Sanayileşmede Yakınsama: Gelişen Piyasa Ekonomilerinden Kanıtlar

Yıl 2024, Cilt: 9 Sayı: 25, 665 - 680, 31.10.2024

Ahmet Koluman , Fatih Kaplan

https://doi.org/10.25204/iktisad.1522840

Öz

Bu çalışmanın amacı, gelişen piyasa ekonomileri için Endüstri 4.0’ın 2000-2021 döneminde yakınsama kulüplerinin varlığını incelemektir. Phillips ve Sul (2007, 2009) kulüp yakınsama testi ile kümeleme algoritması kullanarak gelişen piyasa ekonomilerinin orta ve yüksek teknoloji ürün ihracatı, patent sayısı ve Bilgi İletişim Teknolojileri (BİT) ihracatının aynı uzun vadeli dengeye yakınsayıp yakınsamadığını veya ıraksayıp ıraksamadığını araştırmaktadır. Kulüp yakınsama analizi sonucunda, orta ve yüksek teknoloji ürün ihracatı için kümelenebilecek dört yakınsama kulübü ile bir ıraksak grubun olduğu, BİT ihracatı için kümelenebilecek altı yakınsama kulübünün olduğu ve patent sayısı için kümelenebilecek üç yakınsama kulübü ile bir ıraksak grubun olduğu tespit edilmiştir. Sonuç olarak Meksika ile Tayland, Bulgaristan ile Macaristan, Şili ile Pakistan’ın Endüstri 4.0 açısından aynı kulüpler içinde yer aldıkları belirlenmiştir. Ayrıca çalışmada, Peru’nun diğer ülkelerden negatif, Çin’in ise pozitif ayrıştığı sonucuna ulaşılmıştır. Analiz sonuçları gelişen piyasa ekonomileri için tek bir yakınsama kulübünün olmadığını gösterdiğinden, her ülkenin mevcut yapısal özelliklerine ve endüstriyel altyapısına uygun sanayileşme stratejisi geliştirmesi önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Endüstri 4.0, gelişen piyasa ekonomileri, kulüp yakınsama

Convergence in Industrialisation: Evidence from Emerging Market Economies

Öz

The purpose of this study is to examine the existence of convergence clubs in the 2000-2021 period of Industry 4.0 for emerging market economies. Using the Phillips-Sul (2007, 2009) club convergence test and the clustering algorithm, it investigates whether exports of medium and high technology products, the number of patents and Information Communication Technologies (ICT) exports converge or diverged to the same long-run equilibrium in emerging market economies. Club convergence analysis reveals that there are four convergence clubs and one divergent group clustering for medium and high technology product exports, six convergence clubs clustering for ICT exports and three convergence clubs and one divergent group clustering for the number of patents. As a result, it has been determined that Mexico and Thailand, Bulgaria and Hungary, Chile and Pakistan are in the same clubs in terms of Industry 4.0. The study also found that Peru diverged negatively from other countries while China diverged positively. Since the results of the analysis show that there is no single convergence club for emerging market economies, it is recommended that each country should develop an industrialization strategy in line with its own structural characteristics and industrial infrastructure.

Anahtar Kelimeler

Industry 4.0, emerging market economies, club convergence.

Kaynakça

• Adedoyin, F.F., Bekun, F.V., Driha, O.M. ve Balsalobre-Lorente, D. (2020). The effects of air transportation, energy, ICT and FDI on economic growth in the industry 4.0 era: Evidence from the United States. Technological Forecasting And Social Change, 160, 120297. https://doi.org/10.1016/j.techfore.2020.120297
• Aginta, H., Gunawan, A.B. ve Mendez, C. (2023). Regional income disparities and convergence clubs in Indonesia: New district-level evidence. Journal of the Asia Pacific Economy, 28(1), 101-132. https://doi.org/10.1080/13547860.2020.1868107
• Anastasiou, A. ve Zaroutieri, E. (2023). Energy poverty and the convergence hypothesis across EU member states. Energy Efficiency, 16(5), 38. https://doi.org/10.1007/s12053-023-10113-9
• Aydın, A. (2021). Robotların istihdam üzerindeki etkisi: Seçilmiş ülkeler üzerine ampirik inceleme. Çalışma ve Toplum, 1(68), 269-288. https://doi.org/10.54752/ct.1155509
• Aydın, E. (2018). Türkiye’de teknolojik ilerleme ile istihdam yapısındaki değişme projeksiyonu: Endüstri 4.0 bağlamında ampirik analiz. Yönetim Bilimleri Dergisi, 16(31), 461-471. https://dergipark.org.tr/en/pub/comuybd/issue/44733/556087
• Aydınbaş, G. ve Erdinç, Z. (2023). Endüstri 4.0 devriminin ekonomik büyümeye etkileri üzerine panel veri analizi. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 41(3), 363-387. https://doi.org/10.17065/huniibf.1229519
• Balan, F. ve Koyuncu, G. (2020). Endüstri 4.0 bağlamında yüksek teknoloji içeren ürün ihracatı ile işgücü verimliliği ilişkisi: Panel nedensellik analizi. Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi, 15(1), 1-10. https://dergipark.org.tr/en/pub/girkal/issue/56284/756983
• Barro, R.J. ve Sala-i-Martin, X. (1992). Convergence. Journal of Political Economy, 100(2), 223-251. https://doi.org/10.1086/261816
• Bogliacino, F., Piva, M. ve Vivarelli, M. (2012). R&D and employment: An application of the LSDVC estimator using European microdata. Economics Letters, 116(1), 56-59. https://doi.org/10.1016/j.econlet.2012.01.010
• Bulut, E. ve Yenipazarlı, A. (2020). Endüstri 4.0 ve teknolojinin istihdam üzerindeki etkisi, panel veri analizi. Pamukkale Journal of Eurasian Socioeconomic Studies, 7(2), 15-35. https://doi.org/10.34232/pjess.722978
• Cavusgil, S.T., Knight, G. ve Riesenberger, J. R. (2009). International business: Strategy, management, and the new realities. Pearson Education.
• Cezarino, L.O., Liboni, L.B., Oliveira S.N., Oliveira, B.G. ve Stocco, L.C. (2021). Diving into emerging economies bottleneck: Industry 4.0 and implications for circular economy. Management Decision, 59(8), 1841-1862. https://doi.org/10.1108/MD-10-2018-1084
• Costantini, M. ve Lupi, C. (2005). Stochastic convergence among European economies. Economics Bulletin, 3(38), 1-17. https://www.economicsbulletin.com/2005/volume3/EB-05C30008A.pdf
• Çivi, E. ve Çavuşgil, S.T. (2001). Yeni dünya düzeninde güç kazanan ülkeler: Yükselen ekonomiler. Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 8(1), 113-128. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/145787
• Dağlı, İ. ve Ezanoğlu, Z. (2021). Ar-Ge, patent ve ileri teknoloji ihracatının ekonomik büyümeye etkileri: OECD ülkeleri için dinamik panel veri analizi. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 10(1), 438-460. https://doi.org/10.15869/itobiad.780229
• De Long, J.B. (1988). Productivity growth, convergence, and welfare: Comment. The American Economic Review, 78(5), 1138-1154. https://www.jstor.org/stable/1807174
• Dhamija, P. (2022). South Africa in the era of Industry 4.0: An insightful investigation. Scientometrics, 127(9), 5083-5110. https://doi.org/10.1007/s11192-022-04461-z
• Doğaner, A. (2022). The Effect of R&D expenditures and number of patents on employment in Turkiye: An evaluation with the ARDL analysis. Kırklareli Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 11(2), 351-365. https://doi.org/10.53306/klujfeas.1140229
• Doru, Ö. (2023). Merkezi ve doğu Avrupa geçiş ekonomileri için AB ekonomileriyle gelir yakınsaması analizi. Kapanaltı Dergisi, (3), 72-81. https://dergipark.org.tr/en/pub/kmfed/issue/76350/1254233
• Duttagupta, R. ve Pazarbasioglu, C. (2021). Miles to go: The future of emerging markets, Finance and Development. https://www.imf.org/external/pubs/ft/fandd/2021/06/the-future-of-emerging-markets-duttagupta-and-pazarbasioglu.htm
• Dünya Bankası (2024, 22 Temmuz). Dünya kalkınma göstergeleri. https://data.worldbank.org/
• Feldmann, H. (2013). Technological unemployment in industrial countries. Journal of Evolutionary Economics, 23, 1099-1126. https://doi.org/10.1007/s00191-013-0308-6
• Frank, A.G., Mendes, G.H., Ayala, N.F. ve Ghezzi, A. (2019). Servitization and industry 4.0 convergence in the digital transformation of product firms: A business model innovation perspective. Technological Forecasting and Social Change, 141, 341-351. https://doi.org/10.1016/j.techfore.2019.01.014
• Haider, S. ve Akram, V. (2019). Club convergence analysis of ecological and carbon footprint: Evidence from a cross-country analysis. Carbon Management, 10(5), 451-463. https://doi.org/10.1080/17583004.2019.1640135
• Hassoun, A., Aït-Kaddour, A., Abu-Mahfouz, A.M., Rathod, N.B., Bader, F., Barba, F.J., Biancolillo, A., Cropotova J., Galanakis, C.M., Jambrak, A.R., Lorenzo, J.M., Måge, I., Ozogul, F. ve Regenstein, J. (2023). The fourth industrial revolution in the food industry—Part I: Industry 4.0 technologies. Critical Reviews in Food Science and Nutrition, 63(23), 6547-6563. https://doi.org/10.1080/10408398.2022.2034735
• Herrerias, M.J. (2013). The environmental convergence hypothesis: Carbon dioxide emissions according to the source of energy. Energy Policy, 61, 1140-1150. https://doi.org/10.1016/j.enpol.2013.06.120
• Kasa, H. (2020). Endüstri 4.0’ın ekonomik büyümeye etkisi: Yenilikçi ekonomilere yönelik ampirik bir analiz. Avrupa Bilim ve Teknoloji Dergisi, Özel Sayı, 305-312. https://doi.org/10.31590/ejosat.823569
• Koç, Ş. ve Özcan, G. (2023). Endüstri 4.0’ın ekonomik büyüme üzerindeki etkisinin incelenmesi: G7 ülkeleri için panel veri analizi. Necmettin Erbakan Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 5(1), 1-16. https://doi.org/10.51124/jneusbf.2023.39
• Konat, G., Gökçe, M. ve Kızılkaya, F. (2019). AB ülkelerinin yakınsaması: SURADF VE SURKSS birim kök testi. EKOIST Journal of Econometrics and Statistics, (31), 63-75. https://dergipark.org.tr/en/pub/ekoist/issue/50720/668060
• Kwak, J. (2022). A new approach to the relative convergence test. Applied Economics Letters, 29(7), 597-603. https://doi.org/10.1080/13504851.2021.1878090
• Lasi, H., Fettke, P., Kemper, H.G., Feld, T. ve Hoffmann, M. (2014). Industry 4.0. Business & Information Systems Engineering, 6, 239-242. https://doi.org/10.1007/s12599-014-0334-4
• Manga, S. ve Tuna, A. (2023). Yükselen piyasa ekonomilerinde teknolojik gelişim ve işsizlik ilişkisinin incelenmesi: Dinamik panel veri analizi. İstanbul Gelişim Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10(2), 555-570. https://doi.org/10.17336/igusbd.1051095
• Martínez-Gutiérrez, A., Díez-González, J., Verde, P. ve Perez, H. (2023). Convergence of virtual reality and digital twin technologies to enhance digital operators’ training in industry 4.0. International Journal of Human-Computer Studies, 180, 103136. https://doi.org/10.1016/j.ijhcs.2023.103136
• Misra, B.S., Kar, M., Nazlioglu, S. ve Karul, C. (2024). Income convergence of Indian states in the post-reform period: Evidence from panel stationarity tests with smooth structural breaks. Journal of the Asia Pacific Economy, 29(1), 424-441. https://doi.org/10.1080/13547860.2021.2022352
• Noble, S.M., Mende, M., Grewal, D. ve Parasuraman, A. (2022). The fifth industrial revolution: How harmonious human–machine collaboration is triggering a retail and service [r] evolution. Journal of Retailing, 98(2), 199-208. https://doi.org/10.1016/j.jretai.2022.04.003
• Özsoylu, A.F. (2017). Endüstri 4.0. Çukurova Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 21(1), 41-64. https://dergipark.org.tr/en/pub/cuiibfd/issue/34826/387693
• Phillips, P.C. ve Sul, D. (2007). Transition modeling and econometric convergence tests. Econometrica, 75(6), 1771-1855. https://doi.org/10.1111/j.1468-0262.2007.00811.x
• Phillips, P.C. ve Sul, D. (2009). Economic transition and growth. Journal of Applied Econometrics, 24(7), 1153-1185. https://doi.org/10.1002/jae.1080
• Rita, S.L. (2023). Digital transformation: Patents as a determinant proxy for industry 4.0. Journal of Current Science and Research Review, 1(1), 37-69. https://jcsrr.org/index.php/jcsrr
• Rita, S.L., da Silva, L.S.C.V., Kaczam, F., Macedo, M.J.F.G., de Macedo, A.F.P., da Silva, W.V. ve da Veiga, C.P. (2023). Relationship between industry 4.0 and patents. World Patent Information, 74, 102221. https://doi.org/10.1016/j.wpi.2023.102221
• Sarıbaş, H. (2016). Ana akım büyüme modeli ve yakınsama hipotezlerinin analizi: Panel veri yaklaşımı. Sosyoekonomi, 24(30), 169-186. https://doi.org/10.17233/se.2016.10.011
• Sarıdoğan, H. Ö. (2019). Yüksek teknoloji ihracatı, bilişim hizmetleri ve ekonomik büyüme arasındaki ilişki: Türkiye ve AB ülkeleri için bir panel veri analizi. Gaziantep Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 1(1), 19-30. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/719494
• Solow, R. M. (1956). A contribution to the theory of economic growth. The Quarterly Journal of Economics, 70(1), 65-94. https://doi.org/10.2307/1884513
• Tao, F., Qi, Q., Liu, A. ve Kusiak, A. (2018). Data-driven smart manufacturing. Journal of Manufacturing Systems, 48, 157-169. https://doi.org/10.1016/j.jmsy.2018.01.006
• Tomal, M. (2024). A review of Phillips‐Sul approach‐based club convergence tests. Journal of Economic Surveys, 38(3), 899-930. https://doi.org/10.1111/joes.12563
• Tortorella, G.L. ve Fettermann, D. (2018). Implementation of industry 4.0 and lean production in Brazilian manufacturing companies. International Journal of Production Research, 56(8), 2975-2987. https://doi.org/10.1080/00207543.2017.1391420
• Ulucak, R. ve Apergis, N. (2018). Does convergence really matter for the environment? An application based on club convergence and on the ecological footprint concept for the EU countries. Environmental Science and Policy, 80, 21-27. https://doi.org/10.1016/j.envsci.2017.11.002
• Xu, M., David, J.M. ve Kim, S.H. (2018). The fourth industrial revolution: Opportunities and challenges. International Journal of Financial Research, 9(2), 90-95. https://doi.org/10.5430/ijfr.v9n2p90
• Yılancı, V. ve Gökçe, E.C. (2020). OECD ülkelerinde yakınsama hipotezinin geçerliliği: Kalıntılarla genişletilmiş panel fourier SURADF birim kök testi. Sosyoekonomi, 28(44), 395-407. https://doi.org/10.17233/sosyoekonomi.2020.02.18
• You, K., Dal Bianco, S., Lin, Z. ve Amankwah-Amoah, J. (2019). Bridging technology divide to improve business environment: Insights from African nations. Journal of Business Research, 97, 268-280. https://doi.org/10.1016/j.jbusres.2018.01.015