ABD’nin Afganistan’dan Geri Çekilmesi ve Taliban’ın Kabil’e Girişine İlişkin Haberlerin Medyada Sunumu: azattyk.org, super.kg ve sabah.com.tr, sozcu.com.tr Haber Sitelerinin Analizi

Yıl 2022, Cilt: 9 Sayı: 17, 255 - 272, 31.12.2022

Betül Pazarbaşı , Farida Kachybekova

https://doi.org/10.56133/intermedia.1164979

Öz

Medya (dış) politika yapım sürecinde stratejik aktör olarak yer almaktadır. Dış politika alanında gündem medya aracılığıyla oluşturulmakta, medya, kamuoyu ve dış politika ilişkilerinin bütünleştirici bir modelini sunmaktadır. Medya ön plana çıkarmak istediği konular hakkında baskın bir çerçeve çizmekte ve hangi argümanların savunulacağını, kamuoyu algısının nasıl şekilleneceğini belirleyebilmektedir. Çerçeveleme olayların medya tarafından anlamlandırma şeklini ifade etmektedir. Bu makale ABD ve müttefik kuvvetlerinin Ağustos 2021’de Afganistan’dan geri çekilmesinin ve Taliban’ın Kabil’e girişinin Türk ve Kırgız medyası tarafından nasıl ele alındığını incelemeyi hedeflemektedir. Robinson’un (2001) medya-politika etkileşim modelini esas alan çalışmada medyadaki baskın çerçevelerin neler olduğunu ve medyanın yaklaşımının ne olduğunu belirlemek amacıyla seçilen dört internet haber sitesindeki (Kırgızistan’dan azattyk.org ve super.kg, Türkiye’den sabah.com.tr, sözcü.com.tr) konuya ilişkin haberler içerik analizi yöntemi ile analiz edilmektedir. Amerika’nın geri çekilmesi ve Taliban’ın 20 yıl sonra yönetimi yeniden ele geçirmesi Afganistan’da iç savaş, terör ve kitlesel göçlerin artacağı yönündeki endişeleri uluslararası boyutta artırmakta, uluslararası toplum ve bölge ülkeleri gelişmeyi politik bir sorun olarak tartışmaktadır. Elde edilen bulgular analiz kapsamına alınan gazetelerdeki baskın çerçevelerin Taliban/Talibanlaşma tehdidi yönünde olduğunu ve istikrarsızlığın giderek arttığı senaryoda hükümetin resmi politikası ekseninde politika belirsizliğine yoğun olarak dikkat çekildiğini ortaya koymaktadır.

Anahtar Kelimeler

ABD, Taliban, Kabil, Medya, Dış Politika

Destekleyen Kurum

Yok

Proje Numarası

Yok

Teşekkür

Yok

Presentation of the News on the Withdrawal of the USA from Afghanistan and the Entry of the Taliban into Kabil: Analysis of azattyk.org, super.kg and sabah.com.tr, sozcu.com.tr News Sites

Öz

Medya (dış) politika yapım sürecinde stratejik aktör olarak yer almaktadır. Dış politika alanında gündem medya aracılığıyla oluşturulmakta, medya, kamuoyu ve dış politika ilişkilerinin bütünleştirici bir modelini sunmaktadır. Medya ön plana çıkarmak istediği konular hakkında baskın bir çerçeve çizmekte ve hangi argümanların savunulacağını, kamuoyu algısının nasıl şekilleneceğini belirleyebilmektedir. Çerçeveleme olayların medya tarafından anlamlandırma şeklini ifade etmektedir. Bu makale ABD ve müttefik kuvvetlerinin Ağustos 2021’de Afganistan’dan geri çekilmesinin ve Taliban’ın Kabil’e girişinin Türk ve Kırgız medyası tarafından nasıl ele alındığını incelemeyi hedeflemektedir. Robinson’un (2001) medya-politika etkileşim modelini esas alan çalışmada medyadaki baskın çerçevelerin neler olduğunu ve medyanın yaklaşımının ne olduğunu belirlemek amacıyla seçilen dört internet haber sitesindeki (Kırgızistan’dan azattyk.org ve super.kg, Türkiye’den sabah.com.tr, sözcü.com.tr) konuya ilişkin haberler içerik analizi yöntemi ile analiz edilmektedir. Amerika’nın geri çekilmesi ve Taliban’ın 20 yıl sonra yönetimi yeniden ele geçirmesi Afganistan’da iç savaş, terör ve kitlesel göçlerin artacağı yönündeki endişeleri uluslararası boyutta artırmakta, uluslararası toplum ve bölge ülkeleri gelişmeyi politik bir sorun olarak tartışmaktadır. Elde edilen bulgular analiz kapsamına alınan gazetelerdeki baskın çerçevelerin Taliban/Talibanlaşma tehdidi yönünde olduğunu ve istikrarsızlığın giderek arttığı senaryoda hükümetin resmi politikası ekseninde politika belirsizliğine yoğun olarak dikkat çekildiğini ortaya koymaktadır.

Anahtar Kelimeler

ABD'nin Geri Çekilişi, Taliban, Kabil, Medya

Proje Numarası

Yok

Kaynakça

• Ahmadi, A. (2011). Dini Tarihi ve Sosyolojik Boyutuyla Taliban Hareketi. (Yüksek Lisans Tezi). Konya: Selçuk Üniver- sitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Felsefe ve Din Bilimler Bilim Dalı.
• Ahmetbeyoğlu, A. (2004). Afganistan Üzerine Araştırmalar. İstanbul: Tatav Yayınevi.
• Baltacı, A. (2019). Nicel Araştırma Süreci: Nitel Bir Araştırma Nasıl Yapılır. Kırşehir: Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 5(2), 368-388.
• Baumgartner, F. & Jones, B. (1993). Agendas and Instability in American Politics. Chicago, IL: University of Chicago Press.
• Bennett, W. L. (1990). ‘Toward a Theory of Press–State Relations in the United States’, Journal of Communication 40(2), 103–125.
• bbc.com.kg (2021). https://www.bbc.com/kyrgyz/world-57591669 (Erişim Tarihi: 26.06.2021).
• Bilgin, N. (2006). Sosyal Bilimlerde İçerik Analizi. Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Cohen, B. (1994). The View from the Academy The Media, Public Opinion and US Foreign Policy in the Gulf War (pp. 8-11). Chicago: University of Chicago Press.
• Cottle, S. (2006). Mediatized Conflict: Developments in Media and Conflict Studies. Berkshire: Open University Press.
• Din, J. U., Ahmad, L.& Ullah, R. (2021). Evaluating The Impact Of Policy Certainty And Violence On Media Cove- rage Of The U.S Withdrawal From Afghanistan And Re-Emergence Of Taliban: Comparative Analysis Of New York Times, The News And Outlook Afghanistan, Pak. Journal of Int’L Affairs, 4 (4), 176-194.
• Entman, RM. (2003). Projections of Power: Framing News, Public Opinion, and US Foreign Policy. Chicago: Uni- versity of Chicago Press.
• Gowing, N. (1994). ‘Real-Time Television Coverage of Armed Conflicts and Diplomatic Crises: Does It Pressure or Distort Foreign Policy Decisions’, Harvard Working Paper, Cambridge, MA: The Joan Shorenstein Barone Center on the Press, Politics and Public Policy, Harvard University.
• Hallin, D. (1986). The Uncensored War. New York: Oxford University Press.
• Herman, ES. & Chomsky, N. (1988). Manufacturing Consent. New York: Pantheon.
• Hilsman, R. (1987). The Politics of Policy Making in Defense and Foreign Affairs: Conceptual Models and Bureauc- ratic Politics. Englewood Cliffs, New Jersey, Prentice-Hall.
• Lawrence, R. (2000). The Politics of Force: Media and the Construction of Police Brutality. Berkeley: University of California Press.
• Lawrence, R.G. (2010). Researching Political News Framing: Established Ground and New Horizons. In P. D’Angelo and Kuypers, JA (eds) Doing News Framing Analysis. New York: Routledge, 265–285.
• Maley, W. (2008). Looking Back at the Bonn Process. Afghanistan: Transition Under.
• Minear, L., Colin S. & Robert W. (1997). The News Media, Civil Wars and Humanitarian Action. Boulder, CO & London: Lynne Rienner.
• Mutçalı S. (1995). Arapça Türkçe Sözlük, İstanbul: Dağarcık Yayınları.
• Müjde, V. (2001). Afganistan ve Sal Sütle-i Taliban. Kabil: Meyvend Yayınevi.
• Nakahara, J.& Shahin, S. (2021). All the President’s Media: How News Coverage of Sanctions Props up The Power Elite and Legitimizes U.S. Hegemony. In: Davis, SH, Ness, I (eds) Sanctions as War: Anti-İmperialist Perspectives on American Geo-Economic Strategy. Boston, MA: Brill, 77–90.
• Neuman, W.L. (2012). Toplumsal Araştırma Yöntemleri: Nicel ve Nitel Yaklaşımlar. İstanbul: Yayın Odası.
• Robinson, P. (2000). The policy-media interaction model: Measuring media power during humanitarian crisis. Journal of peace research, 37(5), 613-633.
• Robinson, P. (2001). Theorizing the influence of media on world politics: Models of media influence on foreign policy. European Journal of Communication, 16(4), 523-544.
• Robinson, P. (2017). The media and foreign policy. In Oxford Research Encyclopedia of Politics.
• Rouke, L.& Anderson T. (2004). “Validity ın Quantitative Content Analysis”, See discussions, stats, and author profiles for this publication at: https://www.researchgate.net/publication/226751197. (Erişim Tarihi: 08.12.2022).
• Saray, M. (2002). Afganistan ve Türkler. Avrasya Stratejik Araştırmalar Merkezi.
• Schön, Donald A. & Rein, M. (1994). Frame Reflection. Toward the Resolution of Intractable Policy Controversies. New York: Basic Books.
• Smith, S. & Clarke, M. (1985). Foreign Policy Implementation. London: Allen and Unwin.
• sputnik.kg (2021). https://sputnik.kg/politics/20210817/1053581857/afganistan-taliban-kyjmyly-fakty.html (Erişim Tarihi: 17.08.2021).
• Zaller, J. (2003). A new standard of news quality: burglar alarms for the monitorial citizen. Political Communica- tion 20(2), 109–130.