HEMŞİRELİK ÖĞRENCİLERİNİN ÖZ-DUYARLIKLARI İLE ORGAN BAĞIŞINA YÖNELİK TUTUMLARI ARASINDAKİ İLİŞKİ

Yıl 2020, Cilt: 8 Sayı: 2, 196 - 207, 21.06.2020

Elif Gezginci , Sonay Göktaş , Merdiye Şendir

https://doi.org/10.33715/inonusaglik.718127

Cited By: 3

Öz

Bu araştırmanın amacı; hemşirelik öğrencilerinin öz-duyarlıkları ile organ bağışına yönelik tutumları arasındaki ilişkinin incelenmesidir. Tanımlayıcı nitelikteki araştırma Ekim-Kasım 2019 tarihleri arasında İstanbul’daki bir kamu üniversitesinin hemşirelik fakültesindeki 332 öğrenci ile gerçekleştirilmiştir. Verilerin toplanmasında “Bireysel Bilgi Formu”, “Öz-Duyarlık Ölçeği” ve “Organ Bağışı Tutum Ölçeği” kullanılmıştır. Veriler tanımlayıcı istatistikler, Kruskal-Wallis testi, Mann-Whitney U testi ve Spearman korelasyon katsayısı ile analiz edilmiştir. Katılımcıların yaş ortalaması 20,16±1,45 yıl ve bu öğrencilerin %82,5’i kadındır. Hemşirelik öğrencilerinin organ bağışına yönelik pozitif tutum toplam puan ortalaması 98,23±17,09, negatif tutum toplam puan ortalaması 49,70±17,96 ve öz-duyarlık toplam puan ortalaması 3,28±0,50’dir. Öğrencilerin cinsiyeti ile öz-duyarlıkları (p=0,035), organ bağışına yönelik negatif tutumu (p=0,003) ve tıbbi ihmal korkusu (p<0,001) arasında istatistiksel olarak anlamlı fark saptanmıştır. Sınıf düzeyi ile öz-duyarlık (p=0,003), organ bağışına yönelik negatif tutum (p<0,001), tıbbi ihmal korkusu (p=0,001) ve bedensel yaralanma korkusu (p<0,001) arasında da istatistiksel olarak anlamlı fark bulunmuştur. Öğrencilerin öz-duyarlık ile organ bağışına yönelik negatif tutumu (r=-0,139, p=0,011) ve tıbbi ihmal korkusu (r=-0,176, p=0,001) arasında negatif yönde çok zayıf bir ilişki saptanmıştır. Bu sonuçlar doğrultusunda, hemşirelik öğrencilerinin öz-duyarlığının orta düzeyde olduğu, organ bağışına yönelik yüksek düzeyde pozitif tutuma, düşük düzeyde ise negatif tutuma sahip olduğu belirlenmiştir. Hemşirelik öğrencilerinin öz-duyarlık seviyesi arttıkça organ bağışına ilişkin negatif tutum ve tıbbi ihmal korkusu da azalmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Hemşirelik öğrencisi, Merhamet, Organ bağışı, Tutum

Relationship between Self-Compassions and Attitudes towards Organ Donation of Nursing Students

Öz

The aim of this study is to evaluate the relationship between nursing students’ self-compassion and their attitudes towards organ donation. This descriptive study has been performed with 332 students in the nursing faculty of a public university in Istanbul between October and November 2019. “Individual Information Form”, “Self-Compassion Scale” and “Organ Donation Attitude Scale” have been used in the collection of data. Data has been analyzed with descriptive statistics, Kruskal-Wallis test, Mann-Whitney U test and Spearman’s correlation coefficient. The mean age of the participants is 20.16 ± 1.45 years and 82.5% of them are female. The mean score of positive attitude towards organ donation of nursing students is 98,23±17,09, the mean score of negative attitude is 49,70±17,96 and the mean score of self-compassion is 3,28±0,50. A statistically significant difference has been detected between self-compassion (p=0.035), negative attitude towards organ donation (p=0.003), and fear of medical neglect (p<0.001) with the gender. Also, statistically significant difference has been determined between self-compassion (p=0.003), negative attitude towards organ donation (p<0.001), fear of medical neglect (p=0.001) and fear of bodily mutilation (p<0.001) with class level. A very weak negative correlation has been detected between self-compassion and negative attitude towards organ donation (r=-0,139, p=0.011), and fear of medical neglect (r=-0,176, p=0.001). According to these results, nursing students have been determined to have moderate self-compassion, high positive attitudes and low negative attitudes towards organ donation. As self-compassions of the students increases, negative attitudes towards organ donation and fear of medical neglect decrease.

Anahtar Kelimeler

Attitude, Compassion, Nursing student, Organ donation

Kaynakça

• Akın, U., Akın, A., Abacı, R. (2007). Self-Compassion Scale: The study of validity and reliability. Hacettepe University Journal of Education, 33, 1-10.
• Akkaş, M., Gulkaya Anık, E., Demir, M.C., İlhan, B., Akman, C., Ozmen, M.M., et al. (2018). Changing attitudes of medical students regarding organ donation from a university medical school in Turkey. Medical Science Monitor, 24, 6918-6924.
• Bulduk, S., Ardıç, E. (2015). Hemşirelik öğrencilerinde öz-duyarlığın incelenmesi. Jornal of Academic Research in Nursing, 1 (2), 60-65.
• Chakradhar, K., Doshi, D., Srikanth Reddy, B., Kulkarni, S., Padma Reddy, M., Sruthi Reddy, S. (2016). Knowledge, attitude and practice regarding organ donation among Indian dental students. International Journal of Organ Transplantation Medicine, 7 (1), 28-35.
• Hiçdurmaz, H., Aydın, A. (2017). The relationship between nursing students’ self-compassion and multidimensional perfectionism levels and the factors that influence them. Journal of Psychiatric Nursing, 8 (2), 86-94.
• Ibrahim, M., Randhawa, G. (2017). Knowledge, attitudes, and behavior of Nigerian students toward organ donation. Transplant Proceedings, 49 (8), 1691-1697.
• Kent, B., Owens, R.G. (1995). Conficting attitudes to corneal and organ donation: a study of nurses’ attitudes to organ donation. International Journal of Nursing Studies, 32 (5), 484-492.
• Khorami, E.S., Moeini, M., Ghamarani, A. (2016). The effectiveness of self-compassion training: a field trial. Global Journal of Medicine Researches and Studies, 3 (1), 15-20.
• Kılıç, S., Koçak, N., Türker, T., Gürpınar, H., Gülerik, D. (2010). Kız üniversite öğrencilerinin organ bağışı konusundaki tutumları ve bu tutumlarına etki eden faktörler. Gülhane Tıp Dergisi, 52 (1), 36-40.
• Kulakçı Altıntaş, H. (2018). Hemşirelik bölümü öğrencilerinin organ nakli ve bağışı konusundaki bilgi, tutum ve davranışlarının belirlenmesi. Kastamonu Sağlık Akademisi, 3 (3), 63-80.
• Martínez-Alarcón, L., Ríos, A., Ramis, G., Gómez-Laguna, J., Moll, X., Falceto, V. et al. (2018). Attitude toward organ donation and transplantation in veterinary students: a multicenter and stratified study in Spain. Transplantation Proceedings, 50 (2), 362-365.
• Mikla, M., Rios, A., Lopez-Navas, A., Gotlib, J., Kilanska, D., Martinez-Alarcón, L., et al. (2015). Factors affecting attitude toward organ donation among nursing students in Warsaw, Poland. Transplantation Proceedings, 47 (9), 2590-2592.
• Milaniak, I., Wilczek-Ruzyczka, E., Przybylowski, P. (2018). Role of empathy and altruism in organ donation decision making among nursing and paramedic students. Transplantation Proceedings, 50 (7), 1928-1932.
• Nazik, E., Arslan, S. (2011). Hemşirelik öğrencilerinin empatik becerileri ile öz duyarlıkları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 14 (4), 69-75.
• Neff, K.D. (2003a). Self-compassion: an alternative conceptualization of a healthy attitude toward oneself. Psychology press, 2 (2), 85-101.
• Neff, K.D. (2003b). The development and validation of a scale to measure self-compassion. Self and Identity, 2 (3), 223-50.
• Özpulat, F., Günaydın, N. (2018). Hemşirelik öğrencilerinin öz-duyarlılıkları ve hemşirelik mesleğine ilişkin düşünceleri. Uluslararası Hakemli Hemşirelik Araştırmaları Dergisi, 12, 40-60.
• Parisi, N., Katz, I. (1986). Attitudes toward posthumous organ donation and commitment to donate. Health Psychol, 5 (6), 565-80.
• Rios, A., López-Navas, A., López-López, A., Gómez, F.J., Iriarte, R., Herruzo, R. et al. (2019). Multicentre and stratified study of the attitude of medical students towards organ donation in Spain. Ethnicity & Health, 24 (4), 443-461.
• Sahin, H., Abbasoğlu, O. (2015). Attitudes of medical students from different countries about organ donation. Experimental and Clinical Transplantation, 1-9.
• Sarıgöl Ordin, Y., Bilik, Ö., Akpınar Söylemez, B., Ayten Kankaya, E., Çelik, B., Duğral, E. (2018). Organ bağışına yönelik öğrenci tutumları: hemşirelik. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 7 (2), 28-36.
• Tagizadieha, A., Shahsavari Nia, K., Moharamzadeh, P., Pouraghaei, M., Ghavidel, A., Parsian, Z., et al. (2018). Attitude and knowledge of medical students of Tabriz University of Medical Sciences regarding organ donation. Transplantation Proceedings, 50 (10), 2966-2970.
• Terbonssen, T., Settmacher, U., Wurst, C., Dirsch, O., Dahmen, U. (2016). Attitude towards organ donation in German medical students. Langenbecks Archives of Surgery, 401 (8), 1231-1239.
• Xie, J.F., Wang, C.Y., He, G.P., Ming, Y.Z., Wan, Q.Q., Liu, J., et al. (2017). Attitude and impact factors toward organ transplantation and donation among transplantation nurses in China. Transplantation Proceedings, 49 (6), 1226-1231.
• Yazıcı Sayın, Y. (2015). Turkish validity and reliability of Organ Donation Attitude Scale. Journal of Clinical Nursing, 25 (5-6), 642-55.