İlköğretim Sekizinci Sınıf Öğrencilerinin Meslek Seçimine Etki Eden Değerler(Mardin İli Örneği)

Yıl 2018, Cilt: 17 Sayı: 4, 2216 - 2228, 01.12.2018

Yücel Gelişli , Lazura Kazykhankyzy Meruyert Shauyenova

https://doi.org/10.17051/ilkonline.2019.507006

Cited By: 1

Öz

Bu çalışmanın amacı ilköğretim sekizinci sınıfa
devam eden çocukların meslek seçiminde etkili olan değerleri
belirlemektir.  Çalışmada, öğrencilerin meslek seçimine etki eden değerler
belirlendiği için tarama modeli kullanılmıştır. Çalışmanın verileri onbeş
maddelik anket ve bir görüşme sorusu ile elde edilmiştir. Araştırma verileri
nicel ve nitel analiz teknikleriyle analiz edilmiştir. Araştırmanın çalışma
grubunu gönüllük esasına dayalı olarak seçilen Mardin ili merkezindeki ortaokul
sekizinci sınıfa devam eden 39 öğrenci oluşturmuştur. Çalışmada öğrencilerin
meslek seçiminde birinci sırada tercih ettikleri değer; mesleğin toplumda saygı
duyulan bir yerinin olması, ikinci sırada ise mesleğin iyi geliri ve yüksek
hayat standartları sağlama önceliğinin olması şeklinde görüş belirtmişlerdir.

Anahtar Kelimeler

Meslek Seçimi, Değerler, Meslek Seçiminde Değerler

Kaynakça

• Ahmed, K. A., Sharif, N., & Ahmad, N. (2017). Factors influencing students’ career choices: empirical evidence from business students. Journal of Southeast Asian Research, 1-15. Akan, D., Çelik, Z& Diş, O. (2014). İlköğretimde yöneltme yönergesi uygulamalarının öğretmen görüşlerine göre değerlendirilmesi. EKEV Akademi Dergisi, 58(58), 59-72. Akyüz, Y. (2018). Türk eğitim tarihi. Ankara: PegemA Yayıncılık. Almeida, M. E. G. G., & Pinho, L. V. (2008). Adolescência, família e escolhas: implicações na orientação profissional. Psicologia Clínica, 20(2), 173-184. Arslan, K. (2002). Üniversiteli Gençlerde Mesleki Tercihler ve Girişimcilik Eğilimleri &61; The Tendencies of Professional Preferences and Entrepreneurship among Undergraduate Students. Dogus University Journal, 1(6), 1-11. Atlı, A.(2012). Lise öğrencilerinin mesleki değerlerinin incelenmesi, yayımlanmamış Doktora Tezi, Malatya: İnönü Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bilim Dalı. Bacanlı, F.(2015). Ergenlerin kariyer gelişiminde ebeveynler: bilişsel bilgi işleme kuramı temelli bir yaklaşım, II. Uluslararası, İş ve Meslek Danışmanlığı Kongresi, 26-27 Kasım 2014, Antalya – Türkiye, Bildiri Kitabı. Batur, H. Z.,& ADIGÜZEL, O. (2015). 31) Schein'in Kariyer Değerleri Perspektifinde Öğrencilerin Kariyer Tercihlerini Etkileyen Faktörler Üzerine Bir Araştirma: Isparta Ili Fen Lisesi Öğrencileri Örneği. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 42(42). Bozgeyikli H., Derin, S., Toprak, E.(2016). Üniversite Öğrencilerinin Mesleki Değer Algıları, International Journal of Contemporary Educational Studies, 2(1),139-156. Bozgeyikli, H., BACANLI, F., & Doğan, H. (2009). İlköğretim sekizinci sınıf öğrencilerinin mesleki karar verme yetkinliklerinin yordayıcılarının incelenmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (21), 125-136. Brown, M.T. (2000). Blueprint for the assessment of socio-structural influences in career choice and decision making. Journal of Career Assessment, 4, 371–378. Can, G. (2005). Psikolojik danışma ve rehberlik. Ankara: Pegem A Yayıncılık. Cantor, M. H. (1991). Familyandcommunity: Changingroles in an agingsociety. The Gerontologist, 31(3), 337-346. Çelik, N.,& Üzmez, U. (2014). Üniversite öğrencilerinin meslek seçimini etkileyen faktörlerin değerlendirilmesi: Çağrı merkezi hizmetleri örneği. Elektronik Mesleki Gelişim ve Araştırma Dergisi (EJOİR), 2(1),94-105. Deniz, M. E., Erözkan, A. (2006). Psikolojik danışma ve rehberlik, Ankara: Tekağaç Eylül Yayınları. Dinç, E. (2008). Meslek seçiminde etkili faktörlerin incelenmesi: meslek yüksek okulu- muhasebe programı öğrencileri üzerine bir araştırma. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16 (2), 90-106. Dubar, C. (2005). A socialização: construção das identidades sociais e profissionais. São Paulo, SP: Martins Fontes. Ekşi, İ. H., Özçalıcı, M., & Büyükkonuklu, B. (2011). Meslek Algılanmasında Etkili Olan Faktörler: Muhasebecilik Örneği. Muhasebe ve Finansman Dergisi, (52), 67-80. Ensari, M. Ş. ve Alay, H. K. (2017). Meslek Seçimini Etkileyen Faktörlerin Demografik Değişkenler ile İlişkisinin Araştırılması: İstanbul İlinde Bir Uygulama. Humanitas, 5(10), 409-422. Erdem, B. ve Kayran M. F. (2013). Balıkesir üniversitesi turizm işletmeciliği ve otelcilik yüksekokulu öğrencilerinin meslek seçimini etkileyen faktörler üzerine bir araştırma. C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 14 (1), 81-106. Evans, M.W. (2008). Self‐monitoring as a Determinant of Job Selection in the Workplace. UNF Master’s Thesis and Dissertations Paper 183. http://digitalcommons.unf.edu/etd/183, (Erişim tarihi: 10.08.2018). Gottfredson, L.S. (1981). Circumscription and compromise: A developmental theory of occupational aspirations. Journal of Counselling Psychology, 28, 545–579. Holland, J.L. (1997). Making vocational choices: A theory of vocational personalities and work environments (3rd ed.). Odessa, FL: Psychological Assessment Resources. Hsiao, J., & Nova, S. P. D. C. C. (2016). Generational approach to factors influencing career choice in accounting. Revista Contabilidade & Finanças, 27(72), 393-407. Huang, W. T., & Ho, H. F. (2017). Selection Determinants in Education Major Graduates Occupations. Contemporary Issues in Education Research, 10(2), 77-86. Işık, M., Ayan, E.A.(2015). Danışmanlık faaliyetlerinde profil temelli yaklaşım geliştirilmesi, II. Uluslararası, İş ve Meslek Danışmanlığı Kongresi, 26-27 Kasım 2014, Antalya – Türkiye, Bildiri Kitabı. Jonston, J., Mckeown, E. & Mcewen, A. (1999). Choosing primary teaching: the perspectives of males and females in training. Journal of Educating for Teaching, 25 (1), 55-64. Kepçeoğlu, M. (1993). Psikolojik danışma ve rehberlik. Ankara: Kadıoğlu Matbaası. Keykavus, E.U.(1082). Kabusname, I.Cilt. (Çev: Mercimek Ahmet İlyasoğlu), Tercüman 1001 Temel Eser. Kıyak, S. (2006). Genel Lise Öğrencilerinin Meslek Seçimi Yaparken Temel Aldığı Kriterler. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul. Koca, A. İ. (2010). Kariyer Seçiminde Kariyer Değerleri İle Demografik Faktör İlişkisi: Çukurova Üniversitesi\'nde Bir Araştırma. Çukurova Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 14(1). Kuzgun, Y. (2003). Meslek rehberliği ve danışmanlığına giriş (4. Baskı). Ankara: Nobel Yayınevi. Nepomuceno, R. F., & Witter, G. P. (2010). Influência da família na decisão profissional: opinião de adolescentes. Revista Semestral da Associação Brasileira de Psicologia Escolar e Educacional, 14(1), 15-22. Ojeda, B. S., Creutzberg, M., Feoli, A. M. P., Melo, D. S., & Corbellini, V. L. (2009). Acadêmicos de enfermagem, nutrição e fisioterapia: a escolha profissional. Revista Latino-Americana de Enfermagem, 17(3), 396-402. Olamide, S. O., & Olawaiye, S. O. (2013). The factors determining the choice of career among secondary school students. The International Journal of Engineering and Science, 2(6), 33-44. Oliveira, M. D. A., & Melo-Silva, L. L. (2010). Estudantes universitários: a influência das variáveis socioeconômicas e culturais na carreira. Revista Semestral da Associação Brasileira de Psicologia Escolar e Educacional, 14(1), 23-34. Owen, F. K., Kepir, D. D., ÖZDEMİR, S., Özlem, U. L. A. Ş., & YILMAZ, O. (2012). Üniversite öğrencilerinin bölüm seçme nedenleri. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(3), 135-151. Patton, W., & McMahon, M. (1999). Career development and systems theory. A new relationship. Pacific Grove, CA: Brooks/Cole. Pekkaya, M. ve Çolak, N. (2013). Üniversite öğrencilerinin meslek seçimini etkileyen faktörlerin önem derecelerinin ahp ile belirlenmesi. International Journal of Social Science, 6 (2), 797-818. Pişkin, M. (2012). Kariyer gelişim sürecini etkileyen faktörler (Ed.: Binnur Yeşilyaprak) İçinde: Mesleki rehberlik ve kariyer danışmanlığı: Kuramdan uygulamaya. Ankara: Nobel Yayınevi. Razon, N. (1983). Meslek seçimi ve mesleğe yöneltme. Türk Eğitim Dergisi, 8, 23-31. Resmi Gazete, Milli Eğitim Temel Kanunu, 24/6/1973 Sayı: 14574 Santos, L. M. M. (2005). O papel da família e dos pares na escolha professional. Psicologia em Estudo, 10(1), 57-66. Sathapornvajana, S. ve Watanapa, B. (2012). Factors affecting student’s intention to choose IT program. Procedia Computer Science, 13, 60-67. Sarıkaya, T., & Khorshid, L. (2009). Üniversite öğrencilerinin meslek seçimini etkileyen etmenlerin incelenmesi: Üniversite öğrencilerinin meslek seçimi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 7(2), 393-423. Schwartz, S. H. (1994). Are there universal aspects in the structure and contents of human values? Journal of Social Issues, 50(4), 19-45. Sharf, R. S. (2002). Applyng career development theory to counseling, Pacific Grove, CA.: Brooks/Cole Thomson Learning. Uyguç, N. (2003). Cinsiyet, bireysel değerler ve meslek seçimi. D.E.Ü.İ.İ.B.F.Dergisi Cilt:18 Sayı:1, Yıl:2003, ss:93-103. Yelken, K. (2008). Orta Öğretim Son Sınıf Öğrencilerinin Üniversite Tercihlerini ve Meslek Seçimini Etkileyen Faktörler: Sakarya İl Merkezi Örneği, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya. Yeşilyaprak, B. (2000). Eğitimde Rehberlik Hizmetleri, Ankara: Nobel Yayın Dağıtım. Yüksel, G.(2015). Ortaöğretim öğrencilerinin çalışma kavramına ilişkin algıları, II. Uluslararası, İş ve Meslek Danışmanlığı Kongresi, 26-27 Kasım 2014, Antalya – Türkiye, Bildiri Kitabı.
• TDK, Genel Türkçe Sözlük, http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_bts&view=bts&kategori1= veritbn&kelimesec=86033, Erişim: 08.08.2018