The Economic Factors That Built Ibn Khaldun's Understanding of Economic Development

Yıl 2021, Sayı: 13, 31 - 56, 30.06.2021

Arif Özaydın , İbrahim Arslan , İlyas Bayar

https://doi.org/10.52886/ilak.945533

Cited By: 2

Öz

One of the leading thinkers of Islamic Civilization, Ibn Khaldun, with his contributions in the field of social sciences, went beyond the borders of the geography he lived in, went beyond his age and had a universal character. Ibn Khaldun has been accepted as the pioneer of many disciplines, especially history and philosophy of history. In this context, Ibn Khaldun's determinations and views on economics form the basis of many ideas in mainstream economics today. It is possible to examine Ibn Khaldun's understanding of development under two main headings: institutional structures and economic factors. In the study, the economic factors that built Ibn Khaldun's understanding of development were tried to be explained. The effect of labor, division of labor, public expenditures, low taxation, population policy and climate structure on economic development has been tried to be presented within the framework of Ibn Khaldun's The Muqaddimah. When these ideas are evaluated with contemporary concepts/perspective, it will be seen that they have sufficient potential to provide solutions to today's economic problems.

Anahtar Kelimeler

Ibn Khaldun, The Muqaddimah, Economic, Growth, Development

İbn Haldun’un İktisadi Kalkınma Anlayışını İnşa Eden İktisadi Faktörler

Öz

İslam Medeniyetinin öncü düşünürlerinden biri olan İbn Haldun, sosyal bilimler alanında yaptığı katkılarla yaşadığı coğrafyanın sınırlarını aşmış, çağının ötesine geçmiş ve evrensel bir karaktere sahip olmuştur. İbn Haldun, tarih, tarih felsefesi başta olmak üzere birçok disiplinin öncüsü olarak kabul edilmiştir. Bu bağlamda, İbn Haldun’un ekonomiye dair tespitleri ve görüşleri, günümüzde ana akım iktisatta yer alan birçok düşüncenin temelini oluşturmaktadır. İbn Haldun’un kalkınma anlayışını kurumsal yapılar ve iktisadi faktörler olmak üzere iki ana başlıkta incelemek mümkündür. Yapılan çalışmada İbn Haldun’un kalkınma anlayışını inşa eden iktisadi faktörler anlatılmaya çalışılmıştır. Emek, işbölümü, kamu harcamaları, düşük vergilendirme, nüfus politikası ve iklim yapısının iktisadi kalkınma üzerindeki etkisi İbn Haldun’un Mukaddime adlı eseri çerçevesinde sunulmaya çalışılmıştır. Söz konusu düşünceler, çağdaş kavramlar/bakış açısı ile değerlendirilmeye tabi tutulduğunda, günümüz iktisadi problemlere çözüm sağlama noktasında yeterli potansiyele sahip olduğu görülecektir.

Anahtar Kelimeler

İbn Haldun, Mukaddime, İktisat, Büyüme, Kalkınma

Kaynakça

• Aktan, Can Coşkun. Thomas Roberth Malthus (1766-1834). Erişim tarihi 20 Haziran 2019, Homepage: http://www.canaktan.org/
• Al-Hamdi, Mohaned Talib. “Ibn Khaldun: The Father of the Division of Labor”. Paper presented at the international Conference on Ibn Khaldun, (Madrid: 3-5 November 2006).
• Alrefai, Ahmed and Brun, Michael. “Ibn Khaldun: Dynastıc Change and its Economıc Consequences”. Arab Studies Quarterly 16/2 (Spring, 1994), 73-86.
• Arslan, Ahmet. Bir Ömür Düşünmek. ed. Devrim Özkan ve Buğra Kalkan. İstanbul: Eksi Yayınları, 2019.
• Arslan, Ahmet. İbni Haldun. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, 2019.
• Baeck, Louis. The Mediterranean Tradition In Economic Thought. London: Routledge, 1994.
• Battah, M. Abdalla. Ibn Khaldun’s Principles of Political Economy: Rudiments of a New Science. The American Univesity, Doktora Tezi, 1998.
• Bocutoğlu, Ersan. İktisadi Düşünceler Tarihi. Bursa: Ekin Yayınevi, 2016.
• Boulakia, Jean David C. “A Fourteenth-Century Economist”. Journal of Political Economy 79/5 (October 1971), 1106-1108.
• Chapra, M. Umar. “Ibn Khaldun's theory of development: Does it help explain the low performance of the present-day Muslim world?” The Journal of Socio Economics 37/2 (2008), 836-863.
• Chapra, M. Umer. İktisadın Geleceği İslami Bir Bakış. trc. Melih Turan. İstanbul: İktisat Yayıncılık, 2019.
• Demir, Ömer. Din Ekonomisi İnanç, Zenginlik ve Mutluluk. Bursa: Sentez Yayıncılık, 2013.
• Demir, Ömer. Uluslararası Politik Ekonomi. hzr. Ömer Demir. Eskişehir: AÖF Yayınları, 2018.
• Eğilmez, Mahfi. Tarihsel Süreç İçinde Dünya Ekonomisi. İstanbul: Remzi Kitabevi, 2018.
• El Husri, Satı. İbn Haldun Üzerine Araştırmalar. trc. Süleyman Uludağ. İstanbul: Dergâh Yayınları, 2001.
• Erdem, Gazi. “İslam Kültür Tarihinin İlk İlimler Akademisi: Beytü’l-Hikme”. Dini Araştırmalar Dergisi 16/42 (2013), 57-77.
• Gates, Waren E. “The Spread of Ibn Khaldun's Ideas On Climate and Culture”. Journal of the History of Ideas 28/3 (Jul.- Sep. 1967), 419.
• Gift, Richard E. – Krislov, Joseph. “Are There Classics in Economics”. The Journal of Economic Education 22/1 (1991), 27-32.
• Gökdağ, Kamuran. İbn Haldûn’un Toplum ve Siyaset Teorisinde Asabiyet. İstanbul: İstanbul Üniversitesi, Doktora Tezi, 2017.
• Hançerlioğlu, Orhan. Düşünce Tarihi. İstanbul: Remzi Yayınevi, 2007.
• Hassan, Ümit. “İbn Haldun Mukaddime'si Metninin Yaygınlık Kazanması Üzerine Notlar”. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi 28/3 (1973) 111-126.
• Hassan, Ümit. İbn Haldun’un Metodu ve Siyaset Teorisi. İstanbul: Toplumsal Dönüşüm Yayınları, 1998.
• Islahi, Abdul Azim. History of Islamic Economic Thought. Contributions of Muslim Scholars to Economic Thought and Analysis. United Kingtom: Edward Elgar Publishing, 2005.
• İbn Haldun, Abdurrahman. Mukaddime. trc. Halil Kendir. İstanbul: Marmara Kültür Yayınları, 2019.
• İbn Haldun, Abdurrahman. Mukaddime. trc. Süleyman Uludağ. İstanbul: Dergah Yayınları, 2018.
• Karataş, Selim Cafer. “Economic Theory of Ibn Khaldun and Rise and Fall of Nations”. Geçmişten Geleceğe İbn Haldun İstanbul: İslam Araştırma Merkezi, 2006.
• Kaya, Mahmut. “Beytü’l Hikme”. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. 6/88-90. İstanbul: TDV Yayınları, 1998.
• Khaldun Ibn, Abdurrahman. The Muqaddimah: An Introduction to History. trc. Franz Rosenthal. Princeton: Princeton University Press, 2015.
• Kozak, İbrahim Erol. İbn Haldun’a Göre İnsan-Toplum-İktisat. İstanbul: Pınar Yayınları, 1999.
• Laffer, Arthur B. “The Laffer Curve: Past, Present, and Future, Executive Summary”, The Heritage Foundation, erişim: 17 Temmuz 2019 https://www.heritage.org/taxes/report/the-laffer-curve-past-present-and-future.
• Mahdi, Muhsin. Ibn Khaldun’s Philosophy of History: A Study in the Philosophic Foundation of the Science of Culture. London: Routledge, 2017.
• Malthus, Thomas Robert. First Essay on Population. London: Macmillan, 1966.
• Montesquieu. Kanunların Ruhu Üzerine. trc. Berna Günen. İstanbul: İş Bankası Kültür Yayınları, 2019.
• Oweiss, Ibrahim M. “Ibn Khaldún, Father of Economics”. In Arab Civilization: Challenges and Responses, haz. Ibrahim M. Oweiss, ve George N. Atiyeh. New York: State University of New York Press, 1988.
• Özel, Mustafa. “Bir İktisat Klasiği Olarak İbn Haldun’un Mukaddime’si”. Dîvân İlmî Araştırmalar 2/21 (2006), 1-8.
• Pınar, Abuzer. Maliye Politikası: Teori ve Uygulama. Ankara: Naturel Yayıncılık, 2010.
• Robinson, Joan. Economic Philosphy. London: Penguin Books, 1970.
• Savaş, Vural Fuat. İktisatın Tarihi. Ankara: Siyasal Yayınevi, 2007.
• Sezgin, Fuat. Bilim Tarihi Sohbetleri. Söyleşi: Sefer Turan. İstanbul: Timaş Yayınları, 2010.
• Sezgin, Fuat. İslam’da Bilim ve Teknik. İstanbul: İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür Yayınları, 2008.
• Yuvalı, Abdulkadir. “Hülâgü”. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, 18/473-75. İstanbul: TDV Yayınları, 1998.