Geleneksel Çin Müzik Kültüründe Si-Zhy Kavramı

Yıl 2019, Cilt: 5 Sayı: 1, 223 - 236, 30.06.2019

Rauf Kerimov

Öz

Dünyanın en eski medeniyetlerinden olan Çin, zengin kültürel birliği ve özgünlüğüyle karakterize edilir. Çin’de daima müziği evrenin bir imgesi olarak, her şeyi kucaklayan bir dünya görüşü sergileyen, davranışları ve inanışları etkilediğine inanılmıştır. Rengârenk Çin müziğinin özgünlüğü onun zengin çalgı yelpazesinde görülmektedir. Bu bağlamda, çalgıları yapıldıkları doğal malzemeye göre kategorize eden ba yin sınıflandırması, çalışmada önemli bir tartışma konusu oluşturmuştur. Ba yin, çalgıları gruplara ayırmaktan daha ziyade, çeşitli çalgı seslerinin birleşimi üzerine kurulan bir düşüncedir. Bu tanımlardan yola çıkarak, Çin kültürünün önemli felsefi ve etik kavramlarından biri olan si-zhu anlayışı incelenmeye çalışılmıştır. Si-zhu terimi,
kelimenin tam anlamıyla “ipek ve bambu” olarak, geleneksel çalgısal müziğe özgü telli ve üfleme çalgıları tanımlamaktadır. Çin'de tarihsel olarak teller ipekten, flütler ise bambudan yapılmıştır. Çalışmanın problem cümlesini belirleyen si-zhu terimi, aynı zamanda müzik kültürü bağlamında si-zhu yuè kavramını ortaya koyarak bir nevi “ipekbambu müziği” konseptini yansıtmaktadır. 

Anahtar Kelimeler

Çin Kültürü, Çin Çalgıları, Ba Yin, Si-zhu Geleneği, İpek Ve Bambu

Geleneksel Çin Müzik Kültüründe Si-Zhy Kavramı

Öz

China, one of the most ancient civilizations of the world, is distinguished by a rich cultural unity, and originality. In China, it is believed that music as an image of the universe reflects a worldview that encompasses everything and influences behavior and beliefs. The originality of colorful Chinese music is manifested in the variety of musical instruments. Ba yin, which classify instruments according to natural materials, also became an important topic of discussion. This classification is a system on which the idea of the combination of sounds of different instruments is based. In article is given the concept si-zhu, which designates one of the most important philosophical and ethical concepts of the Chinese culture. The term “si-zhu”, literally as silk and bamboo, defines string and wind instruments in traditional instrumental music. Silk being the material from which strings have historically been made in China, and bamboo being
the material from which the flutes. “Si-zhu”, which defines the purpose of the study, also reflects the concept of “silk and bamboo music”, presenting the concept of si-zhu yuè in the context of Chinese musical culture.

Anahtar Kelimeler

Ba Yin, Chinese Culture, Chinese Musical İnstruments, Ba Yin, Si-zhu Tradition, Silk And Bamboo

Kaynakça

• Dillon, M. (1998). China: A Cultural And Historical Dictionary, New York: Curzon Press
• Kartomi, M. J. (1990). On Concepts And Classifications of Musical Instruments, USA: University of Chicago Press
• Li, M. S. (1986). Sbornik İnstrumentalnoy Muzyki Kitaya: Svitok Tsyanzu, Pekin: Narodnaya Muzyka
• Lo, Sh. (2004). Iz İstorii Kitayskikh Dvortsovykh Orkestrov, Starinnaya Muzyka, № 1 (23), 2 (24), Moskva: Poligraficheskoye Predpriyatiye “SHANS”
• Lo, Z. K. (2016). Konsertnaya Jizn Sovremennogo Kitaya, (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Rossiyskiy Gosudarstvennıy Pedagogiçeskiy Universitet im. A.Gerzena, St. Peterburg
• Loeva, M. (2018). System Ba yin in Musical Culture of China, Kyiv Musicology, Culturology And Artıstıcıty, Vol.48, Kyiv: R. Glier Kyiv Institute of Music Press
• Malyavin, V. (2000). Kitayskaya Civilizaciya, Moskva: Astrel
• Mey, V. D. (2004). Velikiy Şelkovıy Put v İstorii Kitayskoy Muzykalnoy Kulturı, (Yayımlanmamış Doktora Tezi), St. Peterburg, Russia
• Moore, J. K. (2009). “Music and Art of China”. Heilbrunn Timeline of Art History. New York: The Metropolitan Museum of Art.
• Needham, J. (1972). Science and Civilisation in China: Introductory Orientations, Vol. 5, Cambridge University Press
• Novoselova, A. (2012). Kitayskaya Muzyka v Strukture Muzykalnoy Kultury Sovremennogo Kitaya, Muzykalnaya Kultura Belarusi: Na Putyakh İssledovanii, Vol. 28, (6), Minsk
• Novoselova, A. (2014). Ba yin: The Eight Categories of Sound in Chinese Musical Culture, Muzıkovedenie, №6, Moskva: Izdatelstvo “Nauchtekhlitizdat”
• Novoselova, A. (2014). Concept Of The Yin And Yue in Chinese Traditional Musical Culture, Muzıkalnaya Akademiya, №1, Moskva: İzdatelstvo “Kompozitor”
• Thrasher, A. R. (2014). Sizhu Instrumental Music of South China: Ethos, Theory and Practice, Asian Music, Vol. 45, No: 1, Winter/Spring, University of Texas Press
• Tsao, P. (1998). Tradition And Changein The Performance of Chinese music, I part, TSAO, Routledge
• Vey, L. M. (2013). Khudojestveennye Kharakteristiki Tsyanzanskoy Muzıki Sizju, İsskustvo i Kultura, № 3 (11), Minsk: Belaruskiy Gosudarstvennıy Universitet Kulturı i İskustv
• Vey, L. M. (2013). Tsyanzanskaya Muzyka Sizju Kak Yavlenie Nematerialnogo Kulturnogo Naslediya, National Issues Art History, Ethnology and Folklore, №15, Institute of Arts, Ethnography and Folklore, Belarus: Academy Of Scıences Press
• Yeremeyev, V. (2004). Simvolı i Çisla Knigi Peremen. Moskva: Vostoçnaya Literatura
• Yeremeyev, V. (2006). Akusticeskaya Muzykalnaya Teoriya. Dukhovnaya kultura Kitaya. Ensiklopediya. (T.5), İnstitut DalnegoVostoka, Moskva: Vostoçnaya Literatura