Evde Bakım Alanında Türkiye Adresli Yayınların Analizi (1980-2015): Sistematik İnceleme

Yıl 2017, Cilt: 2 Sayı: 3, 1 - 7, 01.09.2017

JÜLİDE GÜLİZAR Yıldırım , ZEYNEP Arabacı MUSTAFA Nal

Öz

Amaç: Bu araştırmada, Ulakbim Tıp Veri tabanı ve Web of Science (ISI) içeriğindeki dergilerin evde bakım alanında yapılmış Türkiye adresli yayınlarının, belirlenen 10 kriter doğrultusunda incelenmesi amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntem: Retrospektif olarak planlanmış tanımlayıcı araştırmada 1980-2015 yılı sonuna kadar Web of Science (SCI-Expanded, SSCI, AHCI) ve Ulakbim Tıp veri tabanı kapsamındaki dergilerde çıkmış Türkiye adresli yayınlar incelenmiştir. Bu veri tabanlarında, “home nursing and Turkey”, “home care and Turkey”, “home care services and Turkey”, home care agencies and Turkey” anahtar kelimeleri ile tarama yapılmıştır. Veriler araştırmacılar tarafından belirlenen makalenin yayınlandığı derginin adı, yayın yılı, indeks, makale türü, makalenin konu alanı, yazarlara ilişkin veriler (yazar sayısı, kurumu, alanı), araştırma tipini (nitel veya nicel) içeren bir kodlama listesine kaydedildi. Veriler tanımlayıcı istatistiklerle değerlendirilmiştir. Veri tabanlarında tam metin yayınlanmış Türkiye adresli 110 adet yayına ulaşılmıştır. Bulgular: Bu yayınların %65.5’i 2007 yılı ve sonrasında yayınlanmış olup, %44’ü dört ve daha fazla yazarlıdır. Yayınların %89.1’i nicel araştırma, bunlardan %32.6’sı tanımlayıcı, %15.8’i ise deneysel ve yarı deneysel araştırmadır. Çalışmaların konu alanları incelendiğinde; yaşlının evde bakımı (%30), evde bakım hizmetleri ve modelleri (%19.1), sağlığı geliştirme, sağlıklı yaşlanma ve yaşlılık sorunları (%19.1), gebe ve lohusanın evde bakımı (%12.7), evde anne ve çocuk bakımı (%10.9) ilk beş sırada yer alan konulardır. Çoğu araştırmanın tanımlayıcı desende planlanması kanıta dayalı araştırmalara olan ihtiyacın gerekliliğini düşündürmektedir. Çoğu araştırmada evde yaşlı bakımında sağlığı geliştirme, kronik hastalıklar ve yaşam kalitesi gibi konuların incelendiği saptanmıştır. Sonuç: Evde bakıma ilişkin, model oluşturma, evde bakım hizmetlerinin gelişimine yönelik çabaların oluşması, açığı kapatılmaya çalışılan bir alanda gereksinimleri ortaya koyması açısından önemli olduğu düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

evde bakım, Türkiye, web of science

Kaynakça

• Adak, N. (2003). Yaşlıların gayri resmi bakıcıları: Kadınlar. Aile ve Toplum Eğitim-Kültür ve Araştırma Dergisi, 2(6):74-82.