Fen Bilgisi ve Sınıf Öğretmen Adaylarının Sürdürülebilir Çevreye Yönelik Tutumlarının İncelenmesi

Yıl 2019, Cilt: 6 Sayı: 21, 525 - 542, 01.08.2019

Hicret Çimen Semra Benzer

https://doi.org/10.29224/insanveinsan.475471

Cited By: 11

Öz

Bu araştırma, fen bilgi ve sınıf öğretmenliği bölümlerinde okuyan
öğretmen adaylarının sürdürülebilir çevreye yönelik tutumlarını incelemek
amacıyla yapılmıştır. Araştırma 2017-2018 Eğitim- Öğretim döneminde Gazi
Üniversitesi Eğitim Fakültesi’nde eğitim görmekte olan 342 fen bilgisi ve 324
sınıf öğretmeni adayıyla yürütülmüştür. Araştırmada tarama modeli
kullanılmıştır. Verilerin elde edilmesinde kişisel bilgi formu ve
“Sürdürülebilir Çevre Tutum Ölçeği” kullanılmıştır. Verilerin analizi SPSS 22
paket programı ile yapılmıştır. Araştırmadan elde edilen bulgulara göre
öğretmen adaylarının genel anlamda sürdürülebilir çevreye yönelik tutumları
yüksek düzeyde bulunmuştur. Ayrıca bölümler arasında fen bilgisi öğretmenliği
bölümünde okuyan öğretmen adayları lehine, cinsiyete göre ise kız öğretmen
adayları lehine anlamlı fark vardır. Bunun dışında fen bilgisi öğretmen
adaylarının sınıf düzeyleri arasında fark olup olmadığına bakıldığında sınıf
düzeyleri arasında fark bulunamamıştır. Sınıf öğretmenliği sınıf düzeylerine
bakıldığında 1-2 ve 2-4. sınıflar arasında anlamlı bir fark bulunmuştur. Ayrıca
öğretmen adaylarının anne eğitim durumu, baba eğitim durumu, aile gelir
durumları, mezun oldukları lise ve yaşadıkları yerleşim birimine göre de
aralarında anlamlı fark bulunamamıştır. 

Anahtar Kelimeler

Başarı, Öğretmen Adayları, Sürdürülebilir Çevre, Tutum

Kaynakça

• A. Seda Yücel ve F. İnci Morgil, “Yüksek Öğretimde Çevre Olgusunun Araştırılması”, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 1998, 14, 84-91.
• Abdullah Karataş, (2013). “Çevre bilincinin geliştirilmesinde çevre eğitiminin rolü ve Niğde Üniversitesi Eğitim Fakültesi örneği” Yayınlanmamış Doktora tezi, Ankara Üniversitesi, 2013, s.279.
• Ali Osman Kocalar, Ali Balcı, Coğrafya Öğretmen Adaylarının Çevre Okuryazarlık Düzeyleri. International Journal Social Science Research 2013, 2(2), 15-49.
• Ayşe Çelikbaş, “Sürdürülebilirliği temel alan çevre eğitiminin ortaokul öğrencilerinin çevresel davranışlarına ve sürdürülebilir çevre tutumlarına etkisi”, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Mersin Üniversitesi, 2016, s.159.
• Berna Türer, “Fen bilgisi ve sosyal bilgiler öğretmen adaylarının sürdürülebilir kalkınma farkındalıklarının belirlenmesi”, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi, 2010, s.123
• Buket Akyol, “İlköğretim öğretmen adaylarının çevresel tutum ve çevre bilgi düzeyleri üzerine bir çalışma”, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. 2014, Niğde Üniversitesi, s.94.
• Can Sercan Boz, “Eğitim fakültesi fen bilgisi öğretmen adaylarının ‘enerji kaynakları ve çevreye etkileri’ konusundaki bilgi düzeylerinin araştırılması” Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Kastamonu Üniversitesi, 2014, s.90.
• Carolyn Strong, “The impact of environmental education on children’s knowledge and awareness of environmental concerns”, Marketing Intelligence & Planning, 1998, 16:349–355.
• David L. Gadenne, Jessica Kennedy, and Catherine McKeiver, “An empirical study of environmental awareness and practices in SMEs”, Journal of Business Ethics, 2009, 84, 45-63.
• Elvan Yapıcı, “Öğretmen adaylarının çevre sorunlarına yönelik farkındalık ve ilgi düzeylerinin karşılaştırılması”, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Adnan Menderes Üniversitesi, 2009, s.97.
• Emin Atasoy ve Hasan Ertürk, “İlköğretim Öğrencilerinin Çevresel Tutum ve Çevre Bilgisi Üzerine Bir Alan Araştırması”, Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi, 2008, 10(1), 105-122.
• Esra Karakoçan, “Sınıf öğretmenlerinin çevre eğitimine yönelik farkındalıkları”, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Afyon Kocatepe Üniversitesi 2016, s.104.
• Gaye Teksöz, Elvan Şahin ve Hamide Ertepınar, “Çevre okuryazarlığı, öğretmen adayları ve sürdürülebilir bir gelecek.” Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2010, 39, 307-320.
• Gaye Tuncer, Ceren Tekkaya, Semra Sungur, “Öğretmen Adaylarının Sürdürülebilir Kalkınma ile ilgili inançları Cinsiyet ve Çevre Dersine Katılımın Etkisi”, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 2006, 31, 179-187.
• Gizem Alpak, “Fen bilgisi öğretmen adaylarının çevreye yönelik etik yaklaşımları ile sürdürülebilir çevreye yönelik tutumlarının incelenmesi”, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Adnan Menderes Üniversitesi. 2016, s.155.
• Gül Hanım Erol, “Sınıf öğretmenliği ikinci sınıf öğrencilerinin çevre ve çevre sorunlarına yönelik tutumları”, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Pamukkale Üniversitesi, 2005, s.35.
• Hasan Celal Akgül ve Esra Macaroğlu Akgül, “Fen eğitiminde yeni bir kavram: tarımsal farkındalık İlköğretim öğretmen adaylarının genel, Fen bilgisi öğretmen adaylarının özel durumu”, Sakarya Üniversitesi Eğitim Dergisi. 2010, 1(1):15-25.
• Hasan Gürbüz, Mürşet Çakmak, “Biyoloji bölümü öğrencilerinin çevreye yönelik tutumlarının incelenmesi”, Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 2012, 19, 162-173.
• İlker Uğulu, Sevilay Erkol, “Biyoloji öğretmen adaylarının çevreye yönelik tutumları ve çeşitli değişkenler açısından incelenmesi”, Balıkesir Üniversitesi Yeni Dünya Bilimleri Akademisi e-Dergisi, 2013, 8(1), 78-89.
• İrfan Bilim, “Sürdürülebilir çevre açısından eğitim fakültesi öğrencilerinin çevre okuryazarlık düzeylerinin belirlenmesi”. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Afyon Kocatepe Üniversitesi, 2012, s.143.
• Kübra Soysal, “İlköğretim öğretmen adaylarının sürdürülebilir çevre eğitimine yönelik tutumları. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi, 2016, s.76.
• Miray Topaloğlu, “Fen bilgisi öğretmen adaylarının çevre sorunlarına yönelik tutumlarının kendi yaşam kalitelerine yansımalarının incelenmesi” Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, 2014, s.117.
• Mustafa Akıllı ve Mustafa T. Yurtcan, “İlköğretim fen bilgisi öğretmeni adaylarının çevreye karşı tutumlarının farklı değişkenler açısından incelenmesi (Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Örneği)”, Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi 2009, 11(2), 119-131.
• Mustafa Kahyaoğlu, Nurettin Özgen, “Öğretmen Adaylarının Çevre Sorunlarına Yönelik Tutumlarının Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi”, Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 2012, 5(2), 171-185.
• Nazan Kahraman, “Eğitim fakültesi öğrencilerinin çevre sorunlarına yönelik normlarının karşılaştırılması”. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Adnan Menderes Üniversitesi, 2016. s.179.
• Nihat Altınöz, “Fen bilgisi öğretmen adaylarının çevre okuryazarlık düzeyleri” Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi. 2010, s. 83.Oğuz Özdemir, Ekolojik okuryazarlık ve çevre eğitimi. Ankara, Pegem Akademi, 2016, s.160.
• Olutoyosi O. Ayeni, “The influence of socio-demographic factors on environmental education. Awareness of first year students at the Cape Peninsula University of Technology South Africa”, The international Journal of science in Society, 2014, 5, 1-8
• Omca Çobanoğlu, Berna Türer, “Fen Bilgisi Ve Sosyal Bilgiler Öğretmenlerinin Sürdürülebilir Kalkınma Farkındalıklarının Belirlenmesi”, Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi. 2015, 235-247.
• Osman Çimen, “Çevre eğitiminde tatlı su ekosistemleri konusundaki temel kavramların üniversite öğrencileri tarafından algılanma düzeyleri”, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, 2008, s.87.
• Ramazan Sever, Elvan Yalçınkaya, “Sınıf Öğretmeni Adaylarının Çevresel Tutumlarının İncelenmesi” Marmara Coğrafya Dergisi, 2012, 26, S. 1-15
• Seher Özcan, “Fen bilgisi öğretmen adaylarının çevre sorunlarına ilişkin görüşlerinin farklı teknikler kullanılarak tespit edilmesi”, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi, 2010, s.163.
• Simge Bican, “Fen bilgisi öğretmen adaylarının çevre risk algılarının belirlenmesi”, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi, 2014, s.101.
• Sinan Erten, “Çevre Eğitimi ve Çevre Bilinci Nedir, Çevre Eğitimi Nasıl Olmalıdır?” Çevre ve İnsan Dergisi, 2004, 65(66), 1-13.
• Suat Polat, S. “Öğretmen adaylarının (sosyal bilgiler, fen bilgisi, ilköğretim din kültürü ve ahlak bilgisi, Türkçe) çevre sorunlarına yönelik tutumları”, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Erciyes Üniversitesi 2012, s.126.
• Süleyman Ak, “İlköğretim öğretmen adaylarının çevreye yönelik bilinçlerinin bazı demografik değişkenler açısından incelenmesi” Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi 2008, s.131.
• Şahika Yıldız, “Öğretmenlerin, Öğretmen Adaylarının Ve Öğrencilerin Sürdürülebilir Çevre İle İlgili Kavramsal Anlamaları Ve Tutumları”, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, 2011, s.443.
• Şener Büyüköztürk, Ebru Kılıç Çakmak, Özcan Erkan Akgün, Şirin Karadeniz ve Funda Demirel, “Bilimsel araştırma yöntemleri”, 2012, Ankara: Pegem Yayınları. S.356.
• Şeyma Aksakal, “Fen ve teknoloji dersi öğretmen adaylarının çevresel geri dönüşüm konusundaki duyarlılıklarının belirlenmesi”, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Fırat Üniversitesi, 2013, s.78.
• Tuğba Akbaş, “Fen bilgisi öğretmen adaylarında çevre olgusunun araştırılması”, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi, 2007, s. 86.
• Tülay Öcal, “Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının çevre sorunlarına yönelik tutumlarının belirlenmesi”, Marmara Dergisi, 2013, 27:333-352.
• Yasemin Aksu, “Fen ve teknoloji ile sınıf öğretmenlerinin çevre sorunlarına yönelik tutumlarının belirlenmesi (Burdur ili örneği)”, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi, 2009, s.94.