John Steinbeck ’in “Of Mice and Men” (Fareler ve İnsanlar) Adlı Eserinde Kültürel Ögelerin Türkçeye Çevirisi Üzerine Bir İnceleme

Yıl 2022, Cilt: 8 Sayı: 2, 167 - 178, 31.12.2022

Funda Özbakır

https://doi.org/10.46442/intjcss.1119220

Öz

Bu çalışmada, İrlanda asıllı, Amerikalı yazar John Steinbeck ’in “Of Mice and Men’’ (Fareler Ve İnsanlar) adlı romanındaki kültüre özgü öğelerin saptanması ve Javier Franco Aixelá’nın (1996) öne sürdüğü çeviri stratejileri ışığında incelenmesi hedeflenmiştir. İncelediğimiz kaynak kitap Of Mice and Men, ilk defa 1937 yılında yayınlanmıştır. Karşılaştırmalı inceleme yapılan kaynak kitap, Fareler ve İnsanlar adlı Türkçe çevirisi ise çevirmen Yaşar Nabi Nayır tarafından 1982 yılında çevrilmiş olup, Varlık Yayınları tarafından yayınlanmıştır. İncelenen örnekler doğrultusunda çevirmenin özel isimlerin çevirisinde kaynak metin odaklı olduğunu, genel ifadelerin aktarımında ise erek metin odaklı bir aktarım sürecine girerek hedef dilin kültürüne uygunluk ve anlaşılırlığın sağlayabilmek amacı ile yerine koyma yöntemine başvurduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

yazın çevirisi, Kültüre-özgü ögeler, çeviri stratejileri

An Analysis of Culture Specific Items in the Turkish Translation of John Steinbeck’s ‘’Of Mice and Men’’ (Fareler ve İnsanlar) Novel

Öz

The goal of this research is to identify the culture-specific items in John Steinbeck's novel "Of Mice and Men" and analyse them in the light of Javier Franco Aixelá's recommended translation methods and strategies (1996). Of Mice and Men, the primary novel we looked at, was originally published in 1937. The source book, which was compared, was translated into Turkish and published by Varlık Publications in 1982 by translator Yaşar Nabi Nayır. As a result of the comparative analysis, it can be stated that that while translating proper nouns, the translator focuses on the source text, but when transferring generic phrases, he enters a target text-oriented transfer process and uses the substitution approach.

Anahtar Kelimeler

Translation Strategies, javier franco aixela,, culture specific items,

Kaynakça

• Aixelá, J. F. (1996). Culture-Specific Items in Translation. Translation, Power, Subversion. Eds. Román Álvarez, and M. Carmen-África Vidal. Clevedon: Multilingual Matters, 52-78 Göktürk, A. (2004). Çeviri Dillerin Dili. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Taş, S. (2017). Kültürel Unsurların Çevirisi ve Çeviri Stratejileri. Humanitas, 1-14.
• Uluşahin, E. (2018). Orhan Kemal’in Bereketli Topraklar Üzerinde, Müfettişler Müfettişi, Üçkağıtçı, Adlı Yapıtlarında Kültürel Unsurların Çevirisi Üzerine Karşılaştırmalı Bir İnceleme. Humanitas 6(11), 11-31
• Newmark, P. (1988). A Textbook of Translation, The Republic of Singapore, London: Prentice Hall International
• Özcan, M. (2004). Yaşar Nabi Nayır’ın Çeviriye Dair Görüşleri . Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi , (16) , 15-29 . Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/sutad/issue/26280/276908
• Nayır, Y. N, (1944a). “Tercüme İşi Tecrübe İşidir”. Varlık, 274-275, 1-15 Birinci kânun: 526-527
• Nayır, Y. N , (1937d). Edebiyatımızın Bugünkü Meseleleri, İstanbul.
• https://fikrimsanatart.wordpress.com/2020/06/01/icimizden-biri-john-steinbeck-ii/? (01.05.2022 tarihinde erişim sağlanmıştır.) .