Türkiye Kızılay Derneği Kamu Spotlarının Sosyal Etki Çerçevesinde Alımlama Analizi ile İncelenmesi

Yıl 2023, Cilt: 3 Sayı: 1, 1 - 16, 30.01.2023

İlknur Çakar , Mustafa Öztunç

Öz

Medya iletilerinin bireyler üzerindeki farkındalık düzeyleri gün geçtikçe artmaktadır. Bilgi-iletişim çağında, sosyal etki temalı ve planlı yapılan faaliyetler bu çerçevede önem kazanmaktadır. Bireyleri bilinçlendirmek ve toplumsal fayda sağlamaya teşvik etmek için çeşitli kamu spotları hazırlanmaktadır. Farklı alan ve amaçlarla kamu kurumları tarafından hazırlanan kamu spotları, geleneksel ve yeni medya iletişim mecralarında yer bulmaktadır. Yayınlanan kamu spotlarından, bireylerin bilinçaltına hitap etmesi ve ihtiyaç dahilinde bireyleri harekete geçirmesi beklenmektedir. Araştırma, kamu spotlarının üniversite öğrencileri üzerindeki sosyal etkisini anlamak ve bu iletiler karşısında sergiledikleri tutumu öğrenmek açısından oldukça önemlidir. Bu araştırmada, kamu spotları ile oluşturulan anlamın üniversite öğrencilerindeki duygu ve eylem karşılığını tespit etmek amaçlanmıştır. Ayrıca ileti kodlarının üniversite öğrencileri tarafından nasıl alımlandığını belirlemek hedeflenmiştir. Bu amaç çerçevesinde üniversite öğrencileriyle derinlemesine mülakat yöntemi kullanılarak alımlama analizi gerçekleştirilmiştir. Elde edilen bulgularda, üniversite öğrencilerine izletilen kamu spotlarının içerik ve yayın politikası açısından sosyal etki uyandıracak nitelikte olmadığı tespit edilmiştir. Yalın ve kısıtlı olay örgüsü ile hazırlanan kamu spotlarının üniversite öğrencilerini eyleme sevketmede yetersiz kaldığı anlaşılmıştır. İlgili kamu spotlarının, sosyal medya platformlarında ve oyunlaştırılmış uygulamalarla yer almasının üniversite öğrencileri için daha etkili olacağı sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Kamu Spotu, RTÜK, Sosyal Etki, Türkiye Kızılay Derneği, Alımlama Analizi, Kamu Spotu, RTÜK, Sosyal Etki, Türkiye Kızılay Derneği, Alımlama Analizi

Investigation of Turkish Red Crescent's Public Ads in the Framework of Social Impact with Reception Analysis

Öz

The level of awareness of media messages on individuals is increasing day by day. In the information-communication age, social impact-themed and planned activities gained importance in this context. Various public service announcements are prepared to raise awareness of individuals and to encourage them to provide social benefits. Public service announcements prepared by public institutions for different fields and purposes is find their place in traditional and new media communication channels. It is expected to appeal to the subconscious of individuals and to mobilize individuals when needed from the broadcasted public spots. The research is very important in terms of understanding the social impact of public service announcements on university students and learning their attitude towards these messages. In this research, it is aimed to determine the meaning and action of the university students with the meaning created by the public service announcements. In addition, it is aimed to determine how message codes are received by university students. Within the framework of this purpose, reception analysis was carried out using in-depth interview method with university students. In the findings, it has been determined that the public service announcements shown to university students do not have a social impact in terms of content and broadcast policy. It has been understood that the public service announcements prepared with a simple and limited plot are insufficient to prompt university students to action. It has been concluded that the presence of relevant public service announcements on social media platforms and gamified applications will be more effective for university students.

Anahtar Kelimeler

Public Advertisement, RTÜK, Social Impact, Turkish Red Crescent Society, Reception Analysis, Public Advertisement, RTÜK, Social Impact, Turkish Red Crescent Society, Reception Analysis

Kaynakça

• Akgün, S., Karal, Uluğtekin, M. (2000). Hilal-i Ahmer’den Kızılay’a. TDV Yayıncılık
• Akova, S. (2017). “Sigarayı Bırak, Hayatı Bırakma’’Sloganlı Kamu Spotları Örneklemlerinin Alımlama Analizi Yöntemi ile İncelenmesi. Stratejik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 1(2), 15-36.
• Arpa, M. Delibalta, H. ve Yılmaz, A. (2019). Çocuk İşçiliğini Konu Alan Kamu Spotu Reklamlarının Göstergebilimsel Analizi. Karadeniz Teknik Üniversitesi İletişim Araştırmaları Dergisi, 9(2), 116-136.
• Ataşçı, N. Ve Canöz, K. Televizyonda Yayınlanan Kamu Spotlarının Halkı Bilgilendirmedeki Yeri ve Önemi: Konya Örneğinde Ampirik Bir Çalışma. Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi, 7(19), 318-340.
• Bilgiç, B. (2016). Türkiye’de Kamu Spotu Oluşum Süreci ve Yayın Politikaları. İstanbul Aydın Üniversitesi İletişim Çalışmaları Dergisi. C.I, (2), 25-61.
• Bütün, M., Selçuk, M., Akadal, E. ve Gülseçen, S. (2018). Kamu Spotlarının Etkililiği Üzerine Bir Araştırma. Selçuk İletişim, 11(2), 273-291.
• Çapa, M. (2010). Kızılay (Hilal-i Ahmer) Cemiyeti: 1914-1925. 2. Baskı. Türk Kızılay Derneği Yayınları.
• Demir, K. N. (2007). Elazığ’da Kurtlar Vadisi Dizisinin Alımlanması. Sosyal Bilimler Dergisi. 9(2), 251-266.
• Ergin, T. Ç. (2014). Kamu Spotlarında Tartışmalı Reklam Yaklaşımının Kullanılması: TC Sağlık Bakanlığının" Sigara Pişmanlıktır" Kampanyasının İzleyiciler Üzerindeki Etkisi. [Doktora tezi, Maltepe Üniversitesi].
• Fidan, M. ve Yetiş, A. (2018). Sağlık İletişiminde Algı: Kamu Spotları Üzerine Bir Araştırma. Selçuk İletişim, 11(2), 159-178.
• Gazi, M. A. (2018). Siyahi ayrımcılığa Karşı Hazırlanan Kamu Spotu Reklamları. International Journal of Labour Life and Social Policy, 1(2), 48-62.
• Hall, S. (2003). Kodlama ve Kodaçım. (Çev: Zeynep Özarslan, Barış Çoban). Su Yayınları.
• Kamu Spotu “Sensiz Olmaz” 1. Spot. 01 Ocak 2022 tarihinde https://www.youtube.com/watch?v=-xUddjo4LMY adresinden erişildi.
• Kamu Spotu “Sensiz Olmaz” 2. Spot. 01 Ocak 2022 tarihinde https://www.youtube.com/watch?v=2dnsYxwUza0 adresinden erişildi.
• Kamu Spotu “Sensiz Olmaz” 3. Spot. 01 Ocak 2022 tarihinde https://www.youtube.com/watch?v=36jhs3yUkyI adresinden erişildi.
• Kamu Spotu “Sensiz Olmaz” 4. Spot. 01 Ocak 2022 tarihinde https://www.youtube.com/watch?v=2cjzzy8n6A8 adresinden erişildi.
• Kamu Spotu “Sensiz Olmaz” 4. Spot. 01 Ocak 2022 tarihinde https://www.youtube.com/watch?v=yq_XeIP-ztM adresinden erişildi.
• Kotler, P. ve Keller, K. L. (2012). Marketing Management. Pearson Education.
• Latene, B. (1981). The Psychology of Social Impact. American Pschologist. Vol. 36 (4), 343-356.
• Mutlu, E. (2005). Globalleşme, Popüler Kültür ve Medya. Ütopya Yayınevi.
• Nettle, D. (1999). Using Social Impact Theory to Simulate Language Change. Lingua. 108 (2), 95-117.
• Özbük, Y. ve Öz, Y. (2017). Türkiye’de Yayınlanmış Olan Kamu Spotlarının İçerik Analizi Yöntemi ile İncelenmesi. Business and Economics Research Journal. 8(3), 575-589.
• Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (2012). Kamu Spotları Yönergesi. https://www.rtuk.gov.tr/kamu-spotlari-yonergesi/3795
• Sakallı, N. (2000). Sosyal Etkiler Kim Kimi Nasıl Etkiler. İmge Yayınevi.
• Tepekaya, M. ve Kaplan, F. (2003). Hilal-i Ahmer Hanımlar Merkezi’nin Kuruluşu ve Faaliyetleri (1877-1923). Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi.
• Tunceli, D. H. (2018). Üniversite Gençliği ve Madde Bağımlılığı: Kamu Spotları Üzerine Bir Alımlama Analizi Çalışması. Başkent Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi-BÜSBİD, 3(1).