TÜRKİYE’DE VE DÜNYA’DA KİŞİLERARASI İLETİŞİM LİSANSÜSTÜ EĞİTİMİ PROGRAMLARINA YÖNELİK BİR İÇERİK ANALİZİ

Yıl 2024, Cilt: 9 Sayı: 1, 158 - 190, 30.05.2024

Ayşen Temel Eğinli , Ekin Karakuyu

https://doi.org/10.47107/inifedergi.1418256

Öz

TÜRKİYE’DE VE DÜNYA’DA KİŞİLERARASI İLETİŞİM LİSANSÜSTÜ EĞİTİMİ PROGRAMLARINA YÖNELİK BİR İÇERİK ANALİZİ

Öz
Bilgi toplumunda hızlı ve sürekli bir değişim halindeki bilginin edinilmesi ve üretilmesi için eğitim en kritik değerdir. Eğitimin sağlanması anlamında önemli bir role sahip olan üniversiteler, global dünyada birer dünya vatandaşı olacak bireylerin meslek edinmesi ve gelişimi için gerekli bilgi donanımını sunmaktadır. Bu anlamda günümüz insanının 21. yüzyıla ilişkin yeterlilikleri kazanmasında lisansüstü eğitim, rekabetçi işgücü arasında farklılaşabilmek için önemli bir gereklilik olarak ortaya çıkmıştır. İletişim bilimi eğitimi, disiplinlerarası bir nitelik taşımakla birlikte Dünya tarihindeki izi yaklaşık yüz yıl öncesine kadar gitmektedir. Günümüzde iletişim bilimi eğitimi lisans düzeyinde önemini korumaktadır. Aynı zamanda lisansüstü (yüksek lisans ve doktora) programlarla daha spesifik alanlarda uzmanlaşma sağlamaktadır. Kişilerarası iletişim lisansüstü eğitimi de spesifik alanlardan biridir. Tüm dünyada önemi giderek artmakta ve bir iletişim bilimi alanı olmaya devam etmektedir. Bu çalışmada Türkiye’de ve Dünya’da “kişilerarası iletişim” adı ile eğitim veren lisansüstü programlar içerik analizi yöntemi ile incelenmiş ve kişilerarası iletişim lisansüstü eğitimine ilişkin veriler betimlenmiştir. Sonuçta ise kişilerarası iletişim lisansüstü eğitiminin Türkiye’de sadece 3, Dünya’da ise en çok ABD’de olacak şekilde 19 üniversite tarafından verildiği bulgulanmıştır. Bununla birlikte diğer ülkelerde kişilerarası iletişimi içeren ancak farklı isimlerle lisansüstü programların yer aldığı ya da kişilerarası iletişim alanlarını daha da spesifik olarak vermekte olan programlar tespit edilmiştir.
Anahtar Kelimeler: iletişim, iletişim bilimi, lisansüstü eğitim, kişilerarası iletişim, kişilerarası iletişim lisansüstü eğitimi.

A CONTENT ANALYSIS ON INTERPERSONAL COMMUNICATION POSTGRADUATE EDUCATION PROGRAMS IN TURKEY AND THE WORLD

Abstract
In the information society, education is the most important value for the acquisition and production of constantly and rapidly changing knowledge. At this point, universities come to the forefront as institutions that provide the necessary knowledge for the profession and development of individuals who will become citizens of the global world. Today, graduate education has emerged as an important necessity for individuals to acquire 21st century competencies in order to differentiate among the competitive workforces. At this point, communication science education, which has an interdisciplinary nature, started to be given in the world about a hundred years ago. Today, while communication science education remains important at the undergraduate and graduate level, postgraduate (master’s and doctorate) programs provide specialization in more specific fields. Interpersonal communication postgraduate education is one of these specific fields and continues to be an increasingly important field of communication science all over the world. In this study, the content analysis method was used to examine postgraduate programs in Turkey and in the world that offer education under the name of “interpersonal communication” and to describe the data on interpersonal communication graduate education. As a result, it was found that only 3 universities in Turkey offer graduate programs in interpersonal communication, while there are 19 universities in the USA. However, in other countries, it was found that there are postgraduate programs that include interpersonal communication but with different names or programs that offer more specific interpersonal communication fields.
Keywords: communication, communication science, postgraduate education, interpersonal communication, interpersonal communication postgraduate education.

Anahtar Kelimeler

iletişim, iletişim bilimi, lisansüstü eğitim, kişilerarası iletişim, kişilerarası iletişim lisansüstü eğitimi

Kaynakça

• Abadan Unat, N. (1972). Batı avrupa ve Türkiye’de basın yayın öğretimi. Ankara: Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayınları.
• Adam, G. S. (2001). The education of journalists. Journalism, 2(3), 315-339. https://doi.org/https://doi.org/10.1177/146488490100200309
• Afifi, W. A., & Guerrero, L. K. (2000). Motivations underlying topic avoidance in close Relatioships. In S. Petrnio (Ed.), Balancing the secrets of private disclosures, (p. 165-181). New York: Lawrence Erlbaum.
• Alemdar, K., & Erdoğan, İ. (2001). İletişim, Cumhuriyet Döneminde Türkiye’de bilim: Sosyal bilimler-II. Ankara: TÜBA Yayınları.
• Alhas, A. (2006). Lisansüstü eğitim yapmakta olan milli eğitim bakanlığı öğretmenlerinin lisansüstü eğitime bakış açıları (Ankara ili örneği). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Yayımlanmamış Yüksek lisans Tezi, Ankara.
• Alver, F. (2007). Gazeteciliğin kuramsal temelleri. İstanbul: Beta Yayınları.
• Alver, F., & Sarısakaloğlu, A. (2023). Communication science in Türkiye: How communication research and education developed over the years. Publizistik, 68(1), 89-108. https://doi.org/https://doi.org/10.1007/s11616-022-00766-4
• Ananiadou, K., & Claro, M. (2009). 21st century skills and competences for new millennium learners in OECD countries. OECD Education Working Papers (No. 41). https://doi.org/https://doi.org/10.1787/218525261154
• Anderson, R. E. (2008). Implications of the information and knowledge society for education. In J. Voogt & G. Knezek (Eds.), International handbook of information technology in primary and secondary education, (p. 5-22). New York: Springer.
• Ankara Üniversitesi İletişim Fakültesi (2023). Fakülte hakkında – İletişim fakültesi, http://www.ilef.ankara.edu.tr/fakulte-hakkinda/, Erişim Tarihi: 20.08.2023.
• Ansari, A. (2021). The role of interpersonal communication skills in human resource and management. International Journal of Science and Research, 10(11), 916-922.
• Anwar, C. R. (2016). Communication in education: An abandoned research (Phenomenological study of communication of education in makassar). Prosiding ICTTE FKIP UNS 2015, 1, 350-356.
• Argyle, M. (1994). The psychology of intetpersonal behaviour (5th Edition). UK: Penguin.
• Arık, B. M., & Bayram, F. (2011). İletişim eğitimi ve iletişim akademisyenleri: Veriler ışığında genel bir değerlendirme. Akdeniz Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 15, 81-98. https://dergipark.org.tr/tr/pub/akil/issue/48080/607905
• Atabek, Ü., & Atabek, G. Ş. (2014). İletişim eğitiminde farklı perspektifler: Öğrenciler, akademisyenler ve meslek mensuplarının iletişim eğitimi hakkındaki tutumları. İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, 38, 148-163. https://dergipark.org.tr/tr/pub/ikad/issue/67964/995683
• Aziz, A. (2015). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri ve teknikleri. Ankara: Nobel Yayınları.
• Baltacı, A. (2018). Nitel araştırmalarda örnekleme yöntemleri ve örnek hacmi sorunsalı üzerine kavramsal bir inceleme. BEÜ SBE Dergisi, 7(1), 231-274. https://dergipark.org.tr/tr/pub/bitlissos/issue/38061/399955
• Başer, N., Narlı, S., & Günhan, B. (2005). Öğretmenlerin lisansüstü eğitim almalarında yaşanan sorunlar ve çözüm önerileri. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 17. https://dergipark.org.tr/tr/pub/deubefd/issue/25433/268383
• Beebe, S. A., Beebe, S. J., Redmond, M. V, Rigolosi, S., Beebe Peggy, M., Redmond, E., & Maroney, B. (2014). Interpersonal communication relating to others. Boston: Allyn and Bacon.
• Beebe, S. A., Beebe, S. J., & Redmond, M. V. (2022). Interpersonal communication relating to others (Ninth Edition). Boston: Pearson.
• Berger, C. R. (1977). Interpersonal communication theory and research: An overview. In B. D. Ruben (Ed.), Communication yearbook 1, (p. 217-228). New Brunswick: Transaction.
• Berger, C. R. (1991). Communication theories and other curios. Communication Monographs, 58, 101-113. https://doi.org/https://doi.org/10.1080/03637759109376216
• Berger, C. R. (1992). Curiouser and curiouser curios. Communication Monographs, 59, 101-107. https://doi.org/https://doi.org/10.1080/03637759209376254
• Berger, C. R. (2005). Interpersonal communication: Theoretical perspectives, future prospects. Journal of Communication, 55(3), 415-447. https://doi.org/https://doi.org/10.1111/j.1460-2466.2005.tb02680.x
• Berger, C. R., & Calabrese, R. J. (1975). Some explorations in initial interaction and beyond: Toward a developmental theory of interpersonal communication. Human Communication Research, 1, 99-112. https://doi.org/https://doi.org/10.1111/j.1468-2958.1975.tb00258.x
• Berlo, D. K. (1960). The process of communication: An introduction to theory and practice. New York: Holt, Rinehart, & Winston.
• Bowling Green State University (2023). Ph.D. program, https://www.bgsu.edu/arts-and-sciences/media-and-communication/graduate/phd-program.html, Erişim Tarihi: 20.08.2023.
• Bowling Green State University (2024). Ph.D. program, https://www.bgsu.edu/arts-and-sciences/media-and-communication/graduate/phd-program.html, Erişim Tarihi: 24.03.2024.
• Bozan, M. (2012). Lisansüstü eğitimde nitelik arayışları. Sosyal ve Beşerî Bilimler Dergisi, 4(2), 177-187. https://dergipark.org.tr/tr/pub/sobiadsbd/issue/11354/135707
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Erkan Akgün, Ö., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2022). Eğitimde bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
• Carassa, A., & Colombetti, M. (2015). Interpersonal communication as social action. Philosophy of the Social Sciences, 45(4-5), 407-423. https://doi.org/10.1177/0048393115580265
• Chacko, A. (2021). A conceptual study of interpersonal communication among colleagued: Needs, importance and challenges. International Journal of Creative Research Thoughts, 9(8), 879-882.
• Chapman University (2023). Ph.D. in communication, https://www.chapman.edu/communication/graduate/phd-in-communication.aspx, Erişim Tarihi: 20.08.2023.
• Chapman University (2024). Ph.D. in communication, https://www.chapman.edu/communication/graduate/phd-in-communication.aspx, Erişim Tarihi: 24.03.2024.
• Cohen, L., Manion, L., & Morrison, K. (2000). Research methods in education (5th Ed.). London: Routledge Falmer.
• Coover, G. E., & Murphy, S. T. (2000). The communicated self: Exploring the interaction between self and social context. Human Communication Research, 26(1), 125-147. https://doi.org/https://doi.org/10.1111/j.1468-2958.2000.tb00753.x
• Çakar, Ö. (1997). Fen Bilimleri Alanında Bilim Adamı Yetiştirme-Lisansüstü Eğitim. Ankara: TÜBA Yayını.
• Deveci, T. (2019). Interpersonal communication predispositions for lifelong learning: The case of first year students. Journal of Education and Future year, 15, 77-94. https://doi.org/https://doi.org/10.30786/jef.358529
• DeVito, J. A. (2022). The interpersonal communication book. New York: Pearson.
• Dilci, T. (2009). Eğitim bilimleri alanında yürütülen lisansüstü eğitiminin öğrenci ve öğretim elemanları görüşlerine dayalı olarak durumunun değerlendirilmesi. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayınlanmamış Doktora Tezi, Elazığ.
• Eastern Illinois University (2023). Eastern Illinois University communication studies – Interpersonal communication, https://www.eiu.edu/commstudies/interpersonal.php, Erişim Tarihi: 20.08.2023.
• Eastern Illinois University (2024). Interpersonal communication, https://www.eiu.edu/commstudies/interpersonal.php, Erişim Tarihi: 24.03.2024.
• Ege Üniversitesi (2023). Sosyal bilimler enstitüsü, https://sosbilen.ege.edu.tr/, Erişim Tarihi: 20.08.2023.
• Ege Üniversitesi (2024). İletişim fakültesi, https://iletisim.ege.edu.tr/tr-4572/hit.html, Erişim Tarihi: 24.03.2024.
• Fähnrich, B., Wilkinson, C., Weitkamp, E., Heintz, L., Ridgway, A., & Milani, E. (2021). RETHINKING science communication education and training: Towards a competence model for science communication. Frontiers in Communication, 6, 795198. https://doi.org/https://doi.org/10.3389/fcomm.2021.795198
• Festinger, L. (1954). A theory of social comparison processes. Human Relations, 7(2), 117-140. https://doi.org/https://doi.org/10.1177/0018726754007002
• Festinger, L. (1957). A theory of cognitive dissonance. California: Stanford University Press.
• Gable, S. L., & Shean, G. D. (2000). Perceived social competence and depression. Journal of Social and Personal Relationships, 17(1), 139-150. https://doi.org/https://doi.org/10.1177/0265407500171007
• Gömleksiz, M. N., & Et, S. Z. (2013). Öğretmen adaylarının lisansüstü eğitime ilişkin metaforik algıları. Sakarya Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü VI. Ulusal Lisansüstü Eğitim Sempozyumu Bildiriler Kitabı, 10-11 Mayıs 2013, Sakarya: Sakarya Üniversitesi Basımevi.
• Günay, D. (2018). Türkiye’de lisansüstü eğitim ve lisansüstü eğitime felsefi bir bakış. Journal of University Research, 1(2), 71-88. https://doi.org/https://doi.org/10.32329/uad.450965
• Güven, İ., & Tunç, B. (2007). Lisansüstü öğretim becerilerinin akademik sorunları (Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Örneği). Mili Eğitim Dergisi, 173, 157-172.
• Hacıoğlu, Y. (2021). The effect of STEM education on 21st century skills: Preservice science teachers’ evaluations. Journal of STEAM Education, 4(2), 140-167. https://dergipark.org.tr/en/pub/steam/issue/60419/912067
• Hargie, O. (2011). Skilled interpersonal communication, research, theory and practice. London: Routledge.
• Hart Research Associates. (2009). Trends and emerging practices in general education based on a survey among members of the association of American colleges and universities conducted. Washington, DC: Hart Research Associates Publications.
• Hartley, P. (1999). Interpersonal communication (2nd Ed.). London: Routledge.
• Heider, F. (1958). The psychology of interpersonal relations. New Jersey: Wiley.
• İnuğur, M. N. (1988). Türk basınında iz bırakanlar. İstanbul: Der Yayınları.
• İstanbul Üniversitesi (2023a). İletişim fakültesi, https://iletisim.istanbul.edu.tr/tr/content/fakultemizin-tanitim-sayfasi/fakulte-tarihi, Erişim Tarihi: 20.08.2023.
• İstanbul Üniversitesi (2023b). Sosyal bilimler enstitüsü, https://sosyalbilimler.istanbul.edu.tr/tr/_, Erişim Tarihi: 20.08.2023.
• İstanbul Üniversitesi (2024). İstanbul Üniversitesi eğitim bilgi sistemi, https://ebs.istanbul.edu.tr/home/amachedef/?id=7158&birim=kisilerarasi_iletisim__tezli_yuksek_lisans_programi_(orgun_ogretim), Erişim Tarihi: 24.03.2024.
• Indiana University (2023). PhD health communication, https://liberalarts.iupui.edu/departments/communication-studies/current-students/phd-in-health-communication/, Erişim Tarihi: 20.08.2023.
• Kahan, D. M., Peters, E., Wittlin, M., Slovic, P., Ouellette, L. L., Braman, D., & Mandel, G. (2012). The polarizing impact of science literacy and numeracy on perceived climate change risks. Nature Climate Change, 2(10), 732-735. https://doi.org/10.1038/nclimate1547
• Karakütük, K. (2002). Öğretim üyesi ve bilim insanı yetiştirme-lisansüstü öğretimin planlanması. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Karaman, S., & Bakırcı, F. (2010). Türkiye’de lisansüstü eğitim: Sorunlar ve çözüm önerileri. The Journal of Social Sciences Research, 5(2), 94-114. https://dergipark.org.tr/en/pub/gopsbad/issue/48557/616554
• Kent State University (2023). Kent campus, https://www.kent.edu/, Erişim Tarihi: 20.08.2023.
• Kent State University (2024). Interpersonal communication, https://www.kent.edu/cci/interpersonal-communication-phd-communication-information, Erişim Tarihi: 24.03.2024.
• Knapp, M. L., & Daly, J. A. (2011). Background and current trends in the study of interpersonal communication. In M. L. Knapp & J. A. Daly (Eds.), The Sage handbook of interpersonal communication, (p. 3-22). Thousand Oaks, CA: Sage.
• Knapp, M. L., Vangelisti, A. L., & Caughlin, J. P. (2014). Interpersonal communication and human relationships. New York: Pearson Education.
• Lac, A. (2016). Content analysis. In R. J. R. Levesque (Ed.), Encyclopedia of adolesence, (p. 1-5). New York: Springer International.
• Larson, C., Backlund, P., Redmond, M., & Barbour, A. (1978). Assessing functional communication. Illinois: Speech Communication Association Publications.
• Leary, M. (2001). Towards a conceptualization of interpersonal rejection. In M. Leary (Ed.), Toward a conceptualization of interpersonal rejection, (p. 3-21). New York: Oxford University Press.
• Levy, F., & Murnane, R. J. (2005). How computerized work and globalization shape human skill demands. In M. M. Suarez-Orozco (Ed.), Learning in the global era, (p. 137-158). California: University of California Press.
• Liberty University (2023). Liberty university, https://www.liberty.edu/, Erişim Tarihi: 20.08.2023.
• Liberty University (2024). Master’s in interpersonal communication, https://www.liberty.edu/residential/communication-and-the-arts/masters/professional-communication/interpersonal-communication/, Erişim Tarihi: 24.03.2024.
• Llorente, C., & Revuelta, G. (2023). Models of teaching science communication. sustainability, 15, 5172. https://doi.org/https://doi.org/10.3390/su15065172
• Longnecker, N. (2009). Sharing science with better science communication. Issues, 87, 37-40. https://search.informit.org/doi/abs/10.3316/ielapa.200906921
• Longnecker, N. (2016). An integrated model of science communication — More than providing evidence. Journal of Science Communication, 15(5), 1-12. https://doi.org/https://doi.org/10.22323/2.15050401
• Longnecker, N. (2022). Twenty years of teaching science communication — a personal reflection. Journal of Science Communication, 21(7), 1-9. https://doi.org/https://doi.org/10.22323/2.21070306
• Louisiana State University (2023). LSU department of communication studies, https://www.lsu.edu/hss/cmst/graduate/prospective_students.php, Erişim Tarihi: 20.08.2023.
• Louisiana State University (2024). Prospective graduate students, https://www.lsu.edu/hss/cmst/graduate/prospective_students.php, Erişim Tarihi: 24.03.2024.
• Manning, J. (2014). A constitutive approach to interpersonal communication studies. Communication studies, 65(4), 432-440. https://doi.org/10.1080/10510974.2014.927294
• Manning, J. (2020). Interpersonal communication. In D. L. Merskin (Ed.), The SAGE international encyclopedia of mass media and society, (p. 1-5). Thousand Oaks, CA: Sage.
• Marmara Üniversitesi. (2023). Sosyal bilimler enstitüsü, https://sbe.marmara.edu.tr/, Erişim Tarihi: 20.08.2023.
• Marmara Üniversitesi. (2024). İletişim fakültesi, http://hit.iletisim.marmara.edu.tr/lisansustu-programlar/kisilerarasi-iletisim, Erişim Tarihi: 24.03.2024.
• Morreale, S. P., Valenzano, J. M., & Bauer, J. A. (2017). Why communication education is important: a third study on the centrality of the discipline’s content and pedagogy. Communication Education, 66(4), 402-422. https://doi.org/https://doi.org/10.1080/03634523.2016.1265136
• Mutlu, E. (1998). Tartışma: İletişim eğitimi. Kültür ve İletişim Dergisi, 1(2), 16-27.
• Nas, S., Peyman, D., & Arat, Ö. G. (2016). Bireylerin yüksek lisans yapma nedenleri üzerine bir araştırma. Dokuz Eylul University The Journal of Graduate School of Social Sciences, 18(4), 571-599. https://doi.org/https://doi.org/10.16953/deusbed.53127
• National Research Council (US) Board on Science Education. (2010). Exploring the intersection of science education and 21st century skills: A workshop summary. Washington, DC: National Academies Press.
• Naumovski, V., Dana, L., Pesakovic, G., & Fidanoski. F. (2017). Why interpersonal communication is important in public administration? Współczesne Problemy Ekonomiczne, 1(14), 55-77. https://doi.org/https://doi.org/10.18276/wpe.2017.14-04
• Nebrasca-Lincoln University (2023). Communication studies, http://ace.unl.edu, Erişim Tarihi: 20.08.2023.
• OECD. (2019). Benchmarking higher education system performance. Paris: OECD Publishing.
• Ohio University (2023). Program: Communication studies, https://www.catalogs.ohio.edu/preview_program.php?catoid=64&poid=18015&returnto=5152, Erişim Tarihi: 20.08.2023.
• Ohio University (2024). Communication studies – PhD, https://www.ohio.edu/scripps-college/comm-studies/phd, Erişim Tarihi: 24.03.2024.
• Okay, A. (2003). Public relations education in Turkey. European PR News, 2(3), 19-27.
• Ottava University (2023). Master of communication, https://catalogue.uottawa.ca/en/graduate/master-communication/, Erişim Tarihi: 20.08.2023.
• Patton, M. Q. (2014). Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri. (Çev. M. Bütün ve S. B. Demir). Ankara: Pegem Akademi.
• Phillips, E. (1978). The social skills basis of psychopathology. New York: Grune and Stratton.
• Polat, M., Polat, H., Süren, S., Saldüz, İ., Polat, İ., Polat, M., Öter, D. K., & Kılıç, B. (2022). Lisansüstü öğrencilerin lisansüstü eğitime ilişkin görüşleri. The Journal of International Lingual Social and Educational Sciences, 8(1), 42-57. https://doi.org/https://doi.org/10.34137/jilses.1093081
• Punch, K. F. (2020). Sosyal Araştırmalara Giriş: Nicel ve Nitel Yaklaşımlar. (Çev. D. Bayrak, H. B. Arslan ve Z. Akyüz). Siyasal Kitapevi.
• Roloff, M. E., & Berger, C. R. (1982). Social cognition and communication. Thousand Oaks, CA: Sage.
• Ross, B. I., & Richards, J. I. (2008). A century of advertising education. Austin, TX: American Academy of Advertising.
• Sarkın, Ş. D. B. (2022). Covid-19 pandemi sürecinde lisansüstü eğitimde değerlendirme yaklaşımları ve yansımaları. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. https://doi.org/https://doi.org/10.9779.pauefd.1075650
• Sherif, M., & Hovland, C. I. (1961). Social judgment: Assimilation and contrast effects in communication and attitude change. New Haven, CT: Yale University Press.
• Shrestha, B., Pokhrel, Y. R., & Butterworth, K. (2016). Determinants of postgraduate students’ choices of speciality. Journal of the Nepal Medical Association, 54(201), 1-7. https://doi.org/https://doi.org/10.31729/jnma.2808
• Skinner, K. L., Charles, S. J. H., McPherson, K. B. A., & Simpson, M. D. (2016). Improving students’ interpersonal skills through experiential small group learning. Journal of Learning Design, 9(1), 21-36. https://doi.org/http://dx.doi.org/10.5204/jld.v9i1.232
• Solmaz, B., Arslan, A., Oğuz Aydın, B., & Duğan, Ö. (2012). Türkiye’de halkla ilişkiler lisans eğitimi üzerine bir değerlendirme. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 27, 253-269. https://dergipark.org.tr/en/pub/susbed/issue/61804/924602
• Southern Illinois University Edwardsville (2023). SIUE, https://www.siue.edu/, Erişim Tarihi: 20.08.2023.
• Southern Illinois University Edwardsville (2024). Applied communication studies, https://www.siue.edu/academics/graduate/degrees-and-programs/applied-communication/specialization-interpersonal-communication, Erişim Tarihi: 24.03.2024.
• The University of Arizona (2023). The department of communication, https://comm.arizona.edu/graduate-overview, Erişim Tarihi: 20.08.2023.
• The University of Arizona (2024). Graduate overview, https://comm.arizona.edu/graduate-overview, Erişim Tarihi: 24.03.2024.
• The University of Iowa (2023). The university of Iowa, https://uiowa.edu/, Erişim Tarihi: 20.08.2023.
• The University of Iowa (2024). Communication studies, https://catalog.registrar.uiowa.edu/liberal-arts-sciences/communication-studies/communication-studies-ma/, Erişim Tarihi: 24.03.2024.
• The University of Manchester (2023). The university of Manchester, https://www.manchester.ac.uk/, Erişim Tarihi: 20.08.2023.
• The University of Oklahoma (2023). The university of Oklahoma, https://www.ou.edu/cas/comm/academics/graduate/areas/interpersonal, Erişim Tarihi: 20.08.2023.
• The University of Oklahoma (2024). Graduate studies, https://www.ou.edu/cas/comm/academics/graduate, Erişim Tarihi: 24.03.2024.
• The University of Texas at Austin (2023). The university of Texas at Austin, https://www.utexas.edu/, Erişim Tarihi: 20.08.2023.
• The University of Texas at Austin (2024). Degree requirements, https://commstudies.utexas.edu/graduate/degree-requirements, Erişim Tarihi: 24.03.2024.
• Tokgöz, O. (2003). Türkiye’de iletişim eğitimi: elli yıllık bir geçmişin değerlendirilmesi. Kültür ve İletişim, 6(1), 9-32. https://dergipark.org.tr/tr/pub/kulturveiletisim/issue/71493/1150857
• Tokgöz, O. (2006). Türkiye’de iletişim araştırmalarında iletişim eğitiminin rolü ve önemi. Küresel İletişim Dergisi, 1, 1-12.
• Topuz, H. (2003). II. Mahmut’tan holdinglere Türk basın tarihi. İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Tosun, M. (2012). Lisansüstü eğitimde kalite yönetimi: İnönü üniversitesi sosyal bilimler Enstitüsü’nde bir uygulama. İnönü Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Malatya.
• Türkiye İstatistik Kurumu (2022). 2022-2023 Yükseköğretim istatistikleri öğrenim düzeyine göre öğrenci sayısı, https://istatistik.yok.gov.tr/, Erişim Tarihi: 20.08.2023.
• Twebaze, R. (2023). Program progression and completion among postgraduate students at Bishop Stuart university. Bishop Stuart University Journal of Development, Education & Technology, 1(2), 83-100. https://doi.org/https://doi.org/10.59472/jodet.v1i2.27
• University at Albany-SUNY (2023). MA communication, https://www.albany.edu/communication/programs/macommunication#programofstudy, Erişim Tarihi: 20.08.2023.
• University at Albany-SUNY (2024). Communication, https://www.albany.edu/communication/programs/ma-communication#programofstudy, Erişim Tarihi: 24.03.2024.
• University of Aberdeen (2023). Global business communication, https://www.abdn.ac.uk/study/postgraduate-taught/degree-programmes/252/global-business-communication/, Erişim Tarihi: 20.08.2023.
• University of Connecticut (2023). Department of communication, https://comm.uconn.edu/graduate/overview/, Erişim Tarihi: 20.08.2023.
• University of Connecticut (2024). Graduate orogram overview, https://comm.uconn.edu/graduate/overview/, Erişim Tarihi: 24.03.2024.
• University of Delaware (2023). University of Delaware, https://www.communication.udel.edu/grad-program/prospective-phd-students, Erişim Tarihi: 20.08.2023.
• University of Delaware (2024). Grad study in communication, https://www.communication.udel.edu/grad-program/prospective-grad-students, Erişim Tarihi: 24.03.2024.
• University of Europe for Applied Sciences (2023). Communication design, https://www.ue-germany.com/programmes/art-and-design/bachelor/communication-design, Erişim Tarihi: 20.08.2023.
• University of Georgia (2023). Communication studies, https://grad.uga.edu/?s=communication&post_type=degree, Erişim Tarihi: 20.08.2023.
• University of Johannesburg (2023). Communication studies, https://www.uj.ac.za/faculty/faculty-of-humanities/department-of-communication-and-media/, Erişim Tarihi: 20.08.2023.
• University of Jyväskylä. (2023) MA language, globalization and intercultural communication, https://www.jyu.fi/en/study-with-us/masters-degree-programmes/masters-degree-programme-in-language-globalization-and-intercultural-communication, Erişim Tarihi: 20.08.2023.
• University of Missouri (2023). Communication, https://communication.missouri.edu/taxonomy/term/5, Erişim Tarihi: 20.08.2023.
• University of Missouri (2024). Graduate program, https://communication.missouri.edu/graduate-program, Erişim Tarihi: 24.03.2024.
• University of Twente (2023). Master’s programme communicationn studies, https://www.utwente.nl/en/education/master/programmes/communicationscience/17266-master-pdf-cs2.pdf, Erişim Tarihi: 20.08.2023.
• University of West Indies (2023). Faculty of humanities and education department of literary, cultural and communication studies, https://sta.uwi.edu/fhe/dlcc/sites/default/files/dlcc/images/Postgrad%20Comms.pdf, Erişim Tarihi: 20.08.2023.
• University of Westminster (2023). MA communication, https://www.westminster.ac.uk/media-and-communication-courses/2024-25/september/full-time/communication-ma, Erişim Tarihi: 20.08.2023.
• Vural, Ö. F., & Başaran, M. (2021). The reasons for teachers’ preference for Master’s degree. Journal of Curriculum and Instruction, 13(1), 589-613. https://ijci.globets.org/index.php/IJCI/article/view/533
• Weaver, P. H. (1994). News and the culture of lying. London: The Free Press.
• West Virginia University (2023). West Virginia university, https://catalog.wvu.edu/graduate/graduateeducationatwestvirginiauniversity/#classificationstext, Erişim Tarihi: 20.08.2023.
• Wilkinson, C., Milani, E., Ridgway, A., & Weitkamp, E. (2022). Roles, incentives, training and audiences for science communication: perspectives from female science communicators. JCOM, 21(4), A04. https://doi.org/https://doi.org/10.22323/2.21040204
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2000). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınları.
• York University (2023). Communication & culture, https://www.yorku.ca/gradstudies/cmct/, Erişim Tarihi: 20.08.2023.
• Youngstown State University (2023). Youngstown State university, https://catalog.ysu.edu/graduate/graduate-programs/ma-interdisciplinary-communication/, Erişim Tarihi: 20.08.2023.
• Yükseköğretim Kurulu (2007). Türkiye’nin yükseköğretim stratejisi, https://www.yok.gov.tr/Documents/Yayinlar/Yayinlarimiz/Turkiyenin-yuksekogretim-stratejisi.pdf, Erişim Tarihi: 20.08.2023.
• Yükseköğretim Kurulu (2021). Üniversite izleme ve değerlendirme genel raporu 2021, https://www.yok.gov.tr/Documents/Yayinlar/Yayinlarimiz/2022/universite-izleme-ve-degerlendirme-genel-raporu-2021.pdf, Erişim Tarihi: 20.08.2023.