Değerlendirme, değerleme, norm, norm geliştirme, normalleştirme nedir ne değildir?

Yıl 2012, Cilt: 11 Sayı: 2, 1 - 6, 26.06.2012

Adnan Erkuş

Öz

-

Anahtar Kelimeler

-

Değerlendirme, değerleme, norm, norm geliştirme, normalleştirme nedir ne değildir?

Öz

ikisi ise, ölçümün değeri ve yeri başka ölçümlere dayandığı için “bağıl değerleme (“değerlendirme”) olarak da adlandırılmaktadır. Ancak bu ayırım, işlemsel olmadığı için değerlemenin nasıl yapılacağı konusunda bir fikir vermemektedir. Öte yandan uluslar arası alanyazında ilk ikisi “criterion-referenced assessment”, son ikisi de “norm-referenced assessment” olarak da adlandırılmaktadır ki, bu da doğru görünmemektedir; çünkü, tüm değerlemeler (assessment) zaten ölçüte (criterion) bağlı olarak yapılmaktadır (Erkuş, 2004). Öte yandan, değerlemeye göre testleri ayırmak ise (ölçüt-dayanaklı ‘testler’, norm-dayanaklı ‘testler’ gibi) çok daha fazla yanlıştır. Çünkü, değerleme zaten bir ölçekten elde edilen ölçüm için yapılır; bir ölçekten elde edilen ölçümler ise, amaca bağlı olarak çok çeşitli şekillerde değerlenebilir; hatta birkaçı bir arada da kullanılabilir; bu nedenle, ölçekleri yapılan değerlemeye göre adlandırmak doğru görünmemektedir. Örneğin, WISC için öncelikle kronolojik yaş ham puanları standart puanlara çevrilir (grup değerlerine dayalı), ancak sonra da bu zeka testinin ortalaması ve standart sapmasına göre de kesme puanları (85-115 arası “normal” gibi) belirlenerek bireyin normal, normalin altı vb olup olmadığına karar verilir (kesme puanına dayalı değerleme). Şimdi, zeka testine ne diyeceğiz? Kotanın belli olduğu bir lisanüstü programa öğrenci alınacağında, öncelikle kesme puanına dayalı bir değerleme (“Ağırlıklı toplam puanları 65 ve üstü olanlar…”), sonra da, bu puanlar sıraya dizilerek en yüksek

Anahtar Kelimeler

-

Kaynakça

• Behuniak, P., Jr. Archambault, F. X. & Gable, R. K. (1982). Angoff and Nedelsky standard setting procedures: Implications for the validity of proficiency test score interpretattion. Educational and Psychological Measurement, 42, 247-252.
• Berk, R. A. (1980). A consumer’s guide to criterion-referenced test reliability. Journal of Educational Measurement, 17(4), 323-349.
• Bloom, B. S. (1956). Taxonomy of educational objectives handbook I: The cognitive domain. New York:McKay.
• Erkuş, A. (2000). Bazı psikometrik terimlerin türkçe karşılıklarında yaşanan sorunlar. Türk Psikoloji Yazıları, 3(6), 31-40.
• Erkuş, A. (2004). The proposal of a new conceptualization for validity and criterion-referenced assessment. Eurasian Journal of Educational Research, 16, 113-117.
• Erkuş, A. (2010). Psikometrik terimlerin Türkçe karşılıklarının anlamları ile yapılan işlemlerin uyuşmazlığı. Eğitimde ve Psikolojide Ölçme ve Değerlendirme Dergisi, 1(2), 72-77.
• Hambleton, R. K., Swaminathan, H., Algina, J. & Coulson, D. B. (1978). Criterion-referenced testing and measurement: A review of technical issues and developments. Review of Educational Research, 48(1),1-47.
• Huynh, H. (1976). On the reliability of decisions in domain-referenced testing. Journal of Educational Measurement, 13, 253-264.