Breastfeeding and Neonatal Health During COVID-19 Pandemic

Yıl 2021, Cilt: 6 Sayı: 2, 153 - 156, 31.05.2021

Gamze Güney

Öz

The new coronavirus, named COVID-19 by the World Health Organization, has taken the whole world under its influence in a short time. It is a rapidly spreading infectious disease and is transmitted by contact and respiratory droplets. There are many risky groups regarding COVID-19. Pregnant women and newborns have an important place among these groups. Antenatal, intrapartum, and postpartum processes of mothers diagnosed with COVID-19 may also cause anxiety in individuals in terms of mother-infant health. Although there are few resources available on whether COVID-19 is transmitted from mother to baby transplacentally, it is thought that it can be transmitted via respiratory droplets during breastfeeding and when the necessary precautions are not taken. In addition, the feeding and breastfeeding process of the newborn has become a debated issue in this process. When the recommendations from many health institutions are examined, breastfeeding is recommended in this process. Addressing the maternal and infant health frequently during the pandemic process, guiding infected mothers in their birth processes via training and counseling by nurses, providing consultancy and support where necessary, protecting, maintaining, and improving newborn health via quality care will help minimizing the negative effects of the pandemic on maternal and infant health and preventing possible complications. The purpose of the present review is to present information on newborn health, newborn nutrition, and breastfeeding processes during the COVID-19 pandemic process.

Anahtar Kelimeler

COVID-19, pandemic, newborn, breastmilk, breastfeeding

COVID-19 Pandemi Sürecinde Neonatal Sağlık ve Anne Sütü ile Beslenme

Öz

Dünya Sağlık Örgütü tarafından COVID-19 olarak adlandırılan yeni koronavirüs, kısa bir sürede tüm dünyayı etkisi altına almıştır. Hızla yayılan bulaşıcı bir hastalık olup temas ve solunum damlacıkları ile bulaşmaktadır. COVID-19 açısından pek çok riskli grup vardır. Gebeler ve yenidoğanlar bu gruplar içerisinde önemli bir yer tutmaktadır. COVID-19 tanılı annelerin antenatal, intrapartum ve postpartum süreçleri de anne-bebek sağlığı açısından bireylerde endişe yaratabilmektedir. COVID-19’un transplasental olarak anneden bebeğe geçip geçmediğine dair mevcut kaynaklar az olmakla birlikte, emzirme sırasında ve gerekli önlemler alınmadığında solunum damlacıkları ile geçebileceği düşünülmektedir. Ayrıca bu süreçte yenidoğanın beslenmesi ve emzirme süreci de tartışılır bir konu haline gelmiştir. Pek çok sağlık kuruluşunun önerileri incelendiğinde bu süreçte anne sütü ile beslenme önerilmektedir. Pandemi sürecinde anne bebek sağlığının sıkça ele alınması, hemşireler tarafından verilecek eğitim ve danışmanlıklar ile enfekte annelere doğum süreçlerinde rehberlik edilmesi, gerekli noktalarda danışmanlık ve destek sağlanması, nitelikli bakımlar ile yenidoğan sağlığının korunması, sürdürülmesi ve geliştirilmesi pandeminin anne-bebek sağlığı üzerine olumsuz etkilerinin en aza indirilmesine ve olası komplikasyonların önlenmesine yardımcı olacaktır. Bu derlemenin amacı, COVID-19 pandemi sürecinde anne-bebek sağlığı, yenidoğan beslenmesi ve emzirme süreçlerine dair bilgilerin sunulmasıdır.

Anahtar Kelimeler

COVID-19, YENİDOĞAN, EMZİRME, ANNE SÜTÜ, pandemi

Kaynakça

• Yurtdaş G, Çalık G, Yalçın T, Tohtak GK. COVID-19 pandemi sürecinde anne sütü ile beslenmenin önemi. İKÇÜSBFD. 2020;5 (2):153-158.
• Ahn DG, Shin HJ, Kim MH, Lee S, Kim HS, Myoung J, Kim BT, Kim SJ. Current status of epidemiology, diagnosis, therapeutics and vaccines for novel coronavirus disease 2019 (COVID-19). J Microbiol Biotechnol. 2020;30 (3): 313-324. DOI: 10.4014/jmb.2003.03011
• Hui DS, Azhar EI, Madani TA, Ntoumi F, Kock R, Dar O, Ippolito G, Mchugh TD, Memish ZA, Drosten C, Zumla A, Petersen E, The continuing epidemic threat of novel coronaviruses to global health- the latest novel coronavirus outbreak in Wuhan, China. Int J Infect Dis. 2020;91: 264-266. DOI: 10.1016/j.ijid.2020.01.009
• Liang H, Acharya G. Novel corona virüs disease (COVID-19) in pregnancy: what clinical recommendations to follow. Acta Obstet Gynecol Scand. 2020;99:439-442. DOI: 10.1111/aogs.13836
• Işık G, Yeşilçınar İ, Avcı SÇ, Ören ED, Öçal SE, Çetişli NE. COVID-19 enfeksiyonunun antenatal, intrapartum ve postpartum yönetimi. İKÇÜSBFD. 2020;5 (2):93-98.
• Uygur Ö, Öncel M. Perinatal ve yenidoğan döneminde COVID-19 enfeksiyonu. Tepecik Eğit Hast Derg. 2020;30 (Ek Sayı): 63-69.
• Calil VMLT, Krebs VLJ, Carvalho WB. Guidance on breastfeeding during the Covid-19 pandemic. Rev Assoc Med Bras. 2020;66 (4): 541-546. http://dx.doi.org/10.1590/1806-9282.66.4.541
• Dursun P. SARS CoV-2 (COVID-19) Enfeksiyonunun gebelik ve fetus üzerine etkileri. JHSYİU. 2020;1:73-77.
• Chen D., vd. Expert consensus for managing pregnant women and neonates born to mothers with suspected or confirmed nover coronavirus (COVID-19) infection. IJGO. 2020;149 (2): 130-136.
• Davanzo R, Moro G, Sandri F, Agosti M, Moretti C, Mosca F. Breasfeeding and coronavirus disease-2019: ad interimindications of the Italian Society of Neonatology endorsed by the Union of European Neonatal & Perinatal Societies. Matern Child Nutr. 2020;16 (3): 1-8.
• Davanzo R. Breast freeding at the time of COVID-19: do not forget expressed mothers milk, please. Arch Dis Child Fetal Neonatal Ed. 2020;105 (4): ss. 455. DOI: 10.1136/archdischild-2020-319149
• Barghella, V, Hughes B. Coronavirus disease 2019 (COVID-19): pregnancy issues and antenatal care. Literature review current through: Apr 2020. | 2020; This topic last updated: May 8, 2020. Retrieved Dec, 2020, from https://www.uptodate.com
• World Health Organization. Coronavirus disease (COVID-19): pregnancy, childbirth and breastfeeding. RetreWorld Health Organization. 2020. Q&A on COVID-19, pregnancy, childbirth. Retrieved September 2, 2020, from: https://www.who.int/news-room/q-a-detail/coronavirus-disease-covid-19-pregnancy-and-childbirth
• Center for Disease Control. Coronavirus Disease 2019 (COVID-19). Prgnancy and Breastfeeding. 2020; Retrieved Dec 20, 2020, from https:// www.cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/needextra- precautions/pregnancy-breastfeeding.html
• Academy of Breastfeeding Medicine. ABM Statement on Coronavirus 2019 (COVID-19). 2020; Retrieved Dec 20, 2020, from https://www.bfmed.org/abm-statement coronavirus.
• Zhu H, Wang I, Fang C, Peng S, Zhang I, Chang G, Xia S, Zhou W. Clinical analysis of 10 neonates born to mothers with 2019-nCoV pneumonia. Transl Pediatr. 2020;9 (1): 51-60. DOI: 10.21037/tp.2020.02.06
• Zeng L, Xia S, Yuan W, Yan K, Xiao F, Shao J, Zhou W. Neonatal Early- Onset Infection With SARS-CoV-2 in 33 Neonates Born to Mothers With COVID-19 in Wuhan, China. JAMA Pediatr. 2020;174 (7):722-725. DOI: 10.1001/jamapediatrics.2020.0878
• Bekmezci E, Karakoç H. COVID-19 infeksiyonunun maternal ve fetal sağlığa etkisi: sistematik derleme. The effect of COVID-19 on maternal and fetal health. KUHEAD. 2020;17 (3): 207-213.
• United Nations International Children’s Emergency Fund. Coronavirus disease (COVID-19): what parents should know: how to protect yourself and your children?. 2020; Retrieved Dec 20, 2020. https://www.unicef.org/stories/novel-coronavirus.
• United Nations Population Fund. Covid-19 and breastfeeding. Retrieved Dec 20, 2020.
• Andreas, NJ, Kampmann B, Le-Doare KM. Human breast milk: a review on its composition and bioactivity. Early Human Development. 2020;91 (11): 629-635. DOI: 10.1016/j.earlhumdev.2015.08.013
• Gökçay G, Keskindemirci G. Anne sütü ve COVID-19. İst Tıp Fak Derg. March 23, 2020. 1-8.
• Çuvadar A, Özcan H. Covıd-19 enfeksiyonunda emzirme ve ebelik bakımı. Healthcare Academic Journals. 2020;7 (2): 132-137.
• Yang N., vd. Breastfeeding of infants born to mothers with COVID-19: A rapid rewiev. Ann Transl Med Epidemiol. 2020; 8 (10): 618. DOI: 10.21037/atm-20-3299
• Favre G, Pomar L, Qi X, Nielsen-Saines K, Musso D, Baud D. Guidelines for pregnant women with suspected SARS Cov-2 infection. Lancet Infect Dis. 2020;20 (6): 652-653. DOI: 10.1016/S1473-3099(20)30157-2
• Acavut G, Pay RE, Ulubay M, Bozkurt ÖE. COVID-19 pandemisinin maternal-neonatal etkileri ve yönetimi. Türk Kadın Sağlığı ve Neonatoloji Dergisi. 2020;2 (3). 96-104. DOI: 10.46969/ezh.757567
• Yılmaz E, Çağlayan N, Yazıcı S. COVID-19 pandemisinin gebelik, doğum ve doğum sonrası döneme etkileri ve sürecin yönetimi. Van Sağlık Bilimleri Dergisi. 2020; 13 (Özel Sayı): 92-99.
• Karabayır N., vd. COVID-19 ve anne sütü ile beslenme. ÇSHD. 2020; 20 (2): 72-75