Ders Denetimi İle İlgili Yönetmelik Değişikliğin Maarif Müfettişlerinin, Okul Yöneticilerinin ve Öğretmenlerin Görüşleri Açısından Değerlendirilmesi

Yıl 2017, Cilt: 16 Sayı: 1, 0 - 0, 29.12.2016

Yılmaz Tonbul , Ercan Baysülen

https://doi.org/10.17051/io.2017.24494

Cited By: 12

Öz

ÖZ. Bu araştırmanın amacı 2014’te teftiş yönergesinde ders denetimleri ile gerçekleşen değişikliğin,  maarif müfettişleri, okul yöneticileri ve öğretmenler tarafından nasıl değerlendirildiğini ve uygulamanın etkililiğini ortaya koyarak, sürecin daha etkili yürütülmesine yönelik öneriler geliştirmektir. Araştırmada betimsel tarama modeli, nitel araştırma desenlerinden olgu bilim deseni kullanılmıştır. Çalışma grubu 122 öğretmen, 66 okul müdürü ve 43 müfettişten oluşmaktadır. Veriler araştırmacılar tarafından geliştirilen görüşme formu aracılığı ile toplanmıştır. Verilerin çözümlenmesinde içerik çözümleme tekniği kullanılmış, betimsel istatistiklere (f,%) de yer verilmiştir. Bulgular şöyle özetlenebilir:  Katılımcıların, uygulamanın niçin hayata geçirildiğine ilişkin görüşleri ve uygulamayı kabullenme biçimleri farklıdır. Uygulamayı öğretmen ve müdürler olumlu, müfettişler ise olumsuz olarak değerlendirmiştir. Uygulama ile yanlılığın artabileceği, müdürlerin mevcut yeterlikleri ile eğitim öğretimin niteliğine yeterince katkıda bulunamayacağı yönünde kaygılar bulunmuştur. Müdürler, bu alanda bir eğitimden geçmemiş, bu süre içerisinde nadiren ders denetimi yapmış, yapılan ders denetimleri öğretmenler tarafından etkisiz bulunmuştur.

Anahtar Kelimler: Maarif Müfettişi, ders Denetimi, okul müdürleri.

Kaynakça

• KAYNAKÇA
• Altun, B. (2014).Denetime eleştirel yaklaşım: öğretmen denetimi nasıl olmalı. Adnan Menderes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
• Altun, M., Şanlı, Ö., Tan ,Ç. (2015). maarif müfettişlerin, okul müdürlerinin denetmenlik görevleri hakkındaki görüşlerinin incelenmesi, Turkish Studies International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 10(3):79-96.
• Altunay, E., Arlı, D., Öz, Y.and Yalçınkaya, M. (2013). Continuity in Educational Supervision: A Case Study. Procedia - Social and Behavioral Sciences. 106, 723 – 729.
• Avcı, N. (2015). MEB, Strateji Geliştirme Başkanlığı, Soru Önergesi. [Online]: http://www2.tbmm.gov.tr/d24/7/7-54008sgc.pdf. adresinden 26 Mart 2015 tarihinde indirilmiştir.
• Baran, H. (2015). Eğitim Yönetimi, Teftişi, Planlaması ve Ekonomisi Lisansüstü Programının Okul Yöneticisi Yeterlikleri Bağlamında İncelenmesi, Anadolu Üniversitesi Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi.
• Başar, H. (1995).Öğretmenlerin değerlendirilmesi (2. Baskı). Ankara: Pegem Yayıncılık.
• California Eğitim Politikası Semineri, (1998). Doing what matters most: Investing quality teaching. California: The CSU Institute for Education Reform. [Online]: https://www.calstate.edu/ier/reports/LDHRpt.pdf adresinden 26 Mart 2015 tarihinde indirilmiştir.
• Can, N. (2004). İlköğretim öğretmenlerinin denetimi ve sorunları, Milli Eğitim Dergisi, Sayı:161. [Online]: http://dhgm.meb.gov.tr/yayimlar/dergiler/Milli_Egitim_Dergisi/161/can.htm adresinden 26 Mart 2015 tarihinde indirilmiştir.
• Celep, C. (2009). Meslek Olarak Öğretmenlik, Ankara: Anı Yayıncılık.
• Chell, J. (1995). Introducing principals to the role of instructional leadership. SSTA Research Centre Report 95-14: 73 pages. http://www.saskschoolboards.ca/old/ ResearchAndDevelopment/ResearchReports/ Leadership/95-14.htm (Erişim tarihi: 26 Mart 2015).
• Eurydice, (2005). Avrupa’daki eğitim sistemleri üzerine özet belgeler. [Online]: http://www.megep.meb.gov.tr/indextr.html adresinden 26 Mart 2015 tarihinde indirilmiştir.
• Glesne, C.(2012). Nitel Araştırmaya Giriş. (1. Baskı). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Göktaş, A. (2008). İlköğretim okulu müdürlerinin ve ilköğretim müfettişlerinin ders denetimine ilişkin yeterliklerinin sınıf öğretmenlerince değerlendirilmesi (Kırıkkale il örneği). Kırıkkale Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
• Karagözoğlu, G. (1977). İlköğretimde Teftiş Uygulamaları. Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi.
• Kaya, K. (1999). Eğitim Yönetimi Kuram ve Türkiye’deki Uygulama. Ankara.
• Kılıç, Y. (2013). İlköğretimOkullarındakiYöneticiveÖğretmenleriEğitselDenetimveÖrgütİklimineİlişkin Algılarının Değerlendirilmesi (Batman İli Örneği). Dicle Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi.
• Korkmaz, M. ve Özdoğan, O. (2005). İlköğretim Müfettişlerinin rehberlik görevlerini gerçekleştirme düzeyleri. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 3(4) 431-443. Ankara. [Online]: http://www.tebd.gazi.edu.tr/index.php/tebd/article/view/331/313 adresinden 26 Mart 2015 tarihinde indirilmiştir.
• Levin, B. B. (2003). Case studies of teacher development: an in-depth look at how thinking about pedagogy develops over time. New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates, Inc.
• MEB (1992). 12.05.1992 Tarih ve 21226 Sayılı Resmi Gazete’de Yayımlanan 3797 Sayılı Milli Eğitim Bakanlığının Teşkilat Ve Görevleri Hakkında Kanun. [Online]: http://personel.meb.gov.tr/daireler/mevzuat/mevzuatlar/meb_teskilat_ve_gorevleri_hk_kanun.pdf adresinden 26 Mart 2015 tarihinde indirilmiştir.
• MEB (1999). 13.08.1999 Tarih ve 23785 Sayılı Resmi Gazete’de Yayımlanarak Yürürlüğe Giren Milli Eğitim Bakanlığı İlköğretim Müfettişleri Başkanlıkları Yönetmeliği [Online]: http://personel.meb.gov.tr/daireler/mevzuat/mevzuatlar/milli_egitim_bakanligi_ilkogretim_mufettisleri_baskanliklari_yonetmeligi.pdf. adresinden 26 Mart 2015 tarihinde indirilmiştir.
• MEB (2011). Eğitim Müfettişleri Başkanlıkları Yönetmeliği, Resmi Gazete, Sayı: 27974, (Yürürlükten Kaldırıldı). [Online]: http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2011/06/20110624-1.htm adresinden 26 Mart 2015 tarihinde indirilmiştir.
• MEB, (2011). Millî Eğitim Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname, Resmi Gazete, Sayı: 28054. [Online]: http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2011/09/20110914-1.htm adresinden 26 Mart 2015 tarihinde indirilmiştir.
• MEB, (2011). Öğretmen Denetim Rehberi, Rehberlik ve Denetim Başkanlığı, [Online]: http://mebk12.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/61/02/319223/dosyalar/2015_04/15014638_ogretmen_denetim_rehberi.pdf adresinden 26 Mart 2015 tarihinde indirilmiştir.
• MEB, (2013). Ortaöğretim Kurumları Yönetmeliği, Resmi Gazete, Sayı:28758, [Online]: http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2013/09/20130907-4.htm adresinden 26 Mart 2015 tarihinde indirilmiştir.
• MEB, (2014). İlkokul Ortaokul Rehberlik ve Denetim Rehberi, Rehberlik ve Denetim Başkanlığı. [Online]: http://rdb.meb.gov.tr/www/yayinlarimiz/icerik/13. adresinden 26 Mart 2015 tarihinde indirilmiştir.
• MEB, (2014). Lise ve Dengi Okullar Rehberlik ve Denetim Rehberi, Rehberlik ve Denetim Başkanlığı, Ankara, http://ordu.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2014_10/24113948_lsevedengokullar.pdf. adresinden 26 Mart 2015 tarihinde indirilmiştir.
• MEB, (2014). Millî Eğitim Bakanlığı Rehberlik ve Denetim Başkanlığı ile Maarif Müfettişleri Başkanlıkları Yönetmeliği, Resmi Gazete, Sayı: 29009. [Online]: http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2014/05/20140524-18.htm adresinden 26 Mart 2015 tarihinde indirilmiştir.
• MEB, (2014). Millî Eğitim Temel Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair 6528 Sayılı Kanun, Resmi Gazete, Sayı:28941, [Online]: http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2014/03/20140314-1.htm (Erişim tarihi: 26 Mart 2015).
• Olgun, R. (2005). İlköğretim okulu müdür ve müdür yardımcılarının ilköğretim müfettişlerinin yapmış olduğu denetim etkinliklerine ilişkin görüşleri (Kırıkkale İli Örneği). Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi.
• Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi [ÖSYM], (2015). Öğrenim alanlarına göre lisansüstü öğrenci sayıları.. [Online]: http://www.osym.gov.tr/dosya/1-69415/h/23ogretimalanlisansustu.pdf. adresinden 26 Mart 2015 tarihinde indirilmiştir.
• Özbek, O. (1997). “Öğretmenlerin ders teftiş etkinliklerinde müfettişlerden beklentileri ve bu beklentilerin müfettişlerce gerçekleştirilme düzeyleri. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi.
• Renklier, A. (2005). İlköğretim denetmenlerinin ilköğretim okullarında öğrenme ve öğretme süreçleri ve yönetim görevleriyle ilgili etkilik düzeyleri (Kayseri İli Örneği). Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi.
• Senge, P, M. (2006) Fifth discipline: The art practice of the learning organization. [Online]: http://www.amazon.com/The-Fifth-Discipline-Practice-Organization/dp/0385517254 adresinden 26 Mart 2015 tarihinde indirilmiştir.
• Shenton,A. (2004). Strategies for ensuring trustworthiness in qualitative research projects. Education for Information,22, 63-75.
• Süngü, H. (2005). Fransa, İngiltere ve Almanya Eğitim Denetimi Sistemlerinin Yapı ve İşleyişi. Milli Eğitim Dergisi, 33 (167). [Online]: http://dhgm.meb.gov.tr/yayimlar/dergiler/Milli_Egitim_Dergisi/167/index3-sungu.htm adresinden 26 Mart 2015 tarihinde indirilmiştir.
• Şenyüz, H. (2006). İlköğretim müfettişlerinin görevleri ile ilgili hizmetlerinin yürütülmesi sırasında karşılaştıkları sorunlar. Yıldız Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul. Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi.
• Şişman, M. (2004). Öğretim Liderliği. Ankara: Pegem Akademi.
• TEM-SEN.(2004). “Avrupa Birliği ülkeleri eğitim sisteminde denetleme ve değerlendirme yapısı ışığında türk eğitim sisteminde denetim sisteminin yeniden düzenlenmesine ilişkin öneriler. ”Milli Eğitim Bakanlığı’nda Yeniden Yapılanma ve Eğitim Denetiminde Yeni Yaklaşımlar Konulu Panel.
• Toprakçı, E. (2013). Sınıf Yönetimi, Ankara: Pegem Akademi.
• Töremen, F. ve Döş, İ. (2009). İlköğretim öğretmenlerinin müfettişlik kavramına ilişkin metaforik algıları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 9(4), 1973-2012
• Türk Eğitim Derneği (2009) Öğretmen Yeterlikleri Özet Rapor. Ankara: Adım Okan Matbaacılık, [Online]: http://portal.ted.org.tr/genel/yayinlar/Ogretmen_Yeterlik_Kitap_Ozet_rapor.pdf. adresinden 26 Mart 2015 tarihinde indirilmiştir.
• Uyanık, M. (2007), Ders teftişinde müfettiş uzmanlaşmasının önemi (Muğla İli Örneği),Yayımlanmış yüksek lisans tezi. Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Muğla.
• Uyar Avcil M. (2015), Eğitim Denetmenlerinin Var Olan Teftiş Sistemi İle İlgili Algıları Ve Yeni Bir Teftiş Sisteminden Beklentiler: Bir Durum Çalışması, Ortadoğu Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eğitim Bilimleri Bölümü, Yüksek Lisans tezi.
• Yeşil, D., Kış, A. (2015). Okul Müdürlerinin Ders Denetimine İlişkin Öğretmen Görüşlerinin İncelenmesi, İnönü Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Dergisi, Cilt:2 Sayı:3, Malatya.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2011). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, Ankara: Seçkin Yayınevi.