Latîfî Tezkiresi’nde Halk Kültürüyle İlgili Unsurlar

Yıl 2021, Cilt: 2021 Sayı: 2, 170 - 191, 13.11.2021

Nükte Sevim Derdiçok

Öz

Kültürel unsurlar, gündelik hayat da dâhil olmak üzere pek çok süreçte karşımıza çıkmaktadır. Söz konusu unsurları kafamızı çevirdiğimiz her yerde görmek mümkündür. Gündelik hayattan edebî metinlere geçtiğimizde de karşılaştığımız kültürel değerler, edebiyat çerçevesinde düşünüldüğünde genellikle halk edebiyatı dairesi içerisinde aranmaktadır. Ancak halk edebiyatı dairesi içerisinde değerlendirilen metinler dışında da kültüre kaynaklık eden edebî daireler mevcuttur. Bunlar biri Eski Türk edebiyatı çerçevesinde değerlendirdiğimiz tezkirelerdir.
Bu makalede, Eski Türk edebiyatı için zirve dönem sayılan 16. yüzyıl ürünü olan Latîfî Tezkiresi, halk kültürüne kaynaklık eden unsurları bakımından ele alınmış; bahsi geçen unsurlar alkışlar (dualar), gelenekler ve geleneksel kullanımlar, halk şiiri ve halk edebiyatıyla ilgili unsurlar, lakaplar, mizahî unsurlar ve rivayetler (efsane ve menkıbeler) olmak üzere altı başlık içerisinde incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler

latifi, tezkire, eski türk edebiyatı, halk kültürü, kültür

Kaynakça

• İsen, M. (1990). Latîfî tezkiresi. Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
• Oğuz, M. Ö., Ekici, M., Aça, M. vd. (2008). Türk halk edebiyatı el kitabı. Ankara: Grafiker Yayıncılık.
• Öğüt Eker, G. (2009). İnsan kültür mizah. Ankara: Grafiker Yayıncılık.
• Şentürk, A. A. ve Kartal, A. (2007). Eski türk edebiyatı tarihi. İstanbul: Dergâh Yayınları.