Araştırma Makalesi
Yıl 2021,
Cilt: 6 Sayı: 1, 222 - 238, 01.05.2021
Öz
Hakikat sonrası çağ günümüzde sıkça karşımıza çıkan nitelendirmelerden biridir. Bunda geçtiğimiz yıllarda Oxford Sözlüğü tarafından post-truth kavramının yılın kelimesi olarak seçilmiş olmasının payı büyüktür. Bu çalışmada hakikat sonrası çağ bağlamında yeni medyanın habercilik anlayışı ele alınmış ve son yıllarda yeni medyada oldukça yükselişe geçen parodi haberler söz konusu çağın özellikleri ile ilişkilendirilmiştir. Çalışmada tümüyle kurgu olan parodi haberlerin gerçeklik statüsü kazanarak haber medyasında ne şekilde sunulduğunu ve bu durumun ne gibi sonuçları olabileceğini ortaya koymak amaçlanmıştır. Buradan hareketle çalışmanın temel sorunsalı olan parodi haberlerin etik açıdan doğurabileceği sorunlar tartışılmıştır. Haber medyasında gerçek gibi sunulan dört parodi haber örneği ayrıntılı şekilde analiz edilmiş ve değerlendirilmiştir. Çalışmanın sonuç bölümünde ise parodi haberlerin gerçek birer haber olarak aktarılmasının etik açıdan ortaya çıkarabileceği sıkıntıların önlenebilmesi adına bazı öneriler sunulmuştur.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Akyüz, S. S. (2020). Yanlış Bilgi Salgını: COVID-19 Salgını Döneminde Türkiye’de Dolaşıma Giren Sahte Haberler. Akdeniz Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 34, 422-444. DOI: 10.31123/akil.779920.
- Baudrillard, J. (2011). Simülarklar ve Simülasyon, (Çev: Oğuz Adanır), Doğu Batı Yayınları: Ankara.
- Bauman, Z. (2018). Akışkan Modern Dünyadan 44 Mektup, (Çev: Pelin Siral), İstanbul: Habitus Yayınları.
- Brennen, J. S., Simon, F., Howard, P. N., Nielsen, R. N. (2020). Types, Sources, and Claims of COVID-19 Misinformation. Reuters Institute Report, Factsheet, April 2020
- Chandler, D. ve Munday, R (2018). Medya ve İletişim Sözlüğü, (Çev: Babacan Taşdemir), İstanbul: İletişim Yayınları.
- Edson C. Tandoc Jr., Zheng Wei Lim & Richard Ling (2018) Defining “Fake News”, Digital Journalism, 6:2, 137-153, DOI: 10.1080/21670811.2017.1360143
- Galtung, J. and Ruge, M. H. (1965). “The Structure of Foreign News The Presentation of the Congo, Cuba and Cyprus Crises in Four Norwegian Newspapers”, Journal of Peace Research, Vol. 2, No. 1, pp. 64-91.
- Garfield, S. (2012). Tam Benim Tipim, (Çev: Sabri Gürses), İstanbul: Domingo Yayıncılık.
- Gönenç, E.Ö. ve Kılınç, H. (2020). İnternet Gazeteciliği ve Etik, Aytekin İşman, Aydın Ziya Özgür ve Mustafa Öztunç (Ed). İletişim Çalışmaları, Sakarya Üniversitesi Yayınları No: 205., s.97- 116
- İşliyen, M. (2019). Yeni Gazetecilik Pratiği: Dünün Haberlerinden An’ın Haberlerine, Mustafa İşliyen ve Fadime Şimşek İşiyen (Ed). Dijital Gazetecilik ve İletişim, Konya: LiteraTürk Yayınları, s. 119-148.
- Jeanneney, J. N. (1998). Başlangıcından Günümüze Medya Tarihi, (Çev: Esra Atuk), İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
- Karagöz, K. (2018). Post-Truth Çağında Yayıncılığın Geleceği, TRT Akademi, Cilt 03, Sayı 06, s. 678-709.
- Keyes, R. (2019). Hakikat Sonrası Çağ/Günümüz Dünyasında Yalancılık ve Aldatma, (Çev: Deniz Özçetin), Ankara: Deli Dolu Yayınevi.
- Koç, O. (2015), “Komik Olanın Peşinde: Parodi”, Türk Dili, Kasım-Aralık,CIX, 767-768: 233-238.
- Managing the COVID-19 infodemic: Promoting healthy behaviours and mitigating the harm from misinformation and disinformation, Erişim adresi: https://www.who.int/news/item/23-09-2020-managing-the-covid-19-infodemic-promoting-healthy-behaviours-and-mitigating-the-harm-from-misinformation-and-disinformation#:~:text=An%20infodemic%20is%20an%20overabundance,will%20continue%20to%20thrive.
- Mutlu, E. (2012). İletişim Sözlüğü, Ankara: Sofos Yayınları.
- Newport, C. (2019). Dijital Minimalizm/Ekran Bağımlılığı ve Teknoloji Yor-gunluğu Sarmalından Kurtulmak İçin Bir Yol Haritası, Çev: Cansen Mavituna, İstanbul: Metropolis Yayıncılık.
- Östgaard, E. (1965). “Factors Influencing the Flow of News”, Journal of Peace Research, Vol. 2, No. 1, pp. 39-63.
- Özdemir, S., (2015). ‘Alaycı Taklit’ ile ‘Yeniden Yazma’ Arasında Bir Teknik: Parodi. Türk Dili, no.761., s. 78-80.
- Pavlik, J. V. (2013). Yeni Medya ve Gazetecilik, (Çev: Müge Demir ve Berrin Kalsın), Ankara: Phoenix Yayınevi.
- Postman, N. (2013). Teknopoli Kültürün Teknolojiye Teslim Oluşu, (Çev: Mustafa Emre Yılmaz), Ankara: Sentez Yayıncılık.
- Sakallı, N. (2006). Sosyal Etkiler/Kim Kimi Nasıl Etkiler?, Ankara: İmge Kitabevi.
- Sinclair, C 2019, 'Parody: Fake news, regeneration and education', Postdigital Science and Education, pp. 1-17. https://doi.org/10.1007/s42438-019-00054-x
- Sine Nazlı, R. ve Kara, M. (2020) “Yeni Medya Gazeteciliğinde Yalan Haberle Mücadele:Teyit.Org Örneği”, Ed: Salih Tiryaki, Konya: Literatürk, s. 131 -155.
- Sterling, C. ve Kittross, J. M. (2011). “Radyo Programcılığının Altın Çağı”, (Çev: Berkay Ersöz), David Crowley ve Paul Heyer (Ed)., İletişim Tarihi, Ankara: Siyasal Kitabevi.
- Tokgöz, Oya (2003). Temel Gazetecilik, Ankara: İmge Kitabevi.
- Wardle C. and Derakhshan H. (2017) Information Disorder: Toward an Interdisciplinary Framework for Research and Policymaking . Strasbourg: Council of Europe, https://rm.coe.int/information-disorder-toward-an-interdisciplinary-framework-for-researc/168076277c
- http://www.gazetevatan.com/hamilelik-suresi-5-aya-inecek--440570-gundem/
- https://dictionary.cambridge.org/tr/s%C3%B6zl%C3%BCk/ingilizce/parody
- https://teyit.org/bir-hint-restorani-yalan-haberler-yuzunden-kapanmanin-esigine-nasil-geldi
- https://teyit.org/italyada-gocmenlerin-kaldigi-manastirda-9-rahibenin-hamile-kaldigi-iddiasi
- https://www.aa.com.tr/tr/bilim-teknoloji/buyuyebilen-robot-gelistirildi-/546830
- https://www.aa.com.tr/tr/yasam/aadan-1-nisan-sakasi/547504
- https://www.basinkonseyi.org.tr/basin-meslek-ilkeleleri/
- https://www.bbc.com/news/blogs-trending-52474347
- https://www.hurriyet.com.tr/dunya/ermeniler-fikra-gibi-haberi-gercek-sandi-14241371
- https://www.malumatfurus.org/banu-avar-zaytung-haberini-gercek-sanmisti/
- https://www.malumatfurus.org/devlet-bahceliye-asi-yapan-hemsire/
- https://www.oxfordlearnersdictionaries.com/definition/english/post-truth
- https://www.sabah.com.tr/teknokulis/haberler/2016/03/31/japon-bilim-adamlari-buyuyebilen-robot-gelistirildi
- https://www.sabah.com.tr/yasam/2012/04/01/hamilelik-suresi-5-aya-iniyor
- https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/21670811.2017.1360143?journalCode=rdij20
- https://www.tandfonline.com/toc/rdij20/6/2?nav=tocList
- https://www.tgc.org.tr/bildirgeler/t%C3%BCrkiye-gazetecilik-hak-ve-sorumluluk-bildirgesi.html
Toplam 44 adet kaynakça vardır.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | İletişim ve Medya Çalışmaları |
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 1 Mayıs 2021 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2021 Cilt: 6 Sayı: 1 |
