MÜCBİR SEBEP YA DA BABALIĞIN TERKİ: FORCE MAJEURE FİLMİNDE AİLE ANLATISININ GÖSTERGEBİLİMSEL ANALİZİ

Yıl 2021, Cilt: 6 Sayı: 1, 362 - 382, 01.05.2021

Neslihan Göker , Göksel Göker

https://doi.org/10.47107/inifedergi.870560

Cited By: 1

Öz

Sosyolojik bir olgu olarak aile, sinema filmlerinin ilgi duyduğu konulardan biridir. Ailenin bütün toplumların en önemli ve temel bileşenlerinden biri olması, onu evrensel bir olgu olarak değerlendirmeyi zorunlu kılmaktadır. Böylelikle her ülke sinemasında aile temsillerine yer verildiği görülmektedir. Ailenin evrenselliğinin aksine, kültürden kültüre farklılaşan özellikleri, aileyi ve aileye ilişkin anlatıları değiştirmektedir. Bu anlamda sinema filmlerinde ortaya konulan aile temsilleri, ülkenin kültürel özelliklerinden etkilenmektedir. Aile ile ilgili bir diğer önemli konu ise aile içerisinde ortaya çıkan toplumsal cinsiyet rolleridir. Bütün toplumlarda aile üyelerinden beklenen temel davranış kalıpları bulunmaktadır ve bunlar aile içi ilişkileri düzenleyen kurallar bütünü olarak kabul edilir. Ailede bireylerin toplumsal cinsiyet rollerini yerine getirmemesi, aile içi ilişkilerin zedelenmesine neden olmaktadır.
Sinemanın en bilinen ve tartışılan temsillerinin başında erkek temsilleri gelir. Erkek temsilleri içerisinde ise “baba figürü” toplumsal rollerle örülmüş, çoğu zaman kahramanvari bir kimliği ifade etmektedir. Ataerkil aile yapısında babadan aileyi ve özellikle de çocukları tehlikelere karşı koşulsuz koruması beklenir. Bu beklentilerin boşa çıkması, erkeği/babayı sorgulamayı ve bir itibar kaybını beraberinde getirmektedir. Force Majeure filminde toplum içerisinde genel kabul gören, toplum tarafından ona atfedilen sorumluluk alanında başarısız olan babanın aile içi kurtarıcılık ve liderlik rolleri tartışmaya açılır.
Bu çalışma kapsamında, anlatı yapısının merkezine aileyi alan İsveç yapımı Force Majeure (2014) filmi, aile ve aile içi toplumsal roller bağlamında çözümlenmektedir. Çalışmada göstergebilimsel yöntem esas alınmış, filmin anlatı yapısı çözümlenmiştir. Anlatı yapı çözümlemesinde; anlatıyı oluşturan kesitler belirlenmiş, filmin karakterleri ve karakterler arasındaki ilişkiler toplumsal roller açısından analiz edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Aile, Toplumsal Rol, Göstergebilim, Force Majeure, Anlatı Çözümlemesi

Kaynakça

• Referans1 Açar, M., Taşçıyan, A. (Sunucu). (2019). Film Arkası (Televizyon Programı) Force Majeure (Turist) Film Arkası 58. Bölüm. https://www.youtube.com/watch?v=FC1a5WR1hWk, Erişim Tarihi: 11.12.2020.
• Referans2Atay, T. (2004). “Erkeklik” En Çok Erkeği Ezer!. Toplum ve Bilim, 101, 11-30.
• Referans3 Aydın, M. (2000). Kurumlar Sosyolojisi. Ankara: Vadi.
• Referans 4 Barbalet, J. (2020). Toplumsal Rol. Bryan S. Turner (Ed.) Sosyoloji Sözlüğü (s. 915-916). İstanbul: Pinhan.
• Referans 5Burton, G. (1995). Görünenden Fazlası. (Çev. Nefin Dinç). İstanbul: Alan Yayıncılık.