/1464884915576728
• Ferrucci, P. (2020). It is in the numbers: how market orientation impacts journalists’ use of news metrics. Journalism, 21(2), s. 244–261. https://doi.org/10.1177/146488491880705
• Fiander, D. J. (2012). Social media for academic libraries. D. R, Neal (Editör), İçinde Social Media for Academics: A Practical Guide. (ss. 193-210). Woodhead Publishing Limited.
• Grimmer, C. G. (2017). Pressure on printed press. Digital Journalism, 5(5), s. 607-635. https://doi.org/10.1080/21670811.2016.1263160
• Guo, L. ve Vargo, C. (2020). “Fake news” and emerging online media ecosystem: an integrated intermedia agenda-setting analysis of the 2016 U.S presidential election. Communication Research, 47(2), s. 178-200. https://doi.org/10.1177/0093650218777177
• Ha, L., Andreu Perez, L., ve Ray, R. (2021). Mapping recent development in scholarship on fake news and misinformation, 2008 to 2017: disciplinary contribution, topics, and impact. American Behavioral Scientist, 65(2), s. 290–315. https://doi.org/10.1177/0002764219869402
• Hermida, A. ve Mellado, C. (2020). Dimensions of social media logics: mapping forms of journalistic norms and practices on Twitter and Instagram. Digital journalism, 8(7), 864-884. https://doi.org/10.1080/21670811.2020.1805779
• Humayun, M. F. ve Ferrucci, P. (2022). Understanding social media in journalism practice: a typology. Digital Journalism, 10(9), s. 1502-1525. https://doi.org/10.1080/21670811.2022.2086594
• Hutchins, B. ve Boyle, R. (2017). A community of practice. Digital Journalism, 5(5), s. 496-512. https://doi.org/10.1080/21670811.2016.1234147
• İnce, M. (2017). Türk spor basınında asparagas haber ve spor ekonomisine etkileri. Karabük Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(2), s. 547-563.
• Jewell, J. (2013, 4 Kasım). How Twitter has helped the emergence of a new journalism. the conversation. https://theconversation.com/how-twitter-has-helped-the-emergence-of-a-new-journalism-19841.
• Ju, A., Jeong, S. H., ve Chyi, H. I. (2014). Will social media save newspapers? Journalism Practice, s. 1-17. https://doi.org/10.1080/17512786.2013.794022
• Kazaz, M. (2013). Geleneksel habercilikten internet haberciliğine geçiş sürecinde spor basını. Selçuk İletişim, 4(4), s. 220 - 229.
• Koloğlu, O. (1992). Osmanlı’dan günümüze Türkiye’de basın. İletişim Yayıncılık.
• Köktener, A. (2013). Spor gazeteciliği örneğinde internet gazeteciliğinin geleneksel gazeteciliğe etkisi. Selçuk İletişim, 8(1), s. 233 - 250.
• Kurt, H. (2014). Gazetecilik pratiği ve sosyal medya. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi,, s. 821 - 835.
• Kürkçü, D. D. (2016, 3-5 Kasım). Spor haberciliği ve Twitter: ulusal spor gazeteleri üzerine bir araştırma. İnet-Tr’16, XXI. Türkiye'de İnternet Konferansı. Ted Üniversitesi Ankara.
• Lasorsa, D. L., Lewis, S. C. ve Holton, A. E. (2012). Normalizing Twitter. Journalism Studies, s. 19-36. https://doi.org/10.1080/1461670X.2011.571825
• Li, B., Stokowski, S., Dittmore, S. W., ve Scott, O. K. (2017). For better or for worse: the impact of social media on Chinese sports journalists. Communication & Sport, 5(3). https://doi.org/10.1177/2167479515617279
• McEnnis, S. (2016). Following the action. Journalism Practice, 10(8), s. 967-982. https://doi.org/10.1080/17512786.2015.1068130
• McEnnis, S. (2020). Toy department within the toy department? online sports journalists and professional legitimacy. Journalism, 21(10), s. 1415-1431. https://doi.org/10.1177/1464884918797613
• Mellado, C. ve Hermida, A. (2022). A conceptual framework for journalistic identity on social media: how the personal and professional contribute to power and profit. Digital Journalism, 10(2), s. 284-299. https://doi.org/10.1080/21670811.2021.1907203
• Nelson, J. L. (2018). The elusive engagement metric. Digital Journalism, 6(4), s. 528-544. https://doi.org/10.1080/21670811.2018.1445000
• Nelson, J. L. (2021). The next media regime: the pursuit of ‘audience engagement’ in journalism. Journalism, 22(9), s. 2350-2367. https://doi.org/10.1177/1464884919862375
• Nielsen. (2018). World football report. https://www.nielsen.com/insights/2018/world-football-report/.
• Oates, T. P. ve Pauly, J. (2007). Sports journalism as moral and ethical discourse. Journal of Mass Media Ethics, 22(4), s. 332-347. https://doi.org/10.1080/08900520701583628
• Özsoy, S. (2011a). Spor basınının tarihi ve Türkiye’de 1950’den günümüze yaşanan değişim. İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, s. 208 - 223.
• Özsoy, S. (2011b). Türkiye'de bilişim teknolojisi ile değişen spor gazeteciliği. İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi, 0(41), s. 81-102.
• Perreault, G. P. ve Ferrucci, P. (2020). What is digital journalism? defining the practice and role of the digital journalist. Digital Journalism, 8(10), s. 1298-1316. https://doi.org/10.1080/21670811.2020.1848442
• Perreault, G. ve Bell, T. R. (2022). Towards a “digital” sports journalism: field theory, changing boundaries and evolving technologies. Communication & Sport, 10(3), s. 398–416. https://doi.org/10.1177/2167479520979958
• Perreault, G. ve Ferrucci, P. (2020). What is digital journalism? defining the practice and role of the digital journalist. Digital Journalism, s. 1298-1316. https://doi.org/10.1080/21670811.2020.1848442
• Price, J., Hall, L., ve Farrington, N. (2012). Tweeting with the enemy? the impacts of new social media on sports journalism and the education of sports journalism students. Journalism Education, 1(1), s. 9-20.
• Ramon, X. ve Tulloch, C. D. (2021). Life beyond clickbait journalism: a transnational study of the independent football magazine market. Communication & Sport, 9(4), s. 603-624. https://doi.org/10.1177/2167479519878674
• Reed, S. (2011). Sports journalists' use of social media and its effects on professionalism. Journal of Sports Media, 6(2), s. 43-64. https://doi.org/10.1353/jsm.2011.0007
• Reed, S. ve Hansen, K. A. (2013). Social media’s influence on American sport journalists’ perception of gatekeeping. International Journal of Sport Communication, s. 373–383. https://doi.org/10.1123/ijsc.6.4.373
• Reuters. (2018). Digital News Report 2018. https://reutersinstitute.politics.ox.ac.uk/our-research/digital-news-report-2018.
• Rowe, D. (2007). Sports journalism: still the `toy department' of the news media? Journalism, 8(4), s. 385-405. https://doi.org/10.1177/1464884907078657
• Santana, A. D. ve Hopp, T. (2016). Tapping into a new stream of (personal) data: assessing journalists’ different use of social media. Journalism & Mass Communication Quarterly, 93(2), s. 383-408. https://doi.org/10.1177/1077699016637105
• Schultz, B. ve Sheffer, M. L. (2010). An exploratory study of how Twitter is affecting sports journalism. International Journal of Sport Communication, s. 226–239. https://doi.org/10.1123/ijsc.3.2.226
• Sherwood, M. ve Nicholson, M. (2012). Web 2.0 platforms and the work of newspaper sport journalists. Journalism, 14(7), s. 942-959. https://doi.org/10.1177/1464884912458662
• Sherwood, M., Nicholson, M., ve Marjoribanks, T. (2017). Controlling the message and the medium? Digital Journalism, s. 513-531. https://doi.org/10.1080/21670811.2016.1239546
• Şenduran, F., Korkmaz, N. H., Kasap, M., Acar, Z. A., Yalnız, U., ve Kaçar, M. (2018). Sportif iletişimde Facebook ve Twitter. Spor Eğitim Dergisi, 2(2), s. 12-28.
• Tandoc Jr., E. C., Lim, Z. W., ve Ling, R. (2018). Defining “fake news”. Digital Journalism, 6(2), s. 137-153. https://doi.org/10.1080/21670811.2017.1360143
• TGSP. (2020). Türkiye'nin gençleri spor alışkanlıkları. Türkiye Gençlik STK'Ları Platformu. https://tgsp.org.tr/tr/frontend/storage/documents/7x12eX0Koan3VZvFeOtaGA5cHklIz0vGB0O9Suo9.pdf.
• Turan, R. (2009, Eylül 27). ‘Asparagas olayı!’. Hürriyet: https://www.hurriyet.com.tr/asparagas-olayi-12561532.
• Türnüklü, A. (2000). Eğitimbilim araştırmalarında etkin olarak kullanılabilecek nitel bir araştırma tekniği: görüşme. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 24(24), s. 543 - 559. https://dergipark.org.tr/tr/pub/kuey/issue/10372/126941
• Uzun, R. (2004). Türkiye’de spor basının etik anlayışı. İletişim Dergisi, 19, 1-23.
• Ünsal, B. ve Ramazanoğlu, F. (2013). Spor medyasının toplum üzerindeki sosyolojik etkisi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 2(1).
• Vargo, C. J., Guo, L., ve Amazeen, M. A. (2018). The agenda-setting power of fake news: a big data analysis of the online media landscape from 2014 to 2016. New Media & Society, 20(5), s. 2028-2049. https://doi.org/10.1177/1461444817712086
• Vosoughi, S., Roy, D., ve Aral, S. (2018). The spread of true and false news online. Science, 359(6380), s. 1146-1151. https://doi.org/10.1126/science.aap9559
• Weedon, G., Wilson, B., Yoon, L., ve Lawson, S. (2018). Where’s all the ‘good’ sports journalism? sports media research, the sociology of sport, and the question of quality sports reporting. International Review for the Sociology of Sport, 53(6), s. 639–667. https://doi.org/10.1177/1012690216679
• Williams, C. (2007). Research methods. Journal of Business & Economics Research (JBER), 5(3). https://doi.org/10.19030/jber.v5i3.2532