Popüler Kültürün Arka Yüzü: Genç Kadınlar Çukur’un Toplumsal Cinsiyet Söylemini Nasıl Okuyor?

Yıl 2021, Cilt: 8 Sayı: 2, 261 - 286, 07.02.2022

Özlem Akkaya

Öz

Popüler kültürün başlıca uzamlarından olan televizyon son yıllarda artan içerik açlığını genellikle “kırılgan erkeklik” hikayeleriyle doyurmaktadır. Bunlar, babalarının vadettiği cennetin tükenmesine duydukları öfkeyi etrafına saçan erkek kahramanların hikayeleridir. Bu erkek kahramanlar, geleneksel ve modern erkeklik kodları arasında gelip gidebilen akışkan bir erkekliğe hayat verirlerken, bu tür yapımlarda mahcup da olsa feminist bir tını vardır. Bu çalışmada çevrimiçi odak grup görüşmesi aracılığıyla üniversite öğrencisi genç kadınların erkeklik krizini anlatısının merkezine yerleştiren televizyon yapımlarının yakın zamanlardaki popüler örneklerinden olan Çukur’daki (2017-2021) toplumsal cinsiyet temsilleriyle nasıl ilişkilendiklerini görmek amaçlanmaktadır. Çalışmanın bulguları, popüler kültürel metinlerin anlam üretme süreçlerinin toplumsal cinsiyet açısından ihtilaflı doğasını ortaya koymaktadır. Çalışma temsili olduğu iddia edilemeyecek bir örneklemle gerçekleştirilmiş olsa bile, gelecekte yapılacak benzeri daha kapsamlı araştırmalar için yol gösterici olma niteliği taşımaktadır.

Anahtar Kelimeler

Popüler Kültür, Toplumsal Cinsiyet, Televizyon, Akışkan Erkeklik, Suç Dizileri

Kaynakça

• Anderson, Eric (2005) “Orthodox and Inclusive Masculinity: Competing Masculinities among Heterosexual Men in a Feminized Terrain”, Sociological Perspectives, No: 47, s. 337-355.
• Akkaya, Özlem (2018) “‘The Crisis of Masculinity on the Screen: Conflicted Masculinities in Behzat Ç. Bir Ankara Polisiyesi and Poyraz Karayel”, Global Media Journal Turkish Edition, C. 9, No: 17, s. 128-173.
• Albrecht, Michael Mario (2005) Masculinity in Contemporary Quality Television, London, Ashgate Publishing.
• Baştürk Akça, Emel ve Ergül, Seda (2014) “Televizyon Dizilerinde Erkeklik Temsili: Kuzey Güney Dizisinde Hegemonik Erkeklik ve Farklı Erkekliklerin Mücadelesi”, Global Media Journal Turkish Edition, C. 4, No: 8, s. 13-39.
• Brittan, Arthur (1989) Masculinity and Power, Oxford, Blackwell.
• Connell, Raewyn W. ve Messerschmidt, James W. (2005) “Hegemonic Masculinity: Rethinking the Concept”, Gender and Society, C. 19, No: 6, s. 829-859.
• Connell, Raewyn W. (1987) Gender and Power: Society, the Person, and Sexual Politics, Stanford, Stanford University Press.
• Demetriou, Demetrakis Z. (2001) “Connell’s Concept of Hegemonic Masculinity: A Critique”, Theory and Society, C. 30, No: 3, s. 337-361.
• Edwards, Tim (2006) Cultures of Masculinity, London, Routledge.
• Elpeze Ergeç, Nükhet (2020) “Feminist Öznenin Toplumsalla Kuruluşunda Sinema-Ötekiyle Karşılaşma”, Sinefilozofi, C. 5, No: 10, s. 637-652.
• Fiske, John ve Hartley, John (2003) Reading Television (2. Baskı), London, Routledge.
• Joyrich, Lyenne (1996). Re-viewing Reception: Television, Gender, and Postmodern Culture, Bloomington, Indiana University Press.
• Gedik, Esra (2018) “Homososyal Birliktelik Örneği Olarak Mahalleyi Korumak: Sıfır Bir Dizisinde Erkeklik Halleri”, Fe Dergi, C. 10, No: 2, 59-70.
• Gitlin, Thomas (1979) “Prime-Time Ideology: The Hegemonic Process in Television Entertainment”, Social Problems, C. 26, No: 3, s. 251-266.
• Gürbilek, Nurdan (2008) Mağdurun Dili, İstanbul, Metis Yayınları.
• Horrocks, Roger (1994) Masculinities in Crisis: Myths, Fantasies, and Realities, London, Palgrave McMillan.
• Karaduman, Sibel ve Adalı Aydın, Gülten (2017) “Hegemonik Erkekliğin Medyadaki İnşası ve Temsili: Survivor 2017 Program İncelemesi”, Middle Black Sea Journal of Communication Studies, C. 2, No: 2, 26-40.
• Kimmel, Michael (1996) Manhood in America: A Cultural History, New York, Free Press.
• Lotz, Amanda D. (2014) Cable Guys: Masculinities in the 21st Century, New York, NYU Press.
• Macé, Eric (2009) “Hegemony and Counter-Hegemony in the Television Performances of Racial Differences in France”, Contemporary French Civilization, C. 33, No: 2, s. 1-17.
• Marcotte, Amanda (2011, 9 Temmuz) “How to Make a Critically Acclaimed TV Show about Masculinity” (Çevrimiçi) https://jezebel.com/5837945/how-to-make-a-critically-acclaimed-tv-show-about-masculinity, (Erişim Tarihi: 16.08.2021).
• Messerschmidt, James W. ve Bridges, Tristan (2017, 21 Temmuz) “Trump and the Politics of Fluid Masculinities” (Çevrimiçi) https://gendersociety.wordpress.com/2017/07/21/trump-and-the-politics-of-fluid-masculinities/, (Erişim Tarihi: 15.04.2021).
• Mittel, Jason (2006) “Narrative Complexity in Contemporary American Television”, The Velvet Light Trap, No: 58, s. 29-40. Mutlu, Erol (2008) Televizyonu Anlamak, İstanbul, Ayraç.
• Orhan, E. Nezih (2004) “Televizyonun Çarpışan Kişilikleri: Larry-King ve Fatih Altaylı ve Öne Çıkan Erkeklikleri”, Selçuk İletişim, C. 3, No: 2, 113-121.
• Özbaş Anbarlı, Züleyha (2018) “Dijital Televizyon Dizilerinde Erkeklik”, Erciyes İletişim Dergisi, C. Özel Sayı, No: 1, s. 81-104.
• Özdemir, Murat (2020) “Kültürel Çalışmalar Perspektifinden Çukur Dizisinin Alımlanması: Erkeklik ve Kadınlık Temsilleri Üzerine Bir Araştırma”, Ege Üniversitesi İletişim Fakültesi Yeni Düşünceler Hakemli E-Dergisi, No: 4, 116-133.
• Özgür, Özlem (2021) “Türk Televizyon Dizilerinde Bir Erkeklik Performansı Olarak Babalık”, İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, C. 20, No: 40, s. 557-579.
• Özkantar, Mustafa Özer (2019) “Türk Televizyonlarında Yayınlanan Gelin Kayınvalide Programları: Hegemonik Erkeklik Bağlamında Bir İnceleme”, Abant Kültürel Çalışmalar Dergisi, C. 4, No: 17, 16-35.
• Özyeğin, Gül (2011) “Arzunun Nesnesi Olmak: Romans, Kırılgan Erkeklik ve Neoliberal Özne”, Neoliberalizm ve Mahremiyet: Türkiye’de Beden, Sağlık ve Cinsellik, Cenk Özbay, Ayşecan Terzioğlu ve Yeşim Yasin (der.), İstanbul, Metis.
• Peberdy, Donna (2013) Masculinity and Film Performance, London, Palgrave MacMillan.
• Petro, Patrice (1986) “Mass Culture and the Feminine: The ‘Place’ of Television in Film Studies”, Cinema Journal, C. 25, No. 3, s. 5-21.
• Robinson, Sally (2000) Marked Men: White Masculinity in Crisis, Columbia, Columbia University Press.
• Sennett, Richard (2000) The Corrosion of Character: The Personal Consequences of Work in the New Capitalism, New York, W. W. Norton & Company.
• Subaşi, Erol ve Tunç Subaşi, Selda (2021) “State, Masculinity, and the Aestheticization of Violence: An Alternative Reading of Behzat Ç”, Aestheticization of Violence, Horror, and Power, M. Nur Erdem, Nihal Kocabay-Sener, Tuğba Demir (der.), Hershey, IGI Global.
• Walsh, Fintan (2010) Masculinity and the Performance of Crisis, London, Palgrave MacMillan.
• Wilson, Sheron ve Ertan, Cihan (2020) “The Presentation of Hegemonic Masculinity, Parasocial Interaction and Transnational Online Communities: A Case Study of the Turkish Series ‘Erkenci Kuş’”, Mediterranean Journal of Humanities, No: 10, s. 483-498.