Öğretmen Adaylarının Teknoloji Yeterlilikleri ile Teknolojiye Yönelik Tutumları Arasındaki İlişki

Yıl 2012, Cilt: 11 Sayı: 2, 273 - 291, 26.06.2012

Oğuz Çetin , Erkan Çalışkan , Nihal Menzi

Öz

Bu çalışmanın amacı, öğretmen adaylarının teknoloji yeterlilikleri ile teknolojiye yönelik tutumları arasındaki ilişkilerin araştırılmasıdır. Çalışmada genel tarama modeli kullanılmış, çalışmanın araştırma grubunu Niğde Üniversitesi, Eğitim Fakültesinde 2010-2011 öğretim yılında öğrenim görmekte olan 642 öğretmen adayı oluşturmuştur. Veri toplama araçları olarak “Eğitimciler İçin Temel Teknoloji Yeterlilikleri Ölçeği” ile “Teknolojiye Yönelik Tutum Ölçeği” kullanılmıştır. Çalışmadan elde edilen bulgular ışığında, öğretmen adaylarının orta düzeyde teknoloji yeterliliğine sahip oldukları ve teknolojiye yönelik olumlu tutum içerisinde bulundukları saptanmıştır. Bununla birlikte teknoloji yeterliliği ve teknolojiye yönelik tutumlara ilişkin ölçek verilerinden elde edilen ortalamalar çeşitli değişkenler açısından karşılaştırılmış ve değişkenler arasında anlamlı farklılıklar görülmüştür. Ayrıca öğretmen adaylarının teknoloji yeterlilikleri ve teknolojiye yönelik tutumları arasında orta düzeyde, pozitif yönde ve anlamlı bir ilişki olduğu sonucuna ulaşılmıştır

Anahtar Kelimeler

Öğretmen adayları, Teknoloji yeterliliği, Teknolojiye yönelik tutum

The Relationship between Technological Competencies and Attitudes of Pre-service Teachers towards Technology

Öz

The purpose of this study is to examine the relationship between technology competencies and
the attitudes of pre-service teachers towards technology. In this study, survey model was used and sample of the
study was composed of 642 pre-service teachers. Instruments for gathering data; “Basic Technology
Competencies Scale for Educators Inventory” and “Scale of Attitudes towards Technology” were used.
According to the findings of the study, pre-service teachers are at middle level in terms of technology
competency and they exhibit positive attitude towards technology. Besides, mean about technology competency
and attitude towards technology were compared in terms of different variables and significant differences were
observed. It was concluded that there is a positive and middle-leveled relationship between technological
competence and attitude towards technology

Anahtar Kelimeler

Pre-service teachers, Technology competency, Attitude towards technology

Kaynakça

• Acun, R. (1998). Bilim, Bilgi Teknolojisi ve Türkiye. Milli Kültürler ve Küreselleşme. 83-92.
• Adıgüzel, A. (2010). İlköğretim Okullarında Öğretim Teknolojilerinin Durumu ve Sınıf Öğretmenlerinin Bu Teknolojileri Kullanma Düzeyleri. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi. 15, 1-17.
• Agbatogun, A. O. (2010). Self-Concept, Computer Anxiety, Gender and Attitude Towards Interactive Computer Technologies: A Predictive Study Among Nigerian Teachers. International Journal of Education and Development using Information and Communication Technology (IJEDICT). 6 (2), X-X (Actual page numberes to be added later).
• Akbaba Altun, S. (2002). Okul Yöneticilerinin Teknolojiye Karşı Tutumlarının İncelenmesi. Çağdaş Eğitim Dergisi. 286, 9-14.
• Akın, M. ve Baştuğ, A. (2005). Erzincan Eğitim Fakültesi İlköğretim Bölümü Sınıf Öğretmenliği Anabilim Dalı Öğrencilerinin Bilgisayar ve İnternet Teknolojilerinden Yararlanma Düzeylerini Belirlemeye Yönelik Bir Ön Araştırma. Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi. 7 (1), 47-58.
• Akpınar, Y. (2003). Öğretmenlerin Yeni Bilgi Teknolojileri Kullanımında Yükseköğretimin Etkisi: İstanbul Okulları Örneği. The Turkish Online Journal of Educational Technology – TOJET. 2 (2), 79-96.
• Albirini, A. (2006). Teachers’ Attitudes toward Information and Communication Technologies: The Case of Syrian EFL Teachers. 47, 373-398.
• Alkan, C. (2005). Eğitim Teknolojisi. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Angeli, C. (2005). Transforming a Teacher Education Method Course through Technology: Effects on Preservice Teachers’ Technology Competency. Computers & Education. 45, 383–398.
• Arslan, S., Kutluca, T. ve Özpınar, İ. (2011). Investigating Mathematics Teacher Candidates’ Opinions about Using Information & Communication Technologies. Cypriot Journal of Educational Sciences. 2, 75-82.
• Azizoğlu, N. ve Çetin, G. (2009). 6 ve 7. Sınıf Öğrencilerinin Öğrenme Stilleri, Fen Dersine Yönelik Tutumları ve Motivasyonları Arasındaki İlişki. Kastamonu Eğitim Dergisi. 17 (1), 171–182.
• Bai, H. ve Ertmer, P. A. (2008). Teacher Educators’ Beliefs and Technology Uses as Predictors of Preservice Teachers’ Beliefs and Technology Attitudes. JI. Of Technology and Teacher Education. 16 (1), 93-112.
• Balay, R. (2004). Küreselleşme, Bilgi Toplumu ve Eğitim. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi. 37 (2), 61-82.
• Baran, A.G. ve Kuloğlu, C. (2001). İnternet Kafelerdeki İnternet Kullanımı ve Sanal-Sosyal İlişkiler: Ankara Örneği. Bilişim Toplumuna Giderken Psikoloji, Sosyoloji ve Hukukta Etkiler Sempozyumu. Ankara: Kültür Bakanlığı ve Türkiye Bilişim Derneği. 77 – 84.
• Beşoluk, Ş., Kurbanoğlu, N. İ. ve Önder, İ. (2010). Educational Technology Usage of Pre-Service and In- Service Science and Technology Teachers. Elementary Education Online, 9 (1), 389–395.
• Birişci, S., Metin, M. ve Karakaş, M. (2009). Prospective Elementary Teachers’ Attitudes Toward Computer and İnternet Use: A Sample from Turkey. World Applied Sciences Journal. 6 (10), 1433-1440.
• Büyüköztürk, Ş. (2002). Faktör Analizi: Temel Kavramlar ve Ölçek Geliştirmede Kullanımı. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi. 32, 470-483.
• Büyüköztürk, Ş. (2009). Veri Analizi El Kitabı. (Onuncu Basım). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Christensen, R. (2002). Effects of Technology Integration Education on the Attitudes of Teachers and Students. Journal of Research on Technology in Education. 34 (4), 411-433.
• Çavaş, B.; Çavaş, P.; Karaoğlan, B. ve Kışla, T. (2009). A Study on Science Teachers' Attitudes toward Information and Communication Technologies in Education. The Turkish Online Journal of Educational Technology – TOJET. 8 (2), 1303-6521.
• Çetin, O. (2010). Fen ve Teknoloji Dersinde “Çoklu Ortam Tasarım Modeli”ne Göre Hazırlanmış Web Tabanlı Öğretim İçeriğinin Öğrenci Başarı ve Tutumlarına Etkisi ile İçeriğe Yönelik Öğretmen ve Öğrenci Görüşlerinin Değerlendirilmesi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Durndell, A. ve Haag, Z. (2002). Computer Self Efficacy, Computer Anxiety, Attitudes towards the Internet and Reported Experience with the Internet, by Gender, in an East European Sample. Computers in Human Behavior, 18, 521-535.
• Eliküçük, H. (2006). Öğretmenlerin Öğretme Öğrenme Süreçlerinde Teknoloji Kullanma Yeterlikleri.
• Ergişi, K. (2005). Bilgi Teknolojilerinin Okulda Etkin Kullanımı ile İlgili Okul Yöneticilerinin Teknolojik Yeterliklerinin Belirlenmesi (Kırıkkale İli Örneği). Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Kırıkkale Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kırıkkale.
• Erkuş, A. (2009). Davranış Bilimleri İçin Bilimsel Araştırma Süreci. (İkinci Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Ertürk, H. (2008). Matematik Öğretmenlerinin Teknoloji Kullanma Yeterliliklerinin Verimliliğe Etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Yeditepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Fendi, F. (2007). İlköğretim Öğretmenlerinin Teknoloji Kullanım Yeterliliği. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Yeditepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Flowers, C. P. ve Algozzine, R. F. (2000). Development and Validation of Scores on the Basic Technology Competencies for Educators Inventory. Educational and Psychological Measurement. 60 (3), 411-418.
• Gibbone, A., Rukavina, P. ve Silverman, S. (2010). Technology Integration in Secondary Physical Education: Teachers’ Attitudes and Practice. Journal of Educational Technology Development and Exchange. 3(1), 27-42.
• Gören, D. (2003). Yeni İletişim Teknolojisi Olarak İnternet Kafeler ve İnternetin Kamuya Açık Alanlarda Kullanılması. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Gümüş, Ç. (2003). İnternet Kafelerin (Dijital Kütüphaneler) Denetlenmesi ve Eğitim Amaçlı Kullanımının Teşviki. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Howard, P. E. N., Rainie, L. ve Jones, S. (2001). Days and Nights on the Internet. The Impact of a Diffusing Technology. American Behavioral Scientist. 45 (3), 383-404.
• İşman, A. (2002). Sakarya İli Öğretmenlerinin Eğitim Teknolojileri Yönündeki Yeterlilikleri. The Turkish Online Journal of Educational Technology – TOJET. 1(1), 72-91.
• Karasar, N. (2009). Bilimsel Araştırma Yöntemi (On Dokuzuncu Baskı). Nobel Yayın Dağıtım: Ankara.
• Kubiatko, M., Uşak, M., Yılmaz, K. ve Tasar, M. F. (2010). A Cross-National Study of Czech and Turkish University Students’ Attitudes towards ICT Used in Science Subjects. Journal of Baltic Science Education. 9 (2), 119-134.
• Mehloff, C.E. (2001). Knowledge, commitment and attitudes of Home Economics Faculty towards computer. Home Economic Research Journal, 17(4), 300-308.
• Namlu, A.G. ve Ceyhan, E. (2002). Bilgisayar Kaygısı (Üniversite Öğrencileri Üzerinde Bir Çalışma). Eskişehir: T.C. Anadolu Üniversitesi Yayınları; No 1353.
• Ocak, M. A. ve Akdemir, O. (2008). An Investigation of Primary School Science Teachers’ Use of Computer Applications. The Turkish Online Journal of Educational Technology – TOJET. 7 (4), 54-60.
• Osborne, J.W. ve Costello, A.B. (2004). Sample size and subject to item ratio in principal components analysis. Practical Assessment, Research & Evaluation. 9 (11). URL: http://pareonline.net/getvn.asp?v=9&n=11 (06.07.2010).
• Özdemir, Ö. (2007). İlköğretim Birinci Kademe İngilizce Öğretmenlerinin Eğitim Durumunda Yöntem-Teknik ve Araç-Gereç (Teknoloji) Kullanma Yeterlilikleri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Çanakkale.
• Öztürk, N., Demir, R. ve Dökme, İ. (2011). Fen Bilgisi Öğretmenliği Öğrencilerinin Eğitimde Teknoloji Kullanımına İlişkin Tutumları ve Görüşleri. 2nd International Conference on New Trends in Education and Their Implications. (27-29 Nisan, 2011). Antalya.
• Öztürk, T. (2006). Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının Eğitimde Teknoloji Kullanımına Yönelik Yeterliliklerinin Değerlendirilmesi (Balıkesir Örneği). Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Ray, C. M., Sormunen, C. ve Harris, T. M. (1999). Men’s and Women’s Attitudes Toward Computer Technology: A Comparison. Office Systems Research Journal. 17 (1), 1-8.
• Russell, M., Bebell, D., O’Dwyer, L. Ve O’Connor, K. (2003). Examining Teacher Technology Use.
• Implications for Preservice and Inservice Teacher Preparation. Journal of Teacher Education. 54 (4), 297-310.
• Sağ, V. (1991). Toplumsal Değişme ve Eğitim. Sosyal Bilimler Dergisi. Sayı: 14, Sivas: Cumhuriyet Üniversitesi Yayınları.
• Satıcı, Ö., Akkuş, Z. ve Alp, A. (2009). Tıp Fakültesi Öğretim Elemanlarının Teknolojiye İlişkin Tutumlarının CHAID Analizi ile İncelenmesi. Dicle Tıp Dergisi. 36 (4), 267-274.
• Schumacher, P. ve Morahan-Martin, J. (2001). Gender, Internet and computer Attitudes and Experiences. Computers in Human Behavior, 17, 95-110.
• Shapka, J. D. ve Ferrari, M. (2003). Computer-Related Attitudes and Actions of Teacher Candidates. Computers in Human Behavior. 19, 319–334 .
• Sorgo, A., Verckovnik, T. ve Kocijancic, S. (2010). Information and Communication Technologies (ICT) in Biology Teaching in Slovenian Secondary Schools, Eurasia Journal of Mathematics, Science & Technology Education. 6 (1), 37-46.
• Tekinarslan, E. (2008). Eğitimciler İçin Temel Teknoloji Yeterlikleri Ölçeğinin Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi. 7 (26), 186-205.
• Teo, T., Chai, C. S., Hung, D. ve Lee, C. B. (2008). Beliefs about Teaching and Uses of Technology among Pre- service Teachers. Asia-Pacific Journal of Teacher Education. 36 (2), 163-174.
• Tınmaz, H. (2004). An Assessment of Preservice Teachers’ Technology Perception in Relation to Their Subject Area. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Toker, S. (2004). An Assessment of Pre-Service Teacher Education Program in Relation to Technology Training for Future Practice: A Case of Primary School Teacher Education Program, Burdur. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Tor, H. ve Erden, O. (2004). İlköğretim Öğrencilerinin Bilgi Teknolojilerinden Yararlanma Düzeyleri Üzerine Bir Araştırma. The Turkish Online Journal of Educational Technology – TOJET. 3 (1), 120-130.
• Tsai, C.-C., Lin, S. S. J. ve Tsai, M.-J. (2001). Developing an İnternet attitude scale for high school students. Computers & Education. 37 (1), 41-51.
• Tsitouridou, M. ve Vryzas, K. (2003). Early Childhood Teachers’ Attitudes towards Computer and Information Technology: The Case of Greece. Information Technology in Childhood Education Annual, 1, 187-207.
• Ulaş, A. H. ve Ozan, C. (2010). Sınıf Öğretmenlerinin Eğitim Teknolojileri Açısından Yeterlilik Düzeyi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 14 (1), 63-84.
• Usta, E. ve Korkmaz, Ö. (2010). Öğretmen Adaylarının Bilgisayar Yeterlikleri ve Teknoloji Kullanımına İlişkin Algıları ile Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumları. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi. 7 (1), 1335-1349.
• Van Braak, J., Tondeur, J. ve Valcke, M. (2004). Explaining Different Types of Computer Use among Primary School Teachers. European Journal of Psychology of Education. 19 (4), 407-422.
• Watson, G. (1997). Pre-service Teachers’ Views on Their Information Technology Education. Journal of Information Technology for Teacher Education. 6 (3), 255-270.
• Yücel, A. S. ve Koçak, C. (2010). Evaluation of the Basic Technology Competency of the Teachers Candidate according to the Various Variables. Procedia Social and Behavioral Sciences. 2, 1310-1315.