RE-PRODUCTION OF ORIENTALIST IMAGES THROUGH TELEVISION IN THE 21st CENTURY: THE EXAMPLE OF “MICHAEL PALIN'S NEW EUROPE”

Yıl 2018, Cilt: 3 Sayı: 1, 142 - 158, 31.05.2018

Batu Anadolu

Öz

In
the development of intercultural relations, the economy has played a very
important role for centuries. It is observed that with the increase of trade
routes, not only goods but also cultures are exchanged and existing cultures
are influenced by new ones. On the contrary, cultures that aren’t fully
understood from are compressed into certain forms with the foreground of the
features that are located directly against the existing culture and the images
produced by imagination over time. The concept of Orientalism, which we can
explain with the West's fully-formed perspective on the east, is only one of
those forms. The latent orientalism approach, especially expressing suspicion
towards Eastern cultures and seeing it as a fantasy area, is based on images of
disregarding or underestimating differences. Certain images can be produced in
every area of ​​the culture, as well as in the mass media. Television, which is
one of the most effective mass media, has a structure that reproduces and
interprets the meaning and values ​​of certain cultures. The approach of latent
orientalism, where negative approaches to eastern cultures are softened on
discourse basis and visually hidden behind certain images, are often
encountered in television programmes.

 In this study, it was researched how the
Turkish image created through orientalism and was produced in the 21st century.
Within this context, “Eastern Delight”, second episode of a television
programme named “Michael Palin’s New Europe” which was produced and broadcasted
by BBC in 2007 was analyzed. This programme has been selected because it
examines countries that are not members of the European Union, including
Central Europe, the Balkans and the former Soviet Republics. Through the programme,
the differences between Western and Eastern cultures are described in the eyes
of a Westerner. In this study, semiological analysis is used as the analysis
method. In the light of the preferred discourse in the program, it was focused on
the production of orientalist images, specific signs and these indicators have
been transformed into a table. As a result of the assessments made; it has been
determined that the program is unable to offer an alternative to the
orientalist viewpoint and transforms Turkey into an unknown fantasy area, with
a variety of indicators approaching suspicion.

Anahtar Kelimeler

Orientalism, Turkish Imagery, Semiotic Analysis

21. YÜZYILDA ORYANTALİST İMGELERİN TELEVİZYON ARACILIĞIYLA YENİDEN ÜRETİMİ: MICHAEL PALIN’S NEW EUROPE ÖRNEĞİ

Öz

Kültürlerarası
ilişkilerin gelişmesinde ekonomi, yüzyıllar boyunca çok önemli bir rol
üstlenmiştir. Ticaret yollarının artmasıyla birlikte sadece malların değil
kültürlerin de değiş-tokuş edildiği, var olan kültürlerin yenilerden
etkilendiği gözlemlenmektedir. Buna karşın tam anlamıyla anlaşılamayan
kültürler, zamanla hayal gücünün ürettiği imgelerin ve var olan kültürün tam
karşısına konumlandırılan özelliklerin ön plana çıkarılmasıyla belirli
kalıplara sıkıştırılmıştır. Batı’nın Doğu’ya tamamen kendi kimliği üzerinden
bakışı ile açıklayabileceğimiz oryantalizm kavramı da bu kalıplardan sadece bir
tanesidir. Özellikle Doğu kültürüne karşı kuşku duymayı ve onu bir fantezi
sahası olarak görmeyi ifade eden örtük oryantalizm yaklaşımı, farklılıkların
göz ardı edilmesine ya da küçümsenmesine yönelik imajlara dayanmaktadır.
Belirli imajlar, kültürün her alanında üretilebildiği gibi kitle iletişim
araçlarında da karşımıza çıkmaktadır. En etkili kitle iletişim araçlarının
başında gelen televizyon da belirli kültürlerin anlam ve değerlerini yeniden
üreten, yorumlayan bir yapıya sahiptir. Doğu kültürlerine yönelik negatif
yaklaşımların söylem bazında yumuşatıldığı ve görsel olarak belirli imajların
arkasına gizlendiği örtük oryantalizm yaklaşımı, televizyon programlarında
sıklıkla karşımıza çıkmaktadır.

Bu
çalışmada oryantalizm aracılığı ile yaratılan Türk imgesinin, 21. yüzyılda televizyon
aracılığıyla nasıl üretildiği araştırılmıştır. Çalışma kapsamında Michael
Palin’in 2007 yılında BBC kanalı için hazırladığı Michael Palin’s New Europe
programının “Eastern Delight” isimli ikinci bölümü incelenmiştir. Bu programın
seçilmesindeki amaç; seri halinde yapılan New Europe programlarında, Orta
Avrupa, Balkanlar ve eski Sovyet Cumhuriyeleri’ni kapsayacak şekilde Avrupa
Birliği’ne üye olmayan ülkelerin incelenmiş olmasıdır. Program aracılığı ile
Batı ve Doğu kültürleri arasındaki farklılıklar, bir batılının gözünden
anlatılmaktadır. Çalışmada göstergebilimsel çözümleme yöntemi kullanılmıştır.
Programda tercih edilen söylemin de ışığında, belirli göstergelerin üzerinde
durularak oryantalist imgelerin üretimine odaklanılmış ve bu göstergeler bir
tablo haline getirilmiştir. Yapılan değerlendirmeler sonucunda; programın
oryantalist bakış açısına bir alternatif sunamadığı ve çeşitli göstergeler
aracılığıyla Türkiye’yi kuşkuyla yaklaşılan, bilinmeyen bir fantezi sahasına dönüştürdüğü
tespit edilmiştir. 

Anahtar Kelimeler

Oryantalizm, Türk İmgesi, Göstergebilimsel Çözümleme

Kaynakça

• Afyoncu, Erhan (2003). On Soruda Avrupa’da Osmanlı Türk İmajı, Popüler Tarih, Aralık 2003, İstanbul, 16-21.
• Alarslan, Burcu (2005). Türk İmajının Görsel Yansımaları, Dünyada Türk İmgesi, Der: Özlem Kumrular, Kitap Yayınevi, İstanbul, 129-163.
• Balcı, Elif Nur Erkan (2013). Metnin Bilinçaltı: Edward Said’de Örtük Şarkiyatçılık, Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi Cilt:22, Sayı: 2, Bursa, 2013, 151-167.
• Bilgin, Nuri (1994). Sosyal Bilimlerin Kavşağında Kimlik Sorunu, Ege Yayıncılık, İzmir.
• Chandler, Daniel (2007). Semiotics: The Basics, Routledge, Oxford.
• Curtis, Michael (2009). Orientalism and Islam: European Thinkers on Oriental Despotism in the Middle East and India, Cambridge University Press, Cambridge.
• Fiske, John (1990). Introduction to Communication Studies, Routledge, London.
• Hall, Stuart (1993). Encoding, decoding, The Cultural Studies Reader, Ed. Simon During, Routledge, London, 90-103.
• Hall, Stuart (1992). The West and The Rest: Discourse and Power, Formations of Modernity: Understanding Modern Societies An Introduction, Der. Stuart Hall ve Bram Gieben, The Open University, Cambridge, 275-333.
• Kalmar, Ivan (2012). Early Orientalism Imagined Islam and the notion of sublime power, Routledge, Oxford.
• Keyman, Fuat (2002). Globalleşme, Oryantalizm ve Öteki Sorunu: 11 Eylül Sonrası Dünya ve Adalet, Doğu Batı Düşünce Dergisi Oryantalizm-II, Sayı 20, İstanbul, 11-33.
• Makzume, Erol ve Esra Kocabaşoğlu (2003). Cenevreli Türk Ressam-Jean Etienne Liotard, Toplumsal Tarih, Eylül 2003, İstanbul, 115-117.
• Parsa, Seyide (1999). Televizyon Göstergebilimi, Kurgu Anadolu Üniversitesi İletişim Bilimleri Fakültesi Uluslararası Hakemli İletişim Dergisi Sayı:16, Eskişehir, 15-28.
• Said, Edward W. (2000). Orientalism, Penguin, Londra.
• Servantie, Alain (2005). Batılıların Gözünde Türk İmajının Geçirdiği Değişimler, Dünyada Türk İmgesi, Der. Özlem Kumrular, Kitap Yayınevi, İstanbul, 27-87.
• Şentürk, Rıdvan (2009). Raymond Williams’ın Televizyon Teorisi, Selçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi Cilt:5 Sayı:4, Konya, 186-200.
• Yeğenoğlu, Melda (1998). Colonial Fantasies: Towards a Feminist Reading of Orientalism, Cambridge University Press, Cambridge.
• Behdad, Ali ve Juliet A. Williams (2012). “On Neo-Orientalism, Today”, We Are Standing Outside Time, http://www.entekhabi.org/Texts/Neo_Orientalism_Today.htm, Erişim Tarihi: 16.03.2018.
• Palin, Michael (2007). “Welcome To New Europe”, http://palinstravels.co.uk/static-207-15, Erişim Tarihi: 24.03.2018.