İlaç Uygulamalarının Değerlendirilmesi: Hemşirelik Alışkanlıkları

Yıl 2023, Cilt: 8 Sayı: 2, 251 - 256, 21.06.2023

Saliha Koç Aslan , Gülay Göçmenavcı , Zübeyde Özel Tahsin Mert Kuralay

Öz

Amaç: Bu çalışma hemşirelerin ilaç uygulama alışkanlıklarını incelemek amacıyla yapılmıştır.

Gereç ve Yöntem: Retrospektif bir çalışmadır. Evreni, 2017-2020 yılları arasında bir grup hastanesinde ilaç uygulama sürecine katılan 10.198 hemşire oluşturmuştur. Hastanelerin her birinden örnekleme kaç hemşire alınacağı tabakalı rastgele örneklem yöntemi kullanılarak 395 olarak hesaplanmıştır. Kurumda her yıl hemşirelerin ilaç uygulama alışkanlıkları takip etmek ve iyileştirilmesi gereken konular belirlemek için gözlemler yapılmaktadır. Araştırmanın verileri bu gözlem formlarının incelenmesi ile elde edilmiştir.

Bulgular: Çalışmada 395 hemşirenin gözlem verileri incelenmiş ve hemşirelerin gözlem kriterlerini doğru uygulama oranı %88 bulunmuştur. “İlaç etkileşiminin kontrolü (%52)” en düşük olan başlık, “Yapılan ilacın isteminin olması (%99) ise en yüksek olan başlık olarak tespit edilmiştir. Yapılan gözlemlerde hemşirelerin %78.7’sinin ilaç uygulamadan önce kimlik kontrolü yaptığı, hemşirelerin mesleki deneyimi arttıkça kimlik doğrulama yapma oranlarının arttığı tespit edilmiştir.

Sonuç: Çalışmada hemşirelerin çoğunluğunun ilaç uygulama süreci ile ilgili belirlenen kriterleri doğru uyguladığı görülmüştür. Çalışanların ilaç uygulama sürecindeki eksikliklerle ilgili farkındalıklarının arttırılması ve doğru uygulamaların kurum kültürü olarak yerleşmesi gerekmektedir. Bu nedenle periyodik olarak yapılan gözlemlerin devam etmesi ve süreçteki eksiklerle ilgili gerekli eğitimlerin planlanması faydalı olacaktır

Anahtar Kelimeler

İlaç, hemşire, gözlem, ilaç uygulamaları

Destekleyen Kurum

Acıbadem Sağlık Grubu

Evaluation of Medicine Implementation: Nursing Habits

Öz

Objective: This work aims to examine nurses medicine implementation.

Material and Method: This is a retrospective work. 10198 nurses thah join the process of medicine implementation in a group hospitals between the years of 2017-2020 generate. The number of nurses to be sampled from each of the hospitals was calculated as 395 using the stratified random sampling method. Observations are made every year in the institution to follow the drug administration habits of the nurses and to identify the issues that need improvement. The data of the research were obtained by examining these observation forms.

Results: In the research, the data of observtion that 395 nurses were examined and the correct application rate of the nurses' observation criteria was found to be 88%. “Control of medicine interaction (52%)” was the title with the lowest, and the title with the highest demand for the medicine administered (99%). In the observations, it was determined that 78.7% of the nurses performed identity checks before administering the medicine, and as the professional experience of the nurses increased, the rate of identity verification increased.

Conclusion: In the study, it was seen that the most of nurses correctly applied the criteria determined regarding the medicine administration process. It is necessary to increase the awareness of employees about the shortcomings in the medicine administration process and to establish the right practices as a corporate culture. For this reason, it is worthwhile to continue periodic observations and plan the necessary trainings on the shortcomings in the process.

Anahtar Kelimeler

Medicine, nurse, observation, medicine implementation

Kaynakça

• Yıldız FT, Yıldız İ. Hemşirelerin ilaç uygulama hatalarına yönelik bilgi ve tutumlarının değerlendirilmesi. Türk Fen ve Sağlık Dergisi. 2020;1(1): 29-41.
• Aygin D, Cengiz H. İlaç uygulama hataları ve hemşirenin sorumluluğu. Şişli Etfal Hastanesi Tıp Bülteni. 2011;45(3):110- 4.
• Kelağalar D, Doğu Ö. Klinik hemşirelerin ilaç uygulamaları ve hatalarına yönelik güncel bilgi durumu ve tutumlarının incelenmesi. Balıkesir Sağlık Bilimleri Dergisi. 2022;11(1):114-21.
• National Coordinating Council for Medication Error Reporting and Prevention. What is a Medication Error? . [updated 2021 February; cited 2022]. Available from: https://www.nccmerp.org/ about-medicationerrors
• eatright.org [Internet]. Türk Hemşireler Derneği; 2009[Erişim tarihi 2022].Erişim linki :https://www.thder.org.tr/hemsireler-ilac-uygulama-hatalarini-onlemedeanahtar- kisi-mi-dir.
• Leufer T, Cleary-Holdforth J. Let's do no harm: medication errors in nursing: part 1. NLM. 2013;13(3): 213- 6.
• Cousins DH, Gerrett D, Warner B. A review of medication incidents reported to the National Reporting and Learning System in England and Wales over 6 years (2005–2010). Br J Clin Pharmacol . 2012;74(4):597-4.
• Merino P, Martín MC, Alonso A, Gutiérrez I, Álvarez J, Becerril F, et al. (2013). Medication errors in Spanish intensive care units. Med Intensiva. 2013;37(6): 391- 9.
• Çakmak C, Konca M, Teleş M. Türkiye ulusal güvenlik raporlama sistemi (GRS) üzerinden tıbbi hataların değerlendirilmesi. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi. 2018;21(3):423-8.
• Joint Commission On Accreditation Of Healthcare Organizations. Accreditation guide for hospitals.[update 2021 March; cited 2022]. Available from: https:// www.jointcommissioninternational.org/.
• Cohen H, Shastay AD. Getting to the root of medication errors. Plast Surg Nurs. 2009;29(4):247-56.
• Oğuz Ö. İlaç hataları ve hataların raporlanmasına yönelik hemşirelerin alışkanlık ve deneyimlerinin belirlenmesi ve ilaç hatalarının önlenmesine ilişkin stratejilerin geliştirilmesi [master’s thesis]. [İstanbul]: Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü; 2007.
• Aygin D, Yaman Ö, Bitirim E. İlaç uygulama hataları: Acil servis örneği. Balıkesir Sağlık Bilimleri Dergisi. 2020;9(2):75-82.
• Özlü ZK, Eskici V, Aksoy D, Özer N, Yayla A, Avşar G. Cerrahi kliniklerde çalışan hemşirelerin ilaç uygulama hatalarına yönelik görüş ve deneyimlerinin belirlenmesi. Ankara Sağlık Bilimleri Dergisi. 2015;4(1): 83-104.
• Aslan Ö, Ünal Ç. Cerrahi yoğun bakım ünitesinde parenteral ilaç uygulama hataları. Gülhane Tıp Dergisi. 2005; 47(3):175- 8.
• Yöntem S, Güntürkün F, Tokem Y, Kaplan Y C. (2019). İlaç hatalarına yönelik hemşirelerin bilgi ve tutumlarının incelenmesi. İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi. 2019;4(2):51-9.
• Vural F, Çiftçi S, Vural B. Sık karşılaşılan ilaç uygulama hataları ve ilaç güvenliği. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 2014;(4):271-5.
• Caner N, Kartın PT. Hemşirelerin intramüsküler ve intravenöz ilaç uygulama basamaklarının değerlendirilmesi: gözlem çalışması. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi. 2019;6(3):177-85.
• Turaç N, Ünsal A. Hemşirelerin subkütan düşük molekül ağırlıklı heparin enjeksiyonu uygulamasına ilişkin bilgi ve davranışları. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi. 2018;5(1):1-13.
• Eskitoğlu M. Bronşit tanısı almış pediatrik hastalarda potansiyel ilaçilaç etkileşimlerinin incelenmesi ve değerlendirilmesi [master’s thesis]. [İstanbul]: Medipol Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü; 2021.
• Küçükakça G, Özer N. Cerrahi kliniklerde çalışan hemşirelerin yüksek riskli ilaç uygulamaları konusundaki bilgi durumlarının ve ilaç hatalarıyla ilgili tutum ve davranışlarının incelenmesi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi. 2016;19(1):34-41.