International Cooperation of Turkish Local Administrations

Yıl 2020, Cilt: 7 Sayı: 1, 159 - 189, 30.06.2020

Rukiye Mehtap Özlü

Öz

In unitary states like Turkey, international relations traditionally are not within the interests of local governments. As a matter of fact, international organizations and states are the main actors in this field. However, developments in the international field and Turkey’s European Union membership perspective has enabled local governments to engage in international activities. Within this context, local administrations can develop international cooperation with foreign state’s local and regional administrations in their fields of competence, providing that it is not contrary to national foreign policy. This international cooperation is not a special competence of local administrations, but it is a special method that local administrations can execute their local competence given by national legislation. This study tries to explain the legal sources, features and the legal tools that Turkish local administrations use and can use in international cooperation within this framework. The aim of the study is to evaluate the usability of two partially new institutional cooperation tools based on European Law by Turkish local governments, by giving point to that the unitary state structure does not prevent local administrations from developing international cooperation.

Anahtar Kelimeler

Local administrations, international cooperation, unitary state, European grouping of territorial cooperation, Euroregional co-operation groupings

Türk Yerel Yönetimlerinin Uluslararası İşbirlikleri

Öz

Türkiye gibi üniter devletlerde; uluslararası ilişkiler, geleneksel olarak yerel yönetimlerin ilgi alanlarına girmemektedir. Nitekim uluslararası ilişkiler alanında temel aktörler, uluslararası örgütler ve devletlerdir. Bununla birlikte uluslararası alanda yaşanan gelişmeler ve Türkiye’nin Avrupa Birliği’ne üyelik perspektifi, yerel yönetimlerin uluslararası faaliyetlere ilgisini arttırmaktadır. Bu kapsamda, yerel yönetimler, ulusal dış politikaya aykırı olmamak şartıyla görev alanlarıyla ilgili konularda yabancı devlet yerel yönetimleriyle uluslararası işbirliği gerçekleştirirler. Gerçekleştirilen uluslararası işbirlikleri, yerel yönetimlerin özel bir yetkisi değildir ve fakat ulusal mevzuatla kendilerine verilen yerel yetkilerini kullanabilecekleri özel bir yöntemdir. Bu çalışma, Türk yerel yönetimlerinin uluslararası işbirliklerinin hukuki kaynaklarını, özelliklerini ve bu çerçevede kullandığı ve kullanabileceği hukuksal araçları izah etmeye çalışmaktadır. Çalışmanın amacı, üniter devlet yapısının yerel yönetimlerin uluslararası işbirliğini geliştirmesine engel olmadığını ortaya koyarak Avrupa Hukuku kaynaklı kısmen yeni iki kurumsal uluslararası işbirliği aracının Türk yerel yönetimlerince kullanılabilirliğini değerlendirmektir.

Anahtar Kelimeler

yerel yönetimler, uluslararası işbirliği, üniter devlet, Avrupa Birliği bölgesel işbirliği grubu, Avrupa bölgeleri işbirliği grupları

Kaynakça

• Cem Afşin, Avrupa Yerel Topluluklar veya Yönetimler Arasında Sınırötesi İşbirliği Çerçeve Sözleşmesi ve Türkiye Uygulaması, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Bölümü Siyaset Bilimi Anabilim Dalı, 2010.
• Anayasa Mahkemesi, 13.5.2015, E. 2015/34, K. 2015/48, RG.23.5.2015/29364.
• Anayasa Mahkemesi, 11.9.2014, E. 2014/72, K. 2014/141, RG.10.1.2015/29232.
• Anayasa Mahkemesi, 18.7.2012, E. 2011/126, K. 2012/110, RG.25.05.2013/28657.
• Anayasa Mahkemesi, 07.07.1994, E. 1994/49, K. 1994/45-2, RG.10.09.1994/22047.
• Avrupa Belediyeler ve Bölgeler Komitesi, https://www.ccre.org/fr/article/a_propos_du_ccre, (15.04.2020).
• Avrupa Birliği Komisyon Raporu, COM (2018)597 final, 17.8.2018.
• Avrupa Bölgeler Meclisi; https://aer.eu/, (15.04.2020).
• Avrupa Belediyeler ve Bölgeler Komitesi, Bölgesel Dayanışma Üzerine 226 (1991) sayılı Tavsiye Kararı.
• Avrupa Belediyeler ve Bölgeler Komitesi, Yerel Yönetimlerin Dış İlişkileri Üzerine 227 (1991) sayılı Tavsiye Kararı.
• Autexier, Christian, “L’action extérieure des collectivités locales françaises dans le cadre européen”, Ed. Benoît, Françis-Paul, Collectivités locales (Encyclopédie Dalloz), fasc. 4408-18, Paris, 1996, s. 6-50.
• Bafoil, François; Gorak-Giquel, Burcu, “Les coopérations transfrontalières à l’épreuve de l’Union européenne. Une comparaison Europe central-Turquie”, Les études du CERI, Sayı 156, 2009.
• Baş, Cemal, “Yerel Diplomasi”, Türkiye Belediyeler Birliği Dergisi, Sayı 827-828, Mart-Nisan 2017, s. 32-33.
• Cabanes, Arnaud; Robbes, Alexia, “La coopération décentralisée: comment s’extraire des contingences de l’intérêt public local?”, Actualité juridique droit administratif, 2005, s. 593-602.
• Çalıştay Raporu, Türkiye ve AB Arasında Şehir Eşleştirme Projesi, Şehir Eşleştirme Konulu Tematik Çalıştaylar, 27-28 Ağustos 2019 – Ankara ve 18-19 Eylül 2019 – Çanakkale, 2019.
• Carré De Malberg, Raymond, Contribution à la théorie générale de l’Etat, CNRS, 1985.
• D’argent, Pierre, “La nature juridique des partenaires à la coopération transfrontalière”, Ed. Yves Lejeune, Le droit des relations transfrontalières entre autorités régionales ou locales relevant d’Etats distincts. Les expériences franco-belge et franco-espagnole, Bruylant, Bruxelles, 2005, s. 77-94.
• Decaux, Emmanuel, “La convention cadre européenne sur la coopération transfrontalière des collectivités ou autorités territoriales”, RGDIP, 1984, s. 557-620.
• Dolez, Bernard, “Le régime juridique de la coopération décentralisée après l’adoption de la loi d’orientation pour l’aménagement et le développement du territoire”, RFDA, 1995, s. 936-945.
• Dölek, Rukiye Mehtap, L’Union européenne et les collectivités locales turques, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Université Aix-Marseille, 2016.
• Europa, https://portal.cor.europa.eu/egtc/CoRActivities/Pages/egtc-list.aspx, (14.04.2020).
• Fransız Anayasa Konseyi, 19.07.1983, no. 83-160, Loi portant approbation d’une convention fiscale avec le territoire d’outre-mer de la Nouvelle-Calédonie et dépendances, JORF, 21.07.1983.
• Fransız Danıştay Raporu, “Le cadre juridique de l’action extérieure des collectivités locales?”, Documentation Française, Haziran 2006.
• Gözler, Kemal, Anayasa Hukukunun Genel Esasları, 2. Bası, Ekin Kitabevi, Bursa, 2011.
• Gueguen, Romaric, L’action internationale des collectivités territoriales français dans le cadre de l’état unitaire, Presses Universitaires d’Aix-Marseille, 2015.
• Levrat, Nicolas, Le Groupement européen de coopération européen, CDR117-2007, ETU, 2007.
• Levrat, Nicoles, Le droit applicable aux accords de coopération transfrontalière entre collectivités publiques infra étatiques, PUF, Paris, 1994.
• Locatelli, Rinaldo, “La décentralisation de la coopération transfrontalière en Europe”, Pouvoirs, no.19, 1981, s. 59-66.
• Madrid Çerçeve Sözleşmesi, Yerel Topluluklar veya Yönetimler Arasındaki Sınırötesi İşbirliği.
• Madrid Sözleşmesi Ek Protokol-1, ETS 159, 1995. Madrid Sözleşmesi Ek Protokol-2, ETS 169,1998. Madrid Sözleşmesi Ek Protokol-3, ETS-206, 2009.
• Malo, Laurent, Autonomie locale et Union européenne, Bruylant, Bruxelles 2010.
• Marcori, Claude ; Thoin, Muriel, La coopération transfrontalière, La Documentation française, Paris, 2011.
• Noureau, Aurélie, L’Union européenne et les collectivités locales, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Université de La Rochelle, 2011.
• Erol Ohtamış, Avrupa Birliği Sınır Ötesi İşbirliği Programları Yönetim Yapıları ve Türkiye Uygulamaları, Devlet Planlama Teşkilatı Yayını, 2008.
• Özden, Sinan, Belediyeler İçin Uluslararası İşbirlikler ve Kardeş Şehir Rehberi, Türkiye Belediyeler Birliği Yayınları, 2017.
• Özlü, Rukiye Mehtap, “Bölgesel ve Yerel Yönetimlerin Avrupa Birliği Karar Mekanizmasına Gayri Resmi Yollardan Katılımı”, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, https://sbfdergi.ankara.edu.tr/dergi/erken_gorunum/1400---Rukiye-Mehtap-Ozlu.pdf, 2020.
• Page, Jeanne, Du partage des compétences au partage de la souveraineté: des territoriales d’outre-mer aux “pays d’outre-mer”, PUAM, 2001.
• Yaylı, Hasan; Gönültaş, Yasin Can, “Uluslararasılaşan Yerel Yönetimler: Yerel Dış Politika (Paradiplomasi) Kavramına Teorik Bir Bakış”, Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt 20, Sayı 2, 2018, s. 271-288.
• Yerel Diplomasi, http://www.yereldiplomasi.gov.tr/kardes-sehirler-istatistiki-veriler/, (07.04.2020).
• Yerelde AB, Kardeş Şehir İstatistiklerimiz (info-grafik) https://www.yereldeab.org.tr/sehireslestirme/Yay%C4%B1nlar.aspx, (07.04.2020).
• Tambou, Olivia, “Les contrôles des acteurs locaux de la coopération transfrontalière”, Ed. Comte, Henri; Levrat, Nicolas, Aux coutures de l’Europe, L’Harmattan, 2006, s. 315-334.
• Tambou, Olivia, “Le traité de Bayonne: un succès relatif pour le développement de la coopération transfrontalière à l’échelle de la frontière franco-espagnole”, Revue belge de droit international, Cilt 98, Sayı 2, s. 538-598.
• Türkiye Belediyeler Birliği, Program Teklifi Türk-İsveç Yerel Yönetimler Ortaklığı Tuselog 2011-2015, 2011.
• Türkiye Belediyeler Birliği, Uluslararası Belediye İşbirlikleri ve Belediyemizin Rolü, 2012.
• 724/75 sayılı ve 18.03.1975 tarihli AB Tüzüğü, JOCE no: L 73/2-21.03.1975.
• 1083/2006 sayılı ve 11.07.2006 tarihli AB Tüzüğü, JOUE no: L.210-31.07.2006.
• 1302/2013 sayı ve 17.12.2013 tarihli AB Tüzüğü, JOUE no: L 347/303-20.12.2013.