Öznel İyi Oluş İle Algılanan Kontrol Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Yıl 2010, Cilt: 9 Sayı: 3, 952 - 959, 26.06.2010

Ali Eryılmaz , Leyla Ercan

Öz

Günümüzde pozitif psikoloji anlayışı, hızla gelişerek devam etmektedir. Bu anlayışın bir uzantısı olarak algılanan kontrol ve öznel iyi oluş kavramları karşımıza çıkmaktadır. Bu çalışmanın amacı, algılanan kontrol ile öznel iyi oluş arasındaki ilişkilerin incelenmesidir. Çalışmaya Gazi Üniversitesi’nde eğitim gören 19-25 yaşları arasındaki 170 erkek ve 170 kadın olmak üzere toplam 340 öğrenci katılmıştır. Çalışmada Alan Genel Algılanan Kontrol Ölçeği, Yaşam Doyumu Ölçeği ve Pozitif-Negatif Duygu Ölçeği kullanılmıştır. Çalışmada, algılanan kontrolün öznel iyi oluşu ne düzeyde yordadığını belirlemek amacıyla basit regresyon analizi yönteminden yararlanılmıştır. Yapılan analizlerin sonucuna göre, algılanan kontrolün öznel iyi oluşu anlamlı şekilde yordadığı görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Algılanan Kontrol, Öznel İyi Oluş, Yaşam Doyumu, Olumlu Duygu, Olumsuz Duygu

An analysis of the relationship between subjective well being and perceived control

Öz

Nowadays, the positive psychology approach develops rapidly and comprehensively. With this
perspective, subjective well being and perceived control are considering together. This study examines the
association between perceived control and subjective well-being (SWB) among Turkish university students. A
total of 340 individuals (170 male and 170 female) completed the Domain General Perceived Control Scale,
Positive-Negative Affect Scale-PANAS and the Life Satisfaction Scale (LSS). Regression analysis shows that
perceived control is important predictors of subjective well-being. Results were found parallel with the literature.

Anahtar Kelimeler

Subjective Well-Being, Perceived Control, Life Satisfaction, Positive Affect, Negative Affect.

Kaynakça

• Andrews FM., Withey, S,B. (1976). Social indicators of well-being. New York: Plenum Press.
• Bandura, A. (1981). Self-referent thought: A developmental analysis of self-efficacy. In J.H. Flavell & L. Ross (Eds.), Social cognitive development: Frontiers and possible futures (P. 200-239). Cambridge, UK: Cambridge University Press.
• Baltes, P.B. (1987). Theoretical propositions of life-span developmental psychology: on the dynamics between growth and decline. Developmental Psychology. 23, (5), 611-626.
• Bandura, A. (1986). Social foundations of thought and action: A social cognitive theory. NJ: Prentice-Hall.
• Deiner, E. (1984). Subjective well being. Psychological Bulletin. 95; 542 -75. Eryılmaz, A. (2007). Alan genel algılanan kontrol ölçeğinin geliştirilmesi. I. Psikoloji Öğrencileri Lisansüstü Öğrencileri Kongresi Bildiri Metinleri, İzmir Ekonomi Üniversitesi Yayınları No: 15, s. 62-68.
• Grob, A. (1995). Subjective well-being and significiant life events across the life span. Swiss Journal of Psychology 54; 3-18.
• Katovich, M. (1996). Cooparative bases of control: Toward an interactionist conceptualization. Social Science Journal, 33, 257-267.
• Lazarus, R.S., & Folkman, S.(1987. Transactional theory and research on emotions and coping. European Journal of Personality, 1, 141-169.
• Lefcourt, H.M. (1982). Locus of control: current trends in theory and research. New York: Plenum. Lerner, R.M. (1982). Children and adolescents as producers of their own development. Developmental Review 2; 342-70.
• McLaren, S., & Cowe, S.F. (2003). The contribution of perceived control of stressful life events and tought suppression to the symptoms of obssesive-compulsive disorder in both non-clinical and clinical samples. Journal of Anxiety Disorders, 17, 389-404.
• Mcknight C.G, Huebner E.S., & Suldo, S. (2002). Relationships among stressful life events, temperament, problem behaviour, and global life satisfaction in adolescents. Psychology In The Schools, Vol. 39 (6), 677-687.
• Myers, D. & Deiner, E. (1995). Who is happy. American Psychological Society.6, 1,1-19.
• Nagoshi, C.T.(1999). Perceived control of drinking and other predictors of alcohol use and problems in college. Addiction Research, 7, 291-307.
• Odacı, H. (1994). Karadeniz teknik üniversitesi fatih eğitim fakültesi öğrencilerinin yalnızlık, benlik saygısı ve yakın ilişkiler kurabilme düzeylerinin ve bu düzeyler arasındaki ilişkilerin incelenmesi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Trabzon: Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• O’Neil, M.L., & Kerig, P.L.(2000). Attributions of self-blame and perceived control as moderators of adjustment in battered women. Journal of Interpersonal Violance, 15, 1036-1050.
• Palancı, M.(2000). Algılanan kontrol düzeyine bağlı olarak farklılaşan stresle başaçıkma davranışları. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Trabzon: Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Peterson, C., Maier, S.F., & Seligman, M.E.P.(1993). Learned helplessness. New York: Oxford University Press.
• Reeve, J. (1997). Understanding motivation and emotion. New York: Harcourt Brace Coolege Publishers.
• Roodin, J. (1986). Personal control through the life course. In R. Abeles (Eds. ), Implications Of The Life Span Perspective For Social Psychology (P.103- 120). Hillsdale, NJ: Lawrence Erlbaum.
• Skinner, E.A. (1995). Perceived control, motivation, & coping. London: Sage Publications.
• Skinner, E.A. (1996). A guide to constructs of control. Journal of Personality and Social Psychology, 71, 549-570.
• Skinner, E.A., Chapman, M., & Baltes, P.B. (1988). Control, means-ends, and agency beliefs: a new conceptualization and ıts measurement during childhood. Journal of Personality and Social Pscyhology, 54, 117-133.
• Skinner, E.A., & Connell, J.P. (1986). Control understanding: Suggestions for a developmental framework. In M.M. Baltes & P.B. Baltes (Eds.). The Psychology Of Control And Aging (p. 35-69). Hillsdale, NJ: Lawrence Erlbaum.
• Skinner, E.A., & Wellborn, J.G. (1992). Children’s coping in the academic domain. Technical report, University of Rochester: Rochester.
• Stes, J. (1995). Modelling control ın relationships. Journal of Marriage & Family, 57, 489-495.
• Thompson, S.C. (1981). Will it hurt less if I can control it? A complex answer to a simple question. Pscyhological Bulletin, 90, 89-101.
• Weiner, B. (1985). An attributional theory of achievement motivation and emotion. Psychological Review, 92, 548-573.
• Weisz, J.R. (1986). Understanding the developing understanding of control. In M. Perlmutter (Eds.). Social cognition: Minnesota symposium on child psychology (p: 219-278). Hillsdale, NJ: Lawrence Erlbaum.