Yaşlanmayla İlişkili Ürolojik Sorunların Yönetimi ve Hemşirelik Bakımı

Yıl 2023, Cilt: 8 Sayı: 2, 579 - 584, 21.06.2023

Sevgi Çolak , Özlem Bilik , Fatma Vural

Öz

Ülkemiz nüfusunun genç nüfustan yaşlı nüfusa doğru kayması beraberinde çeşitli sağlık sorunlarını da getirmektedir. Yaşlılığa bağlı görülen ürolojik sorunlar hem yaşlanmayla ilişkili fizyolojik değişimler hem de hastalıklara bağlı olarak ortaya çıkabilmektedir. Aynı zamanda yaşlılıkla birlikte komorbid hastalıklardaki artış da ürolojik semptomların sıklığını arttırmaktadır. Diğer yandan kronik hastalıkların tedavisinde kullanılan çeşitli ilaçların etkisi/ yan etkisi olarak da ürolojik semptomlar görülmektedir. Ürolojik sorunlar yaşlı bireyi sadece fizyolojik açıdan değil psikososyal olarak da etkilemektedir. Yaşlılık döneminde en çok karşılaşılan ürolojik sorunlar; üriner inkontinans, üriner enfeksiyon, cinsel işlev bozukluğu ve prostatla ilgili sorunlardır. Tüm bu sorunlar yaşam kalitesini de olumsuz yönde etkilemektedir. Bu konu ile ilişkili literatür incelendiğinde geriatrik üroloji alanındaki çalışmaların yetersiz olduğu görülmektedir. Bu gereksinim doğrultusunda yazılan derleme makalesinin amacı yaşlılıkta ortaya çıkan ürolojik sorunların yaşlı bireyin yaşamı üzerine olan etkilerini ve bu ürolojik sorunların yönetiminde hemşirelik bakımını ortaya koymaktır.

Anahtar Kelimeler

Hemşirelik bakımı, ürolojik sorunlar, yaşlı.

Destekleyen Kurum

Yok

Proje Numarası

Yok

Management and Nursing Care of Urological Problems Associated with Elderly

Öz

The shift of the population of our country from the young population to the elderly population brings along various health problems. Urological problems associated with aging can occur due to both physiological changes related to aging and diseases. At the same time, the increase in comorbid diseases with aging increases the frequency of urological symptoms. On the other hand, urological symptoms are seen as the effects/side effect of various drugs used in the treatment of chronic diseases. Urological problems affect the elderly not only physiologically but also psychosocially. The most common urological problems in old age are urinary incontinence, urinary infection, sexual dysfunction, and problems with the prostate. All these problems also negatively affect the quality of life. When the nursing literature on this subject is examined, it is seen that the studies in the field of geriatric urology are insufficient. The aim of the review article written in line with this requirement is to reveal the urological problems that occur in old age, their effects on the life of the elderly, and the management of these urological problems.

Anahtar Kelimeler

Nursing care, urological problems, elderly.

Proje Numarası

Yok

Kaynakça

• aile.gov [Internet]. Türkiye Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, 2020. [Cited: 2022 July 22]. Available from: https://www.aile.gov.tr/media/45354/yasli-nufus-demografik-degisimi-2020.pdf
• who.int [Internet]. World Health Organisation (WHO), 2018. [Cited: 2022 July 22]. Available from: https://www.iarc.who.int/wp-content/uploads/2018/09/pr263_E.pdf
• Xu D, Liu N, Qu H, Chen L, Wang K. Relationships among symptom severity, coping styles, and quality of life in community-dwelling women with urinary incontinence: a multiple mediator model. Qual Life Res. 2016 Jan;25(1):223-32. doi: 10.1007/s11136-015-1070-z. Epub 2015 Jul 22. PMID: 26198664.
• Griebling TL. Re: effect of urinary incontinence on older nursing home residents' self-reported quality of life. J Urol. 2014;191(5):1342-1344. doi:10.1016/j.juro.2014.02.062
• Özbek Z, Öner P. Geriatrik fizyolojik ve biyokimyasal değişiklikler. Türk Klinik Biyokimya Dergisi. 2008;6(2):73-80.
• Pehlivan S, Karadakovan A. Yaşlı bireylerde fizyolojik değişiklikler ve hemşirelik tanılaması. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 2013;2(3):385-395.
• Ötünçtemur A, Köklü İ, Dursun M, Özbek E. Geriatri ve üroloji. Okmeydanı Tıp Dergisi. 2013;29(2):121-126.
• Kim H. J. New horizons in geriatric urology. Korean journal of urology. 2015;56(5):335–336.
• Kalkan S, Ersöz C. Yaşlanmaya bağlı gelişen alt üriner sistem disfonksiyonları. Kontinans ve Nöroüroloji Bülteni. 2017;4(1):19-24.
• . Akın S. Yaşlılarda üriner inkontinans. Kontinans ve Nöroüroloji Bülteni. 2015;2(1):49-54.
• Schumacher S. Epidemiologie und Atiologie der Harninkontinenz im Alter [Epidemiology and etiology of urinary incontinence in the elderly]. Urologe A. 2007 Apr;46(4):357-8, 360-2. German. doi: 10.1007/s00120-007-1315-8. PMID: 17356835.
• Sinan Ö, Başak T, Güvenç G, Kurt G. Yaşlı kadınlarda üriner inkontinas: günlük yaşam aktiviteleri ve yaşam kalitesi. Tepecik Eğitim ve Araştırma Hastanesi Dergisi. 2018;28(3):208-214. doi: 10.5222/terh.2018.52386
• Filiz TM, Uludag C, Cinar N, Gorpelioglu S, Topsever P. Risk factors for urinary incontinence in Turkish women. A cross-sectional study. Saudi Med J. 2006 Nov;27(11):1688-92. PMID: 17106542.
• Sheetz T, Lee CT. Frailty and geriatric assessment in urologic oncology. Curr Opin Urol. 2018 May;28(3):233-242. doi: 10.1097/MOU.0000000000000501. PMID: 29538168.
• Ceyhan Ö, Göriş S, Zincir H. Yaşlı bireylerde uykuyu etkileyen önemli bir problem: inkontinans. Sağlık Bilimleri Dergisi. 2018;27(1):29-35.
• Falcão RMM, Costa KNFM, Fernandes MDGM, Pontes MLF, Vasconcelos JMB, Oliveira JDS. Risk of falls in hospitalized elderly people. Rev Gaucha Enferm. 2019;40(spe):e20180266. Portuguese, English. doi: 10.1590/1983-1447.2019.20180266. Epub 2019 Apr 8. PMID: 30970105.
• uroweb.org [Internet]. European Association of Urology (EAU) Guidelines on Ürinary İncontinence 2019. [Cited: 2022 July 22]. Available from: https://uroweb.org/course/eau-guidelines-on-urinary incontinence/
• Jung C, Brubaker L. The etiology and management of recurrent urinary tract infections in postmenopausal women. Climacteric. 2019 Jun;22(3):242-249. doi: 10.1080/13697137.2018.1551871. Epub 2019 Jan 9. PMID: 30624087; PMCID: PMC6629580.
• Foxman B. Epidemiology of urinary tract infections: incidence, morbidity, and economic costs. Dis Mon. 2003 Feb;49(2):53-70. doi: 10.1067/mda.2003.7. PMID: 12601337.
• Salgado Yepez E, Bovera MM, Rosenthal VD, González Flores HA, Pazmiño L, Valencia F, Alquinga N, Ramirez V, Jara E, Lascano M, Delgado V, Cevallos C, Santacruz G, Pelaéz C, Zaruma C, Barahona Pinto D. Device-associated infection rates, mortality, length of stay and bacterial resistance in intensive care units in Ecuador: International Nosocomial Infection Control Consortium's findings. World J Biol Chem. 2017 Feb 26;8(1):95-101. doi: 10.4331/wjbc.v8.i1.95. PMID: 28289522; PMCID: PMC5329718.
• Meddings J, Saint S, Krein SL, et al. Systematic Review of Interventions to Reduce Urinary Tract Infection in Nursing Home Residents. J Hosp Med. 2017;12(5):356-368. doi:10.12788/jhm.2724
• cdc.gov [Internet]. Centers for Disease Conrol and Prevention. (CDC) Guideline for Prevention of Catheter-Associated Urinary Tract Infections 2017. [Cited: 2022 July 22]. Available from: https://www.cdc.gov/infectioncontrol/guidelines/cauti/updates.html 23. Reyhan F, Özerdoğan N, Arık E. İhmal edilen bir konu: yaşlılıkta cinsellik. Sağlık Bilimleri Dergisi. 2018;27(1):76-79.
• apps.who.int [Internet]. World Health Organization (WHO) Developing Sexual Health Programmes: a Framework for Action 2010. [Cited: 2022 July 22]. Available from: http://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/70501/WHO_RHR_HRP_10.22_eng.pdf;jsessionid=D5C2B8F2B08D7272EE673F9E1DC46244?sequence=1
• Ginsberg TB, Pomerantz SC, Kramer-Feeley V. Sexuality in older adults: behaviours and preferences. Age Ageing. 2005 Sep;34(5):475-80. doi: 10.1093/ageing/afi143. Epub 2005 Jul 25. PMID: 16043445.
• Mahieu L, de Casterlé BD, Acke J, Vandermarliere H, Van Elssen K, Fieuws S, Gastmans C. Nurses' knowledge and attitudes toward aged sexuality in Flemish nursing homes. Nurs Ethics. 2016 Sep;23(6):605-23. doi: 10.1177/0969733015580813. Epub 2015 May 19. PMID: 25991659.
• DeLamater J. Sexual expression in later life: a review and synthesis. J Sex Res. 2012;49(2-3):125-41. doi: 10.1080/00224499.2011.603168. PMID: 22380585.
• Coyne KS, Margolis MK, Jumadilova Z, Bavendam T, Mueller E, Rogers R. Overactive bladder and women's sexual health: what is the impact? J Sex Med. 2007 May;4(3):656-666. doi: 10.1111/j.1743-6109.2007.00493.x. PMID: 17498103.
• Smith LJ, Mulhall JP, Deveci S, Monaghan N, Reid MC. Sex after seventy: a pilot study of sexual function in older persons. J Sex Med. 2007 Sep;4(5):1247-53. doi: 10.1111/j.1743-6109.2007.00568.x. PMID: 17727349.
• Dahm P, Brasure M, MacDonald R, Olson CM, Nelson VA, Fink HA, Rwabasonga B, Risk MC, Wilt TJ. Comparative Effectiveness of Newer Medications for Lower Urinary Tract Symptoms Attributed to Benign Prostatic Hyperplasia: A Systematic Review and Meta-analysis. Eur Urol. 2017 Apr;71(4):570-581. doi: 10.1016/j.eururo.2016.09.032. Epub 2016 Oct 4. PMID: 27717522; PMCID: PMC5337128.
• Bortnick E, Brown C, Simma-Chiang V, Kaplan SA. Modern best practice in the management of benign prostatic hyperplasia in the elderly. Ther Adv Urol. 2020 May 27;12:1756287220929486. doi: 10.1177/1756287220929486. PMID: 32547642; PMCID: PMC7273551.
• Park S, Ryu JM, Lee M. Quality of Life in Older Adults with Benign Prostatic Hyperplasia. Healthcare (Basel). 2020 Jun 4;8(2):158. doi: 10.3390/healthcare8020158. PMID: 32512888; PMCID: PMC7349344.
• who.int [Internet]. World Health Organisation (WHO) Ageing and health, 2018. [Cited: 2022 July 22]. Available from: https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/ageing-and-health#:~:text=By%202050%2C%20the%20world's%20population,aged%2080%20years%20or%20older.
• Tekgül S, Türkeri L, Esen A, Alıcı B. Ürolojik Cerrahi Derneği. Üroloji Masaüstü Başvuru Kitabı. 2016. Genişletilmiş İkinci Basım- Ankara: İris Yayınevi.
• Bayraktar N, Aydın N. Prostat tümörlerinde cerrahi ve bakım. Turkiye Klinikleri J Surg Nurs-Special Topics. 2018;4(2):123-8.
• Dale W, Bilir P, Han M, Meltzer D. The role of anxiety in prostate carcinoma: a structured review of the literature. Cancer. 2005 Aug 1;104(3):467-78. doi: 10.1002/cncr.21198. PMID: 15959911; PMCID: PMC3010360.
• Kubat B.G, Akın S. Yaşlılıkta kronik hastalıkların yönetimi ile ilişkili faktörler. Sağlık ve Toplum Dergisi. 2019;29(2):17-25.
• diabetesatlas.org [Internet]. International Diabetes Federation, Diabetes Atlas 2015. [Cited: 2022 July 22]. Available from: https://diabetesatlas.org/upload/resources/previous/files/7/IDF%20Diabetes%20Atlas%207th.pdf
• Martín-Losada L, Huerta M, González N, Ortega I, Cuenca JN. Managing urinary incontinence in older people in hospital: a best practice implementation project. JBI Evid Synth. 2020 Jan;18(1):243-255. doi: 10.11124/JBISRIR-2017-003920. PMID: 31433370