Yoğun Bakım Biriminde Tedavi Alan COVID-19 Hastasının Hemşirelik Bakımı: Olgu Sunumu
Yıl 2022,
Cilt: 7 Sayı: 2, 447 - 456, 31.05.2022
Fatma Tanrıkulu
,
Funda Erol
,
Handenur Gündoğdu
,
Ferhat Koç
,
Yurdanur Dikmen
Öz
Yoğun bakım ünitelerinde COVID-19 ile enfekte olan kritik hastaların yönetim sürecinde hemşirelik bakımının çok önemli bir yeri bulunmaktadır. Hemşireler tarafından güvenli ve kaliteli hasta bakımının uygulanması ve sürdürülmesi amacıyla, hastalara ait verilerin doğru, eksiksiz ve sistematik bir şekilde toplanması ve analiz edilmesi çok önemlidir. Yoğun bakımlarda hasta tedavi aşamalarının başından sonuna kadar rol oynayan hemşireler, pandemi sürecinde de bilimsel temellere dayanan model ve kuramlar ışığında, hemşirelik sürecini kullanarak hastalara etkin ve bütüncül bir bakım vermektedir. Bu olgu çalışmasında COVID-19 testi pozitif olan bir yoğun bakım hastasının verileri Gordon’un fonksiyonel sağlık örüntüleri modeline göre toplanarak, Kuzey Amerikan Hemşirelik Tanıları Birliği’ne göre hemşirelik tanıları belirlenmiş ve bu doğrultuda hemşirelik bakımının sonuçları değerlendirilmiştir.
Kaynakça
- Gralinski L, Menachery V. Return of the Coronavirus: 2019‐nCoV. Viruses. 2020;12(2):135.
- Choi K, Jeffers K, Logdon M. Nursing and the Novel Coronavirus: Risks and Responsibilities in a Global Outbreak. J Adv Nurs. 2020;76(7):1486–7.
- WHO. Middle East respiratory syndrome coronavirus (MERS-CoV) [Internet]. 2020 [cited 05. Nisan 2021]. Available from: https://www. who.int/csr/don/05-january-2020-pneumoniaof-unkown-cause-china/ en/ https://www.who.int/emergencies/mers-cov/en/
- TC. Sağlık Bakanlığı [Internet]. 2021. [cited 26. Eylül 2021]. Available from: https://covid19.saglik.gov.tr/Eklenti/39551/0/ covid19rehberigenelbilgilerepidemiyolojivetanipdf.pdf
- WHO. Coronavirus (COVID-19) Dashboard [Internet]. 2021 [cited 26. Eylül 2021]. Available from: https://covid19.who.int/table
- Pung R, Chiew C, Young B, Chin S, Chen M, Clapham H. Investigation of three clusters of COVID-19 in Singapore: implications for surveillance and response measures. Lancet. 2020;S0140-6736(20):30528–6.
- Li Y, Yao L, Li J, Chen L, Song Y, Cai Z, vd. Stability issues of RT-PCR testing of SARS-CoV-2 for hospitalized patients clinically diagnosed with COVID-19. J Med Virol. 2020;92(7):903–8.
- Guan W, Ni Z, Hu Y, Liang W, Ou C, He J, et al. Clinical Characteristics of Coronavirus Disease 2019 in China. N Engl J Med. 2020;382:1708–20.
- Wu Z, McGoogan J. Characteristics of and Important Lessons From the Coronavirus Disease 2019 (COVID-19) Outbreak in China. JAMA. 2020;323(13):1239–42.
- Hancı P. COVID-19’un Yoğun Bakım Ünitesinde Yönetimi. (COVİD-19) ve Akciğer: Göğüs Hastalıkları Uzmanlarının Bilmesi Gerekenler. Eurasian J Pulmonol. 2020;77:1–174.
- Kıraner E, Terzi B. COVID-19 Pandemi Sürecinde Yoğun Bakım Hemşireliği. Yoğun Bakım Hemşireliği Derg. 2020;24(EK-1): 83-88.
- Aydıngülü N, Arslan S. Yeni Nesil Koronavirüs Salgını, Korunma Önlemleri ve Tedavisinde Hemşirenin Rolleri. Türkiye Klin Sağlık Bilim Derg. 2020;6(1):120–7.
- Korkut Bayındır S, Biçer S. Holistik Hemşirelik Bakımı. İzmir Katip Çelebi Üniversitesi Sağlık Bilim Fakültesi Derg. 2019;4(1):25–9.
- Dikmen Y. Problem Çözme Yöntemi ve Hemşirelik Bakım Süreci. In: Hemşirelik Bakım Planları: Tanılar, Girişimler ve Sonuçlar. Şenol Çelik S, editor. İstanbul: Akademi Basın ve Yayıncılık; 2019. p. 27–45.
- Uysal N, Çakırcalı E. Hemşirelik Süreci. In: Hemşirelik Esasları İnsan Sağlığı ve Fonksiyonları. Craven R., Hirnle C, Jensen S, editors. Ankara: Palme Yayıncılık; 2015. p. 173–227.
- Büyükyılmaz F. NANDA-I Taksonomiye giriş. In: Hemşirelik tanıları tanımlar ve sınıflandırma (2015-2018). Acaroğlu R, Kaya H, editors. İstanbul: Nobel Tıp Kitapevleri; p. 2018. 35.
- Herdman TH, Kamitsu S. NANDA Hemşirelik Tanıları: Tanımlar & Sınıflandırma 2015-2017. İstanbul: Acaroğlu R, Kaya H, editors. İstanbul; 2017.
- Türk Yoğun Bakım Hemşireliği Derneği. Yoğun Bakım Ünitesinde Görev Alacak Hemşireler İçin Kaynak Kitapçık COVID-19 Pandemisi’ne Özel. Türk Yoğun Bakım Hemşireleri Derneği. 2020;1–46.
- Gürhan Ü, Polat Görgülü B, Fidancı E. Hemşirelik Tanıları El Kitabı Bakım Planlamasında Kanıta Dayalı Rehber. Ackley B., Ladwing G., Makic Flynn M., editors. Ankara: Nobel Tıp Kitapevleri; p. 2019. 833–837.
- Çelebi C. COVID-19 Tanılı Hastalarda Hemşirelik Bakımı. Ege Klin Tıp Derg. 2020;58(1):35–40.
- EPUAP-NPUAP. Basınç Ülserlerinin Önlenmesi [Internet]. 2009 [Cited:01 Şubat 2021]. [Available from: https://www.epuap.org/wp-content/uploads/2016/10/qrg_prevention_in_turkish.pdf ].
- Baykara ZG, Eyuboglu G. COVID-19 Pandemisinde Hemşirelik Bakımı. Gazi Sağlık Bilimleri Dergisi. 2020; 9-17.
- Toprak GA, Kalkan S. Yoğun Bakımda COVID-19 Tanılı Hastanın Bakımı. [Internet] 2020. [Cited: 28.03.2021]. [Avaible from:http://www. acibademhemsirelik.com/e-dergi/130/docs/makale1.pdf] 2020
- Teker AG, Emecen AN, Girgin S, Şimşek-Keskin H, Şiyve N, Sezgin E, et al. Türkiye'de Bir Üniversite Hastanesinde COVID-19 Olgularının Epidemiyolojik Özellikleri. Klimik Journal/Klimik Dergisi. 2021; 34(1): 61-68.
- Hocanlı İ, Kabak M. Yoğun Bakım ve Serviste Takip Edilen Pcr Pozitif Covid 19 Tanılı Hastaların Genel Özelliklerinin Karşılaştırılması. Van Tıp Dergisi. 2021; 28(2): 258-264.
- Wan S, Xiang YI, Fang W, Zheng Y, Li B, Hu Y, et al. Clinical features and treatment of COVID‐19 patients in northeast Chongqing. Journal of medical virology. 2020; 92(7):797-806.
- Yılmaz DU, Ceylan B, Yıldırım D, Karatekin, D, Palandöken EA. COVID-19 Tanılı Hastada Bakım Öncelikleri ve Kritik Hemşirelik Girişimleri: Dört Farklı Olgu Sunumu. İzmir Katip Çelebi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi. 2020; 5(2): 235-242.
- Bahar A, Buldak Cİ. Yoğun Bakımda COVID-19 Tanılı Hastanın Hemşirelik Yönetimi. Sağlık Bilimleri Dergisi. 2020; 78.
- Sharma SK, Nuttall C, Kalyani V. Clinical nursing care guidance for management of patient with COVID-19. JPMA. The Journal of the Pakistan Medical Association. 2020; 70(5): 118-123.
- Doğan A, Karasu F. COVID -19 Hastası ve Hemşirelik Bakımı: Olgu Sunumu. Van Sağlık Bilimleri Dergisi. 2020; 13 (Özel Sayı):53-58.
- Tolasa A.G, Akyol A. Covid-19 Tanılı Hastanın Gordon'un Fonksiyonel Sağlık Örüntüleri Modeli'ne Göre Hemşirelik Bakımı: Olgu Sunumu. Yoğun Bakım Hemşireliği Dergisi. 2020;24(3):184-189.
- Altınışık M, Arıkan F. Koronavirüs (Covid-19) Hastalarında Yoğun Bakımda Pulmoner Rehabilitasyon. Yoğun Bakım Hemşireliği Dergisi. 2021; 24(3): 190-198.
- Ruan Q, Yang K, Wang W, Jiang L, Song J. Clinical Predictors of Mortality due to COVID-19 Based on an Analysis of Data of 150 Patients From Wuhan, China. Intensive Care Med. 2020;46(5):846-8.
Nursing Care of COVID-19 Patient Treated in Intensive Care Unit: Case Report
Yıl 2022,
Cilt: 7 Sayı: 2, 447 - 456, 31.05.2022
Fatma Tanrıkulu
,
Funda Erol
,
Handenur Gündoğdu
,
Ferhat Koç
,
Yurdanur Dikmen
Öz
Nursing care has a very important place in the management process of critically ill patients infected with COVID-19 in the intensive care units. It is very important to collect and analyze patient data accurately, completely and systematically in order to implement and maintain safe and quality patient care by the nurses. Nurses, who play a role from the beginning to the end of the patient treatment stages in the intensive care units, provide effective and holistic care to the patients by using the nursing process in the light of scientific models and theories during the pandemic process. In this case study, the data of an intensive care patient with a positive COVID-19 test result were collected according to Gordon's functional health patterns model, nursing diagnoses were determined according to the North American Nursing Diagnosis Association, and the results of nursing care were evaluated accordingly.
Kaynakça
- Gralinski L, Menachery V. Return of the Coronavirus: 2019‐nCoV. Viruses. 2020;12(2):135.
- Choi K, Jeffers K, Logdon M. Nursing and the Novel Coronavirus: Risks and Responsibilities in a Global Outbreak. J Adv Nurs. 2020;76(7):1486–7.
- WHO. Middle East respiratory syndrome coronavirus (MERS-CoV) [Internet]. 2020 [cited 05. Nisan 2021]. Available from: https://www. who.int/csr/don/05-january-2020-pneumoniaof-unkown-cause-china/ en/ https://www.who.int/emergencies/mers-cov/en/
- TC. Sağlık Bakanlığı [Internet]. 2021. [cited 26. Eylül 2021]. Available from: https://covid19.saglik.gov.tr/Eklenti/39551/0/ covid19rehberigenelbilgilerepidemiyolojivetanipdf.pdf
- WHO. Coronavirus (COVID-19) Dashboard [Internet]. 2021 [cited 26. Eylül 2021]. Available from: https://covid19.who.int/table
- Pung R, Chiew C, Young B, Chin S, Chen M, Clapham H. Investigation of three clusters of COVID-19 in Singapore: implications for surveillance and response measures. Lancet. 2020;S0140-6736(20):30528–6.
- Li Y, Yao L, Li J, Chen L, Song Y, Cai Z, vd. Stability issues of RT-PCR testing of SARS-CoV-2 for hospitalized patients clinically diagnosed with COVID-19. J Med Virol. 2020;92(7):903–8.
- Guan W, Ni Z, Hu Y, Liang W, Ou C, He J, et al. Clinical Characteristics of Coronavirus Disease 2019 in China. N Engl J Med. 2020;382:1708–20.
- Wu Z, McGoogan J. Characteristics of and Important Lessons From the Coronavirus Disease 2019 (COVID-19) Outbreak in China. JAMA. 2020;323(13):1239–42.
- Hancı P. COVID-19’un Yoğun Bakım Ünitesinde Yönetimi. (COVİD-19) ve Akciğer: Göğüs Hastalıkları Uzmanlarının Bilmesi Gerekenler. Eurasian J Pulmonol. 2020;77:1–174.
- Kıraner E, Terzi B. COVID-19 Pandemi Sürecinde Yoğun Bakım Hemşireliği. Yoğun Bakım Hemşireliği Derg. 2020;24(EK-1): 83-88.
- Aydıngülü N, Arslan S. Yeni Nesil Koronavirüs Salgını, Korunma Önlemleri ve Tedavisinde Hemşirenin Rolleri. Türkiye Klin Sağlık Bilim Derg. 2020;6(1):120–7.
- Korkut Bayındır S, Biçer S. Holistik Hemşirelik Bakımı. İzmir Katip Çelebi Üniversitesi Sağlık Bilim Fakültesi Derg. 2019;4(1):25–9.
- Dikmen Y. Problem Çözme Yöntemi ve Hemşirelik Bakım Süreci. In: Hemşirelik Bakım Planları: Tanılar, Girişimler ve Sonuçlar. Şenol Çelik S, editor. İstanbul: Akademi Basın ve Yayıncılık; 2019. p. 27–45.
- Uysal N, Çakırcalı E. Hemşirelik Süreci. In: Hemşirelik Esasları İnsan Sağlığı ve Fonksiyonları. Craven R., Hirnle C, Jensen S, editors. Ankara: Palme Yayıncılık; 2015. p. 173–227.
- Büyükyılmaz F. NANDA-I Taksonomiye giriş. In: Hemşirelik tanıları tanımlar ve sınıflandırma (2015-2018). Acaroğlu R, Kaya H, editors. İstanbul: Nobel Tıp Kitapevleri; p. 2018. 35.
- Herdman TH, Kamitsu S. NANDA Hemşirelik Tanıları: Tanımlar & Sınıflandırma 2015-2017. İstanbul: Acaroğlu R, Kaya H, editors. İstanbul; 2017.
- Türk Yoğun Bakım Hemşireliği Derneği. Yoğun Bakım Ünitesinde Görev Alacak Hemşireler İçin Kaynak Kitapçık COVID-19 Pandemisi’ne Özel. Türk Yoğun Bakım Hemşireleri Derneği. 2020;1–46.
- Gürhan Ü, Polat Görgülü B, Fidancı E. Hemşirelik Tanıları El Kitabı Bakım Planlamasında Kanıta Dayalı Rehber. Ackley B., Ladwing G., Makic Flynn M., editors. Ankara: Nobel Tıp Kitapevleri; p. 2019. 833–837.
- Çelebi C. COVID-19 Tanılı Hastalarda Hemşirelik Bakımı. Ege Klin Tıp Derg. 2020;58(1):35–40.
- EPUAP-NPUAP. Basınç Ülserlerinin Önlenmesi [Internet]. 2009 [Cited:01 Şubat 2021]. [Available from: https://www.epuap.org/wp-content/uploads/2016/10/qrg_prevention_in_turkish.pdf ].
- Baykara ZG, Eyuboglu G. COVID-19 Pandemisinde Hemşirelik Bakımı. Gazi Sağlık Bilimleri Dergisi. 2020; 9-17.
- Toprak GA, Kalkan S. Yoğun Bakımda COVID-19 Tanılı Hastanın Bakımı. [Internet] 2020. [Cited: 28.03.2021]. [Avaible from:http://www. acibademhemsirelik.com/e-dergi/130/docs/makale1.pdf] 2020
- Teker AG, Emecen AN, Girgin S, Şimşek-Keskin H, Şiyve N, Sezgin E, et al. Türkiye'de Bir Üniversite Hastanesinde COVID-19 Olgularının Epidemiyolojik Özellikleri. Klimik Journal/Klimik Dergisi. 2021; 34(1): 61-68.
- Hocanlı İ, Kabak M. Yoğun Bakım ve Serviste Takip Edilen Pcr Pozitif Covid 19 Tanılı Hastaların Genel Özelliklerinin Karşılaştırılması. Van Tıp Dergisi. 2021; 28(2): 258-264.
- Wan S, Xiang YI, Fang W, Zheng Y, Li B, Hu Y, et al. Clinical features and treatment of COVID‐19 patients in northeast Chongqing. Journal of medical virology. 2020; 92(7):797-806.
- Yılmaz DU, Ceylan B, Yıldırım D, Karatekin, D, Palandöken EA. COVID-19 Tanılı Hastada Bakım Öncelikleri ve Kritik Hemşirelik Girişimleri: Dört Farklı Olgu Sunumu. İzmir Katip Çelebi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi. 2020; 5(2): 235-242.
- Bahar A, Buldak Cİ. Yoğun Bakımda COVID-19 Tanılı Hastanın Hemşirelik Yönetimi. Sağlık Bilimleri Dergisi. 2020; 78.
- Sharma SK, Nuttall C, Kalyani V. Clinical nursing care guidance for management of patient with COVID-19. JPMA. The Journal of the Pakistan Medical Association. 2020; 70(5): 118-123.
- Doğan A, Karasu F. COVID -19 Hastası ve Hemşirelik Bakımı: Olgu Sunumu. Van Sağlık Bilimleri Dergisi. 2020; 13 (Özel Sayı):53-58.
- Tolasa A.G, Akyol A. Covid-19 Tanılı Hastanın Gordon'un Fonksiyonel Sağlık Örüntüleri Modeli'ne Göre Hemşirelik Bakımı: Olgu Sunumu. Yoğun Bakım Hemşireliği Dergisi. 2020;24(3):184-189.
- Altınışık M, Arıkan F. Koronavirüs (Covid-19) Hastalarında Yoğun Bakımda Pulmoner Rehabilitasyon. Yoğun Bakım Hemşireliği Dergisi. 2021; 24(3): 190-198.
- Ruan Q, Yang K, Wang W, Jiang L, Song J. Clinical Predictors of Mortality due to COVID-19 Based on an Analysis of Data of 150 Patients From Wuhan, China. Intensive Care Med. 2020;46(5):846-8.