Efficiency Measurement for Public Hospitals by Data Envelopment Analysis: An Empirical Study in Artvin Province

Yıl 2020, Cilt: 8 Sayı: 2, 445 - 460, 21.06.2020

Sait Bardakçı , Mustafa Filiz

https://doi.org/10.33715/inonusaglik.718810

Cited By: 6

Öz

In this study, it has been aimed to determine the efficiency levels of public hospitals that provide health services in Artvin province, by using Data Envelopment Analysis (DEA) method. For this purpose, data of three input and output variables of 6 hospitals in 2016 and 2017 have been taken into consideration. Input-oriented Charnes-Cooper-Rhodes (CCR) model aiming to minimize the inputs and based on the assumption of constant returns to scale has been used as the DEA model. As the result of the research, it has determined that 4 public hospitals in 2016 and 3 public hospitals in 2017 had been effective. The research also includes improvements that inefficient hospitals should make in order to be effective with reference to the effective hospitals. It is expected that the study, with its findings, will provide guidance to managers who are in the position of decision-makers in the process of making administrative decisions in public hospitals.

Anahtar Kelimeler

Data envelopment analysis, Efficiency

Destekleyen Kurum

YOK

Proje Numarası

YOK

Teşekkür

abc

VERİ ZARFLAMA ANALİZİ İLE KAMU HASTANELERİ İÇİN ETKİNLİK ÖLÇÜMÜ: ARTVİN İLİNDE ÖRNEK BİR UYGULAMA

Öz

Bu araştırmada veri zarflama analizi (VZA) yöntemi kullanılarak, Artvin ilinde sağlık hizmeti veren kamu hastanelerinin etkinlik düzeylerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla 6 adet hastanenin 2016 ve 2017 yıllarındaki üçer adet girdi ve çıktı değişkenine ait veriler dikkate alınmıştır. VZA modeli olarak girdileri minimize etmeyi amaçlayan, ölçeğe göre sabit getiri varsayımına dayanan girdi yönelimli Charnes-Cooper-Rhodes (CCR) modeli kullanılmıştır. Araştırma sonucunda, 2016 yılında 4 kamu hastanesinin, 2017 yılında ise 3 kamu hastanesinin etkin olduğu tespit edilmiştir. Araştırmada aynı zamanda etkin olmayan hastanelerin etkin hastaneleri referans alarak etkin olabilmeleri için yapması gereken iyileştirmelere yer verilmiştir. Ortaya koyduğu bulgularıyla çalışmanın kamu hastanelerinde yönetimsel kararların alınması süreçlerinde karar verici pozisyonunda olan yöneticilere yol gösterici bilgiler sunması beklenmektedir.

Anahtar Kelimeler

Etkinlik, Kamu Hastanesi, Veri Zarflama Analizi

Proje Numarası

YOK

Kaynakça

• Abbott M, Doucouliagos C. The Efficiency Of Australian Universities: A Data Envelopment Analysis. Economics Of Education Review, 2003;22(1):89-97.
• Alonso JM, Clifton J, Diaz-Fuentes D. The impact of New Public Management on efficiency: An analysis of Madrid's hospitals. Health Policy, 2015;119(3):333-340.
• Arslan Ş, Mete M. Performans Ölçümünde Veri Zarflama Analizi Yöntemi: Sağlık Bakanlığı’na Bağlı Doğum ve Çocuk Hastaneleri Örneği. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 2007;36 (1):44-63.
• Atmaca E, Turan F, Kartal G, Çiğdem ES. Ankara ili özel hastanelerinin veri zarflama analizi ile etkinlik ölçümü. Çukurova Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 2012;16(2):135-153.
• Bal V, Bilge H. Eğitim ve Araştirma Hastanelerinde Veri Zarflama Analizi ile Etkinlik Ölçümü. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2013;2(2):1-14.
• Banker RD, Charnes A, Cooper WW. Some models for estimating technical and scale inefficiencies in data envelopment analysis. Management science, 1984;30(9):1078-1092.
• Bayraktutan Y, Pehlivanoğlu F. Sağlık İşletmelerinde Etkinlik Analizi: Kocaeli Örneği. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2012;23:127-162.
• Bektaş B. Türkiye’de faaliyet gösteren bankaların farklı yöntemlerle sınıflandırılması ve etkinliklerinin belirlenmesi üzerine bir araştırma. Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstatistik Anabilim Dalı, Ankara, 2007.
• Berk E, Çerçioğlu H. Türkiye’deki Sağlık Hizmetleri Sektörünün Şehirlerin Panel Verilerine Dayalı Olarak Etkinlik Ve Verimliliklerinin Ölçümü. Gazi Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Dergisi, 2018;18-20.
• Biørn E, Hagen TP, Iversen T, Magnussen J. The Effect Of Activity-Based Financing On Hospital Efficiency: A Panel Data Analysis Of Dea Efficiency Scores 1992–2000. Health Care Management Science, 2003;6(4):271-283.
• Bircan H. Veri Zarflama Analizi İle Sivas İli Merkez Sağlık Ocaklarının Etkinliğinin Ölçülmesi. Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Dergisi, 2011;12(1):331-347.
• Bobo FT, Woldie M, Wordofa MA, Tsega G, Agago TA, Wolde-Michael K. Technical Efficiency Of Public Health Centers İn Three Districts İn Ethiopia:Two-Stage Data Envelopment Analysis. Bmc Research Notes, 2018;11(1):465-476.
• Boz C, Önder E. Oecd Ülkelerinin Sağlık Sistemi Peformanslarının Değerlendirilmeri. Sosyal Güvenlik Uzmanları Derneği, 2017;6(11):24-61.
• Budak H.Veri zarflama analizi ve hisse senedi seçiminde bir uygulama. Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstatistik Anabilim Dalı, Ankara, 2010.
• Cansaran S. Veri Zarflama Analizi Yöntemiyle Türkiye Cumhuriyeti Büyükşehirlerinde Sağlık Hizmetlerindeki Verimlilik Ölçümü. Nişantaşı Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Sağlık Yönetimi Anabilim Dalı (Yüksek Lisans Tezi), İstanbul, 2019.
• Chang HH. Determinants Of Hospital Efficiency:The Case Of Central Government-Owned Hospitals İn Taiwan. Omega, 1998;26(2):307-317.
• Charnes A, Cooper WW, Rhodes E. Measuring The Efficiency Of Decision Making Units. European Journal Of Operational Research, 1978;2(6):429-444.
• Çakmak M, Öktem MK,Ömürgönülşen U. Türk Kamu Hastanelerinde Teknik Verimlilik Sorunu:Veri Zarflama Analizi Tekniği İle Sağlık Bakanlığı’na Bağlı Kadın Doğum Hastanelerinin Teknik Verimliliklerinin Ölçülmesi. . Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 2009;12(1):1-36.
• Çelik T, Esmeray A. Kayserideki Özel Hastalerde Maliyet Etkinliğinin Veri Zarflama Metoduyla Ölçülmesi. Uluslararası Alanya İşletme Fakültesi Dergisi, 2014;6(2):45-54.
• Çelik Y, Khan M, Hikmet N. Achieving Value For Money İn Health: A Comparative Analysis Of Oecd Countries And Regional Countries. The International Journal Of Health Planning And Management, 2016;1-20.
• Dikmen C. Veri Zarflama İle Üniversitelerin Etkinliğinin Ölçülmesi. Kocaeli Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 2007-2008;3-4, Sayı 3-6, Haziran/Aralık.
• Eroğlu E, Lorcu F. Veri Zarflama Analitik Hiyerarşi Prosesi (VZAHP) ile sayısal karar verme. Journal of the School of Business Administration İstanbul University, 2008;36(2):30-53.
• Ertuğrul İ, Ayşegül TI. İşletmelerin VZA ile mali Tablolarına Dayalı Etkinlik Ölçümü: Metal Ana Sanayinde Bir Uygulama. Afyon Kocatepe Üniversitesi İİBF Dergisi, 2008;C.X.,S. I.
• Filiz M. Kamu hastane birliklerinin ülke sağlık politikalarına katkısını belirlemede sağlık personelinin algısı: Sivas ili örneği (Yüksek Lisans Tezi). Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sağlık Kuruluşları Yöneticiliği Anabilim Dalı. Sivas, 2017.
• Filiz M, Bardakçı S. Sağlık çalışanlarının örgütsel iklim algıları ve örgütsel güven düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi: Artvin ili örneği. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 2020;19(73):436-449.
• Gülsevin G, Türkan AH. Afyonkarahisar Hastanelerinin Etkinliklerinin Veri Zarflama Analizi İle Değerlendirilmesi. Afyon Kocatepe Üniversitesi Fen Ve Mühendislik Bilimleri Dergisi, 2012;12(2):1-8.
• Hernández P, Moral-Benito E. Determinants Of Health-System Efficiency: Evidence From Oecd Countries. International Journal Of Health Care Finance Economics, 2014;14:69-93.
• Hofmarcher MM, Paterson I, Riedel M. Measuring Hospital Efficiency İn Austria – A Dea Approach. Health Care Management Science, 2002;5(1):714-721.
• Kaitelidou D, Katharaki M, Kalogeropoulou M, Economou C, Siskou O, Souliotis K. The İmpact Of Economic Crisis To Hospital Sector And The Efficiency Of Greek Public Hospitals. Ejbss, 2016;4:111-125.
• Kandemir M. Ankara’daki Hastanelerin Etkinliğinin İki Aşamalı Veri Zarflama Analizi İle İncelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi / Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara, 2016.
• Karadeniz E, Koşan L. Hastane Hizmetleri Sektörünün Aktif Ve Özsermaye Karlılık Performansının Analizi:Hastane Hizmetleri Sektör Bilançolarında Bir Araştırma. İşletme Ve İktisat Çalışmaları Dergisi, 2017;5(1):37-47.
• Kavuncubaşı S, Ersoy K. Hastanelerde Teknik Verimlilik Ölçümü. Amme İdaresi Dergisi, 1995;28:72-79.
• Kecek G.Veri Zarflama Analizi Teori ve Uygulama Örneği. Siyasal Yayın, Ankara, 2010.
• Keskin Hİ. Sağlıkta Dönüşüm Programı Altında, Türkiye’deki Sağlık Kurumlarının Etkinliğinin Değerlendirilmesi. Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ekonometri Anabilim Dalı. Doktora Tezi. Ankara, 2017.
• Kocaman M, Mutlu ME, Bayraktar D, Araz ÖM. Oecd Ülkelerinin Sağlık Sistemlerinin Etkinlik Analizi. Endüstri Mühendisliği Dergisi, 2012;23(4):14-31.
• Koçak H, Çilingirtürk AM. AB ülkeleri ve aday ülkelerin kaynak kullanımında etkinliklerinin karşılaştırmalı analizi. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 2011;40(2):166-175.
• Özata, M, Sevinç İ. Konya’daki Sağlık Ocaklarının Etkinlik Düzeylerinin Veri Zarflama Analizi Yöntemiyle Değerlendirilmesi. Atatürk Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Dergisi, 2012;24(1):77-87.
• Özata M. Sağlık Bilişim Sistemlerinin Hastane Etkinliğinin Artırılmasında Yeri Ve Önemi (Veri Zarflama Analizine Dayalı Bir Uygulama). Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya, 2004.
• Özden Ü. Veri Zarflama Analizi (VZA) İle Türkiye›Deki Vakif Üniversitelerinin Etkinliğinin Ölçülmesi. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 2008;34(2):167-185.
• Prichard RD. Measuring And Improving Organizational Productivity. New York, Ny: Praeger Publishers, 1990.
• SB. Kamu Hastaneleri Rapor Bülteni, Sağlık Bakanlığı, Türkiye Kamu Hastaneleri Kurumu İstatistik, Analiz ve Raporlama Daire Başkanlığı, 2016.
• SB. Kamu Hastaneleri̇ İstati̇sti̇k Raporu, Sağlık Bakanlığı, Kamu Hastaneleri Genel Müdürlüğü, İstatistik, Analiz, Raporlama ve Stratejik Yönetim Daire Başkanlığı, 2017.
• Seki İ, Kaya M. Sağlık Sektörü Açısından Rekabet Gücünün Bölgesel Analizi: Türkiye Örneği. Uluslararası Yönetim Ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2018;5(10):69-81.
• Şenel T, Gümüştekin S. Samsun'daki Hastanelerin Etkinliklerinin Değerlendirilmesinde Veri Zarflama Analizi Kullanılması. International Anatolia Academic Online Journal, 2015;3(2):53-60.
• Tandon A, Evans DB, Murray CJ, Lauer AJ. The Comparative Efficiency Of National Health Systems İn Producing Health: An Analysis Of 191 Countries. World Health Organization Paper, 2001;29 (1):1-36.
• Taşdemir NZ. Sağlık Sektöründe Veri Zarflama Analizi İle Etkinlik Ölçümü: Samsun İli Örnek Uygulama. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü. Akıllı Sistemler Mühendisliği Anabilim Dalı. Yüksek Lisans Tezi, Samsun, 2018.
• Yiğit V. Hastanelerde Teknik Verimlilik Analizi: Kamu Hastane Birliklerinde Bir Uygulama. Sdü Sağlık Bilimleri Dergisi, 2016;7(2):9-16.
• Yıldız Z. Türkiye'deki devlet üniversite enstitülerinin veri zarflama analizi uygulaması ile etkinliğinin ölçümü. Yüksek Lisans Tezi, Sivas Cumhuriyet Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sivas, 2014.
• Yoluk M. Hastane Performansının Veri Zarflama Analiz Yöntemi (VZA)İle Değerlendirilmesi. YayımlanmamışYüksek Lisans Tezi Atılım Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara, 2010.
• Youn JW, Park K. University Development Models And Efficiency Analysis. Journal Of Service Science, 2009;1:9-30.