Türkiye’de İllerin Rekabetçilik Düzeyine Göre Sınıflandırılması

Yıl 2018, Cilt: 4 Sayı: 2, 623 - 639, 29.12.2018

Barış Ergül , Arzu Altın Yavuz , Hasan Serhan Yavuz

Öz

Günümüz dünyasında işletmeler kadar iller, bölgeler ve ülkeler için en önemli konuların başında rekabet ve rekabet gücü gelmektedir. Bir ilin rekabet gücüne sahip olması öncelikle komşu illere ve sonrasında rakiplerine göre üstün olduğunu göstermektedir. Küreselleşme ile birlikte rekabetin sınır tanımaması ve her alanda hızlanması ile rekabet düzeyinin belirlenmesi ve karşılaştırılması önem kazanmıştır. Bu amaçla rekabet gücünü ölçen endeksler oluşturulmuş ve araştırmalar gerçekleştirilmiştir. Bu endekslerden biri Uluslararası Rekabet Araştırmaları Kurumu (URAK) tarafından hazırlanmakta ve yayınlanmaktadır. Bu çalışmada URAK tarafından yayınlanan endeks değerleri kullanılarak Türkiye’de illerin rekabet gücü endeks değerlerine göre sınıflandırılmasına çalışılmıştır. Kümeleme analizi ile elde edilen sınıflama sayesinde, rekabetçilik endeksinin büyük şehir olarak anılan iller ve bu illerin çevresindeki gelişmiş illerde yoğunlaştığı, batı ve kıyı bölgelerinin iç kesimlere göre daha fazla öne çıktığı söylenebilir. Elde edilen sınıflandırma sonuçları, illerin kendi içinde ve genel olarak Türkiye düzeyinde rekabet öncelikli politikalarının oluşturulmasında faydalı olacaktır.

Anahtar Kelimeler

Rekabetçilik, Türkiye, Kümeleme, Bulanık k-ortalamalar

Classification Of Provinces Of Turkey By Competitiveness Level

Öz

In today's world, the competition and competitiveness can be considered as the forefront of the most important issues for provinces, regions, and countries as well as for companies. A province with a competitive power implies its superiority to both the neighbors and competitors of it. Along with globalization, the competition is not restricted and it grows too fast which makes the determination of the level of the competition studies to gain importance. For this purpose, researches have been carried out to measure the competition power. A competition power index has been prepared and published by the International Competition Researches Institution, called URAK, in Istanbul, Turkey. In this paper, we classify the cities of Turkey according to their competitiveness by using the index values published by URAK. With the classification obtained by the clustering analysis, it can be said that the competitiveness index is
concentrated in the provinces which are referred to like the big city and the developed provinces around these provinces, and the western and coastal regions are more prominent than the inner parts. The resulting classification results, level of competition in Turkey in general and within their own provinces would be useful in the creation of policy priority.

Anahtar Kelimeler

Competitiveness, Turkey, Clustering, Fuzzy k-means

Kaynakça

• Ak, D. (2013). Kentler Arası Rekabette İzmir’in Yeri. Ekonomi Bilimleri Dergisi, Cilt:5, No:1, s. 29-43. Akın, K. Y. (2008). Veri Madenciliğinde Kümeleme Algoritmaları ve Kümeleme Analizi. Basılmamış Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Albayrak, A. N., Erkut, G. (2010). Bölgesel Rekabet Gücü Perspektifinde Kalkınma Ajanslarının Öncelikleri İçin Öneriler. III. Kentsel Ekonomik Araştırmalar Sempozyumu, Denizli. Alkin, K., Bulu, M., Kaya, H. (2007). İllerarası Rekabet Endeksi: Türkiye’deki İllerin Rekabetçilik Seviyelerinin Göreceli Olarak Ölçülebilmesi İçin Bir Yaklaşım. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt: 6(11), s.221-235.
• Anderberg, M. R. (1973). Cluster Analysis For Applications. Academic Press, New York.
• Baltacı, A., Burgazoğlu H., Kılıç, S. (2012). Türkiye’nin Rekabetçi Sektörleri ve Trakya Bölgesi’nin Payı. Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi.
• Bezdek, J. C. (1981). Pattern Recognition with Fuzzy Objective Function Algorithms.
• Chiu, S. (1994). Fuzzy Model Identification Based on Cluster Estimation. Journal of Intelligent & Fuzzy Systems, Cilt: 2, Sayı: 3.
• Dinçer, K.S., Özdamar, K. (1992). Kümeleme çözümlemesinde uygun kümeleme ölçütlerinin karşılaştırılması. Hacettepe Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi.
• EDAM (2009). Türkiye için Rekabet Endeksi.
• Eroğlu, O., Yalçın, A. (2013). Rekabet ve Mekansal Kuramlara İlişkin Genel Bir Değerlendirme. Kafkas Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, Cilt:4, Sayı:6, s.95-113.
• Eroğlu, O., Yalçın, A. (2014). Yeni Bir Rekabet Formu Olan Kent Rekabetçiliğine Yönelik Literatür Taraması. Çankırı Karatekin Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt: 4(1), s.19-42.
• Everitt, B. S. (1979). Unresolved problems in cluster analysis. Biometrics, 35.
• Günay, A.C. (2008). Kümeleme Analizinde Küme Sayısının Belirlenmesi Üzerine Bir Çalışma. Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi.
• Güntürkün, H. (2011). Rekabetçilik Endekslerinde Bölge İllerinin Yeri. Zafer Kalkınma Ajansı.
• Gürpınar, K., Sandıkçı, M. (2008). Uluslararası Rekabetçilik Analizinde Michael E. Porter’ın Elmas Modeli Yaklaşımı: Türkiye’deki Bazı Endüstrilerdeki Uygulanabilirliğinin ve Sonuçlarının Araştırılması. Selçuk Üniversitesi İİBF Dergisi, Cilt: 18, s.106-125.
• Johnson, R., Wichern, D. (1992). Applied Multivariate Statistical Analysis. 3.th ed., Prentice Hall, USA.
• Kara, M. (2008). Bölgesel Rekabet Edebilirlik Kavramı ve Bölgesel Kalkınma Politikalarına Yansımaları. DPT Uzmanlık Tezi, Yayın No: DPT: 2774.
• Kaufman, L., Rousseeuw, P. J. (1987). Clustering by Means of Medoids Statistical Data Analysis Based on The L1–Norm and Related Methods. Edit: Y. Dodge, North-Holland, s.405–416.
• Kaufman, L., Rousseeuw, P. J. (1990). Finding Groups in Data: An Introduction to Cluster Analysis. John Wiley and Sons.
• Martin, A. (2003), A Study on the Factors of Regional Competitiveness. A Final Report for the European Commission Directorate-General Regional Policy, University of Cambridge, Cambridge Econometrics and Ecorys-NEI.
• Özdamar, K. (2002). Paket Programlar ile İstatistiksel Veri Analizi (Çok değişkenli Analizler). IV. Baskı, Kaan Kitabevi, Eskişehir.
• Perktaş, E. (2014). Bölgesel Kalkınma Özelinde Girişimciliğin Ekonomik Kalkınma Sürecindeki Rolü. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, Yıl: 2, Sayı: 7, Aralık 2014, s. 472-486.
• Ross, T. J. (2004). Fuzzy Logic with Engineering Applications. 2nd Ed, Wiley.
• Tatlıdil, H. (1996). Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistiksel Analiz. Cem Ofset Ltd. Şti, Ankara.
• Tokatlıoğlu, İ. (1999). İktisadi Analizde Rekabet Kavramının Gelişimi. Ekonomik Yaklaşım, Cilt: 10 (33), s.5-10. URAK (2010). İller arası Rekabetçilik Endeksi.