Psychological Impressions and Religious Thoughts Related to Pandemic Process in Elderly Muslims

Yıl 2021, Sayı: 55, 397 - 420, 30.06.2021

Nimet Ferah

https://doi.org/10.29288/ilted.887667

Cited By: 2

Öz

This study is about Muslim elders’ psychological impressions and religious/spiritual thoughts during the pandemic process. The religious/spiritual thoughts of the elderly who are in the high risk group in the pandemic is important in terms of pointing to their inner resources and in terms of making sense of their experiences and providing them in combating the pandemic, which has turned into a psychological process. The aim of the study is to bring these sources and bases to light in the dimension of religious thought. The data obtained in accordance with the qualitative research paradigm using the interview technique were analysed. Even though they had to face negative mental effects, it was concluded that the pandemic process was encountered with a kind of prosperity and maturity by Muslim elders, they approached this process with moderation, they got support from their beliefs and used them wisely. As a result, it is understood that Muslim elders have an existential and encompassing understanding based on their beliefs against the effects of the pandemic process, all of which are related to their ego integrity and maturity.

Anahtar Kelimeler

Religion, Psychology, Elderly, Old Age, Pandemic, Covid-19

Müslüman Yaşlılarda Pandemi Sürecine İlişkin Ruhsal Etkilenimler ve Dini Düşünceler

Öz

Bu çalışma Müslüman yaşlıların pandemi sürecine ilişkin ruhsal etkilenimlerini ve dini/manevi düşüncelerini konu edinmektedir. Pandemide yüksek risk grubunda yer alan yaşlıların dini/manevi düşünceleri; onların iç kaynaklarına işaret etmekle birlikte yaşadıklarını anlamlandırmada ve psikolojik bir sürece dönüşen salgınla mücadelede onlara dayanak temin etmesi bakımından önemlidir. Çalışmanın amacı dini düşünce boyutunda bu kaynakları ve dayanakları gün yüzüne çıkarmaktır. Nitel araştırma paradigmasına uygun bir şekilde mülakat tekniği ile elde edilen veriler analiz edilmiştir. Olumsuz ruhsal etkiler ile yüzleşmek durumunda kalsalar da, Müslüman yaşlıların bu süreci bilişsel olarak bir tür gönenç ve olgunlukla karşıladıkları, itidalle pandemi sürecine yaklaştıkları, inançlarından destek aldıkları ve inançlarını bilgece kullandıkları sonucuna ulaşılmıştır. Dualarının ve dileklerinin umumi ve tüm insanlık için olduğu görülmüştür. Sonuçta Müslüman yaşlıların pandemi sürecinin etkilerine karşı inançlarına dayalı olarak varoluşsal ve kuşatıcı bir anlayışa sahip oldukları bütün bunların da onların benlik bütünlüğü ve olgunlukları ile ilgili olduğu anlaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Din, Psikoloji, Yaşlılar, Yaşlılık, Pandemi, Covid-19

Kaynakça

• Allport, Gordon W. Birey ve Dini. çev. Bilal Sambur. Ankara: Elis, 2004.
• Altay, Birsen vd. “Yaşlıların Sağlık Algısı, Yaşam Kalitesi ve Sağlıkla İlgili Yaşam Kalitesini Etkileyen Faktörler”. TAF Prev Med Bull 15/3 (2016), 181-189.
• Altın, Zeynep. “Covid-19 Pandemisinde Yaşlılar”. The Journal of Tepecik Education and Research Hospital 30 (2020), 49-57. https://doi.org/10.5222/terh.2020.93723
• APA. Publication Manual of the American Psychological Association. Washington DC: American Psychological Association, 6. Basım, 2010.
• Aristoteles. Retorik. çev. Mehmet H. Doğan. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, 7. Basım, 2004.
• Aronson, Elliot vd. Sosyal Psikoloji. çev. Okhan Gündüz. İstanbul: Kaknüs Yayınları, 2012.
• Ayten, Ali - Yildiz, Refik. “Dindarlık, Hayat Memnuniyeti İlişkisinde Dinî Başa Çıkmanın Rolü Nedir? Emekliler Üzerine Bir Araştırma”. Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi 16/1 (2016), 281-308.
• Bal, Hüseyin. Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Isparta: Fakülte Kitabevi, 2. Basım, 2012.
• Cicero. Yaşlılık Üzerine. çev. Derya Öztürk. Ankara: Tutku Yayınevi, 2019.
• Cirhinlioğlu, Zafer vd. Dindarlık Ruh Sağlığı ve Modernite. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık, 2013.
• Çapçıoğlu, İhsan. “Pandemi, Post-Pandemi ve Yeni Dindarlık Modelleri”. TRT Akademi Dergisi 10/5 (2020), 80- 89.
• Çapçıoğlu, İhsan - Bilgin, Önder. “Yaşlılara Yönelik Dini Sosyal Hizmet Uygulamaları Çerçevesinde Yaşlılık Ve Dindarlık İlişkisinin Tarihsel Gelişimi Ve Ülkemizdeki Durumu Üzerine”. Milli Eğitim Dergisi 193 (2012), 44-55.
• Dein, Simon. “Covid-19 and the Apocalypse: Religious and Secular Perspectives”. Journal of Religion and Health 60/1 (Şubat 2021), 5-15. https://doi.org/10.1007/s10943-020-01100-w
• Draaisma, Douwe. Sıla Hasreti Fabrikası. çev. Durrin Tunç. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, 2016.
• Durak, Mithat. “Yaşlılık Döneminde Psikososyal ve Bilişsel Gelişim”. Yetişkinlik ve Yaşlılık Gelişimi ve Psikolojisi. ed. Hasan Bacanlı - Şerife Işık. 205-235. Ankara: Pegem Akademi Yayınları, 5. Basım, 2019.
• Ekici, Emine. “Covid 19 Pandemisi Sürecinde Yaşlı Bireylerin Bakım Yönetimi”. Haliç Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 3/3 (30 Eylül 2020), 145-152.
• Erikson, Erik H. Identity: Youth and Crisis. New York: W. W. Norton & Company, 1968.
• TSKB, Türkiye Sağlıklı Kentler Birliği. “Covid-19 ve Yaşlı Nüfus”. Erişim 20 Şubat 2021. http://www.skb.gov.tr/makaleler-2/
• Ferah, Nimet. Boşanma Psikolojisi Dini Başa Çıkma Yaklaşımı. İstanbul: Marmara Akademi Yayınları, 2019.
• Gökçe Kutsal, Yeşim. “COVID-19 Pandemi Sürecine Yaşlılık Perspektifinden Bakış”. Covid-19 Pandemi Sürecinde İleri Yaş Grubuna Yaklaşım. ed. Yeşim Gökçe Kutsal - Dilek Aslan. 1-11. Ankara: Türk Geriatri Derneği, 2020.
• Gürsu, Orhan - Ay, Yaşar. “Din, Manevi İyi Oluş ve Yaşlılık”. Journal of International Social Research 11 (30 Aralık 2018), 1176-1190. https://doi.org/10.17719/jisr.2018.3007
• Holmes, Thomas H. - Rahe, Richard H. “The social readjustment rating scale”. Journal of Psychosomatic Research 11/2 (1967), 213-218. https://doi.org/10.1016/0022-3999(67)90010-4
• James, William. Dinsel Deneyimin Çeşitleri İnsan Doğası Üzerine Bir İnceleme. çev. İsmail Hakkı Yılmaz. İstanbul: Pinhan Yayıncılık, 2017.
• Kaplan, Hasan vd. “Doğal Afetleri Anlamlandırma ve Başa Çıkma: Covid-19 Salgını Üzerine Bir Araştırma”. Turkish Studies 15 (15 Ağustos 2020), 579-598. https://doi.org/10.7827/TurkishStudies.44477
• Karataş, Zeki. “COVID-19 Pandemisinin Toplumsal Etkileri, Değişim ve Güçlenme”. Türkiye Sosyal Hizmet Araştırmaları Dergisi 4/1 (31 Mayıs 2020), 3-17.
• Kızılgeçit, Muhammed - Çinici, Murat. “Koronavirüs (Covid-19) Sürecinde Yapay Sinir Ağları Yöntemiyle Bireylerin Dini Başa Çıkma Düzeylerinin Tahmini”. İlahiyat Tetkikleri Dergisi 54 (31 Aralık 2020), 45-65. https://doi.org/10.29288/ilted.774693
• Koç, Mustafa. “Gelişim Psikolojisi Açısından Yaşlılık Döneminde Ruhsal Gelişim”. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 1/12 (01 Haziran 2002), 287-304.
• Koç, Mustafa. “Yaşlılık Psikolojisi İle İlgili Yapılan Bilimsel Çalışmaların Tarihi ve Literatürü Üzerine Bir Araştırma”. Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 6/2 (2015), 289-308.
• Köylü, Mustafa. “Ruh Sağlığı ve Din”. Dini Danışmanlık ve Din Hizmetleri. ed. Nurullah Altaş - Köylü, Mustafa. 81- 100. İstanbul: Ensar Yayınları, 2015.
• Koenig, Harold G. Faith and Mental Health: Religious Resources for Healing. Philadelphia: Templeton Foundation Press, 2005.
• McFadden, Susan H. “Bağlantı Noktaları: Gerontoloji ve Din Psikolojisi”. çev. Ece Erbuğ. Dİn ve Maneviyat Psikolojisi Temel Yaklaşımlar ve İlgi Alanları. ed. İhsan Çapçıoğlu - Ali Ayten. 333-359. Ankara: Phoenix Yayınevi, 2013.
• Minder, Raphael - Peltier, Elian. “A Deluged System Leaves Some Elderly to Die, Rocking Spain’s Self-Image”. The New York Times (25 Mart 2020), blm. World. https://www.nytimes.com/2020/03/25/world/europe/Spain- coronavirus-nursing-homes.html
• Neuman, W. Lawrance. Toplumsal Araştırma Yöntemleri Nitel ve Nicel Yaklaşımlar I. çev. Sedef Özge. Ankara: Yayınodası Yayıncılık, 6. Basım, 2013.
• Öztürk, Hayriye Mihrimah. “İzolasyonun Ruh Sağlığı Açısından Riskleri; Önleme ve Tedavi Süreçleri”. Covid-19 Pandemi Sürecinde İleri Yaş Grubuna Yaklaşım. ed. Yeşim Gökçe Kutsal - Dilek Aslan. 50-58. Ankara: Türk Geriatri Derneği, 2020.
• Öztürk, M. Orhan - Uluşahin, Aylin. Ruh Sağlığı ve Bozuklukları. Ankara: Nobel Tıp Kitapevleri, 11. Basım, 2008.
• Pirutinsky, Steven vd. “COVID-19, Mental Health, and Religious Coping Among American Orthodox Jews”. Journal of Religion and Health 59/5 (Ekim 2020), 2288-2301. https://doi.org/10.1007/s10943-020-01070-z
• Saygılı, Sefa. Yaşlılık Psikolojisi. İstanbul: Türdav Ajans, 2017.
• Selçuk, Şule. “İleri Yetişkinlerle Çalışan ve Araştırma Yapan Psikologların Dikkat Etmesi Gereken Etik Konular” 22/ (18 Ekim 2019), 1-11. https://doi.org/10.31828/tpy1301996120190831m000011
• Şentepe, Ayşe. “Yaşlılık Döneminde Dini Başaçıkma”. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi 4/1 (2015), 186-205.
• Tornstam, Lars. Gerotranscendence. New York: Springer, 2005.
• TUİK. “Türkiye İstatistik Kurumu, İstatistiklerle Yaşlılar, 2019”. Erişim 18 Şubat 2021. https://tuikweb.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=33712
• Türk, Ahmet. “Koronavirüs (Covid-19) Pandemisi Sürecinde Yaşlılara Yönelik Uygulamalar ve Yaşlıların Psiko- Sosyal Durumu Üzerine Bir Değerlendirme” 2020 (10 Temmuz 2020), 35-46.
• Türkçe Kur'an Mealleri. “Enfâl Suresi 25. Ayet”. Erişim 26 Şubat 2021. https://www.kuranmeali.com/AyetKarsilastirma.php?sure=8&ayet=25
• Yıldırım, Ali - Şimşek Hasan. Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık, 6. Basım, 2006.