يتناول البحث قصائد الشاعر العباسي المشهور بقصائده الفكرية والسياسية ونظرته الجميلة إلى الحياة بعيداً عن التعقيد والغموض وفي أسلوب بسيط قريب المأخذ. وارتأينا أن نتحدث عن العتاب في قصائد علي بن الجهم, فالعتاب من الأغراض الشعرية الرقيقة والدقيقة. وكان هذا الغرض في الشعر العربي العباسي من الأغراض الشعرية المهمة، إذ كان مواكبًا لحركة الإيقاع السياسي راصدًا لأحداثه مستبطنًا دواخله ومقومًا لاتجاهاته. فضلا عن انه يتميز بنضج التجربة الفنية للمعاناة التي كانت الديمومة اهم سماتها وكان الشاعر فيها ابن الحدث المباشر والشاهد المبصر والسامع بشكل مباشر فكانت أشعار العرب في ذلك غزيرة وكانت تدور حول سلبيات المجتمع بسبب ما انغمس فيه الناس من حياة اللهو والترف والمجون وانصرافهم عن الجد. فإنه غرض شعري يضع الشاعر في موقف حرج يحتاج إلى براعة وجدارة وحيطة لكي يجعل العتاب متوازناً بين عواطفه وعواطف المعاتب.فقد تعرض الشاعر إلى مواقف عديدة جعلته عرضة للظلم والغبن مما دفع به إلى الشكوى من الدهر والزمن والأيام لاسيما وأن الإحساس بالظلم كان نابعاً من مشاكله مع حاشية المتوكل.
This research paper deals with the poems of the eminent poet of Abbasid age who was famous for his political and philosophical ideas with his beautiful view towards life faraway from ambiguity and complexity. Thus, admonition was Al-i-Ibin-Al-Chahm's poetic diction which was highly elevated. In the Abbasid poetry, this aim was one of the important aims which was accompanying the political movement's tone, censoring its events, deriving its contents and evaluating its directions. In addition to this, it is characterized by its mature artistic experience of the continuous sufferings. Arabic poetry was abundant at that time, revolving around society's negative aspects, as people were indulged in the life of amusement and luxury, stepping aside from any seriousness. Here, the poet was the loyal son of the direct events, the direct eyewitness and audience. In this sense, the poet must be talented in order to make a balance between his own feeling and the feeling of the reproached person. As a matter of fact, the poet had faced so difficulty and unfair situation throughout his life which pushed him to blame time mainly with those who were the guardians of Al_Mutawakil.
Araştırmamızın konusu Abbasi döneminde fikir, siyaset ve güzel dünya görüşü ile ün kazanan ve şiirlerinde kolay bir üslup kullanan Ali bin el-Cehm'in şiirlerinde ayıplama ve şikâyet konusu olmuştur. Arap şiirinde ayıplama konusu hem ince hem de güzel bir konu olarak karşımıza çıkar ve bu çok önemli konulardan biri olmuştur. Çünkü hem sosyal hem de siyasi gelişmelerden etkilenmiş ve bu gelişmeleri inceleyip ona yön vermiştir. Ayrıca şairin yaşadığı sıkıntılar ve çektiği çile onun sanatsal tecrübelerini geliştirmiştir. Şair her zaman olayların merkezinde olup gelişmelerden direkt etkilenmiştir. Bu konuda Arapların şiirleri oldukça fazladır. Toplumun olumsuz yönlerini, özellikle insanların israf ve eğlence düşkünlüğü ve ciddiyetten uzak hallerini işlemişlerdir. Ayrıca ayıplama konusu, şairleri her zaman ciddi bir şekilde zor bir durumda bırakmıştır. Çünkü şairler kendi duygularını ve ayıpladıkları kişilerin de duygularını dikkate almışlardır. Ayıplama ve şikâyetin her zaman en büyük nedenlerinden biri şairlerin uğradıkları haksızlıklar olmuştur. Konumuzun şairi de uğradığı haksızlığın nedeni ve kaynağı halife el-Mutevekkil olduğu için bu duyguyu çok fazla yaşamış ve şiirlerinde o duyguyu yaşatmıştır.
Birincil Dil | Türkçe |
---|---|
Bölüm | MAKALELER |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 14 Aralık 2014 |
Gönderilme Tarihi | 21 Mayıs 2014 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2014 Cilt: 1 Sayı: 1 |
Creative Commons Atıf-GayriTicari 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.