Sosyolojinin Sosyolojisini Yapmak(!) : Türkiye’deki Sosyoloji Dernekleri Üzerine Bir Araştırma

Yıl 2022, Cilt: 12 Sayı: 1, 87 - 112, 22.03.2022

Füsun Kökalan Çımrın

Öz

Bu çalışma, Türkiye’de sosyolojinin gündemini, sosyoloji dernekleri üzerinden görünür kılma çabasına dayanmaktadır. Derneklerin Pandemi sürecini de kapsayacak biçimde son bir yıl içerisindeki sosyal medya paylaşımlarından yola çıkarak, niteliksel araştırma yöntemlerine dayalı bir çalışma yürütülmüştür. Günümüzde aktif olan toplam yedi sosyoloji derneği içerisinden ölçüt örnekleme yöntemi ile seçilen üç örgütlenmenin (Sosyoloji Derneği, Sosyologlar Derneği ve Sosyoloji Mezunlar Derneği) Twitter, Facebook ve Instagram kanallarından toplanan dijital datalar, maxqda yazılımı ile içerik analizi tekniği bağlamında çözümlenmiştir. Çalışmanın niteliksel araştırma deseni ise örnek olay yani vaka analizi olarak belirlenmiştir. Yürütülen niteliksel araştırma sonucunda elde edilen veriler ise, Türkiye’deki sosyoloji tarihi çalışmaları ile ilişkilendirilerek analiz edilmiştir. Çalışmanın tema ve kodlarının oluşturulmasında özellikle de Türkiye’de sosyolojinin sorunları ile ilgili literatür dikkate alınmıştır. Türkiye’de yaklaşık yüz yıllık sosyoloji birikim sürecinde ortaya çıkan çeşitli sorunları (derneklerin süreksizliği, üyeler arası itilaflar, ayrışmalar, kamplaşmalar ve çeşitli örgütlenme sorunlar vb.) dernekler üzerinden görünür kılmaya çalışmak, bu araştırmanın temel kaygısıdır. Bugüne kadar ülkemizdeki alan yazınında sosyoloji tarihi, dergiler, sosyoloji bölümleri ve bölümlerde yürütülen lisansüstü tez çalışmalarına dair çeşitli araştırmalar var olsa da, sosyoloji dernekleri genellikle göz ardı edilmiş bir konu olarak karşımıza çıkar. İşte elinizdeki çalışma da bu boşluğu doldurmak ve günümüzde sosyolojinin gündemini ortaya koymak üzere kaleme alınmıştır.

Anahtar Kelimeler

Sosyoloji dernekleri, Türkiye’de sosyoloji, sosyal bilimlerde dijital data, Maxqda, nitel araştırma yöntemleri.

Sociology of Sociology (!): A Study on the Sociology Associations of Turkey

Öz

This study is based on the efforts for making sociology agenda of Turkey visible through sociology associations. A study based on qualitative research methods has been conducted by setting off from social media shares within the last one year to cover the Pandemic course of associations. Digital data of three organizations (Sociology Association, Association of Sociologists and Association of Sociology Graduates) selected through criterion sampling method from seven currently active sociology associations, collected from Twitter, Facebook and Instagram has been analyzed with Maxqada software by content analysis technique. The qualitative research pattern of the study has been determined as the case study, namely, case analysis. Data obtained as a result of the qualitative research has been analyzed by associating with sociological history studies in Turkey. The literature particularly related with the problems of sociology in Turkey has been taken into consideration for establishing the themes and codes of the study. The main purpose of this study is to make various problems (discontinuity of associations, conflicts, separations, polarizations between members and various organizational problems, etc.) arising in almost a hundred years of sociology accumulation period of Turkey, visible through associations.

Anahtar Kelimeler

Sociology associations, sociology in Turkey, digital data in social sciences, Maxqda, qualitative research methods.

Kaynakça

• Akpolat, Y. (2004). Sosyoloji araştırmaları: Osmanlı’da kadın dergileri ve sosyoloji dergileri. Fenomen Yayıncılık.
• Akpolat, Y. (2014). Türk sosyolojisinde kuramsal tartışmalar ve dergicilik. Doğu Kitapevi.
• Akpolat, Y. (2016). Türk sosyolojisi üzerine kısa bir bakış. Sosyoloji Konferansları, 53, 3-27.
• Bauman, Z. (1996). Yasa koyucular ile yorumcular. K. Atakay (Çev.). Metis Yayınları.
• Berkes, N. (1985). Türkiye’de toplumbilimlerin başlangıcı. Felsefe ve Toplum Bilimleri içinde. Adam Yayınları.