Validity and Reliability Study of The Turkish Form of The Health Literacy Scale- Short Form and Digital Healthy Diet Literacy Scale

Yıl 2021, Cilt: 6 Sayı: 3, 19 - 25, 30.09.2021

Sevil Karahan Yılmaz , Günay Eskici

Öz

Objective: Along with the development of technology, the use of the internet to access information has become more and more common. It is also important to be able to evaluate health-related information correctly. The aim of this study is to evaluate the Turkish validity and reliability of the Health Literacy Scale-Short Form and the Digital Healthy Diet Literacy Scale.
Material and Method: The data obtained in the study were evaluated through SPSS 22.0 and LISREL 5.53 statistical package programs. Bartlett test and Kaiser-Meyer-Olkin (KMO) test were used to analyze the data; Explanatory Factor Analysis (EFA), Confirmatory Factor Analysis (CFA) and Pearson correlation analysis were applied. Language and content validity were made at the validity stage. “Cronbach alpha reliability coefficient” was calculated for internal consistency in determining the level of reliability value of the developed scale.
Results: It was determined that the factor loads of the items of the Health Literacy Scale- Short Form varied between 0.472 and 0.706, the item total correlations were between 0.391 and 0.613, and the CFA loads were between 0.49 and 0.73. Cronbach alpha reliability coefficient of the 12-item scale was found to be 0.856. It was determined that the factor loads of the items of the Digital Healthy Diet Literacy Scale ranged from 0.692 to 0.858, the item total correlations varied between 0.492 and 0.700, and the CFA loads between 0.29 and 0.68. The Cronbach alpha reliability coefficient of the 4-item scale was found to be 0.785.
Conclusion: The Turkish form of both scales can be used to evaluate the health literacy and digital healthy diet literacy of individuals between the ages of 18-65 in our country.

Anahtar Kelimeler

Diet, digital diet, literacy, health literacy

Sağlık Okuryazarlığı Ölçeği-Kısa Form ve Dijital Sağlıklı Diyet Okuryazarlığı Ölçeğinin Türkçe Formunun Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması

Öz

Amaç: Teknolojinin gelişmesi ile birlikte günümüzde bilgiye ulaşmada internet kullanımı gittikçe yaygınlaşmıştır. Sağlıkla ilgili bilgileri doğru değerlendirebilmek ayrıca önem taşımaktadır. Bu çalışmada amaç, Duong ve arkadaşları tarafından geliştirilen Sağlık Okuryazarlığı Ölçeği-Kısa Form ve Dijital Sağlıklı Diyet Okuryazarlığı Ölçeği’nin Türkçe geçerlik ve güvenirliğini değerlendirerek Türkçe formunun oluşturulmasıdır.
Gereç ve Yöntem: Araştırmada elde edilen veriler SPSS 22.0 ve LISREL 5.53 istatistik paket programları aracılığıyla değerlendirilmiştir. Verilerin analizinde Bartlett testi ve Kaiser-Meyer- Olkin (KMO) testi yapılmış; Açıklayıcı Faktör Analizi (AFA), Doğrulayıcı Faktör Analizi (DFA) ve pearson korelasyon analizi uygulanmıştır. Geçerlilik aşamasında dil ve kapsam geçerliği yapılmıştır. Geliştirilen ölçeğin güvenirlik değeri düzeyinin saptanmasında iç tutarlılık için “Cronbach alfa güvenirlik katsayısı” hesaplanmıştır.
Bulgular: Sağlık Okuryazarlığı Ölçeği-Kısa Formu’nun maddelerin faktör yüklerinin 0,472 ile 0,706, madde toplam korelasyonlarının 0,391 ile 0,613 ve DFA yüklerinin 0,49 ile 0,73 arasında değiştiği belirlenmiştir. 12 maddelik ölçeğin Cronbach alfa güvenirlik katsayısı 0,856 olarak bulunmuştur. Dijital Sağlıklı Diyet Okuryazarlığı Ölçeği’nin maddelerin faktör yüklerinin 0,692 ile 0,858 , madde toplam korelasyonlarının 0,492 ile 0,700 ve DFA yüklerinin 0,29 ile 0,68 arasında değiştiği tespit edilmiştir. 4 maddelik ölçeğin Cronbach alpha güvenirlik katsayısı 0,785 olarak bulunmuştur.
Sonuç: Her iki ölçeğin Türkçe formu, ülkemizde 18-65 yaş arası bireylerin sağlık okuryazarlığını ve dijital sağlıklı diyet okuryazarlığını değerlendirmek amacıyla kullanılabilir

Anahtar Kelimeler

Diyet, okuryazarlık, dijital diyet, sağlık okuryazarlığı

Kaynakça

• Deniz S. Bireylerin e-sağlık okuryazarlığı ve siberkondri düzeylerinin incelenmesi. İnsan &İnsan. 2020; 7(24): 84-96.
• Duong TV, Aringazina A, Kayupova G, Nurjanah, Pham TV, Pham KM, et al. Development and validation of a New Short-Form Health Literacy Instrument (HLS-SF12) for the general public in six Asian countries. HLRP.2019a; 3(2): 90-102.
• Hahn EA, Burns JL, Jacobs EA, Ganschow PS, Garcia SF, Rutsohn JP, et al. Health literacy and patient-reported outcomes: a cross-sectional study of underserved english- and spanish-speaking patients with type 2 diabetes. J Health Commun. 2015; 20: 4-15.
• Nguyen HT, Do BN, Pham KM, Kim GB, Dam HTB, Nguyen TT, et al. Fear of COVID-19 Scale—associations of ıts scores with health literacy and health-related behaviors among medical students. Int J Environ Res Public Health. 2020a; 17: 4164.
• Nyugen TT, Le NT, Nyugen MH, Pham LV, Do BN, Nyugen HC, et al. Health literacy and preventive behaviors modify the association between pre-existing health conditions and suspected COVID-19 symptoms: a multi-ınstitutional survey. Int J Environ Res Public Health. 2020b; 17: 8598.
• Gencer ZT, Daşlı Y, Biçer EB. Sağlık iletişiminde yeni yaklaşımlar: dijital medya kullanımı. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi. 2019; 22(1): 42-52.
• Duong TV, Pham KM, Do BN, Kim GB, Dam HT, Le VTT, et al. Digital Healthy Diet Literacy and self-perceived eating behavior change during COVID-19 pandemic among undergraduate nursing and medical students: a rapid online survey. Int J Environ Res Public Health. 2020;17(19):7185.
• Tavşancıl E. Tutumların ölçülmesi ve SPSS ile veri analizi. Ankara: Nobel Yayınevi; 2014. p 230.
• Hayran M, Hayran M. Sağlık araştırmaları için temel istatistik. Ankara: Art Ofset Matbacılık; 2018. p. 448 p.
• Alpar R. Uygulamalı istatistik ve geçerlik-güvenirlik. Ankara: Detay Yayıncılık; 2016. 672 p.
• Kalaycı Ş. SPSS uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri. Ankara: Asil Yayın Dağıtım; 2005. 426 p.
• Atılgan H, Kan A, Aydın B. Eğitimde ölçme ve değerlendirme. Ankara: Anı Yayıncılık; 2019. p.440.
• Erefe İ. Veri toplama araçlarının niteliği. Hemşirelikte Araştırma İlke Süreç ve Yöntemleri. In: İnci Erefe, editör. İstanbul: HEMAR-GE Yayınları; 2002. p. 169-188.
• Duong TV, Nguyen TT, Pham KM, Nguyen KT, Giap MH, Tran TD. Validation of the Short-Form Health Literacy Questionnaire (HLS-SF12) and ıts determinants among people living in rural areas in Vietnam. Int J Environ Res Public Health. 2019b; 16: 3346.