Kemal Varol’un Hikâye ve Romanlarında Metinlerarasılık: Öz Göndermeler

Yıl 2019, Cilt: 9 Sayı: 2, 91 - 116, 12.06.2019

Mustafa Yiğitoğlu

Öz

Romancılar, eserlerini oluştururken romanın muhtevasına göre değişik kaynaklara başvurabilirler. Romanda anlatılanların arka planında tarihî bir hadise mevcutsa yazarın istifade ettiği eserlerin başında tarih kitapları gelir. Dinî, felsefi, sosyolojik ya da psikolojik muhtevalı romanlar için ilgili disiplinlerdeki kitaplar, istifade edilmesi gereken kaynaklar arasında yer alır. Eserinin içeriğine bağlı olarak bir hikâye, bir şiir veya bir deneme de doğrudan ya da dolaylı olarak yapıtlara dâhil edilebilir. Romanını kurgulayan yazar, farklı alanlarda ve farklı kişilerce yazılmış eserlere başvurabileceği gibi kendi eserlerinden de yararlanabilir. Bu bağlamda kendi metinlerine göndermeler yapar. Bir romandaki kişiler ya da olaylar, yazarın başka bir romanında veya hikâyesinde okurun karşısına çıkabilir. Kemal Varol’un eserlerinde de bu özellik mevcuttur. Yazarın romanları ve hikâyeleri dikkate alındığında, öz göndermelerin eserlerde değişik yoğunlukta yer aldığı görülür. Bu çalışmada Kemal Varol’un yayımlanmış üç romanı Jar, Haw ve Ucunda Ölüm Var ile Sahiden Hikâye isimli öykü kitabı incelenmiş ve metinlerarasılığın bir yöntemi olan öz göndermelerin eserlerde nasıl yer edindiği tespit edilmeye çalışılmıştır. Her kahraman, her olay tüm eserlerde taranmış ve ortak kurguların boyutları gösterilmiştir. Ayrıca bu kullanımların; eserlerin muhtevalarına, bağlamlarına ve olay örgülerine ne şekilde katkı sundukları yorumlanarak roman ve hikâyelerdeki derinlik izah edilmiştir. Elde edilen bulgularda, yazarın her eserinde bu yönteme başvurduğu sonucuna ulaşılmıştır. Varol, eserlerindeki ortak zaman ve mekândan istifade ederek metinlerarasılık yöntemini kullanmış ve kendi eserlerine göndermeler yapmıştır. Bu bağlamda kahramanlar ve olay örgüleri farklı eserlerde kesişmiştir.

Anahtar Kelimeler

Kemal Varol, metinlerarasılık, öz gönderme, roman, hikâye, Arkanya

Intertextuality in Kemal Varol’s Stories and Novels Self-References

Öz

Forming their novels, novelists can adopt different sources according to the content of the novel. When there is a historical event in the background of what is told in the novel, history books are the main works that the author exploits. For novels with religious, philosophical, sociological or psychological contexts, books in related disciplines are among the resources to be utilized. A story, a poem or an essay depending on the context of the work may also be included in the books either directly or indirectly. The author, forming the novel, can also use his own works as well as applying to the works written in different fields and various people. In this context, he makes references to his own texts. Persons or events in a novel can be seen in another novel or story of the author. This feature exists in the works of Kemal Varol as well. Considering the novels and stories of the author, it is seen that self-references take place in works with varying intensity. In this study, Kemal Varol’s three published novels Jar, Haw, and Ucunda Olum Var and Sahiden Hikâye were studied and it has been tried to determine how the self-references, a method of intertextuality, takes place in the works. Every character, every events were studied in all works and the aspects of common fictions were presented. Furthermore, the depth in these novels and stories has been explained by means of interpreting how these uses can contribute to the contents, contexts and plots of the works. According to the findings, it has been understood that the writer has employed this method in his every work. Varol has used intertextuality method, taking advantage of the common period and place and has referred to his own works. In this context, characters and plots have intertwined in various works.

Anahtar Kelimeler

Kemal Varol, intertextuality, self-reference, novel, story, Arkanya.

Kaynakça

• Akman, İ. (2016). Bilge Karasu’yun eserlerinde postmodern unsurlar. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Diyarbakır: Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Aktulum, K. (2014). Metinlerarası ilişkiler. Ankara: Kanguru Yayınları.
• Aytaç, G. (2009). Genel edebiyat bilimi. İstanbul: Say Yayınları.
• Bingöl, U. (2018). Postmodern zamanın metal şairi Murathan Mungan’ın şiirlerinde postmodernizmin izinde. İstanbul: Akademik Kitaplar.
• Bulut, F. (2018). ‘Metinlerarasılık’ kavramının kuramsal çerçevesi. Edebî Eleştiri Dergisi, 2(1), 1-19.