BUDİZM’DE DÖRT TEMEL GERÇEK, SEKİZ DİLİMLİ YOL VE NİRVANA

Yıl 2020, Cilt: 5 Sayı: 1, 3 - 28, 30.06.2020

Ahmet Güç , Ekrem Sert

https://doi.org/10.20486/imad.732201

Cited By: 6

Öz

Budizm, M.Ö. VI. yüzyılda Kuzey Hindistan’da dünyaya gelen Buda’nın ortaya koymuş olduğu inanç sistemi ve öğretiye dayanan bir dindir. Kısaca “Buda’nın Hindistan’da kurduğu din ve felsefe sistemi” diye de ifade edilen bu din, insan mutluluğunu aramakta ve insanı ıstıraptan kurtarmayı hedeflemektedir.
Lüks içerisinde ve endişeden uzak bir hayat yaşayan Buda, babasının yasağına uymayarak bir gün saraydan dışarı çıkmış ve gerçek hayatın saraydakinden ibaret olmadığını anlamıştır. Çünkü o, ilk gün bir ihtiyara, ikinci gün bir hastaya, üçüncü gün bir cenazeye ve dördüncü gün de dilenci bir keşişe rastlamıştır. Gördükleri onu sarsmış; her şeyin boş olduğunu anlamış ve dünya nimetlerine sırt çevirmiştir. Bu düşünce onu evini, ailesini ve sarayı terk etme kararına ulaştırmıştır.
Yirmi dokuz yaşında sarayı terk eden Buda’nın zihni, altı yıl süren zühd ve çile dolu bir yaşamı da tecrübe ettikten sonra otuz beş yaşında aydınlanmıştır. O, keşfetmiş olduğu hakikati dört temel gerçek, sekiz dilimli yol ve bu yolun tabiî sonucu olan Nirvana kavramı ile açıklamıştır. Bu makale Buda’nın kurtuluş öğretisinin özünü ve temelini teşkil eden bu hakikati ayrıntılı bir şekilde ele almaktadır.

Anahtar Kelimeler: Buda, Budizm, Dört Temel Gerçek, Sekiz Dilimli Yol, Nirvana.

Anahtar Kelimeler

Buda, Budizm, Dört Temel Gerçek, Nirvana, Sekiz Dilimli Yol

Four Noble Truths, Eightfold Path and Nirvana in Buddhism

Öz

Buddhism is a religion based on the belief system and teaching revealed by Buddha who was born in North India in the 6th century BC. Briefly defined as "the religion and philosophy system that Buddha established in India", this religion seeks human happiness and aims to save people from suffering.
Living a luxurious and lighthearded life, Buddha went out of the place one day by not obeying his father’s ban and realized that real life was not just the palace. This is beacuse he came across an old man on the first day, a patient on the second day, a funeral on the third day and a begging monk on the fourth day. What he saw awaken him; he understood that everything was empty and turned his back on the blessings of the world. This thought led him to make a decision to leave his house, family and palace.
The mind of Buddha, who left the place at the age of twenty-nine, was enlightened at the age of thirty-five after experiencing a life full of ascetism and ordeal that lasted six years. He explained the truth he discovered with four noble truths, eightfold path and the concept of Nirvana, which is the natural result of this path. This article examines this truth which is also the essence and basis of the salvation doctrine of Buddha in detail.

Anahtar Kelimeler

Buddha, Buddhism, Four Noble Truths, Eightfold Path, Nirvana

Kaynakça

• A Dictionary of Religion and Ethics, ed. Shailer Mathews-Gerald Birney Smith, Waverley Book Company, LTD., London 1921.
• Aydın, Mehmet, Ansiklopedik Dinler Sözlüğü, Konya: Damla Ofset A. Ş, 2005.
• Brandon, S. G. F., A Dictionary of Comparative Religion, London, 1970.
• Erengil, Cengiz, Budizm, İstanbul: İnsan Yayınları, 2004.
• Gündüz, Şinasi, Din ve İnanç Sözlüğü, Ankara: Vadi Yayınları, 1998.
• Horner, I. B. “Buddhism: The Theravada”, The Concise Encyclopedia of Living Faiths (CELF), ed. R. C. Zaehner, London 1977.
• Kutlutürk, Cemil, “Hint Dinleri (Budda Dharma/Budizm)”. Dünya Dinleri, ed. Şinasi Gündüz. İstanbul: Milel-Nihal Yayınları, 2019,
• Manuel, Zenju E., Meraklılar için Budizm: temel sorulara doyurucu cevaplar, İstanbul: Maya Kitap, 2014.
• Pike, E. Royston, Encyclopedia of Religion and Religions. London 1951.
• Raju, P. T.-Chan, Wing-tsit-Kitagava, Joseph M.-Farukî, İsmail R., Asya Dinleri (Budizm), ter. Abdullah Davudoğlu. İstanbul: İnkılap Yayınları, 2002.
• Ruben, Walter, Eski Metinlere Göre Budizm. haz. Lütfü Bozkurt, İstanbul: 2000.
• Reynolds, Frank E.-Hallisey, Charles, “Buddha”, The Encyclopedia of Religion (ER), II, ed. Mircea Eliade, London 1987.
• Schimmel, Annamarie, Dinler Tarihine Giriş. Ankara: A. Ü. İlahiyat Fakültesi Yayınları, 1955.
• Smith, Jo Durden, Budizm: Gizli Öğretisi. çev. Tolga Bakanay. İstanbul: Sınır Ötesi Yayınları, 2006.
• The Penguin Dictionary of Religions. ed. John R. Hinnells, London 1988.
• The Perennial Dictionary of World Religions (PDWR). gen. ed. Keith Crim, New York 1981.
• The Soka Gakkai. Dictionary of Buddhizm Tokyo 2002.
• Tümer, Günay, “Budizm”. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi (DİA), VI, İstanbul 1992.
• Tümer, Günay-Küçük, Abdurrahman, Dinler Tarihi, Ankara: Ocak Yayınları. 4. Baskı. 2002.
• Varenne, Jean, “Budizm”. Din Fenomeni. haz. Mehmet Aydın. Konya: Tekin Kitabevi, 1993.
• Yılmaz, Hüseyin, Budist Metafiziği. Ankara: Hece Yayınları, 2007.
• Yitik, Ali İhsan, “Budizm”. Dinler Tarihi El Kitabı. ed. Baki Adam, Ankara: Grafiker Yayınları. 2. Baskı, 2015.
• _______, Doğu Dinleri. İstanbul: İSAM Yayınları, 2014.
• _______, “Hinduizm”, “Budizm”. Yaşayan Dünya Dinleri. ed. Şinasi Gündüz, Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları. 4. Baskı, 2016.
• _______, Hint Kökenli Dinlerde Karma İnancının Tenâsüh İnancıyla İlişkisi. İstanbul: Ruh ve Madde Yayınları, 1996.