ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN AİLE İÇİ ŞİDDET FARKINDALIĞININ AÇIKLANMASINDA AKTİF YURTTAŞLIK ÖZ-YETERLİK ALGISI VE ÇEŞİTLİ DEMOGRAFİK DEĞİŞKENLERİN ROLÜ

Yıl 2021, Cilt: 5 Sayı: 9, 479 - 505, 17.12.2021

Bekir Güzel , Fatih Camadan

https://doi.org/10.53791/imgelem.997515

Cited By: 7

Öz

Bu araştırmanın amacı üniversite öğrencilerinin aile içi şiddet farkındalığının açıklanmasında aktif yurttaşlık öz-yeterlik algısı ve çeşitli demografik değişkenlerin rolünün incelenmesidir. Nicel araştırma yaklaşımına dayalı olarak tasarlanan bu araştırmanın modeli ilişkisel taramadır. Araştırmanın evrenini 2020-2021 eğitim-öğretim yılında Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesinin farklı fakültelerinde ve yüksekokullarında öğrenim gören öğrenciler oluşturmuştur. Araştırmanın örneklemi ise bu üniversitenin farklı fakültelerinde ve yüksekokullarında öğrenim gören 720’si (%70,9) kadın ve 296’sı (%29,1) erkek toplam 1016 öğrenciden oluşmuştur. Araştırma sonucunda katılımcıların aile içi şiddet farkındalığı puanlarının ortanca değerin altında, aktif yurttaşlık öz-yeterlik algısı puanlarının ise ortanca değerin üstünde olduğu tespit edilmiştir. Araştırmanın sonuçlarına göre erkeklerin kadınlara; birinci sınıftakilerin ikinci, üçüncü ve dördüncü sınıftakilere; kırsal alanlarda yaşayanların (kasaba/köy) kentsel alanlarda (ilçe, il ve büyükşehir) yaşayanlara; Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde ikamet edenlerin Marmara Bölgesi’nde ikamet edenlere; ailesinin ekonomik durumu düşük düzeyde olanların yüksek düzeyde olanlara oranla aile içi şiddet farkındalığının daha yüksek düzeyde olduğu tespit edilmiştir. Bununla birlikte; aile içi şiddet farkındalığının anne ve babaların eğitim durumu ve daha önce şiddete maruz kalma ya da tanık olma durumlarına göre anlamlı şekilde farklılaşmadığı tespit edilmiştir. Araştırmanın sonucunda üniversite öğrencilerinin aile içi şiddet farkındalığının aktif yurttaşlık öz-yeterlik algısı ile düşük düzeyde, olumlu yönde ve anlamlı bir ilişkisinin olduğu; ancak Aktif Yurttaşlık Öz-Yeterlik Algısı Ölçeği’nde yer alan alt boyutların (Siyasi Okuryazarlık, Katılım, Protesto ve Sorumluluk) aile içi şiddet farkındalığının ancak %1’ini açıklayabildiği tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Üniversite öğrencileri, aile içi şiddet farkındalığı, aktif yurttaşlık öz-yeterlik algısı

THE ROLE OF ACTIVE CITIZENSHIP SELF-EFFICACY AND VARIOUS DEMOGRAPHIC VARIABLES IN EXPLAINING UNIVERSITY STUDENTS' AWARENESS OF DOMESTIC VIOLENCE

Öz

The aim of this study is to examine the role of active citizenship self-efficacy perception and various demographic variables in explaining the awareness of domestic violence among university students. This research was designed as a quantitative study in which relational survey method was used. The universe of the research consisted of students studying at different faculties and colleges of Recep Tayyip Erdoğan University in 2020-2021 academic year. The sample of the study consisted of a total of 1016 students. Of the participant students 720 (70.9%) were female and 296 were (29.1%) male. The results of the analyses showed that while the participants’ domestic violence awareness scores were below the median value, their active citizenship self-efficacy perception scores were above the median value. Based on the results, higher level of awareness of domestic violence was found in comparison with male participants to females; freshmen students to the second, third and fourth grades; those living in rural areas (town/village) to those living in urban areas; those residing in the Southeastern Anatolia region to those residing in the Marmara region; and those with a low level of parental economic status than those with a higher level. As a result of the research, it was revealed that the university students' awareness of domestic violence had a low level, positive and significant relationship with their active citizenship self-efficacy perception; however, the sub-dimensions (Political Literacy, Participation, Protest and Responsibility) in the Active Citizenship Self-Efficacy Scale could only explain 1% of the awareness of domestic violence.

Anahtar Kelimeler

University Students, Avairnas of Domestic Violance, Protection of Active Citizenship Self-Efficiancy

Kaynakça

• Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı (2019). 2019-2023 Stratejik Planı www.sp.gov.tr/upload/xSPStratejikPlan/files/HIP8i+ACSHB_2019-2023_Stratejik_Plan.pdf
• Alan, H., Yılmaz, S. D., Filiz, E., Arioz, A. (2016). Domestic Violence Awareness and Prevention among Married Women in Central Anatolia. Journal of Family Violence, 31(6), 711-719.
• Altınay, A. G., Arat, Y. (2007). Türkiye’de Kadına Yönelik Şiddet, İstanbul: Punto Baskı.
• Altıntop, Ö., Adana, F. (2019). Yeni Evli Çiftlerin Aile İçi Şiddete Yönelik Tutumları ve İlişkili Faktörler, Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 8(3), 268-276.
• Antonis, T. (2020). Cognitive Psychology: Investigation of Inter-Personal Relationships with Self-Awareness. American Journal of Surgery and Clinical Case Reports, 2(4), 1-7.
• Aristoteles (2014). Politika, M. Tunçay (Çev.), İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Asay, S. M. (2011). Awareness of Domestic Violence within The Evangelical Community: Romania and Moldova. Journal of Family Violence, 26(2), 131-138.
• Aşkın, E. Ö., Aşkın, U. (2017). Kadına Yönelik Aile İçi Şiddet ve Yoksulluk İlişkisi: Aile İçi Şiddet Mağduru Kadınlar Üzerine Bir Araştırma. Kapadokya Akademik Bakış, 1(2), 16-37.
• Avrupa Komisyonu (2021). 2021 Dünya Kadınlar Günü: COVID-19 Salgını, Cinsiyet Eşitliği Konusunda Yaşanan Sıkıntıların Artmasına Neden Oldu https://ec.europa.eu/cyprus/news/20210305_1_tr
• Bandura, A. (1986). Social Foundations of Thought and Action: A Social Cognitive Theory, Englewood Cliffs, NJ: Prentice-Hall.
• Bandura, A. (1994). Self-Efficacy. V. S. Ramachandran (Ed.), In. Encyclopedia of Human Behavior (71-81). New York: Acad
• Barati, Z., Abu Samah, B., Ahmad, N., Idris, K. B. (2013). Self‐Efficacy and Citizen Participation in Neighborhood Council in Iran. Journal of Community Psychology, 41(8), 911-919.
• Baudrillard, J. (1991). Sessiz Yığınların Gölgesinde ya da Toplumsalın Sonu, O. Adanır (Çev.), İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö., Karadeniz, Ş., Demirel, F. (2016). Bilimsel Araştırma Yöntemleri, Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Çelik, H., Onat Kocabıyık, O. (2018). Philadelphia Farkındalık Ölçeği (PFÖ)’nin Türkçe Formunun Psikometrik Özellikleri. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 48(48), 128-144.
• Çetin, E., Dil, K., Arslan, H., Yazıcı, S. (2019). Aktif Yurttaşlık ile Dindarlık Durumu Arasındaki İlişkinin Sosyolojik Açıdan İncelenmesi. IBAD Sosyal Bilimler Dergisi, 172-184.
• Deleş, B., Kaytez, N. (2021). Çocuk Gelişimci Adaylarının Aile İçi Şiddet ve Çocuk Haklarına İlişkin Farkındalık Düzeylerinin İncelenmesi, Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10(26), 325-347.
• Doğanay, A. (2012). A Curriculum Framework for Active Democratic Citizenship Education. M. Print, D. Lange (Ed.), In. Schools, Curriculum and Civic Education for Building Democratic Citizens (19-39). Sense Publishers, Rotterdam.
• Dünya Sağlık Örgütü (2002). World Report on Violence and Health. Violence: a Public Health Priority, Genova: World Health Organization.
• Ernst, A. A., Houry, D., Weiss, S. J., Szerlip, H. (2000). Domestic Violence Awareness in A Medical School Class: 2-Year Follow-Up. Southern Medical Journal, 93(8), 772-776.
• Etzioni, A. (1968). The Active Society, New York: The Free Press.
• Finnbogadottir, H., Dykes, A. K. (2012). Midwives' Awareness and Experiences Regarding Domestic Violence among Pregnant Women in Southern Sweden. Midwifery, 28(2), 181-189.
• Flood, M. (2009). Frequently Asked Questions about Pro-Feminist Men and Pro-Feminist Men's Politics https://xyonline.net/content/frequently-asked-questions-about-pro-feminist-men-and-pro-feminist-mens-politics
• Gencel Bek, M. (2011). Ataerkillik, Piyasa ve Mesleki Değerler: Medyada Aile İçi Şiddetin Temsili ve Üretim Pratikleri. S. Sancar (Ed.). Bir Arpa Boyu içinde, İstanbul: Koç Üniversitesi Yayınları.
• Hengartner, M. P. (2018). Raising Awareness for The Replication Crisis in Clinical Psychology by Focusing on İnconsistencies İn Psychotherapy Research: How Much Can We Rely on Published Findings from Efficacy Trials? Frontiers in Psychology, 9, 256.
• Hisli Şahin, N., Yeniçeri, Z. (2015). “Farkındalık” Üzerine Üç Araç: Psikolojik Farkındalık, Bütünleyici Kendilik Farkındalığı ve Toronto Bilgece Farkındalık Ölçekleri, Türk Psikoloji Dergisi, 30 (76), 48-64.
• Hoskins, B. L., Mascherini, M. (2009). Measuring Active Citizenship through the Development of a Composite İndicator. Social İndicators Research, 90(3), 459-488.
• Hoskins, B., Jesinghaus, J., Mascherini, M., Munda, G., Nardo, M., Saisana, M., Nijlen, D. V., Vidoni, D., Villalba, E. (2006). Measuring Active Citizenship in Europe-EUR REPORT 22530. Joint Research Centre of the European Commission.
• İbiloğlu, A. O. (2012). Aile İçi Şiddet. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 4(2), 204-222.
• Kağıtçıbaşı, Ç. (2016). Benlik, Aile ve İnsan Gelişimi: Kültürel Psikoloji, İstanbul: Koç Üniversitesi Yayınları.
• Karasar, N. (2008). Bilimsel Araştırma Yöntemi: Kavramlar İlkeler Teknikler, Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Kennedy, K. J. (2007). Student Constructions of ‘Active Citizenship’: What Does Participation Mean to Students? British Journal of Educational Studies, 55(3), 304-324.
• Maitland, D. W., Kanter, J. W., Manbeck, K. E., Kuczynski, A. M. (2017). Relationship Science İnformed Clinically Relevant Behaviors in Functional Analytic Psychotherapy: The Awareness, Courage, and Love Model. Journal of Contextual Behavioral Science, 6(4), 347-359.
• Manganelli, S., Lucidi, F., Alivernini, F. (2015). Italian Adolescents' Civic Engagement and Open Classroom Climate: The Mediating Role of Self-Efficacy. Journal of Applied Developmental Psychology, 41, 8-18.
• Marshall, T. H., Bottomore, T. B. (2005). Yurttaşlık ve Toplumsal Sınıflar, A. Kaya (Çev.), İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• McMullin, S., Nason-Clark, N., Fisher-Townsend, B., Holtmann, C. (2015). When Violence Hits the Religious Home: Raising Awareness about Domestic Violence in Seminaries and amongst Religious Leaders. Journal of Pastoral Care & Counseling, 69(2), 113-124.
• Mullender, A. (1996). Rethinking Domestic Violence, the Social Work and Probation Response, New York: Routledge.
• Ohmer, M. L. (2007). Citizen Participation in Neighborhood Organizations and its Relationship to Volunteers' Self and Collective Efficacy and Sense of Community. Social Work Research, 31(2), 109-120.
• Öztürk, A. B. (2020). Bebekten Katile Erkeklik: Kadına Şiddet Uygulayan Erkekler, Ankara: Nika Yayınevi.
• Öztürk, A., Özsel, D. (2020). Yurttaşlık ve Demokrasi, Ankara: Nika Yayınevi.
• Özyürek, A., Kurnaz, F. B. (2019). Aile İçi Şiddet Farkındalığı Ölçeği: Güvenilirlik ve Geçerlilik Çalışması. Kalem Eğitim ve İnsan Bilimleri Dergisi, 9(1), 227-250.
• Pallant, J. (2015). SPSS Kullanma Kılavuzu, S. Balcı, B. Ahi (Çev.), Ankara: Nobel Yayınları.
• Peterson, A., Knowles, C. (2009). Active Citizenship: A Preliminary Study into Student Teacher Understandings, Educational Research 51(1), 39-59.
• Platon (2020). Devlet, S. Eyüpoğlu, M. A. Cimcoz (Çev.), İstanbul: İş Bankası Kültür Yayınları.
• Sherman, L. W. (2018). Policing Domestic Violence 1967–2017. Criminology & Public Policy, 17(2), 453-465.
• Stover, C. S. (2005). Domestic Violence Research: What Have We Learned and Where Do We Go from Here? Journal of Interpersonal Violence, 20(4), 448-454.
• Taş, T. (2018). Türkiye’de Kadına Yönelik Şiddete İlişkin Farkındalık Yaratmayı Amaçlayan Fotoğraflardaki Görsel Şiddet. Fe Dergi, 10(2), 12-24.
• TÜSİAD (2021). Salgın Sürecinde Çalışma Hayatı ve Ev İçi Şiddet Raporu https://tusiad.org/tr/basin-bultenleri/item/10737-salgin-sureci-nde-calisma-hayati-ve-ev-i-ci-si-ddet-raporu-tanitim-toplantisi-yapildi
• Uyaroğlu, A. K., Lok, N., Lok, S. (2021). Evaluation of a Sports Center Registered to Individuals of Domestic Violence Awareness, Science, Movement and Health, 21(1), 10-14.
• Vecchione, M., Caprara, G. V. (2009). Personality Determinants of Political Participation: The Contribution of Traits and Self-Efficacy Beliefs. Personality and Individual Differences, 46(4), 487-492.
• Weber, P. S., Weber, J. E., Sleeper, B. R., Schneider, K. L. (2004). Self-Efficacy toward Service, Civic Participation and the Business Student: Scale Development and Validation. Journal of Business Ethics, 49(4), 359-369.
• Yazıcı, S., Arslan, H., Çetin, E., Dil, K. (2017). Aktif Yurttaşlık Ölçme Aracının Geliştirilmesi Üzerine Bir Araştırma, Turkish Studies-International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 12(12), 251-272.
• Yeşilyaprak, B. (1993). Kişilik Gelişiminde Ailesel Faktörlerin Etkisine İlişkin Bir Araştırma, Aile ve Toplum Dergisi, 1(3), 1-16.
• Yeung, P., Passmore, A., Packer, T. (2012). Examining Citizenship Participation in Young Australian Adults: A Structural Equation Analysis. Journal of Youth Studies, 15(1), 73-98.
• Yılmaz, E., Doğan, R. A. (2021). Covid-19 Pandemisi Nedeniyle Yaşanılan Toplumsal İzolasyonun Aile İçi ve Kadına Yönelik Şiddet Üzerine Etkisi. Unika Sağlık Bilimleri Dergisi, 1(1), 39-48.
• Zara Page, A., İnce, M. (2008). Aile İçi Şiddet Konusunda Bir Derleme. Türk Psikoloji Yazıları, 11(22), 81-94.